เทศบาลบางพระ จัดแห่ “พญายม” ในงานสงกรานต์หนึ่งเดียวในโลก

ศูนย์ข่าวศรีราชา- เทศบาลตำบลบางพระ จัดพิธีแห่พญายมในประเพณีวันสงกรานต์หนึ่งเดียวในโลก ที่ทำสืบทอดกันมาเป็นเวลาช้านาน โดยมีประชาชนร่วมขบวนเป็นจำนวนมาก

วันนี้ (18 เม.ย.) บริเวณคอเขาบางพระ อ.ศรีราชา จ.ชลบุรี นายสมเจตน์ เกตุวัตถา นายกเทศมนตรีตำบลบางพระ พร้อมด้วยคณะผู้บริหาร ร่วมเป็นประธานในขบวนแห่องค์พญายม ไปบนถนนสุขุมวิทแล้วเลี้ยวเข้ารอบตลาดบางพระลงไปที่ชายทะเลบางพระ เพื่อทำพิธีบวงสรวงองค์พญายมก่อนที่จะนำไปลอยทะเลเพื่อปล่อยสิ่งชั่วร้าย

ในขบวนแห่ครั้งนี้ มีองค์กรเอกชน ประชาชน ชุมชนต่างๆ ได้ส่งรถตกแต่งพร้อมริ้วขบวนในชุดต่างๆ อย่างสวยงามมาเข้าร่วมขบวนแห่พญายมเป็นจำนวนมาก โดยมีประชาชนทั้งใกล้ และไกลต่างพากันมาเข้ามาร่วมขบวนแห่ด้วย ทำให้ขบวนแห่นั้นมีความยาวถึง 2 กิโลเมตร ทำให้การจราจรบริเวณดังกล่าวติดขัดเล็กน้อย แต่มีเจ้าหน้าที่คอยอำนวยความสะดวกให้

สำหรับตามเส้นทางที่ขบวนแห่ผ่าน จะมีการสาดน้ำสงกรานต์กันตลอดสองข้างทาง เนื่องจากเป็นวันไหลบางพระ โดยมีประชาชนในพื้นที่ และพื้นที่ใกล้เคียงมาร่วมสาดน้ำสงกรานต์ และร่วมแห่องค์พญายมอีกด้วย ซึ่งเมื่อแห่องค์พญายมไปถึงชายทะเลบางพระแล้ว จะมีการตั้งพิธีบวงสรวงด้วยข้าวปลา อาหาร ให้ชาวบ้านกราบไหว้ขอพรให้อยู่เย็นเป็นสุข และเมื่อพระอาทิตย์ใกล้ตกดิน ประชาชนจะนำองค์พญายมลงไปลอยในทะเล เพื่อเป็นการปล่อยทุกข์ ปล่อยโศก ให้ลอยไปกับสายน้ำ

นายสมเจตน์ กล่าวว่า สำหรับประเพณีแห่พญายม สงกรานต์บางพระนั้น ถือว่าเป็นประเพณีที่จัดขึ้นเป็นแห่งเดียวในโลก โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อส่งเสริมและรักษาไว้ซึ่งขนบธรรมเนียมประเพณีอันดีงามของท้องถิ่น การฟื้นฟูและสืบสานภูมิปัญญาไทย เผยแพร่วัฒนธรรมท้องถิ่นสู่สากล ส่งเสริมการละเล่นพื้นบ้าน ส่งเสริมการท่องเที่ยว เพื่อเป็นการเพิ่มรายได้ของประชาชน โดยประเพณีดังกล่าวทางเทศบาลตำบลบางพระ จะจัดขึ้นทุกวันที่ 18 เมษายน ของทุกปี

การแห่พญายมในวันสงกรานต์ เป็นความเชื่อของชาวบางพระตั้งแต่รุ่นปู่ย่าตายาย ว่าสามารถช่วยสะเดาะเคราะห์ และปล่อยสิ่งเลวร้ายทั้งหลาย เช่น การเจ็บไข้ และความตายให้ลอยพ้นไปกับองค์พญายม และเพื่อเสริมสร้างความสามัคคีของประชาชนทั้งสองฝั่งคลอง ซึ่งชาวตำบลบางพระยึดมั่นมาโดยตลอดในช่วงของฤดูกาล และเป็นสิ่งเดียวที่ทำให้คนทั้งโลกให้ความสนใจกับประเพณีนี้ ก็คือ การแห่พญายม ซึ่งเดิมนั้นตำบลบางพระนั้น เป็นเพียงหมู่บ้านเล็กๆ ที่อยู่เลียบชายฝั่งทะเล โดยมีชาวบ้านยืดอาชีพทำการประมงเป็นหลัก

นายสมเจตน์ กล่าวต่อไปว่า อยู่มาวันหนึ่งได้เกิดเหตุการณ์ไม่คาดคิดกับหมู่บ้านแห่งนี้ คือ มีการแพร่ระบาดของเชื้อโรคอหิวาต์ ที่ทำให้ชาวบ้าน และสัตว์เลี้ยงน้อยใหญ่ล้มป่วยและตายเป็นจำนวนมาก ซึ่งไม่มีทางที่จะแก้ไขได้เลย แต่อยู่มาวันหนึ่งได้มีชาวบ้านเกิดนิมิตว่าการที่จะลบล้างให้ชาวบ้านตำบลบางพระได้พ้นภัยจากเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นในครั้งนี้ได้มีการสร้างองค์พญายมผู้เป็นใหญ่ ขึ้นมาเพื่อทำการสะเดาะเคราะห์ พร้อมทั้งนำเครื่องบวงสรวงมาเซ่นไหว้ แล้วแห่นำไปทั่วหมู่บ้าน โดยให้ชาวบ้านทุกคนมารวมตัวกันที่บริเวณกลางลานหมู่บ้าน เพื่อเป็นการทำพิธีขอขมาลาโทษต่อองค์พญายม ผู้เป็นใหญ่ และทำการปล่อยพญายม เมื่อขบวนแห่พญายมมาถึงชายหาดบางพระ ชาวบ้านจะนำองค์พญายมนั่งหันหน้าออกสู่ทะเลแล้วทำพิธีบวงสรวงด้วยเครื่องเซ่นไหว้อาหารคาวหวานก่อน

สำหรับพิธีปล่อยองค์พญายม โดยจะนำองค์พญายมลุยน้ำลงไปในทะเลให้ลึก และไกลที่สุดจากชายฝั่ง เพื่อให้องค์พญายมนั้นนำความทุกข์โศก โรคภัยไข้เจ็บ และความตายให้พ้นไปจากชาวบางพระ ซึ่งพอพิธีปล่อยองค์พญายมเสร็จสิ้นตะวันก็จะลับจากผิวน้ำไป ความมืดจะค่อยๆ เข้ามาปกคลุม ทำให้มองเห็นองค์พญายมลอยตะคุ่มๆ อยู่ในทะเลที่ไกลออกไป

ทำให้ชาวบ้านมีความคิดว่า สิ่งที่ชั่วร้ายต่างๆ ได้ถูกองค์พญายมนำไปแล้ว และนำมาซึ่งความร่มเย็น ความเจริญ สิ่งดีงามให้แก่ชาวบางพระสืบไปทำให้ชาวบ้านได้ยืดถือ ประเพณีนี้สืบทอดกันมานับชั่วชีวิตคนจนมาถึงในยุคปัจจุบัน