โควิดคลี่คลาย! ร.ร.ประถมในรุ่ยลี่กลับมาเปิดสอนอีกครั้ง พ่อแม่จากรัฐชานส่งลูกข้ามฝั่งไปเรียน

MGR Online - โรงเรียนประถมในเมืองรุ่ยลี่ ฝั่งมณฑลยูนนานของจีน เริ่มกลับมาเปิดการเรียนการสอนอีกครั้ง หลังต้องปิดไปกว่า 2 ปี ช่วงโควิด-19 ระบาด พ่อแม่เด็กเล็กจากรัฐชาน และเมืองอื่นของพม่า เริ่มส่งลูกข้ามฝั่งกลับไปเรียน หวังให้ได้พื้นฐานความรู้ภาษาจีน

วันที่ 15 กุมภาพันธ์ 2566 ที่ผ่านมา โรงเรียนประถมต้นในฝั่งเมืองมาว หรือเมืองรุ่ยลี่ เขตปกครองตนเองชนชาติไตและจิ่งพัว เต๋อหง มณฑลยูนนาน ได้กลับมาเปิดการเรียนการสอนอีกครั้ง หลังต้องปิดไปกว่า 2 ปี ช่วงที่เกิดการระบาดของโควิด-19

โรงเรียนแห่งนี้ตั้งอยู่ใกล้กับประตูนานด่อ ในเขตเจ้เก่า หรือเจี่ยเก้าในภาษาจีน เป็นโรงเรียนที่เปิดสอนให้เด็กจาก 2 ประเทศ ทั้งเด็กที่มีภูมิลำเนาอยู่ในเมืองรุ่ยลี่ และเด็กจากฝั่งรัฐชาน โดยเฉพาะจากเมืองหมู่เจ้ ซึ่งอยู่ฝั่งตรงข้าม รวมถึงเด็กจากรัฐหรือภาคอื่นของพม่า ที่พ่อแม่ให้ลูกย้ายมาอยู่ในหมู่เจ้ เพื่อจะได้ข้ามไปเรียนหนังสือที่นี่ ซึ่งจะทำให้เด็กได้ความรู้พื้นฐานภาษาจีน


อย่างไรก็ตาม หลังกลับมาเปิดการเรียนการสอนอีกครั้ง จำนวนเด็กที่เพิ่งกลับเข้ามาเรียนมีอยู่เพียง 345 คน ลดลงไปมากเมื่อเทียบกับในช่วงก่อนโควิด-19 ระบาด ที่ในโรงเรียนแห่งนี้มีนักเรียนอยู่มากกว่า 1,000 คน

ทางการจีนได้ยกเลิกนโยบายโควิดเป็นศูนย์และกลับมาเปิดประเทศอีกครั้ง เมื่อวันที่ 8 มกราคม 2566 ส่วนทางการรัฐชานได้เปิดประตูเมืองหมู่เจ้ให้ประชาชนสามารถข้ามฝั่งไปติดต่อธุระ หรือเยี่ยมญาติมิตรในฝั่งรุ่ยลี่ได้ตั้งแต่วันที่ 25 มกราคม

ทั้งหมู่เจ้ และรุ่ยลี่เคยเป็นเมืองเดียวกัน อยู่ภายใต้อาณาจักรมาวโหลง คำว่า “เจ้” ภาษาไตแปลว่ากระดาษ ชื่อ “หมู่เจ้”.จึงเป็นการเรียกชุมชนตามอาชีพของคนส่วนใหญ่ที่อาศัยอยู่ ซึ่งมีอาชีพผลิตกระดาษจากเยื่อไม้

ประชากรหมู่เจ้ และรุ่ยลี่ในอดีตเป็นชาวไตมาว หรือไตเหนือ มีวัฒนธรรม ประเพณี อาหารการกิน การแต่งกายทุกอย่างเหมือนกับชาวไทใหญ่ในพื้นที่อื่นๆ ของรัฐชาน แตกต่างกันตรงที่ชาวไตมาว มีสำเนียงการพูดที่ห้วนและเร็วกว่า และใช้ตัวอักษรไตแบบถั่วงอกซึ่งตัวผอมบางกว่า ส่วนชาวไทใหญ่ในพื้นที่อื่นใช้ตัวอักษรไตแบบตัวกลม

คำว่าเต๋อหง (Dehong) ซึ่งทางการจีนใช้เรียกเขตปกครองตนเองแห่งนี้ มาจากคำว่า “ใต้คง” ในภาษาไต หมายถึงดินแดนที่อยู่ทางฝั่งทิศใต้ของแม่น้ำคง ซึ่งเป็นชื่อแม่น้ำสาละวินในภาษาไต


หลังมีการแบ่งแยกให้หมู่เจ้มาขึ้นกับรัฐชาน และรุ่ยลี่ไปขึ้นกับจีน ทั้ง 2 พื้นที่ใช้แม่น้ำมาวเป็นเส้นกั้นเขตแดน แม่น้ำสายนี้มีต้นกำเนิดอยู่ในเขตเต๋อหง ไหลลงมาทางทิศตะวันตกเฉียงใต้ และเป็นแม่น้ำที่มีหลายชื่อ ช่วงที่อยู่ในจีนและถูกใช้เป็นเส้นแบ่งเขตแดนระหว่างหมู่เจ้-รุ่ยลี่ แม่น้ำสายนี้ถูกเรียกว่าแม่น้ำมาว หรือแม่น้ำรุ่ยลี่ในภาษาจีน แต่หลังไหลเข้าสู่เมืองน้ำคำ ได้ถูกเปลี่ยนชื่อเป็นแม่น้ำฉ่วยหลี (Shweli) จนไปบรรจบกับแม่น้ำอิรวดีที่ภาคสะกาย

เขตปกครองตนเองเต๋อหง ประกอบด้วย 5 อำเภอหลัก ทั้ง 5 อำเภอต่างมีชื่อเรียกเป็นภาษาไต ได้แก่ อำเภอรุ่ยลี่ (Ruili) ชื่อไตว่า “เมืองมาว” อำเภอหมานซื่อ (Mangshi) ชื่อไตคือ “เมืองขอน” อำเภอหยิงเจียง (Ying Jiang) ชื่อไตคือ “เมืองหล้า” อำเภอเลียงเคอ (Lianghe) ชื่อไตคือ “เมืองตี” และอำเภอหล่งชวน (Long Chuan) ชื่อไตคือ “เมืองวัน”

ก่อนเกิดการระบาดของโควิด-19 มีคนไตที่ยังคงอาศัยอยู่ในเขตปกครองตนเองเต๋อหง เหลืออยู่ประมาณ 1.3 ล้านคน.