เพจเฟซบุ๊กการแพทย์ชื่อดัง Spartan Doctor ล้างความเชื่อที่คนไทยเรียนมาตั้งแต่เด็กๆ ทิ้ง! โดยระบุว่า การเป็นลมชักจนกัดลิ้นตัวเองขาดถือเป็น "มายาคติ" ลิ้นเป็นกล้ามเนื้อที่มีความหนา และแข็งแรงมากไม่ใช่จะขาดง่ายๆ อีกทั้งการนำสิ่งของต่างๆ ยัดเข้าไปในปากของผู้ป่วยขณะเป็นลมชักเพราะกลัวจะกัดลิ้นนั้น อาจยิ่งส่งผลร้ายกว่า เพราะสิ่งของที่นำเข้าไปยัด หรืออุดปาก บางทีใหญ่จนอุดทางเดินหายใจคนไข้ หรือขาด แตกหัก เศษลงไปอุดหลอดลม ดังนั้น การบาดเจ็บที่ลิ้นถือเป็นเรื่องเล็กน้อย!
"#ยังไม่เคยมีใครที่ชักแล้วกัดลิ้นตัวเองขาดในประวัติศาสตร์ของมนุษยชาติ มาช่วยกันทำลายมายาคตินี้กันเถอะ
เราจะพบเห็นการช่วยเหลือปฐมพยาบาลด้วยความหวังดีเวลามีคนเป็นลมชัก โดยเอาสิ่งของต่างๆหรือแม้แต่นิ้วมือเข้าไปยัดหรืองัดปากคนที่กำลังชัก เหตุผลที่ทำกันอย่างนั้น คาดว่าเกิดจากมายาคติที่คิดกลัวไปเองว่า (1) คนชักจะกัดลิ้นตัวเองจนขาด หรือ (2) ลิ้นจะไปอุดจุกคอจนหายใจไม่ออก
มายาคตินี้อาจเกิดจากการฟังตามๆกันมา เห็นจากสื่อต่างๆ หรือหนังสือที่เขียนไม่ถูกต้อง หรือแม้แต่คิดขึ้นมาเอง เราฝังอยู่ในใจว่าคนชักต้องเอาของงัดเข้าในปากทันที แต่เราลองถามใจตัวเองก่อนว่า เคยได้ยินได้เห็นใครที่ชักแล้วกัดลิ้นตัวเองขาดมาก่อนไหม? เคยมีญาติพี่น้องหรือคนข้างบ้านเป็นแบบนั้นหรือไม่?
โอเคว่าคนชักบางคนจะกัดลิ้นตัวเองจริง ยิ่งถ้าเราเคยเห็นฉากที่คนชักบางคนกำลังกัดลิ้น มีเลือดออกจากลิ้น ยิ่งประทับภาพความกลัวนั้นลงไปในใจอีก แต่ในทางการแพทย์แทบไม่เคยมีรายงานผู้ป่วยมาหาแพทย์ด้วยลิ้นขาดหรือแผลเหวอะหวะ รุนแรงจากการชักเลย นั่นอาจเป็นเพราะการกัดขณะชักไม่ได้ลงแรงลงไปมากแบบตอนตื่นตั้งใจกัด และ ลิ้นจริงๆแล้วไม่ใช่เนื้อนิ่มๆอย่างที่คนคิด แต่เป็นกล้ามเนื้อที่มีความหนาและแข็งแรงมากไม่ใช่จะขาดง่ายๆ เช่น การศึกษาหนึ่งในคนที่ชักจริง ประมาณ 77 คน พบมีรอยแผลบนลิ้น 8 คน โดยแผลนั้นเป็นแค่รอยแผลฉีกข้างลิ้น
ทุกแนวทางเวชปฏิบัติทั้งของไทยและของเมืองนอกในการปฐมพยาบาลคนเป็นลมชักพูดเหมือนกันคือ "คนที่เป็นชักจะไม่มีทางกลืนลิ้นตนเองลงไปจุกคอ หรือกัดลิ้นตัวเองจนขาด ดังนั้น ห้ามเอาสิ่งของต่างๆ ไปกดลิ้นหรือยัดเข้าไปในปาก"
#ความหวังดีอยากช่วยเหลือแต่ทำผิดวิธีอาจยิ่งส่งผลร้าย สิ่งของที่เข้าไปอุดบางทีใหญ่จนอุดทางเดินหายใจคนไข้ , บางทีขาด แตกหัก เศษลงไปอุดหลอดลม, บางทีคนไข้กัดสิ่งของนั้นจนฟันบิ่น ฟันหัก หรือแม้แต่ฟันหลุดลงไปอุดหลอดลม
บอกต่อกันเถิดว่าอย่าทำ อย่าเอาอะไรไปอุดปากคนกำลังชักต่อไปอีกเลยครับ เวลาแพทย์เห็นคนพาคนที่ชักมาโรงพยาบาลพร้อมกับมีอะไรคาอยู่ในปากแล้วมันสยองมากต้องรีบดึงออกจากปากมาดูว่าเกิดแผลหรืออันตรายอะไรจากสิ่งของนั้นรึเปล่า
สิ่งที่เราควรทำคือ เฝ้าดู จับระยะเวลาการชัก ,เคลียร์บริเวณรอบตัวคนกำลังชักให้ปลอดภัย , เอาสิ่งนิ่มๆ รองที่ศีรษะ , ถอดแว่นตา คลายเสื้อไม่ให้รัดแน่น และที่สำคัญการจัดท่านอนให้ใบหน้าตะแคงขวาเมื่อเค้าหยุดชัก (เพราะเป็นจังหวะที่เขาจะเริ่มหายใจเฮือกเข้าแรงๆ อาจสำลักเอาเสมหะและน้ำลายที่ขังอยู่ในปากเข้าหลอดลมได้ ) นี่เป็นสิ่งที่ดีกว่าที่ควรทำให้มากกว่าเอาอะไรไปยัดปากครับ”
อย่างไรก็ตาม ยังมีบางคอมเมนต์ยืนยันในความเชื่อเดิม
“เชื่อว่าหมอไม่มีสถิติหรอก แต่แค่มันยุ่งยากหากคนไข้มาด้วยอาการติดขัดในช่องทางเดินหายใจ ก็เลยเปลี่ยนแนวการปฐมพยาบาล ตราบเท่าที่หมอยังยึดโยงที่ตัวเองมากกว่าคนไข้ การปฐมพยาบาลบางอย่างก็อาจจะแค่ทำเพื่อง่ายกับการรักษาแค่นั้น
เพจ Spartan Doctor ตอบกลับโดยระบุว่า ไกด์ไลน์การปฐมพยาบาลของทั่วโลก ยกเอาเรื่องการห้ามงัดของลงในปากเป็นคำเตือนอันดับหนึ่ง เพื่อประโยชน์ต่อชีวิตผู้ป่วย เพราะการบาดเจ็บที่ลิ้นเป็นเรื่องเล็กน้อย แต่ถ้ายังเห็นแบบนี้แล้วคิดว่าแพทย์ทำเพื่อตัวเองสบาย คนไข้ช่างมัน แต่ละคนก็ตัดสินใจเลือกเองว่า จะเชื่อหรือไม่ละกัน!
มาตามติด Facebook Fanpage และ Instagram
"MGR Online Live" และ "@manager_live" กันได้ที่นี่!!
และสามารถส่งข่าวสารมาได้ที่: manageronlinelive@gmail.com
หรือ Fax 0-2629-4754
