ผิดหวัง... หลายคนรู้สึกอย่างนั้นเมื่อเห็นแฟนเพจ “YouLike (คลิปเด็ด)” กลับมาผงาดบนโลกออนไลน์อีกครั้ง หลังเพจปิดตัวไปกว่า 20 ชั่วโมง จากคาดหวังไว้ว่าปรากฏการณ์นี้จะช่วยสร้างสำนึกเรื่อง “แฟนเพจจอมละเมิดลิขสิทธิ์” ได้บ้าง กลับยิ่งสะท้อนให้เห็นว่ามีผู้คนจำนวนไม่น้อยขาดความรู้ความเข้าใจในเรื่องนี้ กลายเป็นว่าเรื่องจบลงอย่างง่ายดายเพียงคำอธิบายของแอดมินเพจที่ว่า “ผมก็แค่เด็กคนนึง”
“ไม่รู้เหมือนกันครับ ผมก็แค่เด็กคนนึง”
(โพสต์อ้อนแฟนเพจ หลังเพจกลับมาเปิดได้อีกครั้งหนึ่ง)
24 ปี คืออายุของ “โต้” แอดมินผู้ดูแลแฟนเพจ “YouLike (คลิปเด็ด)” แต่เพียงผู้เดียว ซึ่งเป็นเพจที่มียอดผู้ติดตามถล่มทลายบนเฟซบุ๊ก ปาเข้าไป 8,100,000 กว่าไลค์แล้ว!! หลังจากแฟนเพจหายไปกว่า 20 ชั่วโมง เนื่องจากถูกแจ้งร้องเรียนการโพสต์ซึ่งเข้าข่ายการนำเสนอคลิปที่มีเนื้อหารุนแรง เจ้าตัวคาดเดาว่าน่าจะเป็นคลิปสุนัขนอนชัก ไม่น่าจะเกิดจากสาเหตุที่หลายคนคาดเดากันไป คือเป็นเพราะประเด็นการละเมิดลิขสิทธิ์ ดูดคลิปของ “น้องมันแกว” แล้วเอามาอัปโหลดลงแฟนเพจโดยไม่ได้รับอนุญาต จนเป็นเหตุให้หญิงสาวเจ้าของคลิปสุดทนกดปุ่มร้องเรียนทางเฟซบุ๊กไป
“ที่เพจถูกปิดไป น่าจะเป็นเพราะคลิป 20+ สุนัขถูกวางยาและกำลังชักอยู่ครับ เข้าข่ายความรุนแรงและสร้างความสะเทือนใจ เมื่อก่อนโพสต์แบบนี้ไม่เป็นไร แต่เดี๋ยวนี้เฟซบุ๊ก Sensitive มากขึ้นน่ะครับ ไม่น่าจะเกี่ยวกับเรื่องคลิปลิขสิทธิ์ เพราะแบบนั้นถ้าลงปุ๊บ มันจะหายไปเลย
ก่อนหน้านี้ ทางทีมงานเฟซบุ๊กก็ส่งร้องเรียนมาทางผมหลายครั้งแล้วครับ เกี่ยวกับบางคลิปที่อัป บอกให้เราลบวิดีโอตัวนั้น แต่เผอิญมันเป็น ID ที่ไม่ได้เข้าไปใช้งานก็เลยไม่เห็นที่เขาส่งมา แต่ผมใช้หลาย ID โพสต์ ทำให้ผมไม่เห็นในอีก ID นึง พอลองกลับมาดู ID ตัวอื่นๆ ผมถึงเห็นครับ เขาส่งมาเตือนบางคลิปที่ถูก Report กลับมา เช่น หมานอนชัก บางคลิปก็โดน แต่บางคลิปก็ไม่โดน แล้วแต่ว่าจะโดนคน Report จำนวนถึงหรือเปล่า
(ช่วงแรก ตั้งข้อสงสัยกันไว้ว่า เพจปิดไปเพราะการแจ้งของน้องมันแกว)
เป็นครั้งแรกที่ถูกปิดแบบนี้ครับ เมื่อก่อนก็เคยโดนแต่สามารถกดปลดล็อกเองได้ แต่ครั้งนี้ไม่สามารถปลดล็อกเองได้ ต้องติดต่อไปทางทีมงานเฟซบุ๊ก มันมีปุ่มให้กดโต้แย้งไป ผมก็กดส่งไป เขาเลยส่งกลับมาว่ามันเกิดการผิดพลาดและปลดล็อกให้
ทุกวันนี้มีแอดมินคนเดียว นี่ผมก็เพิ่งได้นอน 4 ชั่วโมง วันหนึ่งใช้เวลาประมาณ 18 ชั่วโมง แต่บางทีก็ไม่ถึงครับ ปกติแล้วจะเริ่มดูตั้งแต่แปดโมงเช้าถึงตีสอง ไม่อยากมีทีมงานเพิ่มเพราะกลัวว่ามันจะเกิดปัญหาตามมาทีหลัง เราไม่รู้ว่าอีกคนจะโพสต์อะไร มีอะไรที่ผิดหรือเสี่ยงหรือเปล่า เวลาเกิดปัญหาจะไม่รู้ว่าเกิดที่ใคร” แอดมินเจ้าของเรื่องให้สัมภาษณ์เอาไว้ในรายการ "ยกทัพข่าวเช้า" ทางช่อง PPTV
(คลิปสัมภาษณ์แอดมินเพจ "Youlike (คลิปเด็ด)" ในรายการ "ยกทัพข่าวเช้า")
เมื่อผู้สื่อข่าวถามว่าเป็นไปได้หรือไม่ที่เพจจะถูกปิดเพราะกรณีคลิปละเมิดลิขสิทธิ์ด้วย ซึ่งเป็นพฤติกรรมที่เพจนิยมทำคือการดูดคลิปจาก Youtube ของผู้อื่นมาโดยไม่ได้รับอนุญาตแล้วมาอัปโหลดอีกครั้งในแฟนเพจของตัวเอง ผู้ถูกถามก็ได้แต่ตอบว่า “ผมยังไม่เห็นการแจ้งเกี่ยวกับเรื่องนั้นครับ อาจจะเป็นอย่างนั้นก็ได้ แต่ผมเห็นแค่เรื่องสุนัขครับ” ส่วนต่อไปจะมีมาตรการอย่างไรในการคัดเลือกคลิปที่เหมาะสมและไม่ละเมิดลิขสิทธิ์ หรือคลิป 18+ ชวนวาบหวามที่ชอบอัปโหลดช่วงดึกๆ นั้น โต้ตอบว่า
“คลิป 18+ ช่วงดึกๆ ก็ไม่ได้เยอะนะครับ แต่จะมีคลิปแนวแปลกๆ ที่น่าสนใจบ้างนิดนึง ส่วนเรื่องละเมิดลิขสิทธิ์ คงจะไม่โพสต์คลิปแนวนี้ครับ ผมก็ไม่รู้ว่าคนที่ส่งมาเป็นเจ้าของหรือเปล่า ผมไม่ได้เอะใจด้วยไงครับ บางคนก็อัปโหลดใหม่แล้วส่งมาหาผมอีกที บางคนก็ส่งมาบอกว่าให้ช่วยโพสต์ใหม่ และสุดท้ายผมก็มาโดนทีหลัง ผมก็เลยไม่รู้ว่าใครเป็นเจ้าของ เพราะผมเองก็เป็นแค่เด็กคนนึงครับ ส่วนมากคนที่ร้องเพลงเองก็ส่งมา บางทีก็ไม่ใช่
(หลังจากเพจ "Youlike (คลิปเด็ด) หายไป ก็มีเพจอีกมากมายทำนองเดียวกันถูกตั้งขึ้นมา)
ต่อไปผมก็จะพยายามคัดกรองมากกว่านี้ครับ เรื่องละเมิดลิขสิทธิ์ ผมต้องขอโทษด้วยนะครับเพราะผมไม่ทราบจริงๆ ผมอยากจะขอโทษมันแกวด้วยครับ อยากให้อโหสิกรรมให้กัน ผมไม่ได้เกลียดนะครับ จริงๆ ผมชอบมันแกว น่ารักดี”
ถามว่าที่ผ่านมามีเกณฑ์การคัดเลือกคลิปที่จะลงในแฟนเพจอย่างไรบ้าง คำตอบของโต้ส่วนใหญ่จะเป็นไปในทิศทางที่ว่า “ไม่รู้เหมือนกันครับ” ส่วนข้อสงสัยที่หลายคนตั้งเอาไว้ว่าเพจที่ปิดไปชั่วคราวนั้น จริงๆ แล้วอาจเกิดจากการปิดเพื่อสร้างกระแสของแอดมินเอง เกี่ยวกับเรื่องนี้เขาได้แต่ตอบว่า
“ผมแค่เด็กคนนึง ผมคิดไม่ถึงขนาดนั้นหรอกครับ” ที่น่าสนใจคือ โต้เริ่มทำงานเกี่ยวกับ Search Engine Organization (SEO) คิดค้นกระบวนการให้เสิร์ชอย่างไรให้ติดอันดับใน Google มากที่สุด มาตั้งแต่อายุ 19 จนตอนนี้ 24 ปีแล้ว และยอมรับว่ารายได้จากเพจ “YouLike (คลิปเด็ด)” นั้นมากพอที่จะเลี้ยงดูพ่อแม่และน้องอยู่บ้าง
ให้โอกาส-ให้อภัย ถ้าสำนึกจริง!
(แฟนเพจ "Contrast" ถ่ายทอดความรู้สึกของคนถูกดูดคลิป ผ่านการ์ตูนล้อเลียน)
กราฟิกดีไซเนอร์ผู้ใช้นามปากกาว่า “X Development” เจ้าของแฟนเพจสุดแนวอย่าง “Contrast” ซึ่งมักวาดการ์ตูนล้อเลียนเสียดสีกรณีการดูดคลิปละเมิดลิขสิทธิ์จากแฟนเพจดังกล่าวอยู่บ่อยๆ เมื่อเห็นว่าอีกฝั่งมีท่าทีสำนึกจึงยินดีให้อภัย และได้แต่หวังว่าจะไม่มีพฤติกรรมไม่เหมาะสมเหมือนที่เคยทำออกมาให้เห็นอีก ในฐานะผู้ที่เคยถูกละเมิดลิขสิทธิ์คลิป ถูกแฟนเพจแชร์คลิปผู้โด่งดังดูดคลิปและไปอัปโหลดโดยไม่ได้รับอนุญาตมากับตัว จึงขอแสดงความคิดเห็นบนแฟนเพจ “Contrast” เอาไว้ว่า
“ยังไงไหนๆ ก็กลับมา ครั้งนี้ก็ขอภาวนาให้ทำสิ่งที่ถูกต้องตามกฎของเฟซบุ๊ก ไม่ว่าจะเป็น เรื่อง18+ เรื่องผลงานอันมีลิขสิทธิ์ อันไหนควรอัปโหลดใหม่ อันไหนต้องกดแชร์ เชื่อว่าเจ้าของเพจรู้ดีในข้อนี้ครับ มันเป็นผลดีต่อตัวคุณเองด้วยนะครับ คือถ้าทำในสิ่งที่ถูกต้องก็จะไม่โดนรีพอร์ตนะครับ คลิปผมเองยังเคยโดนเพจคุณก๊อบเลย ข้อนี้แหละ ทำให้ผมเข้าใจดีเลย ว่าความรู้สึกมันเป็นอย่างไร
ผมเชื่อว่าลึกๆ แล้ว คุณก็เป็นคนดีคนนึง ความดีในตัวคุณก็มี แต่จะดีมาก หากคุณกระทำแต่สิ่งที่ดีๆ และหยุดการละเมิดต่างๆ หากคุณทำได้ แค่นี้ บ้านเมืองก็สงบสุข แฟนคลับคุณก็สบายใจ ผมหวังไว้อย่างงั้นนะ (แค่หวัง)”
(แฟนเพจ "Contrast" ถ่ายทอดความรู้สึกของคนถูกดูดคลิป ผ่านการ์ตูนล้อเลียน)
อีกหนึ่งมุมมองจากสายตาผู้ไม่มีส่วนได้ส่วนเสียกับเรื่องนี้ อ.กอบกิจ ประดิษฐผลพานิช หัวหน้าภาควิชาการสื่อสารการตลาด คณะนิเทศศาสตร์ มหาวิทยาลัยธุรกิจบัณฑิตย์ มองว่าเหตุการณ์นี้ถือเป็นบทเรียนที่ดีบนโลกออนไลน์ โดยเฉพาะกรณีการละเมิดลิขสิทธิ์
“ผมว่าสังคมชาวเน็ตในประเทศไทย เริ่มรู้ถึงเรื่องนี้แล้วว่ามันผิด ในอนาคตหากใครยังคงทำอยู่ ก็ย่อมจะต้องโดน Report ไปยัง Facebook ผมเชื่อว่าการละเมิดลิขสิทธิ์จะลดลง จะเป็นการแชร์ต่อมากขึ้น แทนที่จะไปดูดคลิปมาอัปขึ้นใหม่เอง และที่ทำให้เป็นปัญหาเพราะทางแฟนเพจบางแห่งเข้าใจไปเองว่า การดูดคลิปมาขึ้นใหม่แล้วให้เครดิต เป็นเรื่องที่เพียงพอแล้ว ซึ่งจริงๆ แล้วมันไม่ถูกต้อง เพราะในปีที่ผ่านมานี้ ทาง Youtube เริ่มให้รายได้กับคลิปต่างๆ ในประเทศไทยอย่างเป็นเรื่องเป็นราวมากขึ้น ทำให้การละเมิดตรงนี้มีความผิดได้ หากขโมยคลิปมาสร้างยอด Like และรายได้ค่าโฆษณาให้แก่ตัวเอง
หน้าที่ของสื่อมวลชนก็คือ การชี้ให้เห็นถึงสาเหตุของการปิดเพจบางเพจทาง Facebook ซึ่งผมเชื่อว่าเหตุการณ์ที่เกิดขึ้น เกิดมาจากทั้งกรณีละเมิดลิขสิทธิ์และกรณีการนำคลิปที่ไม่เหมาะสม 18+ ออกมาเผยแพร่ยามดึกบ่อยๆ ซึ่งเรื่องนี้ถือเป็นความผิดค่อนข้างชัดเจน ส่อว่าเป็นคดีอาญาได้ด้วย
(แฟนเพจ "Contrast" ถ่ายทอดความรู้สึกของคนถูกดูดคลิป ผ่านการ์ตูนล้อเลียน)
ส่วนกรณีที่มีการเปิดแฟนเพจที่มีลักษณะการดำเนินงานแบบเดิม คือดูดคลิปมาปล่อยต่อมากมายนั้น หากสังคมชาวเน็ตร่วมแรงร่วมใจกัน Report ไปยัง Facebook ผมว่าแฟนเพจเหล่านั้นก็อยู่ไม่ได้ มันอยู่ที่เจ้าของคลิปแล้วว่าจะถือว่า เขาช่วยโปรโมตหรือเขาขโมยเอาผลงานเราไปสร้างประโยชน์
ส่วนถ้าจะไปหวังให้ Facebook เป็นฝ่ายรุกมาตรวจสอบลิขสิทธิ์ คงหวังได้ยาก เพราะทั่วโลกมีการใช้ Facebook มากมาย Facebook เองก็ทำระบบป้องกันเอาไว้ได้บ้าง เช่น กรณีเพลงที่เสียงตรงกันทั้งหมด หรือการสร้างระบบให้ Report ซึ่งตรงนี้ก็ถือว่า Facebook ได้ทำสิ่งที่ควรทำพอสมควรแล้ว คงไม่สามารถมาลงรายละเอียดทีละกรณีได้อย่างแน่นอน
สำหรับกรณีปัญหานี้ ผมขอตั้งข้อสังเกตว่า แฟนเพจใหญ่ๆ หลายแห่งซึ่งมียอดคนติดตามดูมากไม่แพ้สื่อมวลชน โทรทัศน์ หนังสือพิมพ์หลักๆ ของประเทศกันเลย นับได้ว่าเป็นสื่อที่มีอิทธิพลสูงมาก แต่สิ่งที่ต่างจากสื่อมวลชนมืออาชีพคือ ผู้ดูแลแฟนเพจเหล่านี้ ส่วนใหญ่ไม่เข้าใจจริยธรรมของวิชาชีพสื่อสารมวลชน ไม่ได้เรียนด้านวารสารศาสตร์มา ไม่เข้าใจผลกระทบจากการสื่อสารของเขา
แม้กระทั่งการช่วยแจ้งข่าวร้องทุกข์หรือการประจานความชั่วร้ายต่างๆ รูปแบบการกระทำอาจจะทำให้กลายเป็นเรื่องเลวร้ายเสียเองก็ได้ เพราะไม่มีการตรวจสอบ ไม่มีการส่งนักข่าวไปหาข้อเท็จจริง ไม่มีการสอบถามข้อมูลทั้งสองฝ่าย ทำให้ตกเป็นเครื่องมือทางการตลาดหรือเครื่องมือทำลายกันได้ง่ายๆ
ผมคิดว่าสังคมพอที่จะเข้าใจเหตุผลของผู้ดูแลเพจอยู่บ้างว่า บางครั้งเขาอาจจะต้องดูดคลิปมาไว้ที่ตัวแฟนเพจของตัวเอง เพราะถ้าแชร์จากต้นตอมา บางครั้งต้นตออาจจะลบหรือเปลี่ยนข้อความใต้คลิปหรือใต้ภาพไปก็ได้ ซึ่งเป็นอันตรายเพราะเป็นเรื่องที่ควบคุมไม่ได้ หรือในบางครั้ง ผู้ดูแลเพจอาจจะอยากแชร์ต่อ แต่ข้อความในคำอธิบาย Youtube อาจมีประโยคที่ไม่เหมาะสมหรือเขียนอธิบายได้ไม่ดี
ในอนาคต แฟนเพจดูดคลิปเหล่านี้ ควรเคารพแหล่งที่มาของงานสร้างสรรค์มากกว่านี้ ไม่ดูดคลิปมาถ้าไม่จำเป็น โดยอาจจะเลือกหรือมีมาตรฐานการเลือกที่ชัดเจนว่ากรณีไหนควรจะดูดมา กรณีไหนควรจะแชร์มาเฉยๆ จากต้นฉบับ”
คลิกเข้าไปอ่านเพื่อให้เข้าใจความรู้สึกคนถูกดูดคลิปไปอัพโหลดในแฟนเพจให้มากขึ้น
>>> การ์ตูนเรื่อง "ก๊อปมั้ย?" โดยแฟนเพจ "Contrast"
ข่าวโดย ASTV ผู้จัดการ Live
ขอบคุณภาพ: แฟนเพจ “Youlike คลิปเด็ด” และ แฟนเพจการ์ตูนล้อเลียน "Contrast"
มาตามติด Facebook Fanpage และ Instagram
"ASTVผู้จัดการ Live" และ "@astv_live" กันได้ที่นี่!!
และสามารถส่งข่าวสารและเรื่องราวร้องทุกข์ในสังคมมาได้: astvmanager.live.lite@gmail.com
หรือ โทร.0-2629-4488 ต่อ 1477, Fax 0-2629-4754
ข่าวที่เกี่ยวข้อง (คลิก)
- กฎเหล็กเฟซบุ๊ก! แอดมินโปรดทราบ [Info]
- จบเห่! “Youlike คลิปเด็ด” ดูดคลิปมั่ว สมควรถูกปิด!
- สะเทือนชาวเน็ต! “YouLike (คลิปเด็ด)” ถูกอุ้ม เหตุ “น้องมันแกว” สุดทนแจ้งละเมิดลิขสิทธิ์
![กฎเหล็กเฟซบุ๊ก! แอดมินโปรดทราบ [Info]](https://mpics.mgronline.com/pics/Images/resize/184x104/558000003254301.JPEG)
