กลายเป็นประเด็นร้อนของสังคม เมื่อมหากาพย์ลิขสิทธิ์กาแฟระหว่าง “สตาร์บัคส์” กับ “สตาร์บัง” ได้เริ่มขึ้น เกิดเป็นข้อถกเถียงมากมาย ทั้งในแง่มุมของปัญหาลิขสิทธิ์ในสังคมไทย การตีความกฎหมายเครื่องหมายการค้า จนถึงประเด็นที่ยากจับต้องอย่าง “ความยุติธรรม”
กระแสสังคมที่มีต่อประเด็นดังกล่าวถูกแบ่งออกเป็น 2 ฝ่ายอย่างชัดเจน ด้านหนึ่งก็เห็นใจในความจนที่ก่อเป็นกำแพงเหลื่อมล้ำในการเข้าถึงกระบวนการยุติธรรม ขณะที่อีกด้านก็มองว่า อุดมการณ์ในเรื่องลิขสิทธิ์เป็นสิ่งสำคัญที่สุด หากละเมิดก็ควรถูกลงโทษอย่างเด็ดขาดตามลายลักษณ์อักษรในตัวบทกฎหมาย
วันนี้ทีมข่าว “ASTVผู้จัดการLIVE” นั่งลงพูดคุยถึงประเด็นร้อน คำต่อคำจากการพูดคุยในครั้งนี้อาจทำให้หลายคนเห็นภาพบางอย่างได้ชัดขึ้นว่า ในมุมของเขา - ดำรงส์ มัสแหละ หรือที่เรียกขานกันว่า “บัง” แห่งสตาร์บัง ถูกกลั่นแกล้งจากบรรษัทข้ามชาติ หรือบทบาททั้งหมดที่เกิดขึ้นเป็นเพียงดรามาคนจนเท่านั้น!!
การถูกฟ้องร้องเกิดขึ้นได้อย่างไร?
-การลอกเลียนตรงนั้น ไอ้เราไม่ได้เป็นคนไปลอกเลียน หรืออะไรนะ คือเขาทำมาให้เรา ครั้งแรกที่ทำมาให้ มันมีลักษณะคล้ายกันคือ เส้นรอบวงเป็นสีเขียว และมีดาวอยู่ด้านข้าง หลังจากถูกเตือนเราก็เปลี่ยนให้เขาเป็นเส้นรอบโลโกสีน้ำเงิน และจากที่ใส่แต่ดาวก็ใส่เดือนเข้าไป แต่เขาก็ยังไม่ยอม ยังต้องการให้เราเลิกใช้ เดือนเป็นสัญลักษณ์เดือนเกิดของบัง เป็นเดือนรอมฎอน และศาสนาอิสลามสีเขียวเขาจะใช้กันทั่วไป ธงชาติประเทศอาหรับจะเป็นสีเขียวหมด เป็นสีที่ศาสดาของบังโปรดปราน ตัวอักษรว่า “ฮาลาล” คือคำอ่านแปลว่า “อนุญาต” ส่วนตัวในโลโกคือตัวบัง ของสตาร์บัคส์ จะเป็นผู้หญิงเป็นนางเงือกไซเรนอย่างที่เขาบอกมา มี 2 หาง ของบังเป็นรูปบังถือกระบวยชู 2 นิ้ว มันก็แตกต่างกันแล้ว เขียน coffee เขาจะฟ้องเราได้หรือเปล่าก็ไม่รู้ แต่ฟอนต์ก็ไม่เหมือนกัน
ความรู้สึกหลังจากถูกฟ้องร้องและต่อสู้คดีมาเป็นอย่างไร?
-ก็น้อยเนื้อต่ำใจแค่ร้านกาแฟริมถนนเล็กๆ ทำโลโกขึ้นมาให้มันขำๆ ตามรูปลักษณ์อิสลามเขาก็มาฟ้องกันได้ เราทำมาหากิน บริษัทยักษ์ใหญ่ระดับนั้นมากลั่นแกล้งคนหาเช้ากินค่ำ มันก็แล้วแต่ศาลว่าจะเห็นโลโกของเราเหมือนเขามากมั้ย จะปรับแต่งยังไง แต่จะให้บังยกเลิกทั้งหมดเลย ทั้งป้ายเลยมันก็เป็นไปไม่ได้ เพราะมันเป็นรูปลักษณ์อิสลาม ทั่วโลกเขามากินร้านบัง พวกประเทศอาหรับต่างๆ เขามาเห็นสามารถกินได้เลยไม่ต้องกังวลใจเพราะร้านเราเป็นฮาลาล (การประกอบอาหารที่ถูกหลักของศาสนาอิสลาม) อยู่แล้ว แต่เขาจะให้ยกเลิกตราร้าน ยกเลิกดาวเดือน สีเขียว ชื่อทั้งหมดมันเป็นไปไม่ได้ มันรับไม่ได้ไง แค่เราเปลี่ยนก็โอเคแล้ว เรารับไม่ได้ เราก็ต้องสู้ตามกระบวนการ
ที่มาของโลโกเป็นอย่างไร?
-ทีแรกบังไม่มีโลโกหรอก มีแค่ชื่อร้านสตาร์บังธรรมดานี่แหละ นักศึกษาธรรมศาสตร์เขาตั้งให้ เขาเรียกกันบังๆ จนไปๆ มาๆ เขาก็เรียกกันสตาร์บัง หลังจากนั้นเราก็ขายตรงนี้ (ริมถนนพระอาทิตย์) ก็มีคนทำโลโกมาให้แผ่นหนึ่ง เราก็เอามาใช้สตาร์บัคส์ก็ยื่นมาขอให้เราเปลี่ยน เราก็เปลี่ยนอย่างที่บอกไปแต่เขาก็ไม่พอใจ ตามที่ส่งทนายมาบอกเรา เขาต้องการให้เลิกใช้คำว่าสตาร์บังเลย แล้วเขาก็มากล่าวหาว่าบังไปข่มขู่เขา บังมีปัญญาไปข่มขู่เขาเหรอ เขามาหาเราบอกว่า จะเอายังไง? เขาทำโลโกมาให้เรา 4 แผ่นให้เลือก บังก็บอกไม่เอา มันไม่ใช่ตัวบัง พอถามอีกว่าบังจะเอายังไง? บังก็บอก เอาอย่างงี้แล้วกัน ผมขายกิจการให้คุณไปเลย แล้วผมจะได้ไปทำอย่างอื่น แต่คำว่าขายกิจการ เขาหาว่าบังไปข่มขู่เขา ไอ้คนที่มาพูดแล้วมาบอกว่าบังไปข่มขู่ บอกให้มันไปนุ่งกระโปรงซะ จากขายเป็นข่มขู่ หูเขาคงไม่ดี
ต้องขึ้นศาลกลัวบ้างมั้ย?
-ไม่กลัวแล้ว กลัวทำไม เลิกกลัวตั้งแต่เขายื่นโนติสครั้งที่ 2 แล้ว ถ้ามันเอาแน่เราก็ต้องสู้ สู้ไม่ได้ก็ติดคุกก็ช่างมัน ให้มันรู้ว่าสังคมนี้คนรวยมันรังแกคนจน คนรวยไม่ติดคุกอยู่แล้ว มีแต่คนจนติดคุก คนรวยก็หนีไปต่างประเทศหมด เหลือแต่คนจนๆ เราไม่เคยขึ้นศาลนะ ต้องดูว่าศาลเป็นยังไง ไม่รู้ว่าคดีมันร้ายแรงมั้ย ถึงขั้นติดคุกติดตะรางหรือเปล่า เรารู้อย่างเดียวคือเราไม่รู้กฎหมาย ภาษาอังกฤษก็อ่านไม่ออก เขาทำมาให้จะรู้มั้ยภาษาอังกฤษสะกดยังไง รู้แต่มันเขียนว่าสตาร์บังอย่างเดียว
รู้สึกยังไงกับคนเข้าข้างสตาร์บัคส์มากกว่าสตาร์บัง? บางคนมองว่าบังท้าทายฝ่ายนั้น?
-ไม่รู้นะ ที่รู้ๆ คือในกลุ่มมุสลิมที่เขาโทร.มาหา เขาบอกไม่กินแล้วสตาร์บัคส์ แต่กลุ่มอื่นที่อยู่ในเครือข่ายเดียวกับเราที่เรารักชาติอยู่ทุกวันนี้ เขาไม่กินอีกต่อไปเลย เรื่องท้าทายมั้ย? เราไม่ได้ท้าทายนะ เพียงแต่เราไม่ยอมเขา ท้าทายเราไม่อยาก ทำไปทำไมให้เราเสียเหรอ เราไม่เป็นในเรื่องนี้เลย เรารักษาสิทธิของเรา เอกลักษณ์ของเราเป็นมุสลิม อีกอย่างเราก็ไม่แข่งกับเราด้วย ไม่ขึ้นห้างด้วย เราก็ขายอย่างนี้ไปเรื่อยๆ
โลโกสตาร์บังได้นำไปใช้ทำอะไรบ้าง?
ขายกาแฟอย่างเดียว มีทำเสื้อขายประมาณ 75 ตัว ขายในกลุ่มเราอย่างเดียว สติกเกอร์มีทำเพราะลูกค้าเรียกร้องขอไปแปะรถแปะอะไร แล้วก็ที่ครอบแก้วของเราสีดำของเขาสีเขียว มันเหมือนกันมั้ยเนี่ย
มีแฟรนไชส์สาขาอื่นมั้ย?
-ไม่มี มีที่นี่ที่เดียว น้องชายก็เปลี่ยนโลโกไปแล้วเป็นสไตล์บัง บังให้เขาเอาลงเอง ถามว่าจะขายแฟรนไชส์มั้ยคงไม่ขายหรอก ถ้าขายก็ต้องดูเป็นมุสลิมหรือเปล่า? ถ้าไม่ก็ต้องเอาดาวเดือนออก เอาฮาลาลออก ตัวนี้ใช้ไม่ได้ บังเป็นบาปด้วย คดีไม่กลัว กลัวบาปมากกว่า เคยมีนายทุนมาถามจะซื้อแบรนด์บังไปทำเกี่ยวกับตัวอื่น เราบอกยังเป็นคดีความอยู่ ต้องดูก่อนว่าศาลจะเอายังไง เขาบอกจะให้บังเป็นผู้ควบคุมการผลิต แต่ไม่รู้ว่าคนกลุ่มไหน คุยกันไปหลายเดือนแล้ว
ถ้าไม่เปิดร้านกาแฟจะทำอะไร?
ก็คงกลับไปเลี้ยงเป็ดเลี้ยงไก่เลี้ยงแพะ ตั้งใจว่าชีวิตบั้นปลายจะกลับไปเลี้ยงแพะตามหลักของท่านนบี ท่านศาสดาเพราะท่านเลี้ยงแพะเลี้ยงแกะ เราก็ชอบตรงนั้นเลี้ยงสัตว์ปลูกต้นไม้ ร้านเราถึงสีเขียวทั้งร้าน เพราะเรื่องต้นไม้ บังปลูกไว้แล้วไม่อยากให้ใครมาตัดมาทำลายของบัง บังเสียดายมาก ตัดต้นไม่ไม่กี่นาทีมันตาย ถ้าปลูกขึ้นมามันใช้เวลาเป็น 10 ปี
เปิดใจ “สตาร์บัง”
ข่าวโดย “ASTVผู้จัดการLIVE”
