HDL และ LDL ต่างกันอย่างไร?
หลายคนอาจสับสนว่า! แท้จริงแล้ว คอเลสเตอรอล ที่เราคุ้นเคย เป็นไขมันประเภทไหน? แล้วไขมันชนิดดี (HDL) กับไขมันชนิดไม่ดี (LDL) นั้นมีความแตกต่างกันอย่างไร? วันนี้โรงพยาบาลเปาโล สมุทรปราการ จะมาไขข้อข้องใจถึงความแตกต่างของไขมันแต่ละชนิดให้ทราบ
คอเลสเตอรอล คืออะไร?
คอเลสเตอรอลเป็นไขมันชนิดหนึ่งที่จำเป็นต่อร่างกาย มีลักษณะคล้ายขี้ผึ้ง โดยปกติแล้วร่างกายสามารถสร้างคอเลสเตอรอลขึ้นได้เองจากตับ แต่คอเลสเตอรอลที่เกินความจำเป็นต่อร่างกายมักมาจากอาหารที่รับประทานเข้าไป ไม่ว่าจะจากเนื้อสัตว์ติดมัน ไข่แดง นม หรือผลิตภัณฑ์จากนม ซึ่งการที่เรามีคอเลสเตอรองสูงจะเป็นปัจจัยสำคัญอันนำไปสู่การเกิดโรคหัวใจและหลอดเลือดได้
ประเภทของคอเลสเตอรอล
การที่คอเลสเตอรอลจะให้ผลดีหรือส่งผลเสียต่อร่างกายนั้น ต้องขึ้นอยู่กับประเภทของไขมันด้วย โดยคอเลสเตอรอลแบ่งได้เป็น 2 ประเภทหลัก คือ
Low-density Lipoprotein (LDL) หรือที่รู้จักกันในชื่อ “ไขมันไม่ดี” ซึ่งเป็นไขมันที่ชอบจับตัวสะสมตามผนังหลอดเลือด หากมีไขมันชนิดนี้มากจะทำให้เกิดการอุดตันในเส้นเลือด ทำให้หลอดเลือดแดงตีบและแข็ง เสี่ยงต่อการเกิดโรคหลอดเลือดหัวใจและหลอดเลือดสมอง
High-density Lipoprotein (HDL) หรือที่รู้จักกันในชื่อ “ไขมันดี” มีส่วนช่วยลำเลียงคอเลสเตอรอลและไตรกลีเซอไรด์ออกจากหลอดเลือดแดง และเนื้อเยื่อไปยังตับเพื่อขับออก ทำให้ร่างกายมีระดับคอเลสเตอรอลโดยรวมลดลง จึงช่วยลดความเสี่ยงในการเกิดโรคทางหลอดเลือดได้ ทั้งยังมีส่วนในการยับยั้งการเกิดออกซิเดชัน การอักเสบ และการแข็งตัวของเลือด ที่เป็นสาเหตุหนึ่งของการเกิดโรคหลอดเลือดหัวใจและหลอดเลือดสมอง
ไตรกลีเซอไรด์ ไขมันตัวร้ายทำเสี่ยงโรคหลอดเลือด
นอกจากคอเลสเตอรอลแล้ว ยังมีไขมันอีกชนิดหนึ่งที่เรียกว่า ไตรกลีเซอไรด์ ซึ่งเป็นไขมันที่อยู่ในเลือด โดยร่างกายจะใช้เป็นแหล่งพลังงานสำรอง ซึ่งเราจะได้รับไตรกลีเซอไรด์จากการรับประทานอาหารประเภทแป้ง น้ำตาล หรือไขมันต่างๆ หากได้รับสารอาหารเหล่านี้มากเกินความจำเป็น ร่างกายก็จะเปลี่ยนให้เป็นไตรกลีเซอไรด์สะสมอยู่ตามเซลล์ต่างๆ การมีไตรกลีเซอไรด์สูงจะยิ่งเพิ่มความเสี่ยงต่อการเป็นโรคหัวใจและหลอดเลือดมากขึ้น
ห่างไกลไขมันตัวร้าย ด้วยวิธีง่ายๆ ดังนี้
ควบคุมปริมาณอาหารให้พอดี
เลี่ยงอาหารทอด หรืออาหารที่มีไขมันสูง โดยเฉพาะไขมันทรานส์ รวมถึงอาหารที่มีส่วนผสมของแป้งหรือน้ำตาลอยู่มาก
เลือกรับประทานอาหารที่อุดมด้วยไขมันดี (HDL) เช่น ปลาแซลมอน ปลาทูน่า ปลาซาร์ดีน
เพิ่มการกินผัก ธัญพืชไม่ขัดสี และผลไม้ไม่หวานในมื้ออาหาร
ควบคุมน้ำหนักให้อยู่ในเกณฑ์ที่เหมาะสม
ออกกำลังกายสม่ำเสมอ อย่างน้อยวันละ 30 นาที สัปดาห์ละ 3-5 วัน
เข้านอนประมาณ 4 ทุ่ม เพื่อให้โกรทฮอร์โมนหลั่งดี ลดเสี่ยงไขมันสะสม
ลดหรือเลิกการดื่มแอลกอฮอล์และการสูบบุหรี่
การตรวจสุขภาพประจำทุกปีโดยมาตรฐานทั่วไป จะมีการตรวจวัดระดับไขมันชนิดต่างๆ ร่วมด้วยอยู่แล้ว ดังนั้นเมื่อเราทราบผล ก็ควรดูแลตนเองหรือปรับพฤติกรรมเพื่อให้ระดับไขมันประเภทต่างๆ มีค่าที่เหมาะสม และไม่ก่อให้เกิดความเสี่ยงที่จะเป็นอันตรายต่อหลอดเลือดและอวัยวะต่างๆ เพราะเราทุกคนสามารถดูแลสุขภาพให้ดีได้ด้วยการปรับเปลี่ยนไลฟ์สไตล์ให้เหมาะสม