ปฏิทินเข้าสู่เดือนสิงหาคม ซึ่งเป็นวันถนัดซ้ายโลก...!!! หลายคนไม่รู้ว่า วันนี้พวกเขาจัดงานนี้ขึ้นเพื่ออะไร แค่เอาฮา เอาแปลกเท่านั้นหรือไม่-อย่างไร...?
มาลองไล่ดูตั้งแต่จุดเริ่ม พร้อมกับไขปริศนาครั้งล่าสุดกับความเชื่อชนิดที่คนหมู่มาก หรือเรียกว่าสังคมคนถนัดขวาไม่เคยรู้…จริงๆ
จุดเริ่ม-เป้าหมายของวันถนัดซ้ายโลก
ถ้าพูดถึงวันถนัดซ้ายโลก หลายคนอาจจะคุ้นๆ ว่าเป็นทุกๆ วันที่ 13 สิงหาคมของทุกๆ ปี หรือ Lefthander's day แต่สำหรับสมาคมคนถนัดซ้าย หรือองค์กรเซาท์พาว (Southpaw)
พวกเขาได้อนุมานให้วันที่ 15 สิงหาคมของทุกๆ ปี กำหนดเป็นวันของคนถนัดซ้ายแห่งโลก โดยได้จัดงานติดต่อกันมาเป็นสิบๆ ปีแล้ว ด้วยแนวความคิดที่ไปไกลกว่ากับประเด็นที่ว่าเพื่อประกาศให้โลกรู้ว่าคนถนัดซ้ายจะไม่ยอมถูกทอดทิ้งและเลือกปฏิบัติตามแบบของโลกคนถนัดขวาอีกต่อไป
ปัจจุบัน “กลุ่มเซาท์พาว” ถือว่าเป็นสมาคมของคนถนัดซ้ายที่ใหญ่ที่สุดในโลก (พวกเขาอ้างแบบนั้น) ด้วยจำนวนสมาชิกหลายหมื่นคนเป้าหมายของกลุ่มถนัดซ้ายก็คือเรียกร้องเพื่อคนถนัดซ้าย ไม่ว่าจะเป็นการบังคับให้บริษัทผู้ผลิตเครื่องใช้ไฟฟ้าที่ใช้มือ ปรับปรุงแบบสินค้าให้เหมาะกับคนถนัดซ้าย และเรียกร้องให้กับธนาคารใหญ่ๆ ทุกแห่งในประเทศอังกฤษ ทำสมุดเช็คสำหรับคนถนัดซ้ายขึ้นมาด้วยเป็นต้น
อย่างไรก็ดี ไม่ว่าใครจะยึดเอาวันไหนเป็นวันถนัดซ้ายแห่งโลก ก็ไม่น่าใช่ประเด็นสำคัญ เท่ากับจุดประสงค์ของวันนั้น ในเดือนสิงหาคนของทุกๆ ปีคือวันที่คนกลุ่มเล็กๆ ประกาศในคนส่วนใหญ่ (ที่ถนัดขวา) รู้ว่าพวกเขามีตัวตนอยู่ในสังคมจริงๆ
ย้อนตำนานเรื่องเล่า-ซ้ายปีศาจ
เมื่อพูดถึงเรื่องถนัดซ้ายกับขวา (ตามทฤษฏีแล้วคนที่ถนัดซ้ายเขาหมายถึงถนัดมือซ้าย) แล้ว มีหลักฐานทางโบราณคดียืนยันว่ามนุษย์ถนัดทั้งซ้ายและขวามายาวนาน นับตั้งแต่เมื่อมนุษย์ลุกขึ้นยืนบนสองขา เป็นมนุษย์เช่นผู้คนในปัจจุบันเมื่อประมาณ 150,000 ปีก่อน
มนุษย์ส่วนใหญ่ถนัดขวามากกว่าถนัดซ้าย โดยดูจากผลการวิจัยต่างระบุว่าประชากรโลกราว 10% ถนัดซ้าย (ในบรรดาคนที่ถนัดซ้ายนั้น เราก็มักจะพบว่าเป็นผู้ชายมากกว่าผู้หญิง โดยพบว่า จากจำนวนชาย 100 คน จะมีคนถนัดซ้าย 10 คน และจากหญิง 100 คน จะมีคนถนัดซ้ายเพียง 8 คน) เท่านั้น การที่คนถนัดขวาเป็นคนหมู่น้อยทำให้คนส่วนใหญ่ (ที่ถนัดมือขวา) ทุกยุค-สมัยทั่วโลกต่างประณามว่า คนถนัดมือซ้ายคือสิ่งเลวร้ายของโลก…
ไม่ว่าจะเป็น ความเชื่อของชาวจีนโบราณที่เชื่อว่า ด้านซ้ายคือด้านไม่ดี คำว่า “ซ้าย" ในภาษาจีนกลางหมายถึง “ไม่เหมาะสม” “ไม่ถูกต้อง”
หรือ คำว่า “sinister” ในภาษาละตินแปลว่า “ซ้าย" และกลายเป็นคำในภาษาอังกฤษ ซึ่งหมายถึง “โชคร้าย" หรือ "ชั่วร้าย" ในขณะที่คำว่า “ขวา" ในหลายประเทศของยุโรปหมายความถึง ถูกต้อง-ความยุติธรรม-อำนาจตามกฎหมาย เป็นต้น
แม้กระทั่ง ในวันที่ 13 สิงหาคม หรือ Lefthander's day ที่กล่าวไปข้างต้นนั้นก็มีที่มา จากความเชื่อในสมัยก่อนคนที่ถนัดซ้ายทุกๆ คนจะถูกเหมารวมว่าเป็น ซาตาน เป็นปีศาจ เป็นแม่มด ซึ่งฝรั่งเขากลัวจนหัวหด จึงได้มีการเลือกวันที่ 13 สิงหาคม ในยุคนั้น ซึ่งมันตรงกับวันศุกร์พอดิบพอดีให้เป็นวัน สำหรับคนที่ถนัดซ้ายสืบทอดมาจนทุกวันนี้แล้ว
ซ้ายปีศาจ-ความเชื่อที่ไม่เคยเคลื่อนย้ายไปไหน
มา พ.ศ.นี้ ความเชื่อข้างต้น, ในฐานะถนัดขวา หลายคนฟังแล้วอาจจะเฉยๆ แต่ถ้าเป็นคนที่ถนัดซ้ายละ เรานำเรื่องเล่าข้างต้นไปถาม หญิง-ชาย-เด็ก ตัวแทนคน 3 รุ่น ซึ่งน่าแปลกใจว่าคำตอบที่ได้ แทบไม่น่า เชื่อว่าเวลาผ่านไปนานแสนนาน ความเชื่อว่าซ้ายไม่ดี ซ้ายซวยของคนรอบข้างกลับแตกต่างไปจากสมัยก่อน
“ความเชื่อเรื่องคนถนัดซ้ายเป็นศูนย์รวมแห่งความไม่ดีในปัจจุบันนี้เป็นยังไงไม่รู้ค่ะ” แจคเกอร์ลีน เมอร์คาเดอร์ GM อาคารสีบุญเรือง 1-2 และอาคารสิวะดล ย่านสีลม แต่ในรุ่นเราถือว่าแปลกแยกมากๆ ไม่ว่าจะเป็นการโดนครูบังคับให้เขียนมือซ้ายจนเราไม่อยากไปโรงเรียน เรื่องเรียนกีตาร์ หรือแม้แต่จะเข้าห้องน้ำที่ทำมาเพื่อคนถนัดขวาให้คนถนัดซ้ายใช้มันขัดไปหมด อาทิ ทิศทางสายฝักบัว กระดาษทิชชูเอย เรียกได้ว่าพอเข้าห้องน้ำทีไรก็หกขะเมนตีลังกาไปหมด
“ทุกๆ วันนี้คนที่ถนัดซ้ายก็ยังโดนคนถนัดขวามองข้ามไปเสมอๆ” หญิงสาวที่ถนัดซ้ายคน เดียวในครอบครัวกล่าวปนเสียงน้อยใจ
ถ้าไม่นับเรื่องโดนผู้ใหญ่บังคับให้เขียนหนังสือมือซ้าย (ซึ่งแน่นอนว่าการ “บังคับ” ในครั้งนั้นไม่สำเร็จ) และการเข้าห้องน้ำที่สร้างมาเพื่อคนถนัดขวา และอุปกรณ์กีฬาอย่างไม้กอล์ฟแล้ว การที่ผมถนัดซ้าย ประสบการณ์มันก็ไม่ได้แย่ขนาดนั้น นพ.สมศักดิ์ คุปต์นิรัติศัยกุล คุณหมอที่ถนัดซ้ายชื่อดังบอก
“อาจจะเป็นเพราะบ้านผมถนัดซ้ายอยู่ 3 ใน 7 คน” คุณหมอจึงดูไม่แปลกแยกเท่าไหร่ ทั้งนี้นอกจากเรื่องกวนใจสำหรับคนถนัดซ้ายข้างต้น ถามว่ารู้สึกอย่างไรที่อยู่ในสังคมขอบคนมือซ้าย
“จริงๆ ผมก็ไม่แน่ใจว่าคนที่ถนัดซ้ายแท้จริงแล้วบนโลกมีจำนวนน้อยกว่าคนถนัดขวาหรือเปล่า ซึ่งก็อยากให้มีคน ทำการวิจัยและให้ความรู้ไปในคราวเดียวกันเลยว่าคนที่ถนัดมือซ้ายกับคนที่ถนัดมือขวาเป็นอย่างไร”
เป็นความคิดตรงเดียวกับน้องภูมิใจ หร่องเจริญ เด็กชายถนัดซ้ายวัย 14 ปี ที่ยังถูกพ่อ-แม่บังคับให้เขียนและทำอะไรด้วยมือขวามากระทั่งปัจจุบัน
“ตอนนี้ผมเขียนได้ทั้ง 2 มือ แต่กว่าจะได้ ผมก็แอบตั้งคำถามกับพ่อ-แม่ว่าทำไมเขียนมือซ้ายผิดอะไรเหรอ” เด็กชายวัย 14 ตั้งคำถาม
แน่นอนว่า พวกเขาที่ถนัดซ้ายเหล่านั้นอยากให้หาข้อสรุปกับความเชื่อหลายแหล่เกี่ยวกับคนที่ยังเชื่อว่าถนัดซ้ายเป็นปีศาจ เป็นตัวประหลาดให้กระจ่าง...ให้คนมือขวา โดยเฉพาะคนไทยคนส่วนใหญ่ได้รู้ซะที
ไขปริศนา ความเชื่อของซ้ายปีศาจ
“ความเชื่อของคนที่ขวาเข้าใจคนถนัดซ้ายผิดๆ หลายๆ ความคิดก็มีทั้งจริง-ไม่จริงครับ” น.พ.เขษม์ชัย เสือวรรณศรี อายุรแพทย์สาขาประสาทวิทยา ร.พ.BNH ผู้เชี่ยวชาญเกี่ยวกับสมองกล่าวแบบนั้น แล้วความเชื่ออะไรจริงบ้างละ ที่จริง-ไม่จริง มาไล่กันไปทีละข้อละกัน
O ถนัดซ้ายซาตาน…สมัยก่อนคนที่ถนัดซ้ายอาจะต้องต้องหลบๆ ซ่อนๆ พ่อ-แม่-ครูต้องฝึกให้เขียนด้วยมือขวาไม่อย่างนั้นจะเป็นตัวประหลาดคนและสังคมก็จะรังเกียจ แต่เมื่อวิทยาศาสตร์-การแพทย์เข้ามาคลี่คลายปริศนานี้ ความเข้าใจแบบนั้นแทบจะหมดไปจากสังคมทั่วโลก
O เรื่องคนถนัดซ้ายไม่โง่ก็อัจฉริยะไปเลย… ตามข้อมูลทางการแพทย์และจากการการสแกนสมองพบว่าคนที่ถนัดซ้ายมีแนวโน้มมี IQ โดยเฉลี่ยสูงกว่าคนถนัดขวานิดหน่อยครับ แต่ก็ขึ้นอยู่หลายปัจจัย เช่น การเลี้ยงดู-ปลูกฝัง สิ่งแวดล้อม เป็นต้น
O คนถนัดซ้ายมักตายเร็วกว่าคนถนัดขวา…อันนั้นเป็นข้อมูลเมื่อเกือบ 30 ปีที่แล้ว โดยเขาเอาคนที่ถนัดซ้ายและขวามาเทียบกัน ปรากฏว่าคนที่ถนัดซ้ายจะตายไวกว่าคนมือขวา 9 ปี ตอนนั้นฮือฮามาก ภายหลังก็มีคนมาค้านว่ามันไม่ได้เกี่ยวกันเลยเขาให้เหตุผลว่า คนที่ถนัดซ้ายต้องอยู่ในโลกของคนส่วนใหญ่ที่ถนัดขวาจะต้องเจอสิ่งกดดันมากมาย ทำให้ภูมิคุ้มกันก็ไม่ดีทำให้ตายเร็ว แต่ซึ่งก็มีงานวิจัยหลายๆ แห่งบอกว่าคนที่ถนัดซ้ายเข้มแข็งกว่าคนที่ถนัดขวาด้วยซ้ำ เพราะว่าเขาต้องปรับตัวมากเจอกับแรง
กดดันเยอะ เอาง่ายๆ คนที่ปรับตัวและมีความเป็นผู้นำสูง แบบ “โอบามา” พอผ่านตรงนั้นไปได้ดีก็จะทะลุไปเลยเห็นไหม ดังนั้นเรื่องนี้ไม่จริง เรียกว่าอยู่ที่การเลี้ยงดู และสิ่งแวดล้อมของคนที่ถนัดซ้ายที่เผชิญมากกว่า
O ถนัดซ้ายติสต์แตก เข้าใจยากมากกว่าคนถนัดขวา…อันนี้อาจจะมีส่วนบ้างเนื่องจากว่าคนถนัดซ้ายสมอข้างด้านข้างจะเป็นด้านหลัก ซึ่งสมองด้านขวาจะเป็นของเก่งศิลปะ เรียกกว่ามีแนวโน้มดีกว่าคนที่ถนัดขวาไปทางศิลปะเยอะ ดูซับซ้อนกว่า ซึ่งคนถนัดขวาจะมองเป็นขั้นเป็นตอน ดังนั้นจึงทำให้เข้าใจพวกเขาได้ยาก
O คนที่ถนัดซ้ายมักจะเป็นเกย์เป็นตุ๊ด และ Sex จัดกว่าคนถนัดขวา…คนที่ถนัดซ้ายมีแนวโน้มเป็นรักร่วมเพศมากว่ามือขวา ส่วนประเด็นเรื่อง Sex จัด อธิบายได้ว่าคนที่รักรวมเพศมักจะ Sex จัดกว่าคนธรรมดา ดังนั้น Sex จัดจึงเป็นเรื่องธรรมชาติของพวกเขา เป็นต้น
บทสรุป-ชำระทัศนะคติถนัดขวา
สุดท้าย จริงๆ แล้วในสังคมคนถนัดขวาส่วนใหญ่ คุณหมอแนะนำว่า ให้ก็ทำเป็นตัวของตัวเองคิดว่ามันเป็นเรื่องปกติไม่ได้เสียหายอะไร คนที่ถนัดซ้ายมีอะไรที่ดีกว่าคนถนัดขวาก็มาก อย่างมีดาราหลายคนมาปรึกษาให้หมอฟังว่า สมัยก่อนเขาอึดอัดมากๆ เพราะโดนบังคับให้เขียนและทำอะไรมือขวา
ซึ่งที่สุดแล้วเขาก็เขียนได้ 2 มือ และพอหลุดแรงกดดันจากพ่อ-แม่มาได้ เขาก็มีชื่อเสียงทะลุไปเลย คนที่ถนัดซ้ายก็มีอะไรที่เป็นข้อดีมากมาย ไม่ว่าจะเป็นเรื่อง ศิลปะ เรื่องเล่นกีฬา ซึ่งคนที่ถนัดซ้ายมักมีแนวโน้มไอเดียกระฉูด และมีความเป็นครีเอทีฟกว่าคนที่ถนัดขวา ดูอย่าง “เฟดเดอร์เรอร์” พบกับ “นาดาล” ที่ไรมักแพ้ทางคนถนัดซ้ายเสมอๆ เป็นต้น
อย่างไรก็ดี โดยบทสรุปการเลี้ยงดูสภาพแวดล้อม และจิตใจ โดยพื้นฐานที่ปลูกฝักมาเป็นสิ่งที่สำคัญที่สุดที่ทำให้เขาอยู่ร่วมกันได้หรือเปล่า หรือว่าอยู่รวมกันได้แค่ไหน ที่จะใช้ชีวิตต่อไป ดังนั้นการที่เกิดมาถนัดซ้ายหรือว่าถนัดขวามันไม่ได้เป็นตัวกำหนดว่าคุณบุคลิกแบบนี้ต้องเป็นแบบนี้ๆ
"ผมว่ามันมีส่วน 10-20 % แต่เหลือ 80 -90 % อยู่ที่การเลี้ยงดูอยู่ที่การปลูกฝังครับ"
แต่ทว่าสิ่งที่สำคัญ ผู้ปกครองที่ยังมีความเชื่อแบบผิดๆ ว่าคนที่ถนัดซ้ายจะปีศาจ ถนัดซ้ายแล้วซวยโปรดคิดใหม่ทำใหม่ คือ สิ่งที่คุณหมอย้ำ
ทิ้งท้ายในฐานะคนส่วนใหญ่ก็ขอ “Happy Birthday” วันเกิดด้วยละกัน…!
ภาพประกอบจาก แจคเกอร์ลีน เมอร์คาเดอร์
**********************
Anything Left-Hand
ร้านชื่อดังในลอนดอนร้านนี้ประกาศตัวว่าเขาคือร้านขายของมือซ้ายแห่งแรกของโลก ก่อตั้งเมื่อปี 1968
ประธานาธิบดีในประวัติศาสตร์-ศิลปิน-ที่ถนัดซ้าย
1.เบนจามิน แฟรงคลิน
2.โรนัลด์ เรแกน (เกิดมาถนัดซ้าย แต่ถูกบังคับให้ฝึกมือขวาตั้งแต่เด็ก จนติดมือขวาไปในที่สุด)
3.จอร์จ เอช ดับเบิลยู บุช (บุชผู้พ่อส่วน บุชคนลูกถนัดขวา)
4.บิล คลินตัน
5.บารัค โอบามา
6..ลีโอนาร์โด ดาร์วินชี (อาจทำให้เค้าชอบเขียนหนังสือถอยหลังจากขวาไปซ้าย ต้องใช้กระจกอ่าน)
7..ชาลี แชปลิน
8.มาริลิน มอนโร
9..พอล แมกคาร์ทนีย์