Datemaki ไข่ม้วนซามูไร อร่อยไม่ปราณี

สวัสดีครับผม Mr.Leon มาแล้ว อาทิตย์ที่แล้วเล่าเกี่ยวกับอาหารที่คนญี่ปุ่นรับประทานสำหรับช่วงเทศกาลวันขึ้นปีใหม่และเป็นอาหารที่เหมาะสมกับสภาพอากาศครับ เราเรียกว่า お節料理 Osechi ryori ซึ่งอาหาร Osechi ryori ส่วนใหญ่จะเตรียมทำกันเองในครอบครัว แต่สำหรับคนโสดหรือไม่มีเวลาทำอาหารก็สามารถหาซื้อได้ทั่วไปเพราะมีวางขายตามซุปเปอร์มาเก็ตด้วยครับ Osechi ryori จะประกอบไปด้วยอาหารหลากหลายเมนูมากเลยครับ และจะนำมาจัดตกแต่งอย่างสวยงามมีสีสันเหมือนเป็นงานศิลปะ อาหารแต่ละอย่างนั้นนอกจากจะเก็บไว้ได้นานหลายวันแล้ว ยังมีความหมายพิเศษและเป็นมงคล คราวที่แล้วยกตัวอย่างไปอาทิ เช่น

黒豆 Kuromame ถั่วดำ คุโรมาเมะ หรือถั่วเหลืองดำต้ม
数の子 Kazunoko ไข่ปลาเฮอริ่ง
伊達巻 Datemaki ไข่ม้วน ดาเตมากิ ที่หน้าตาคล้ายแยมโรล
お雑煮 Ozouni โอะโซนิ เป็นซุปโมจิ
栗きんとん Kuri kinton หรือมันหวานบดกับเกาลัดนึง
และอื่นๆ เช่น 蒲鉾 คามาโบโกะ , 昆布 สาหร่ายคมบุ ,鯛 ปลาไท ,エビเอบิ กุ้ง และอีกมากมายที่สามารถจัดหาได้ตามฏดูกาล

หนึ่งในเมนูข้างต้นมี 伊達巻 Datemaki ไข่ม้วน ดาเตมากิ ด้วยซึ่งมีที่มาจากชื่อของซามูไรคนหนึ่งครับ

เพื่อนๆ เคยได้ยินซามูไรที่ชื่อว่า ดาเตะ มาซามูเนะ 伊達政宗 Date Masamune ไหมครับเขาเป็นไดเมียวที่เกิดในยุค 戦国 Sengoku เซงโงะกุ ยาวมาจนถึงยุค 江戸 Edo เอโดะ มีอำนาจรุ่งเรืองอยู่ในภูมิภาคโทโฮกุและเป็นผู้ก่อตั้งเมือง 仙台 Sendai ครับ ถ้าท่านใดเคยไปเที่ยวปราสาทเซนไดอาจจะเคยเห็นอนุสาวรีย์ที่มีซามูไรขี่ม้าอยู่ด้านหน้านั่นแหละครับท่าน Date Masamune ผู้สร้างปราสาท คนญี่ปุ่นเรียกเขาว่า มังกรตาเดียว เพราะเล่ากันมาว่าเมื่ออายุยังน้อย ดาเตะ มาซามูเนะ ป่วยเป็นโรคจนทำให้สูญเสียลูกนัยตาข้างขวาไป บางกระแสเล่ากันว่ามารดาของมาซามูเนะ มีความเห็นว่ามาซามูเนะไม่สมควรที่จะสืบทอดตำแหน่งไดเมียวแห่งโยเนซาวะเนื่องจากไม่สมบูรณ์เพราะมีลูกตาข้างเดียว จึงเกลียดชังเขา บางกระแสก็เล่าว่าเขาใส่ความมารดาตนเองเนื่องจากไม่ได้รับการสนับสนุน เพราะมารดาจะให้การสนับสนุนแก่น้องชายอีกคนของมาซามูเนะให้เป็นไดเมียวคนต่อไป แต่บิดาของเขาสนับสนุนเขามากกว่าเนื่องจากเป็นพี่ชายคนโต เมื่อบิดาเขาประกาศสละตำแหน่งไดเมียวแห่งโยเนซาวะให้แก่ดาเตะ มาซามูเนะ มาซามูเนะจึงขึ้นเป็นไดเมียวตั้งแต่อายุสิบเจ็ดปี

ถ้าพูดถึงมาซามูเนะคนจะนึกถึงความเหลี่ยมจัดและโหดร้ายเสียมากกว่ามากกว่า สมัยนั้นใครๆ ก็เกิดความเกรงกลัวต่อความโหดร้ายของดาเตะ มาซามูเนะ เพราะฤทธิอำนาจของดาเตะ มาซามูเนะ เป็นที่เกรงขามไปทั่วภูมิภาคโทโฮกุ เขาเป็นคนที่มีความทะเยอทะยาน ไม่เกรงกลัวอำนาจใครๆ

ครั้งหนึ่งในขณะที่ชีวิตเหมือนกำลังไปได้สวยมาซามูเนะรับรู้เหตุการณ์ที่บิดาของตนถูกตระกูลฮาตาเกยามะจับเป็นตัวประกันจึงประกาศสงครามกับตระกูลฮาตาเกยามะและยกทัพติดตามไปช่วยเหลือบิดาของตน เมื่อพบกับทัพของฮาตาเกยามะที่แม่น้ำอาบูกูมะ 阿武隈 Abukuma แล้วมาซามูเนะเกิดความลังเลที่จะเข้าโจมทีทัพของศัตรูเนื่องจากเกรงว่าบิดาของตนจะได้รับอันตราย เทรูมูเนะจึงบอกแก่มาซามูเนะบุตรชายของตนว่าให้ทำการสู้รบกับตระกูลฮาตาเกยามะอย่างเต็มที่ไม่ต้องกังวลเรื่องความปลอดภัยของตน มาซามูเนะจึงยกทัพเจ้าโจมตีฮาตาเกยามะ และยิงปืนไปที่ฐานทัพฝ่ายตรงข้ามทำให้บิดาของเขาต้องถูกสังหารไปด้วย เหตุการณ์นี้อาจจะเป็นอีกเหตุผลหนึ่งที่ทำให้มารดาของมาซามูเนะไม่พอใจเขาก็ได้ ต่อมามารดาของมาซามูเนะ จะวางยาพิษลอบสังหารมาซามูเนะบุตรชายของตนเองเพื่อจะยกตำแหน่งไดเมียวให้แก่น้องชายอีกคนของมาซามูเนะแต่ไม่สำเร็จ มาซามูเนะจึงมีคำสั่งให้ประหารชีวิตน้องชายของตน เพื่อกำจัดคู่แข่งทางการเมืองและปิดฉากศึกสายเลือดระหว่างพี่น้อง และเนรเทศมารดาของตนกลับไปยังปราสาทยามากาตะบ้านเกิด แต่เรื่องมารดาวางยาพิษบางกระแสก็ว่าเขาใส่ร้ายมารดาเองนะครับ
(上) 伊達政宗 Date Masamune

และอีกหลายเหตุการณ์ จนสุดท้ายมาซามูเนะต้องยอมจำนนในอำนาจของฮิเดโยชิ ภายหลังก็กลับถิ่นของตนก่อตั้งเมืองเซนไดขึ้นมา เขาสนใจในศาสนาคริสต์ สนใจในวิทยาการตะวันตก มีการต่อเรือแบบตะวันตก และได้ทำการค้ากับชาวคริสต์จนมั่งคั่งร่ำรวย เป็นต้น

จากประวัติที่ผ่านมาคนญี่ปุ่นมองว่า เขาทรงอำนาจแบบโหดเหี้ยม เพราะเหตุการณ์ใดบ้าง ขอเรียงลำดับจากความรุนแรงแบบน้อยไปหามากครับ

* บังคับเอาภรรยาของผู้ใต้บังคับบัญชามาเป็นของตน : เหตุการณ์นี้สืบเนื่องมาจากซามูไรผู้ใต้บังคับบัญชาของมาซามูเนะ คนหนึ่งมีฝีมือและพฤติกรรมดีมาก จนเข้าตานายใหญ่อย่างฮิเดโยชิ และฮิเดโยชิพยามจะดึงให้มาเป็นลูกน้องของตน แต่ก็ไม่สามารถทำได้ กระนั้นด้วยความที่ฮิเดโยชิชอบใจซามูไรหนุ่มผู้นั้นมากจึงมอบภรรยาน้อยนางหนึ่งของตนเองให้แก่ซามูไรหนุ่มผู้นั้น แต่ไม่ทันไรก็ถูกมาซามูเนะ แย่งชิงเอาไปเป็นของตน ซามูไรหนุ่มจึงรู้สึกไม่พอใจและหนีออกไปจากกองทัพ !! เรียกว่าข้ามีอำนาจ จะทำอะไรก็ได้

* ก่อม้อบสร้างสถานการณ์การก่อจลาจลของชาวนากองโจร : เหตุการณ์นี้สืบเนื่องมาจากซามูเนะ คับแค้นใจลึกๆ ที่ถูกฮิเดโยชิริบไร่นาที่ดินที่ตัวเองสะสมมาได้เอาไปยกให้ซามูไรที่ชื่อ 蒲生氏郷 Gamou Ujisato เหตุผลนี้เป็นหนึ่งในเหตุผลหลายๆ ข้อที่ทำให้มาซามูเนะไม่ถูกชะตากับ Gamou Ujisato นัก ครั้งหนึ่งมีการก่อจลาจลจากชาวนากองโจรขึ้นที่ภูมิภาคที่เขาและ Gamou ดูแลอยู่ ทางฮิเดโยชิจึงสั่งการให้มาซามูเนะและ Gamou ร่วมมือกันกำจัดพวกที่ก่อการจลาจล แต่มาซามูเนะไม่ไปด้วยตัวเองให้ลูกน้องไปอีกที ภายหลังหัวหน้ากองโจรผู้นำก่อจลาจลก็ถูกมาซามูเนะสั่งหารแบบปิดปาก และก็มีจดหมายที่เป็นหลักฐานได้อย่างเพียงพอว่าผู้ที่อยู่เบื้องหลังการสั่งการก่อจลาจลก็คือ มาซามูเนะนั่นเอง ร้ายไหมล่ะ!! แถมตอนที่ทำการตัดสินจดหมายที่ชาวนานำมาเป็นหลักฐานว่ามาซามูเนะเป็นคนสั่งการ มีลายเซ็นลงประทับที่ด้านล่างเป็นชื่อมาซามูเนะ แต่มาซามูเนะดูลายเซ็นแล้วอ้างว่า หลังตัวอักษรไม่มีจุดเล็กๆ แต่ลายเซ็นของเขาจะมีจุดเล็กๆ ด้วยอีกหนึ่งจุด แสดงว่าลายเซ็นที่พวกชาวนานำมานั้นเป็นของปลอม !! ร้ายแล้วยังแถเก่งอีกด้วย

* พยายามวางยาพิษคู่ต่อสู้ : มีครั้งหนึ่งระหว่างพักทานอาหารในกองทัพ ทั้งมาซามูเนะ และ Gamou และหัวหน้ากองคนอื่นๆ อีกหลายคน ขณะที่รออาหารอยู่นั้น มาซามูเนะก็เปรยขึ้นมาว่าอาหารทำช้าจริงๆ เดี๋ยวเข้าไปดูในครัวหน่อยสิ ขณะที่มาซามูเนะเดินเข้าไปในครัว ทาง Gamou และบอดี้การ์ดส่วนตัวก็รู้ได้เองด้วยสัญชาตญาณว่ามีภัยมาถึงตัวแน่ๆ จึงชิงหนีออกไปจากจุดนั้นเสียก่อน ทำให้ปลอดภัยจากการถูกลอบวางยาพิษใครครั้งนี้

แต่พฤติกรรมที่แสดงถึงความเหี้ยมของมาซามูเนะยังไม่หมดแค่นี้ครับ มีถึงขั้นเหี้ยมโหดอย่างไม่น่าเชื่อว่าจะเป็นไปได้ แต่มันก็เกิดขึ้นจริงๆ จะอย่างไรจะพยายามเล่าต่อในครั้งต่อไปครับ

อีกสิ่งหนึ่งที่นอกเหนือจาก การรบคือ เขาชอบทำอาหารมากๆ แต่ไม่ค่อยมีเวลาเพราะต้องออกรบและทำสงคราม เมื่ออายุมากแล้วเข้าสู่ยุคที่บ้านเมืองเกิดความสงบเรียบร้อยมากขึ้น ก็ทำให้เขามีเวลามากขึ้น ได้ทำอาหารมากมาย เลือกสรรค์วัตถุดิบในฤดูกาลมาทำอาหารให้เป็นที่ถูกปาก ส่วน Datemaki บางคนบอกว่าเขาเป็นคนคิด บางคนบอกว่าเพราะเป็นอาหารที่ดูนำสมัย เป็นที่นิยม จึงใส่ชื่อ Date + maki และเรียกขานมาจนปัจจุบันนี้ ส่วนถ้าท่านใดเคยไป 仙台 Sendai เซนได จะเห็นว่ามีของฝากขึ้นชื่อที่ชื่อว่า ずんだ Zunda คือถั่วแระบดหวานหอมของกินขึ้นชื่อของเซนได ทำจากถั่วแระต้ม บดและปรุงรสด้วยน้ำตาลและเกลือ ปกติใช้แต่งหน้าขนมโมจิหรือลูกโมจิ รสหวานนิดๆ และมีความหอม มัน กลมกล่อมเข้ากันได้อย่างลงตัว แต่ก้อนำมาใช้ในผลิตภัณฑ์สมัยใหม่ด้วย เช่น ขนมเค้ก นั่นคือขนมขึ้นชื่อของเมื่องนี้ครับ อย่างไรต้องลองชิมดูนะครับ