แบบนี้ก็ได้หรือ? โตชิบาเปลี่ยนผู้ตรวจบัญชี หลังบริษัทบัญชียักษ์ใหญ่ไม่เซ็นรับรองงบการเงิน

บริษัทโตชิบาเตรียมจะเปลี่ยนผู้ตรวจสอบบัญชี หลังจากบริษัทไพร์ชวอเตอร์เฮาส์คูเปอร์ ไม่ยอมรับรองงบการเงินปีที่แล้ว จากข้อครหาว่ามีความพยายามให้ปกปิดการขาดทุนจากธุรกิจพลังงานนิวเคลียร์ในสหรัฐให้น้อยกว่าความเป็นจริง

บริษัทโตชิบา ซึ่งขาดทุนมหาศาลจากธุรกิจพลังงานนิวเคลียร์ในสหรัฐฯ จำต้องประกาศรายงานการเงินของปี 2016 ในวันที่ 11 เมษายนที่ผ่านมา หลังจากต้องเลื่อนมาแล้วถึง 2 ครั้ง เพราะหาวิธีลงบัญชีผลขาดทุนก้อนโตไม่ได้

หากแต่รายงานการเงินที่โตชิบาประกาศออกมานี้กลับไม่ได้รับรองจากผู้ตรวจสอบบัญชี โดยบริษัทไพรช์ วอเตอร์เฮาส์ คูเปอร์ อาระตะ ผู้สอบบัญชีของโตชิบา ระบุว่า ไม่สามารถรับรองรายงานการเงินของโตชิบาได้ เพราะมีแรงกดดันที่ไม่เหมาะสม เพื่อให้ลงบัญชีตัวเลขขาดทุนจากธุรกิจนิวเคลียร์ในสหรัฐฯ น้อยกว่าเป็นความจริง

การประกาศงบการเงินโดยที่ผู้สอบบัญชีไม่รับรอง เป็นเรื่องที่แทบจะไม่เคยเกิดขึ้นสำหรับบริษัทที่จดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์ และทำให้โตชิบาสูญเสียความน่าเชื่อถืออย่างมาก โดยบริษัทไพร์ชวอเตอร์เฮาส์คูเปอร์ เรียกร้องให้โตชิบาสอบเรื่องอื้อฉาวการขาดทุนธุรกิจพลังงานนิวเคีลยร์ในสหรัฐ แต่ทางโตชิบาอ้างว่าได้สอบสวนแล้ว พบว่าทางผู้บริหารในสหรัฐได้กดดันพนักงานอย่างไม่เหมาะสมจริง แต่ไม่มีผลกระทบต่อการลงบัญชีแต่อย่างใด

ล่าสุด ทางโตชิบากำลังว่าจ้างบริษัทบัญชีสำรองมาแทนไพร์ชวอเตอร์เฮาส์คูเปอร์ เพื่อให้รับรองงบการเงิน และเพื่อหลีกเลี่ยงความเสี่ยงที่จะถูกถอดถอนหุ้นออกจากตลาดหลักทรัพย์โตเกียว

อย่างไรก็ตาม สื่อมวลชนญี่ปุ่นอย่าง ไมนิจิ ชินบุน ประเมินว่า การเปลี่ยนบริษัทผู้ตรวจบัญชีใหม่อาจทำให้การตรวจสอบบัญชีของโตชิบาล่าช้ายิ่งกว่าเดิม เพราะการตรวจสอบบัญชีบริษัทยักษ์ใหญ่ต้องใช้เวลามาก นอกจากนี้ ไพร์ชวอเตอร์เฮาส์คูเปอร์ใช้ระบบบัญชีแบบอเมริกัน ขณะที่บริษัทสำรองรายใหม่ใช้ระบบบัญชีญี่ปุ่น ซึ่งการเริ่มต้นงานใหม่เช่นนี้ยิ่งจะทำให้ต้องล่าช้าไปอีกหลายเดือน

ในงบการเงินที่ทางผู้สอบบัญชีไม่ได้ให้การรับรองนั้น โตชิบาประกาศว่าในปีงบประมาณที่แล้ว ที่สิ้นสุดเมื่อวันที่ 31 มีนาคม มีผลขาดทุนถึง 1 ล้านล้านเยน สูงที่สุดในประวัติศาสตร์บริษัทของญี่ปุ่นทั้งหมด และเมื่อเทียบกับสินทรัพย์ที่มีอยู่ ก็ยังขาดทุนมากกว่า 620,000 ล้านเยน.