เชียงราย - ผู้ว่าฯ เชียงรายรื้อฟื้นประเพณีลงแขกเกี่ยวข้าวของชาวนาในจังหวัดเชียงราย ระบุวิถีชีวิตนาแม้จะเปลี่ยนแปลงไปแต่ต้องยึดหลักเศรษฐกิจพอเพียงให้ได้จึงจะอยู่รอดภายในสภาวะเศรษฐกิจในปัจจุบัน
นายสุเมธ แสงนิ่มนวล ผู้ว่าราชการจังหวัดเชียงราย เปิดเผยว่าเชียงรายเป็นเมืองที่มีความหลากหลายทั้งทางด้านภูมิศาสตร์ ชีวิตความเป็นอยู่และขนบธรรมเนียมประเพณีวัฒนธรรม ในอดีตที่ผ่านมาผู้คนมีความเป็นอยู่อย่างพอเพียงและพึ่งพาอาศัยกันจึงทำให้ต้นทุนในการดำเนินชีวิตไม่สูงมากนักสามากรถดำรงค์ชีพอยู่ได้ในทุกสภาวะเศรษฐกิจ แต่เมื่อสภาพสังคมไทยเปลี่ยนแปลงไปกลายเป็นความเร่งด่วนและมีเรื่องเงินๆ ทองๆ เข้ามาเกี่ยวข้องมาก ทำให้วิถีชีวิตที่ดีงามบางอย่างเริ่มจะเลือนหายไปทั้งๆ ที่ยังสามารถนำมาใช้ในชีวิตประจำวันได้เป็นอย่างดี
นายสุเมธกล่าวว่า หนึ่งในสิ่งดีงามดังกล่าว คือ “การลงแขกดำนา” เพราะแม้สภาพสังคมจะเปลี่ยนแปลงไปตามความเจริญรุ่งเรืองของบ้านเมืองแต่อาชีพการทำนาก็ยังคงเป็นสิ่งที่ชาวเชียงรายยึดเป็นอาชีพหลักติดต่อกันมานานตั้งแต่บรรพบุรุษ
อย่างไรก็ตาม การทำนาก็เปลี่ยนแปลงไปจากเดิมซึ่งได้ทำให้ต้นทุนการทำนาสูงขึ้น โดยชาวนาได้เปลี่ยนจากวิธีลงแขกดำนาไปสู่การว่าจ้างคนไปทำนามากขึ้นทำให้การลงแขกดำนาซึ่งนับว่าเป็นประเพณีดั้งเดิมเริ่มจะสูญหาย ซึ่งการว่าจ้างคนไปดำนาต้องเสียต้นทุนวันละเป็นจำนวนมาก เมื่อบวกกับต้นทุนด้านอื่นๆ เช่น การซื้อปุ๋ย การจ้างเก็บเกี่ยว การใช้สารเคมี ฯลฯ ก็ยิ่งทำให้ต้นทุนของชาวนาสูงขึ้นไปอีกโดยไม่จำเป็นทั้งๆ ที่สามารถแก้ไขปัญหาเหล่านี้ได้อยู่แล้ว
นายสุเมธกล่าวอีกว่า ด้วยเหตุนี้ทางจังหวัดจึงได้รณรงค์เพื่อรื้อฟื้นประเพณีลงแขกดำนา เพราะประเพณีนี้ชาวนาจะมีการชักชวนเพื่อนบ้านหรือคนในหมู่บ้านไปดำนาของแต่ละคนโดยวนเวียนกันไปจนทุกคนไปช่วยดำนาให้คนในกลุ่มจนครบหมดทุกคน โดยไม่จำเป็นต้องเสียค่าจ้างไปว่าจ้างคนนอกมาดำนาให้แต่อย่างใด ทั้งยังทำให้ความสัมพันธ์ของคนในชุมชนกระชับแน่นแฟ้นมากขึ้นอีกด้วย
โดยปัจจุบันตนได้ตระเวยไปตามอำเภอต่างๆ เพื่อร่วมกิจกรรมลงแขกดำนากับกลุ่มชาวนา เพื่อชักชวนให้หันกลับมาใช้ประเพณีการดำนาอีกครั้งหนึ่งซึ่งที่ผ่านมาได้ตระเวณไปแล้วหลายอำเภอซึ่งได้ผลดีมาก
รายงานข่าวแจ้งว่า หลังดำเนินโครงการได้มีหลายอำเภอเริ่มรณรงค์เพื่อสนองนโยบายของจังหวัดอย่างต่อเนื่อง โดยที่ อ.เวียงชัย นายอาคม สุขพันธ์ นายอำเภอเวียงชัย พร้อมหัวหน้าส่วนราชการอำเภอเวียงชัย กำนันตำบลเมืองชุม ผู้ใหญ่บ้าน และประชาชน บ้านใหม่เมืองชุม ร่วมกันดำนาตามโครงการย่อยคือ “ดำนาพาสุข” ในที่นาของชาวบ้าน หมู่ที่ 11 ต.เมืองชุม ซึ่งถือเป็นโครงการนำร่องของ อ.เวียงชัย และตามโครงการดังกล่าวยังรณรงค์ให้หัวหน้าส่วนราชการในพื้นที่ได้ร่วมลงไปลงแขกดำนากับชาวบ้านด้วย อันจะช่วยทำให้เกิดการแลกเปลี่ยนข้อมูลข่าวสารในท้องถิ่นและชุมชน ก่อให้เกิดความเข้าถึง เข้าใจ และพัฒนาควบคู่ไปกับการ ฟื้นฟูประเพณีดั้งเดิมอีกด้วย สำหรับในอนาคตทางจังหวัดตั้งเป้ารณรงค์ลดการใช้สารเคมี โดยใช้สารอินทรีย์ทดแทน เพื่อคุณภาพชีวิตและสิ่งแวดล้อมที่ดีของชุมชนด้วย
