“เจ้าคุณปู่สุข” พระเกจิเมืองน้ำดำละสังขารอย่างสงบ

กาฬสินธุ์ - พระธรรมวงศาจารย์ หรือที่ชาวกาฬสินธุ์รู้จักกันดีในนาม เจ้าคุณปู่สุข อดีตเจ้าคณะจังหวัดกาฬสินธุ์ วัดกลาง (พระอารามหลวง) ละสังขารอย่างสงบ สิริอายุรวม 96 ปี 77 พรรษา เผยเจ้าคุณปู่สุขเป็นสุดยอดแห่งปราญช์ชาวบ้าน โดยเฉพาะด้านการเขียนและแต่งหนังสือธรรมะ คู่มือการใช้ชีวิต และเป็นผู้แต่งภาษิตบาลี ปริศนาธรรมจนเป็นที่ร่ำลือถึงปัจจุบัน เผยเป็นเกจิชื่อดังของ จ.กาฬสินธุ์ อุปสมบทหลังหลวงตามหาบัวเพียง 18 วัน ขณะที่ชาวกาฬสินธุ์เชื่อละสังขารไปศึกษาพระธรรมกับหลวงตามหาบัวที่มรณภาพไปก่อนไม่กี่วัน

วันนี้ (4 ก.พ.) ที่โรงพยาบาลกาฬสินธุ์ อ.เมือง จ.กาฬสินธุ์ นายแพทย์สมคิด สุริยเลิศ ผอ.โรงพยาบาลกาฬสินธุ์ ได้แจ้งว่า พระธรรมวงศาจารย์ หรือเจ้าคุณปู่สุข อดีตเจ้าคณะจังหวัดกาฬสินธุ์ เจ้าอาวาสวัดกลาง (พระอารามหลวง) จ.กาฬสินธุ์ ได้ละสังขารอย่างสงบเมื่อวันที่ 3 ก.พ.54 เวลา 19.14 น.ที่ห้องไอซียู โรงพยาบาลกาฬสินธุ์

โดยพระธรรมวงศาจารย์ ได้รับพระมหากรุณาธิคุณจากพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ให้ทรงรับไว้ในพระราชานุเคราะห์ โดยให้ได้รับการเอาใจใส่ดูแลด้านสุขภาพอนามัยจากคณะแพทย์ในพระองค์ ในปี 2539 จากนั้นคณะแพทย์พยาบาลโรงพยาบาลกาฬสินธุ์ ได้ถวายการรักษาอาการอาพาธที่ห้องไอซียูมาตั้งแต่ปี 2549 ด้วยโรคชรา และโรคภูมิแพ้

จนกระทั่งมรณภาพอย่างสงบ ท่ามกลางความเสียใจบรรดาญาติ ลูกหลานและศิษยานุศิษย์จำนวนมาก รวมถึงคณะแพทย์พยาบาลที่ถวายการรักษาตลอดระยะเวลา 5 ปี

สำหรับพระธรรมวงศาจารย์ หรือที่ชาวกาฬสินธุ์เรียกกัน เจ้าคุณปู่สุข เดิมชื่อ สุข กายาผาด เกิดเมื่อวันที่ 6 พ.ย. 2547 ปีขาล ตรงกับวันศุกร์ แรม 4 ค่ำ เดือน 12 เป็นบุตรของนายนนท์ และนางแผง กายาดผาด ชาวบ้านบึงวิชัย อ.เมือง จ.กาฬสินธุ์ โดยเจ้าคุณปู่สุข ได้บรรพชา-อุปสมบท เมื่อวันพุธที่ 30 พ.ค. 2477 ที่วัดวิเศษไชยราม ต.วิชัย อ.เมือง จ.กาฬสินธุ์ พระอุปัชฌาย์ ชื่อ พระครูกาฬสินธุ์ธวาจารย์ (ติ่ง ธรรมปัญโญ) ได้รับฉายา สุข สุขโณ

ตลอดระยะเวลาที่ผ่านมา พระธรรมวงศาจารย์ หรือเจ้าคุณปู่สุข ได้ครองตนอยู่ในเพศบรรพชิตด้วยจริยวัตรที่งดงาม นอกจากนี้ยังบำเพ็ญกรณียกิจ และก่อประโยชน์ต่อสาธารณชนทั่วไปในทุกๆ ด้าน จนได้รับการยกย่องเชิดชูเกียรติ เป็นบุคคลดีเด่นตัวอย่างที่เป็นผู้นำชุมชนและปราชญ์ชาวบ้าน

เนื่องจากเจ้าคุณปู่สุข ถือเป็นผู้มีภูมิความรู้ในทุก ๆ ด้านมีความเชี่ยวชาญพิเศษในการเขียนและหนังสือทั้งเป็นแบบคู่มือการดำเนินชีวิต ภาษิตบาลี และผญาสุภาษิต ซึ่งเป็นถ้อยคำสอนของคนอีสานดั้งเดิม โดยเฉพาะปริศนาธรรมที่ขึ้นชื่อที่กล่าวถึงสังขารชีวิต แต่ละช่วงอายุที่ว่า 10 ปี อาบน้ำบ่หนาว - 20 (ซาว) ปี เกี้ยวสาวบ่เบื่อ - 30 ปี ตื่นก่อนไก่ - 40 ปี ไปไฮ่มาทอดขา - 50 ปี ไปนามาทอดยุ้ย - 60 ปี เป่าขลุ่ยบ่ดัง -70 ปี ตีระฆังบ่ม่วน - 80 ปี ผมหงอกเป็นดอกเลา 90 ปี ลูกหลานเห็นฮ้องไห้ - 100 ปี ไข่กะตายบ่ไข่กะตาย ซึ่งเป็นบทผญาที่ชาวกาฬสินธุ์พูดกันจนติดปากจนถึงทุกวันนี้

นอกจากนี้ พระธรรมวงศาจารย์ ยังมีอีกหนึ่งบทบาทคือการเป็นครูสอนพระปริยัติธรรมแผนกธรรม ซึ่งได้รับการแต่งตั้งให้เป็นศึกษาธิการ อ.เมืองกาฬสินธุ์ ในปี 2491 เป็นศึกษาธิการ จ.กาฬสินธุ์ ในปี 2492 เป็นเจ้าสำนักศาสนศึกษา วัดกลาง (พระอารามหลวง) จ.กาฬสินธุ์ ปี 2494 ซึ่งได้ทุ่มเทแรงกายและใจพัฒนาสำรักเรียนจนได้รับเลือกให้เป็นสำนักเรียนดีเด่น ในปี 2515 ได้รับการแต่งตั้งเป็นรองเจ้าคณะจังหวัดกาฬสินธุ์ และในปี 2516 ได้รับแต่ตั้งให้เป็น เจ้าคณะจังหวัดกาฬสินธุ์

นอกจากนี้ยังให้ความสำคัญกับการศึกษาเป็นอย่างมาก โดยมีการตั้งมูลนิธิเพื่อการศึกษา 3 มูลนิธิ ซึ่งเป็นมูลนิธรที่สนับสนุนทุนการศึกษาให้กับสามเณร ภิกษุสงฆ์ และนักเรียนที่เรียนดีแต่ยากจน ส่วนผลงานด้านงานเขียนและแต่งหนังสือมีจำนวนมาก โดยเป็นการพิมพ์เพื่อจากจ่ายให้กับพุทธศาสนิกชนและประชาชนทั่วไป เริ่มตั้งแต่ปี 2513

โดยหนังสือที่ได้รับความนิยมได้แก่ คู่มือพ่อบ้าน ปฏิบัติกรรมฐานแบบดั้งเดิมขั้นพื้นฐาน หลักการแต่งกาพย์กลอนต่างๆ หนังสืออุบาทว์ หนังสือบาลีไวยากรณ์ และที่สำคัญคือ การรวบรวมผญาสุภาษิต คำสอนโบราณ ในงานฉลองอายุ 7 รอบ 84 ปี พ.ศ.2534 ได้รับคัดเลือกจากกรมศิลปากร ให้เป็น พระนักอนุรักษ์มรดกไทยดีเด่น รับเข็มและโล่เกียรติคุณจาก สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ด้วย

นอกจากนี้ยังได้จัดตั้งมูลนิธิเพื่อการศึกษา คือ มูลนิธิพระราชพรหมจริยคุณ มูลนิธิลูกจันทร์ทองเจริญ และมูลนิธิศรีนนทลักษ์กายาผาด

อย่างไรก็ตาม การละสังขารของพระธรรมวงศาจารย์ หรือเจ้าคุณปู่สุข นอกเหนือจากจะสร้างความเสียใจและความโศกเศร้าของคนทั่วทั้งจังหวัดแล้ว ยังถือเป็นเรื่องประหลาดและมหัศจรรย์อย่างมาก เพราะชาวกาฬสินธุ์โดยเฉพาะผู้เฒ่าผู้แก่ที่ทราบประวัติของเจ้าคุณปู่สุขที่อุปสมบทหลังหลวงตามหาบัวฯเพียง 18 วัน คือ หลวงตามหาบัวอุปสมบทเมื่อ 12 พ.ค.2477

ขณะที่ เจ้าคุณปู่สุข บวชตามหลังในวันที่ 30 พ.ค.2477 ซึ่งเป็นปีเดียวกัน และยังมรณภาพหลังหลวงตามหาบัวฯ อีก ทั้งๆ ที่ได้ป่วยอาพาธมานานเกือบ 14 ปี ทำให้ทุกคนเชื่อว่าเป็นการละสังขารเพื่อไปศึกษาพระธรรมกับหลวงตามหาบัวในอีกภพหนึ่ง