“กากุชูอิน”คือ สถานศึกษาของสมาชิกราชวงศ์ญี่ปุ่นมานานกว่า 170 ปี ในอดีตเคยมีพระราชโองการให้ราชนิกูลทุกพระองค์ต้องเข้าเรียนที่นี่ แต่ทุกวันนี้ เจ้าชายเจ้าหญิงของญี่ปุ่นหลายคนได้เข้าเรียนในสถานศึกษาอื่นมากขึ้น จนเกิดเป็น “ความรักข้ามฐานันดร”
กากุชูอิน คือ สถานศึกษาของสมเด็จพระจักรพรรดิองค์ปัจจุบัน และสมาชิกราชวงศ์เกือบทุกพระองค์ ตั้งแต่ระดับอนุบาลจนถึงมหาวิทยาลัย เรียกได้ว่าเป็น “โรงเรียนหลวง” สำหรับบ่มเพาะวิชาความรู้แก่ราชนิกูลแห่งญี่ปุ่น
กากุชูอินมีประวัติศาสตร์ยาวนานย้อนไปถึงยุคบาคุมัตสึ โดยก่อตั้งขึ้นในปีค.ศ. 1847 ตามพระประสงค์ขอิงพระจักรพรรดินินโก ที่เกียวโต ซึ่งเป็นเมืองหลวงและที่ประทับของพระจักรพรรดิในยุคนั้น
หลังการปฏิรูปเมจิ พระจักรพรรดิและราชนิกูลย้ายมาประทับที่โตเกียว กากุชูอินจึงได้ย้ายโรงเรียนตามมาในปี 1877 โดยระยะแรกตั้งอยู่ที่เขตคันดะ ไม่ใช่ในพื้นที่ปัจจุบันที่เขตเมะจิโระ หลังจากนั้นจึงได้แยกแผนกนักเรียนหญิงไปอยู่ที่เขตโยสึยะคุ โดยในระยะแรกเป็นสถานศึกษาเฉพาะสำหรับราชนิกูล และชนชั้นสูงเท่านั้น โดยพระราชโองการเกี่ยวกับการศึกษาของราชนิกูล เมื่อปี 1926 ได้ระบุว่า “ราชนิกูลทั้งชายและหญิงจะต้องเข้าเรียนที่กากุชูอิน”
การปฏิรูปเมจิได้ทำให้ญี่ปุ่นพัฒนาตามรูปแบบของตะวันตก กากุชูอินก็ได้เปิดโอกาสให้สามัญชนเข้าเรียนได้ด้วย แต่ภาพลักษณ์ของ “สถานศึกษาชั้นสูง” ก็ยังไม่เปลี่ยนแปลง
อย่างไรก็ตาม กากุชูอินเทียบไม่ได้กับสถานศึกษาอื่นที่สอนวิทยาการสมัยใหม่ และได้พัฒนาจนติดอันดับมหาวิทยาลัยดีที่สุดในเอเชีย แต่ราชนิกูลทุกพระองค์ก็ยังคงเรียนที่กากุชูอินทั้งหมด
ความเปลี่ยนแปลงได้เกิดขึ้นเมื่อปี 2005 เมื่อ เจ้าหญิงสึงูโกะแห่งทากามาโดะทรงย้ายจากมหาวิทยาลัยกากุชูอิน ไปศึกษาต่อที่มหาวิทยาลัยวาเซดะจนจบการศึกษาที่นี่
หลังจากนั้นเจ้าหญิงอายาโกะ ซึ่งเป็นพระขนิษฐา ก็ทรงเข้าศึกษาระดับอุดมศึกษาสาขาสังคมสงเคราะห์ ที่มหาวิทยาลัยนานาชาติโจไซ
ขณะที่พระราชนิกูลสายตรงของสมเด็จพระจักรพรรดิองค์ปัจจุบัน คือ เจ้าหญิงมาโกะ พระธิดาของเจ้าชายอากิชิโนะ พระโอรสพระองค์รองของพระจักรพรรดิ ก็เข้าศึกษาต่อปริญญาตรีสาขามรดกด้านศิลปะและวัฒนธรรม ที่มหาวิทยาลัยนานาชาติคริสเตียน โตเกียว
หลังจากนั้น พระขนิษฐาคือ เจ้าหญิงคาโกะ ก็ได้ทรงลาออกจากมหาวิทยาลัยกะกุชูอิง แล้วทรงสอบเข้าศึกษาที่มหาวิทยาลัยนานาชาติคริสเตียน เช่นกัน
นอกจากนี้ พระอนุชา คือ เจ้าชายฮิซาฮิโตะแห่งอากิชิโนะ ก็ทรงเข้าศึกษาระดับอนุบาลที่โรงเรียนอนุบาลสาธิต แห่งมหาวิทยาลัยสตรีโอฉะโนะมิสุ และศึกษาต่อในชั้นประถมและมัธยมต้นที่โรงเรียนสาธิตโอฉะโนะมิสุ พระองค์เป็นราชวงศ์ชั้นสูงพระองค์แรกที่ศึกษาในโรงเรียนอื่น ที่มิใช่กากุชูอิน
สื่อมวลชนของญี่ปุ่นเคยวิเคราะห์ว่า การที่ราชนิกูลทรงศึกษาที่กากุชูอิน ตั้งแต่อนุบาลจนถึงมหาวิทยาลัยนั้น ทำให้ขาดโอกาสในการเรียนรู้สังคมที่หลากหลาย และมีความอนุรักษ์นิยมอย่างมาก ในระยะหลังราชนิกูลของญี่ปุ่นจึงเลือกที่จะศึกษาในมหาวิทยาลัยทั่วไปมากขึ้น
แต่สิ่งที่เกิดขึ้นตามมาก็คือ การศึกษาในมหาวิทยาลัยร่วมกับประชาชนนั้น ทำให้ทรงมีโอกาสพบกับผู้คนที่หลากหลาย จนอาจทำให้เกิด “ความรักข้ามฐานันดร” โดยเจ้าหญิงอายาโกะ และ เจ้าหญิงมาโกะ ต่าง (จะ) เสกสมรสกับสามัญชน และ (จะ) ต้องทรงลาออกจากราชวงศ์ตามกฎมณเฑียรบาล
กากุชูอินได้เปลี่ยนแปลงตัวเองจาก “โรงเรียนหลวง” เป็นสถานศึกษาเอกชน สามัญชนหรือชาวต่างชาติก็สามารถเข้าเรียนได้ แต่ขณะที่คนนอกอยากเข้า คนในก็อยากออก ราชนิกูลของญี่ปุ่นเลือกที่จะศึกษาอย่างอิสระมากขึ้น ราชวงศ์ญี่ปุ่นที่เคยคิดว่าต้องรักษาสายเลือดบริสุทธิ์แห่งเทพ ใช้ชีวิตตามแบบแผนเหมือนกัน เรียนตำราเดียวกัน ได้เริ่มเปลี่ยนแปลงตั้งแต่บทเรียนที่ 1 แล้ว.
ขอบคุณบทความจากเพจ บูรพาไม่แพ้
