หากถามว่าเรื่องอะไรที่เป็นที่ถกเถียงกันในโลกโซเชียลเน็ตเวิร์กของคนรุ่นใหม่ในสัปดาห์นี้ คงหนีไม่พ้นเรื่องของ “ชฎา” ที่ซูเปอร์สตาร์ เลดี้ กาก้า ขอยืมจากแฟนคลับไทยชื่อ “โอม” มาสวมใส่คู่กับชุดวาบหวิวประหนึ่งชุดว่ายน้ำโดนกรีด แล้วเยื้องย่างไปควบช็อปเปอร์! บนเวทีการแสดงสดอันยิ่งใหญ่ตระการตาในชื่อยาว ๆ ว่า "The Born This Way Ball Live in Bangkok"
ประเด็นฮอตฮิตที่ถกกันลั่นสนั่นโซเชียลเน็ตเวิร์กคือ ....ชฎาที่เลดี้กาก้าสวมในวันนั้น “เหมาะสม” หรือไม่
ก่อนอื่นมารู้จักความเป็นมาของ “ชฎา” ก่อนดีกว่า ความจริงแล้ว ชฎา เป็นเครื่องสวมศีรษะที่ประดิษฐ์ขึ้นด้วยทองหรือเงิน นิยมประดับด้วยอัญมณีและพวงดอกไม้โลหะ นอกจากจะใช้ในการแสดงด้านนาฏศิลป์ โดยต้องขึ้นครูแล้ว ชฎายังเป็นเครื่องราชศิราภรณ์ หรือเรียกว่า “พระชฎา” หรือมงกุฎรอง ของพระมหากษัตริย์ด้วย แต่หากผู้หญิงนำมาสวมใส่จะเรียกว่า “มงกุฎกษัตรี”
อาจารย์ธรรมจักร พรหมพ้วย นักวิชาการนาฏศิลป์ และอาจารย์ประจำคณะศิลปกรรม มหาวิทยาลัยรามคำแหง ปูความรู้เรื่องชฎาให้ฟังว่า ชฎาที่เห็นในตัวละครหรือนักแสดงสวมใส่นั้น จำลองมาจากเครื่องทรงของพระมหากษัตริย์ ซึ่งมีกฏมณเฑียรบาลห้ามไว้เลยว่า ห้ามมิให้เลียนแบบเครื่องทรงของพระมหากษัติย์ คนโขน ละคร จึงมีการพยายามนำชฎามาออกแบบและแปลงใหม่ไม่ให้เหมือนของจริง
หากนำมาใช้แสดงก็จะมีการครอบครู ในวงการนาฏศิลป์จะถือว่าชฎาเป็นเครื่องศิราภรณ์ ถือว่าเป็น “ของสูง” เวลาจะสวมแต่ละครั้ง ก็จะต้องไหว้ตลอด แต่ปัจจุบันในยุค ป๊อป อาร์ต แบบนี้ ชฎา ถูกนำมาใช้ในในวงการอื่นๆ มากยิ่งขึ้น โดยเฉพาะวงการแฟชั่นที่มักจะนำมาประกอบเป็นเครื่องแต่งกายที่อยากจะสื่อถึงความเป็นไทย
ปัจจุบันแหล่งจำหน่าย ชฎาอยู่ในพาหุรัดหรือประตูน้ำ ทั้งนี้เพื่อเอาไว้ใส่โชว์ แต่อีกด้านหนึ่งคือใครอยากซื้อมาใส่ก็ทำได้ ซึ่งแตกต่างจากชฎาที่ครอบครูสำหรับสวมใส่ในการแสดงนาฏศิลป์
“ในมุมมองของอาจารย์ สำหรับประเด็นเลดี้ กาก้า แต่งตัวไม่เหมาะสมใส่ชฎานั้น รู้สึกเฉยๆ นะ เพราะคนไทยเอง ใครอยากแต่งก็เอาไปแต่งได้ โดยเฉพาะพวกทำโชว์ แต่ในมุมมองของนักอนุรักษ์นิยมก็คิดว่าไม่เหมาะสม และมาวิจารณ์กันบนเว็บไซต์ต่างๆ นานา แต่เรื่องนี้คิดว่าอีกไม่นานก็แผ่วลง ไม่ได้เป็นวาระระดับชาติ เหมือนอย่างที่เธอโพสต์ว่าจะมาซื้อโรเล็กซ์ ปลอม แล้วก็ถูกยื่นฟ้องถึงสถานทูต”
อาจารย์ให้ความคิดเห็นเพิ่มเติมว่าในความป็นจริงแล้ว “เลดี้ กาก้า” คงไม่รู้หรอกว่า ชฎาเป็นเครื่องราชศิราภรณ์ของพระมหากษัตริย์ไทย Mama Monster สาวคนนี้คงรู้แค่ว่า ฉันมาเมืองไทย ฉันรักประเทศไทย แค่ใส่ชฎาก็เพียงพอแล้ว โดยไม่ได้คำนึงถึงเสื้อผ้าหรือรูปแบบการแต่งกาย ในกรณีนี้ “โอม “ แฟนคลับที่สวมใส่ชฎาต่างหากที่ทำไม่เหมาะสม
“ชฎาที่แฟนคลับคนนั้นใส่ อาจารย์มองก็รู้แล้วว่าเป็นชฎาทั่วไปที่ขายตามพาหุรัด อย่างเดียวกับที่บรรดาเด็กนักเรียนนักศึกษานิยมใช้แต่งไปงานโขว์ต่างโรงเรียน หรือกีฬาสี แต่ครั้งนี้แฟนคลับคนนี้เขาใส่ไปดูคอนเสิร์ตจนมีภาพที่ไม่เหมาะสมเกิดขึ้น ในฐานะที่เป็นครูโขนละครก็อยากตักเตือน แต่คงห้ามไม่ทัน จึงอยากจะขอความร่วมมือจากคนไทยเราเอง ให้หันมาศึกษาวัฒนธรรมของไทยกันมากขึ้น เพราะส่วนใหญ่เด็กไทยสมัยนี้แทบจะไม่รู้บริบทของวัฒนธรรมไทยเลย ส่วนตัวคิดว่า ภาพเลดี้ กาก้านุ่งโป๊ สวมชฎา ควบช็อปเปอร์ ยังน่าเศร้าใจน้อยกว่าการที่ได้รู้ว่าคนไทยห่างเหินจากวัฒนธรรมของเราเอง” อาจารย์กล่าวปิดท้าย
ด้าน ม้า - อรนภา กฤษฎี ผู้คร่ำหวอดอยู่ในวงการบันเทิงและแฟชั่น กล่าวถึงกรณีนี้ว่า “เมื่อก่อนมาดอนน่าก็เคยเอาชฎามาสวมนะ ก็ไม่มีปัญหาอะไร สำหรับกรณีของเลดี้ กาก้า นี้ คงเป็นเพราะเธอเลือกใส่ผิดจังหวะกับชุดที่สวม หากเธอใส่ชุดราตรีออกมาแล้วก็คว้าชฎาของแฟนคลับมาใส่ ก็คงไม่ถูกวิพากย์วิจารณ์ขนาดนี้”
หากมองต่างมุมในแบบกูรูม้า เธอแสดงความคิดเห็นไว้อย่างน่าสนใจว่า “หากให้ดิฉันมองต่างมุมให้มากๆ ถึงมากที่สุด ก็คิดว่าคนไทยนับถือของสูง ชฎาเป็นของสูง ซึ่งจะไม่เอามาใส่เล่นกัน แต่ฝรั่งคงไม่ได้ศึกษาเรื่องนี้อย่างลึกซึ้งเหมือนเรา และเขาก็คงไม่จำเป็นต้องศึกษาด้วย หากไม่ได้สนใจเรื่องนั้นจริงๆ จังๆ แต่ด้วยความชอบในเรื่องศิลปะและแฟชั่นของเลดี้ กาก้า บวกกับการอยากเอาใจแฟนเพลงของเธอในเมืองไทย จึงทำให้พอเธอมีโอกาสก็อยากใส่ ใส่แล้วก็ยกมือไหว้คนไทย ความรู้สึกก็คงเหมือนฝรั่งเอาพระพุทธรูปไปประดับในห้องน้ำ มันไม่ผิด แต่ก็ไม่ใช่เรื่องที่ควรทำ”
แม้ภาพสาวกาก้าใส่ชฎาที่ปรากฎบนโซเชียลเน็ตเวิร์กจะเป็นภาพที่ไม่เหมาะสม แต่หากมองอีกมุมหนึ่ง การคว้า ฎ ชฎา มาสวมพลันของเธอครั้งนี้ ก็ทำให้วัยรุ่นไทยได้รู้จักเครื่องประดับที่สูงส่งชิ้นนี้มากยิ่งขึ้น และคงถึงเวลาที่เราจะได้หันกลับมามองถึงคุณค่าวัฒนธรรมของเราบ้าง เพื่อที่ชาวต่างชาติมาเยือนครั้งหน้า พวกเขาจะได้ไม่ปล่อยไก่! แบบนี้อีก
