ศูนย์ช้างลำปางจัดนิทรรศการพระกรณียกิจ “พระพี่นางฯ”

ลำปาง - ศูนย์อนุรักษ์ช้างไทย เตรียมจัดแสดงนิทรรศการเกี่ยวกับพระกรณียกิจ น้อมรำลึกถึงพระมหากรุณาธิคุณในสมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์ ที่มีต่อศูนย์อนุรักษ์ช้างไทยและลูกช้างทั้ง 3 เชือก ที่พระองค์ทรงรับไว้ในพระอุปถัมภ์

พระกรณียกิจของสมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์ฯ ที่ทรงเสด็จ ยังศูนย์อนุรักษ์ช้างไทย องค์การอุตสาหกรรมป่าไม้ แต่ละครั้งยังคงความปลาบปลื้มแด่เจ้าหน้าที่ทุกคน พระองค์ทรงเสด็จยังศูนย์อนุรักษ์ช้างไทย รวม 4 ครั้ง

ครั้งแรก วันที่ 8 ตุลาคม 2537 สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอเจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์ฯ เสด็จศูนย์อนุรักษ์ช้างไทย โดยรถพระที่นั่งในเวลา 14.30 น. ได้ทรงมีพระกรุณาธิคุณเสด็จทอดพระเนตรการแสดงช้าง และเป็นองค์ประธานในพิธีสู่ขวัญช้าง อันเป็นประเพณีที่หาดูได้ยากยิ่งในปัจจุบัน หลังจากเสร็จพิธีสู่ขวัญช้างแล้ว สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอเจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์ ได้ประทานกล้วย-อ้อยให้แก่พังยม และช้างพังพระธิดา

ในโอกาสเดียวกันได้ประทานชื่อ “จุฑานันท์” และแผ่นทองคำสลักพระนามหนึ่งสลึงพร้อมทั้งกระดึงผูกคอให้แก่ช้างพังพระธิดา เพื่อเป็นสิริมงคลด้วย และก่อนเสด็จพระดำเนินกลับ สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนาฯ ได้เสด็จประทับรถยนต์พระที่นั่งไปยังสวนรุกขชาติสวนป่าทุ่งเกวียน เพื่อทรงปลูกต้นไม้ไว้เป็นสิริมงคลแก่สวนป่าแห่งนี้ ต้นไม้ที่ทรงปลูกคือ “ต้นมะเกลือ” ซึ่งเป็นไม้ยืนต้นและพันธุ์ไม้หายากในปัจจุบัน

ครั้งที่สอง วันที่ 13 มีนาคม 2542 สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์ เสด็จศูนย์อนุรักษ์ช้างไทย เป็นการส่วนพระองค์ โดยรถยนต์พระที่นั่งถึงศูนย์อนุรักษ์ช้างไทย เวลา 16.30 น. หลังจากทรงให้อาหารช้างและทอดพระเนตรลูกช้างวาดรูปถวาย แล้วทรงพระดำเนินประทับ ณ ศาลาริมน้ำเหนือลานแสดงช้าง ทรงประทานเงินเพื่อเป็นกองทุนสวัสดิการของควาญช้าง จนถึงเวลาประมาณ 17.30 น. จึงเสด็จพระดำเนินกลับ

ครั้งที่สาม วันที่ 13 มกราคม 2545 สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์ เสด็จเยี่ยมช้างพังพระธิดาและพังวนาลีที่พระองค์ทรงรับไว้ในพระอุปถัมภ์ ตลอดจนทรงเยี่ยมชมกิจการด้านต่างๆ ของศูนย์อนุรักษ์ช้างไทย และผู้อำนวยการองค์การอุตสาหกรรมป่าไม้ (อ.อ.ป.) ในขณะนั้นได้กราบทูลถวายรายงานความตั้งใจที่จะยกฐานะของศูนย์อนุรักษ์ช้างไทยขึ้นเป็นสถาบันคชบาลแห่งชาติ โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อขยายขอบเขตการอนุรักษ์-บริบาลช้างไทย ให้ครอบคลุมทุกแง่มุมในการบรรเทาปัญหาที่เกิดกับช้าง

โดยจะได้ตั้งสถาบันการศึกษาพัฒนาด้านต่างๆ เพื่อให้เกิดแนวทางการอนุรักษ์ช้างอย่างยั่งยืนพร้อมกับอนุรักษ์ประเพณีชุมชนตลอดจนศาสตร์วิทยาการ ที่บรรพบุรุษให้ไว้เป็นมรดกให้สามารถสืบทอดไปยังอนุชนรุ่นหลังต่อไป และเมื่อวันที่ 22 กุมภาพันธ์ 2545 ทรงพระกรุณาโปรดเกล้ารับสถาบันคชบาลแห่งชาติไว้ในพระอุปถัม์ ซึ่งนับว่าเป็นสิริมงคลและเป็นมิ่งขวัญในการพัฒนาสถาบันฯ ให้เจริญวัฒนาต่อไป

ครั้งที่สี่ วันที่ 4 กุมภาพันธ์ 2548 สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์ เสด็จเยี่ยมโรงพยาบาลช้าง เมื่อวันศุกร์ที่ 4 กุมภาพันธ์ 2548 สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอฯ ได้เสด็จพร้อมด้วย นายวูล์ฟกัง คริสต์ลิงค์ กงสุลกิตติมศักดิ์ของไทย ประจำหมู่เกาะคานารีส์ ประเทศสเปน และคณะกองทุนนานาชาติเพื่อคุ้มครองถิ่นที่อยู่ และสวัสดิภาพสัตว์ โดยเครื่องบินพระที่นั่งของกองบินตำรวจ ถึงสนามบินลำปาง เวลาประมาณ 13.50 น. และเสด็จพระราชดำเนินโดยรถยนต์พระที่นั่งไปยังโรงพยาบาลช้าง ศูนย์อนุรักษ์ช้างไทย ถึงเวลาประมาณ 14.30 น.

เมื่อเสด็จถึงโรงพยาบาลช้างแล้ว สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนาฯ ทรงป้อนนมลูกช้างด้วยพระองค์เอง โดยลูกช้างเชือกนี้ เกิดเมื่อวันที่ 6 พ.ค. 2547 ตรงกับวันประสูติของพระองค์ท่าน จากแม่ช้างที่ชื่อพังพุ่มพวง อายุประมาณ 23 ปี ซึ่งเป็นช้างสาวท้องแรก และลูกช้างกินนมแม่ค่อนข้างเก่ง แต่ว่าแม่ช้างไม่มีน้ำนมเพียงพอที่จะเลี้ยงลูก เนื่องจากท้องแรกทำให้ช้างค่อนข้างจะผอม ทางสัตวแพทย์จึงได้ให้นมที่ใช้เลี้ยงสัตว์เสริมแก่ลูกช้างเป็นประจำทุกวัน ในเวลาเย็นก่อนที่ควาญช้างจะนำช้างแม่ลูกเข้าไปเลี้ยงในป่า

ความได้ทราบถึงพระองค์ท่านและพระองค์ท่าน จึงมีพระราชประสงค์ที่จะป้อนนมลูกช้างด้วยพระองค์เอง และพระองค์ยังประทานอาหารช้างให้กับแม่ช้างด้วย ทรงรับลูกช้างไว้ในพระอุปถัมภ์และประทานชื่อว่า “อลีนา” แปลว่า “ว่องไว”

นอกจากนี้ ด้วยพระมหากรุณาธิคุณในสมเด็จพระพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์ ที่มีต่อช้างของศูนย์อนุรักษ์ช้างไทย องค์การอุตสาหกรรมป่าไม้ พระองค์ท่านได้ทรงมีพระเมตตารับเอาช้าง ในความดูแลของศูนย์อนุรักษ์ช้างไทยเข้ามาอยู่ในพระอุปถัมภ์ จำนวน 3 เชือก คือ

1.พังพระธิดาจุทานันท์ (พระธิดา)

พระธิดาเป็นช้างเพศเมีย เกิดเมื่อวันที่ 24 ตุลาคม 2536 ปัจจุบันอายุ 14 ปี พ่อชื่อพลายแก้ว แม่ชื่อพังยม ปัจจุบันเป็นช้างแสดงอยู่ที่ศูนย์อนุรักษ์ช้างไทย มีควาญช้างชื่อนายชินกร พงษ์สาร พังพระธิดาฯ มีลักษณะนิสัยที่เรียบร้อย ด้านสุขภาพ มีสุขภาพที่แข็งแรงสมบูรณ์ดีมาก มีความสูง 2.30 เมตร และมีความยาวลำตัว 3.47 เมตร น้ำหนักประมาณ 2.7 ตัน

2. พังวนาลี

วนาลีเป็นช้างเพศเมีย เกิดเมื่อวันที่ 6 พฤษภาคม 2540 ปัจจุบันอายุ 10 ปี เป็นช้างลูกคอกของ อ.อ.ป. มีพ่อชื่อสีดอสมนึก แม่ชื่อพังวังเจ้า ปัจจุบันพังวนาลีเป็นช้างแสดงอยู่ที่ศูนย์อนุรักษ์ช้างไทย มีควาญช้างชื่อ นายเตี่ยม ไชยแก้ว พังวนาลีมีนิสัยที่เรียบร้อยและตกใจง่าย กลัว โดยเฉพาะเวลาที่ควาญช้างพาพังวนาลีมาพบหมอที่โรงพยาบาลช้าง พังวนาลีจะไม่ยอมมาโรงพยาบาล ด้านสุขภาพนั้น พังวนาลีมีสุขภาพแข็งแรงดี ไม่มีอาการเจ็บป่วยใด ๆ มีความสูง 2 เมตร และมีความยาวลำตัว 3.15 เมตร น้ำหนัก 2.1 ตัน

3. พังอลีนา (น้องเมย์)

อลีนาเป็นช้างเพศเมียเกิดเมื่อวันที่ 6 พฤษภาคม 2547 ปัจจุบันอายุ 4 ปี มีพ่อชื่อพลายพะเหม่ แม่ชื่อพังพุ่มพวง ในภาพพังอลีนา กำลังฝึกให้รู้คำสั่งของควาญช้างและแสดงต่าง ๆ ตามบทเรียนของโรงเรียนฝึกลูกช้างของศูนย์อนุรักษ์ช้างไทย พังอลีนามีนิสัยเรียบร้อย แต่ก็ซุกซนบ้างเป็นบางครั้งตามประสาของช้างเด็ก ชื่ออลีนา เป็นชื่อพระราชทานจากสมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอฯ เมื่อวันที่ 4 กุมภาพันธ์ 2548 แปลว่า ฉลาด ว่องไว ขณะที่พังอลีนาเข้าฝึกนั้นสามารถทำตามและจดจำคำสั่งของควาญช้างได้อย่างรวดเร็ว ขณะนี้ได้เข้าร่วมแสดงในลานแสดงช้างแล้ว ส่วนในด้านสุขภาพ พังอลีนา มีสุขภาพที่แข็งแรงสมบูรณ์ มีความสูง 1.5 เมตร มีความยาวลำตัว 2.2 เมตร น้ำหนัก 0.7