เชียงราย- ผู้ศรัทธาในงานศิลปะนับร้อยเข้าร่วมงาน"กึ๊ดเติงหา อาจารย์ถวัลย์ ดัชนี" จนบ้านดำแน่นขนัด ทั้งมีการจัดเสวนาจากเพื่อนถึงเพื่อนเพื่อรำลึกถึงศิลปินแห่งชาติผู้ล่วงลับ
วันนี้ (27 ก.ย.) ที่อาคารขัวศิลปะ เลขที่ 551 ม.1 ต.บ้านดู่ อ.เมือง จ.เชียงราย บรรดาศิลปินชาวเชียงราย จัดงาน "กึ๊ดเติงหา อาจารย์ถวัลย์ ดัชนี" ศิลปินแห่งชาติผู้ล่วงลับไปเมื่อวันที่ 3 ก.ย.2557 เนื่องในวันคล้ายวันเกิดของอาจารย์ถวัลย์วันที่ 27 ก.ย.2482 โดยมี ศ.ดร.อภินันท์ โปษยานนท์ ปลัดกระทรวงวัฒนธรรม อาจารย์เฉลิมชัย โฆษิตพิพัฒน์ ศิลปินแห่งชาติ นายดอยธิเบศร์ ดัชนี บุตรชายอาจารย์ถวัลย์ ฯลฯ พร้อมศิลปินชาวเชียงรายและผู้ศรัทธาในงานศิลปะนับ 100 คนเข้าร่วม
ภายหลังทำพิธีกรรมทางศาสนาเพื่ออุทิศส่วนกุศลไปถึงอาจารย์ถวัลย์แล้วพระมหาวุฒิชัย วชิรเมธี (ว.วชิรเมธี) พระนักเทศน์ชาวเชียงราย ได้ปาฐกถาธรรมเกี่ยวกับอาจารย์ถวัลย์ว่าจากการที่เคยสนทนากับอาจารย์ถวัลย์เมื่อครั้งมีชีวิตอยู่พบว่าเป็นผู้ที่มีอารมณ์ขันและมักมีมุขตลกในบทสนทนาต่างๆ อยู่เสมอ
พระมหาวุฒิชัย กล่าวว่าอาจารย์ถวัลย์เป็นคนที่เข้าใจชีวิต รู้จักเล่นกับชีวิตและกล้าใช้ชีวิตซึ่งคนประเภทนี้ถือว่าหายาก เพราะผู้ประสบความสำเร็จบางคนยึดติดกับดักชีวิตหลังได้ตำแหน่งต่างๆ แล้วเครียดเกรงว่าจะทำได้ไม่ดีเท่าเดิมแต่อาจารย์ถวัลย์นั้นยิ่งประสบความสำเร็จก็ยิ่งกลับกล้าแสดงออกมากขึ้นอีก สาเหตุเพราะไม่ยึดติดกับความสำเร็จ คนประเภทนี้ถือว่ายิ่งใหญ่เพราะเข้าใจว่าทุกสิ่งคือเรื่องปรุงแต่ง
กระนั้นเป็นที่น่าเสียดายในบางช่วงที่กลับถูกต่อว่าต่างๆ นานา จนผลงานต่างๆ ที่แสดงออกมาไปปรากฎความยิ่งใหญ่อยู่ในต่างประเทศ ทั้งๆ ที่ผลงานทางศิลปะนั้นลึกซึ้งและไม่ได้มีความหมายในทางเลวร้ายแต่ทรงคุณค่าทำให้รู้จักแยกแยะระหว่างสิ่งที่ดีและสิ่งที่ไม่ดี หากว่าไม่รู้จักสิ่งที่ไม่ดีจะรู้ได้อย่างไรว่าความดีเป็นอย่างไร
พระมหาวุฒิชัย กล่าวอีกว่าบางผลงานของศิลปินมักถูกต่อว่าไม่ดีหรือทำนองดูหมิ่นพระศาสนา เช่น ภาพภิกษุปากเป็นอีกา ภาพคางคกบนหัวพระสงฆ์ ฯลฯ เหตุเพราะคนไทยนั้นเชื่อง่ายเมื่อมีคนไปบอกกล่าวว่าไม่ดี แต่ไม่ส่งเสริมคนให้คิดให้รอบคอบ ดังนั้นต่อไปนี้้จึงถือเป็นพันธะกิจที่บรรดาศิลปินชาวเชียงรายจะต้องร่วมกันบ่มเพาะการเรียนรู้ศิลปะเพื่อไม่ให้คนเข้าใจผิดกันเช่นนั้นอีก โดยเบื้องต้นคือการส่งเสริมผลงานทางศิลปะที่ทรงคุณค่าของโลกต่อไป
ด้านอาจารย์เฉลิมชัย กล่าวว่าคนมองอาจารย์ถวัลย์แต่ในแง่ของความตลกภายนอกแต่ชีวิตในอดีตของอาจารย์ถวัลย์นั้นยากลำบาก เช่น ไม่มีเงินซื้อข้าวกิน เรียนหนังสือที่มหาวิทยาลัยศิลปากรด้วยความยากลำบากถูกคนดูถูกเกลียดชัง ฯลฯ แต่ก็ไม่เคยย่อท้อเพราะรู้ตัวเองว่าเป็นผู้ที่ยิ่งใหญ่จึงไม่สนใจพวกกระจอกๆ ตั้งแต่ตอนเรียนและเมื่อจบออกมาแล้วแสดงผลงานทางศิลปะก็มีคนดูถูก พวกรุ่นน้องก็ก้าวร้าวมีการตามไปด่าว่าให้ร้ายว่าไม่ใช่ศิลปินที่ดีเพราะเห็นแก่เงิน ซึ่งตัวอาจารย์ถวัลย์เองไม่เคยไปใส่ใจ โกรธหรือตอบโต้ใดๆ แม้แต่ผู้บริหารที่เกี่ยวข้องกับมหาวิทยาลัยและวงการศิลปินก็ไม่ชอบและกีดกันตลอดโดยไม่ยอมให้ไปแสดงผลงานหรือให้เกียรติประวัติใดๆ
เมื่อตนไปถามอาจารย์ถวัลย์ก็ได้คำตอบว่าอย่าไปใส่ใจกับสิ่งเหล่านั้นเพราะอาจารย์รู้ตัวเองดีว่าคือผู้ยิ่งใหญ่รางวัลใดๆ ในประเทศไม่ต้องการเพราะถือว่าเป็นศิลปินของจักรวาล ไม่ยึดติดกับชีวิตแม้เมื่อจากไปก็ไม่เคยแสดงความห่วงใยใดๆ เพราะเป้าหมายคือพระนิพพาน
รายงานข่าวแจ้งอีกว่าวันเดียวกันศิลปินชาวเชียงรายได้จัดให้มีการเสวนาเรื่องจากเพื่อนถึงเพื่อนถวัลย์ ดัชนี โดยอาจารยจรูญ บุญสวน ศิลปินอาวุโส ดำเนินรายการโดยอาจารย์อภิรักษ์ ปันมูลศิลป์ เลขานุการสมาคมขัวศิลปะ กิจกรรมสร้างสรรค์ศิลปะและภาคบ่าย ศ.ดร.อภินันท์ เดินทางไปเปิดหอศิลปะภายในบ้านดำของอาจารย์ถวัลย์ที่บ้านดำ ต.นางแล อ.เมือง จ.เชียงราย ด้วย
