พระจักรพรรดิแห่งญี่ปุ่นเคยเป็น “เจ้าแผ่นดิน” ผู้ครองทรัพย์สินที่มิอาจประเมินค่า แต่หลังจากพ่ายแพ้ในสงครามโลก ทรัพย์สินเกือบทั้งหมดของราชวงศ์ญี่ปุ่นถูกเปลี่ยนเป็นทรัพย์ของแผ่นดิน พระจักรพรรดิญี่ปุ่นในทุกวันนี้จึงแทบไม่มี “ทรัพย์สินส่วนพระองค์” แม้แต่การกินอยู่และค่าใช้จ่ายต่าง ๆ ก็ต้องพึ่งพางบประมาณทั้งสิ้น
ในอดีตที่พระจักรพรรดิแห่งญี่ปุ่นคือสมมุติเทพ คงไม่มีผู้ใดบังอาจประเมินทรัพย์สินส่วนพระองค์ เพราะทุกสิ่งใต้แดนอาทิตย์อุทัยล้วนเป็นของพระองค์ทั้งสิ้น แต่หากพิจารณาจากศักยภาพในการนำพาญี่ปุ่นเข้าสู่มหาสงครามเอเชียบูรพา ก็พอจะทราบได้ว่าในสมัยสมเด็จพระจักรพรรดิโชวะ หรือพระจักรพรรดิฮิโรฮิโตะนั้น ทรงมีพลานุภาพทางเศรษฐกิจมากเพียงใด
หลังพ่ายแพ้สงคราม กองบัญชาการใหญ่กองกำลังสัมพันธมิตร หรือ GHQ ที่เข้าควบคุมประเทศญี่ปุ่น ได้ประกาศว่า พระจักรพรรดิโชวะทรงมีทรัพย์สินราว 3,750 ล้านเยน หรือเทียบเป็นมูลค่าปัจจุบันคือราว 8แสนล้านเยน
แต่ GHQ ได้ประกาศให้ทรัพย์สินแบบทั้งหมดของราชวงศ์ญี่ปุ่นเปลี่ยนไปเป็นทรัพย์ของแผ่นดิน โดยเหลือให้ไว้ใช้จ่ายส่วนพระองค์เพียงแค่ 15 ล้านเยนเท่านั้น
หลังจากนั้น พระจักรพรรดิโชวะได้ใช้เงินก้อนนี้เป็นเงินทุน เพื่อสั่งสมทรัพย์สินให้กับราชวงศ์ญี่ปุ่นอีกครั้ง โดยเมื่อทรงเสด็จสวรรคตได้มีทรัพย์สินที่ตกทอดเป็นมรดกมากถึง 2,000 ล้านเยน ซึ่งหมายความว่าถึงแม้จะถูกยึดทรัพย์แล้ว พระจักรพรรดิโชวะยังสามารถเพิ่มมูลค่าทรัพย์สินของพระองค์ได้มากกว่า 100 เท่าตัว!!
จักรพรรดิก็ต้องเสียภาษี
เหตุที่สามารถประเมินทรัพย์สินของพระจักรพรรดิญี่ปุ่นได้นั้น ก็เพราะกฎหมายได้กำหนดให้ทรงต้องเสียภาษีมรดก โดยสมเด็จพระจักรพรรดินีโคจุง และสมเด็จพระจักรพรรดิอากิฮิโตะที่สืบบังลังก์ต่อมาเป็นผู้รับมรดก โดยหลังจากหักค่าใช้จ่ายในพระราชพิธีพระบรมศพและเงินที่ทรงบริจาคให้กับสภากาชาดญี่ปุ่นแล้ว ตามกฎหมายสมเด็จพระจักรพรรดินีโคจุง ซึ่งเป็นคู่สมรสไม่ต้องเสียภาษีมรดก แต่สมเด็จพระจักรพรรดิอากิฮิโตะทรงเสียภาษีมรดกเป็นเงินถึง 400 ล้านเยน
คาดกันว่า สมเด็จพระจักรพรรดินีโคจุง และสมเด็จพระจักรพรรดิอากิฮิโตะได้รับมรดกจากสมเด็จพระจักรพรรดิโชวะ ราวพระองค์ละ 900 ล้านเยน
หลังจากสมเด็จพระจักรพรรดินีโคจุงเสด็จสวรรคต มรดกของพระองค์ไม่แจ้งชัดว่ามีเท่าไร แต่คาดว่าน่าจะมีน้อยกว่า 200 ล้านเยน ที่ประเมินได้ก็เพราะตามกฎหมายของญี่ปุ่นแล้ว มรดกมูลค่าน้อยกว่า 200 ล้านเยนไม่ต้องเปิดเผยเพื่อเสียภาษีมรดก
สมเด็จพระจักรพรรดิพระองค์ปัจจุบันทรงมีทรัพย์สินเท่าไหร่ไม่สามารถทราบได้ แต่ผู้เชี่ยวชาญชาวญี่ปุ่นได้ประเมินจากมรดกที่ทรงได้รับ บวกกับทรัพย์สินที่ทรงสั่งสมเพิ่มเติม โดยคำนวนผลตอบแทนจากดอกเบี้ยที่ 3% ต่อปี คาดว่าจะทรงมีทรัพย์สินราว 3000 ล้านเยน หรือเพียงราว 1000 ล้านบาทเท่านั้น ขณะที่เศรษฐีอย่างนายทาดาชิ ยาไน เจ้าของกิจการ “ยูนิโคล” มีทรัพย์สินราว 3 ล้านล้านเยน
ภาพที่พระจักรพรรดิโชวะประทับคู่กับนายพลดักลาส แมคอาเธอร์ ผู้บัญชาการกองกำลังสัมพันธมิตร ทั้งเครื่องแต่งกายและกิริยาท่าทาง ถึงแม้จะบ่งบอกได้ว่า “คนที่แพ้ก็ต้องดูแลตัวเอง” หากแต่พระจักรพรรดิพระองค์ปัจจุบัน ได้ทรงทำให้โลกประจักษ์ว่าการกอบกู้แดนอาทิตย์อุทัยนั้น มิใช่เรื่องของ “ความมั่งคั่ง” หากแต่เป็น “ศรัทธา”.
ขอบคุณบทความจากเพจ บูรพาไม่แพ้
