ความบกพร่องทางการมองเห็นและตาบอด

ความพิการทางการเห็น (visual disability) หมายถึง ความบกพร่องหรือมีการลดลงของการมองเห็น โดยสามารถแบ่งเป็น

➤ ตาบอด (blindness)

➤ ความบกพร่องทางการเห็น (visual impairment)

➤ ตาบอดสี (color blindness)

ความบกพร่องทางการเห็น (visual impairment) หมายถึง คนที่มีสายตาข้างที่ดีเมื่อมองด้วยตาเปล่า มองเห็นได้น้อยกว่า 6/18 (20/70) ลงไปจนถึง 3/60 (20/400) หรือมีลานสายตา (visual field) แคบกว่า 30 องศา ลงไปจนถึง 10 องศา ภาวะความบกพร่องทางการมองเห็นถูกแบ่งให้อยู่ใน ความผิดปกติทางการมองเห็นระดับที่ 1-2 ดังนี้

ระดับ 1 หมายถึง คนที่มีสายตาข้างที่ดีเมื่อมองด้วยตาเปล่า มองเห็นได้น้อยกว่า 6/18 (20/70) ไปจนถึง 6/60 (20/200) หรือ มีลานสายตาแคบกว่า 30 องศา ไปจนถึง 20 องศา

ระดับ 2 หมายถึง คนที่มีสายตาข้างที่ดีเมื่อมองด้วยตาเปล่า มองเห็นได้น้อยกว่า 6/60 (20/200) ไปจนถึง 3/60 (20/400) หรือ มีลานสายตาแคบกว่า 20 องศา ไปจนถึง 10 องศา

➤ ตาบอด (blindness) หมายถึง คนที่มีสายตาข้างที่ดีเมื่อมองด้วยตาเปล่า มองเห็นได้น้อยกว่า 3/60 (20/400) ลงไปจนถึงบอดสนิท(มองไม่เห็นแสง) หรือมีลานสายตาแคบกว่า 10 องศา ลงไป ภาวะสายตาบอดถูกแบ่งให้อยู่ใน ความผิดปกติทางการมองเห็นระดับที่ 3-5 ดังนี้

ระดับ 3 หมายถึง คนที่มีสายตาข้างที่ดีเมื่อมองด้วยตาเปล่า มองเห็นได้น้อยกว่า 3/60 (20/400) ไปจนถึง 1/60 (20/1200) หรือ มีลานสายตาแคบกว่า 10 องศา ไปจนถึง 5 องศา

ระดับ 4 หมายถึง คนที่มีสายตาข้างที่ดีเมื่อมองด้วยตาเปล่า มองเห็นได้น้อยกว่า 1/60 (20/1200) ไปจนถึงเห็นแค่แสงสว่าง หรือ มีลานสายตาแคบกว่า 5 องศา ไปจนถึง 0 องศา

ระดับ 5 หมายถึง คนที่มีตาบอดสนิททั้งสองข้างไม่เห็นแม้แต่แสงสว่าง (no perception of light, NPL)

เนื่องจากองค์การอนามัยโลก (WHO) ได้มีการปรับปรุงความหมายและคำศัพท์ของภาวะความบกพร่องทางการเห็นและตาบอด (visual impairment and blindness) ใหม่ โดยจากเดิมใช้ค่าสายตาที่ได้จากการวัดสายตาข้างที่ดีที่สุดที่มองเห็นโดยการมองผ่านช่องรูเข็ม (best corrected visual acuity) เปลี่ยนมาใช้ค่าสายตาที่ได้จากการวัดสายตาข้างที่ดีที่สุดที่มองด้วยตาเปล่า (presenting distance visual acuity) ซึ่งการใช้ค่าสายตาแบบนี้ในการจัดกลุ่ม ทำให้ผู้ป่วยที่มีสายตาผิดปกติจาก refractive error ถูกจัดให้อยู่ในกลุ่มความบกพร่องทางการเห็นและตาบอดด้วย

นอกจากคำจำกัดความเกี่ยวกับ “ความบกพร่องทางการเห็นและตาบอด” ยังมีอีกหนึ่งคำที่ใช้บ่อยได้แก่ สายตาเลือนราง (low vision) โดยคำนี้ในปัจจุบันหมายถึง ภาวะที่มีการบกพร่องทางการเห็น ถึงแม้จะได้รับการรักษาและ/หรือใส่แว่นแล้ว การมองเห็นก็ยังไม่ดีขึ้น โดยมีระดับสายตาน้อยกว่า 6/18 (20/70) ถึงมองเห็นแสง (perception of light) หรือมีลานสายตาแคบกว่า 10 องศา โดยยังสามารถใช้สายตาที่มีในการวางแผนและ/หรือทำงานให้สำเร็จได้