สวัสดีครับผม Mr.Leon มาแล้ว ถ้าดูจากแผนที่ภูมิศาสตร์ของประเทศไทยจะเห็นว่าตั้งอยู่ใจกลางคาบสมุทรอินโดจีนในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ซึ่งอยู่กึ่งกลางของดินแดนที่ล้อมรอบไปด้วยพื้นแผ่นดิน และยังมีความอุดมสมบูรณ์มาก จึงดึงดูดคนหลากหลายชาติพันธุ์ให้เข้ามาตั้งถิ่นฐานที่เมืองไทย ได้ยินมาว่าความเป็นไทยนั้นเปิดใจรับคนทุกกลุ่มชน จึงมีคนที่อพยพมาจากถิ่นอื่นๆ เข้ามาตั้งรกรากอยู่อาศัยมานานจนมีความเกี่ยวดองทางวัฒนธรรมกันแนบแน่น เช่น ไทยแถบภาคอีสาน ไทยเชื้อสายจีน ไทยเชื้อสายเปอร์เซีย ไทยเชื้อสายอินเดีย ไทยเชื้อสายเขมร ไทยเชื้อสายมลายู ไทยเชื้อสายมอญ เป็นต้น
แม้ว่าเมืองไทยจะแบ่งเป็นภูมิภาคต่างๆ ที่อาจจะมีความหลากหลายของภาษาไทยถิ่น เช่น ภาษาไทยกลาง ภาษาไทยถิ่นใต้ ภาษาอีสาน คำเมืองภาคเหนือ ภาษายาวีซึ่งเป็นภาษาไทยแบบมาเลย์ แต่ก็อยู่รวมกันเป็นประชาชนในประเทศไทยอย่างสมัครสมานสามัคคี และส่วนใหญ่ไม่ได้รู้สึกว่าคนนั้นเป็นต่างชาติ คนนี้มาจากที่นั่นที่นี่ใช่ไหมครับ คือเราจะคุ้นชินกับความรู้สึกหลากหลายทางวัฒนธรรมและชาติพันธุ์มาเนิ่นนาน ซึ่งแตกต่างจากประเทศญี่ปุ่นที่มีเกาะใหญ่และมีเกาะเล็กเกาะน้อยมากมายรวมๆ กันเป็นหมู่เกาะญี่ปุ่นอยู่กลางทะเลอย่างโดดเดี่ยว ผู้คนส่วนใหญ่จะเป็นคนที่เกิดและอยู่อาศัยในเกาะนั้นๆ มาเนิ่นนานสืบทอดกันมาหลายชั่วอายุคน ดังนั้นประชาชนที่อยู่อาศัยในเกาะเล็กๆ ของประเทศญี่ปุ่นมาตลอดอาจจะรู้สึกสับสนมากเวลาพูดถึงต่างชาติ หรือพูดถึงคนเชื้อชาติอื่นๆ
ด้วยความที่เลือดญี่ปุ่นเข้มข้นและผ่านหลายยุคหลายสมัย จนมีการเปลี่ยนผ่านอย่างฉับพลันสู่ระบบเศรษฐกิจอุตสาหกรรม ผู้ประกอบการภาคเอกชนนำเทคโนโลยีและความรู้แบบตะวันตกมาใช้ในการสร้างโรงงานที่มีความสามารถในการผลิตสินค้าที่หลากหลาย มีการสร้างธุรกิจและอุตสาหกรรมใหม่ๆ มีการเติบโตทางอุตสาหกรรมอย่างอย่างรวดเร็ว และเข้าสู่ช่วงเวลาที่ประเทศญี่ปุ่นเฟื่องฟูทางเศรษฐกิจมากๆ อีกช่วงหนึ่งราวๆ ปี ค.ศ.1980 ตอนนั้นมีคติที่ปลูกฝังกันมาหลายข้อที่คิดว่า มีแค่ญี่ปุ่นจริงๆ ที่จะคิดและยึดมั่นปฏิบัติอะไรแบบนี้ได้เนิ่นนาน มีคนบอกว่าคติแนวคิดที่จะกล่าวถึงนี้เป็นสามัญสำนึกของญี่ปุ่นที่มีความวิกลจริตของโลก เช่น
● ลูกค้าคือพระเจ้า : ลูกค้าอยู่ในตำแหน่งที่เหนือกว่าพนักงาน
ในญี่ปุ่นลูกค้าที่มาใช้บริการโรงแรม ร้านอาหาร และร้านค้าต่างๆ ได้นับการขนานนามว่า "ลูกค้าคือพระเจ้า" และได้รับการปฏิบัติด้วยความระมัดระวังอย่างสูง อาจกล่าวได้ว่าเป็นค่านิยมที่เป็นเอกลักษณ์ของญี่ปุ่นจนทำให้คำนี้แพร่หลายไปหลายๆ ประเทศในโลก เมื่อเทียบกับภูมิหลังนี้ในญี่ปุ่นมีความเห็นว่า ลูกค้าอยู่ในตำแหน่งที่สูงส่งกว่าพนักงานที่ทํางานที่นั่น และเป็นเรื่องปกติที่ลูกค้าจะได้รับการปฏิบัติด้วยความเคารพ เชื่อกันว่าหนึ่งในการทำธุรกิจให้ประสบความสำเร็จคือการสร้างความพันธ์ที่ดีกับลูกค้า และการนำเสนอสิ่งที่ดีที่สุดให้ลูกค้านั่นเอง
● ขอโทษในนามขององค์กรแม้ว่าจะไม่ใช่ความผิดของตัวเองก็ตาม
ในญี่ปุ่นหากมีสิ่งผิดปกติหรือข้อผิดพลาดที่เกิดกับลูกค้าในโรงแรม ร้านอาหาร ร้านค้า เป็นเรื่องปกติที่พนักงานจะขอโทษและตอบกลับในนามตัวแทนขององค์กร ไม่ว่าจะเป็นความรับผิดชอบของพวกเขาหรือไม่ก็ตาม ซึ่งแตกต่างจากคติแนวคิดของต่างประเทศ
● บริการน้ำดื่มและผ้าขนหนูเปียกฟรีที่ร้านอาหาร
น้ำฟรีและผ้าขนหนูเปียก นี่เป็นหนึ่งในส่วนที่ถือกันว่ายอดเยี่ยมที่สุดของวัฒนธรรมร้านอาหารของญี่ปุ่น ในประเทศญี่ปุ่นมีบริการน้ำดื่มและผ้าขนหนูเปียกฟรีเมื่อลูกค้าเข้าไปในร้านอาหาร หรือร้านกาแฟ แต่บริการแบบนี้มีเพียงไม่กี่ประเทศในโลก
ที่ประเทศอื่นๆ ลูกค้ามักจะต้องสั่งน้ำดื่มเอง โดยมีรายการเครื่องดื่มและป้ายแสดงราคาที่ร้านอาหารต่างๆ อาจจะมีบางร้านที่ให้บริการน้ำประปาฟรีหากสั่งเครื่องดื่มอื่นๆ เช่น ไวน์ เป็นต้น
สําหรับผ้าขนหนูเปียก หรือผ้าเย็นนั้นไม่ค่อยเสิร์ฟนอกประเทศญี่ปุ่น แต่จากประสบการณ์ที่ผมเคยได้ยินมาว่ามีบริการผ้าขนหนูเปียกสำหรับเช็ดมือที่ร้านอาหารไทยที่ลูกค้าทัวร์ญี่ปุ่นมักใช้บริการด้วย
ถ้าเพื่อนๆ ไปเที่ยวประเทศญี่ปุ่นจะสังเกตเห็นว่าตามร้านอาหารสำหรับครอบครัว (Family Restaurant) ร้านซูชิ เป็นต้น จะมีน้ำเปล่าหรือน้ำชาบริการฟรีโดยไม่ต้องเสียเงินซื้อเพิ่ม บางร้านอาจจะมีเหยือกใส่น้ำ หรือน้ำชาวางไว้บนโต๊ะแต่ละโต๊ะให้เราเติมใส่แก้วเอง หรือมีตู้กดน้ำในร้านให้เราเดินไปกดดื่มเองแบบไม่จำกัด หรือบางร้านจะมีพนักงานคอยมาเดินเติมน้ำให้ลูกค้าในร้านตลอดเวลาด้วยครับ
อย่างที่ผมเคยเล่าไปว่า น้ำประปาที่ญี่ปุ่นดื่มได้ และดูเหมือนว่ามีเพียงประมาณ 10 ประเทศในโลกที่ประชาชนสามารถดื่มน้ำได้โดยตรงจากก๊อกน้ำ ไม่เพียงแต่เรื่องโครงสร้างพื้นฐาน เช่น ท่อน้ำเท่านั้น แต่ยังเป็นเพราะบางแห่งมีแร่ธาตุในน้ำดื่มมากเกินไป ผมเองไม่ค่อยดื่มน้ำโดยตรงจากก๊อกน้ำเท่าไหร่นะครับ ควรดื่มหลังจากต้มเดือดก่อนดีกว่า (｀・ω・´)つ旦＾
สามัญสำนึกของญี่ปุ่นดังกล่าวนั้นอาจถูกมองว่าบ้าในสายตาชาวโลก มันอาจจะจริงแต่ก็มีสิ่งดีๆ เหมือนกันในแง่ของการบริการ ทำไมคนญี่ปุ่นคิดว่าน้ำฟรี เพราะเมื่อพิจารณาถึงสภาพแวดล้อมของคนญี่ปุ่นแล้วพบว่าในญี่ปุ่นเต็มไปด้วยแหล่งน้ำ มีน้ำรอบทิศและมีความปลอดภัยที่สามารถใช้น้ำได้อย่างอิสระ อาจเป็นสามัญสำนึกของคนญี่ปุ่นมาแต่โบราณที่ว่า คนญี่ปุ่นคิดว่าน้ำและความปลอดภัยนั้นฟรี วันนี้เล่าสู่กันฟัง พบกันใหม่สัปดาห์หน้า สวัสดีครับ
