MGR ออนไลน์ -- กองทัพอากาศลาวได้นำเครื่องบินฝึกแบบ Yak-130 ขึ้นบินทดสอบเป็นครั้งแรกวันศุกร์ 11 ม.ค.ที่ผ่านมา ซึ่งได้ทำให้ประเทศกลับไปสู่ยุคเครื่องบินรบไอพ่นอีกครั้งหนึ่ง นับตั้งแต่เครื่องบินรบแบบ Mig-21 จอดนิ่งมาเป็นเวลาหลายปี หรือ อย่างน้อยที่สุดก็ไม่เคยมีข่าวคราวการขึ้นบิน ออกสู่สาธารณชนอีกเลย
วิดีโอที่มีผู้นำขึ้นโพสต์ในเฟซบุ๊กข้ามสัปดาห์มานี้แสดงให้เห็น Yak-130 หายเลข 046 ซึ่งเป็นลำที่สองจากสามลำที่ได้รับมอบในล็อตแรก บินขึ้นจากสนามบินทหารวัดไต นครเวียงจันทน์ และบินผาดแผลงผ่านสนามกีฬาแห่งหนึ่ง ท่ามกลางเสียงเชียร์ด้วยความภาคภูมิใจในหมู่ผู้ชม ที่อยู่เบื้องล่าง และ ยังมีภาพที่เครื่องบินจอดบนรันเวย์แสดงอีกด้วย
ในวิดีโอและภาพถ่ายชุดนี้ยังแสดงให้เห็นบุคคลในเครื่องแบบชาวต่างชาติจำนวนหนึ่ง ที่เข้าใจกันว่าจะเป็นผู้เชี่ยวชาญชาวรัสเซีย ที่ติดตามดูแลเครื่องบินไอพ่นทั้ง 3 ลำ อันเป็นบริการหลังการขาย ปรากฏตัวอยู่ในเหตุการณ์ขึ้นบินครั้งแรกของ Yak-130 ลาวด้วย
ไม่มีการเปิดเผยว่านักบินบนเครื่องหมายเลข 046 เที่ยวบินแรกนี้เป็นชาวลาวหรือชาวรัสเซีย หรือ ทั้งสองฝ่ายร่วมขึ้นบินในลำเดียวกัน
ลาวได้รับมอบ Yak-130 ที่สั่งซื้อจากรัสเซียลำแรก ในสัปดาห์ปลายเดือน ธ.ค.ที่ผ่านมา เป็นหมายเลข 044 045 และ 046 ทั้งนี้เป็นตัวเลขที่รายงานโดยสื่อรัสเซีย ถึงแม้ว่าสื่อภาษาลาวบางสำนักจะเพิ่มหมายเลขอีก 1 หมายเลขเข้าไปคือ 047 ซึ่งทำให้ดูเหมือนว่าจำนวนที่ได้รับมอบในขณะนี้มีทั้งหมด 4 ลำก็ตาม
.
ลาวสั่งซื้อ Yak-130 ระหว่าง 17-20 ลำ ระหว่างงานสิงคโปร์แอร์โชว์ต้นปี 2560 อันเป็นผลสืบเนื่องจากการกระชับความสัมพันธ์กันอย่างแน่นแฟ้นยิ่งขึ้นระหว่างสองฝ่าย ทั้งในระดับรัฐบาลและในระดับกองทัพ และ Yak-130 กลายเป็นอากาศยานทหารที่ก้าวหน้าทันสมัยที่สุดของกองทัพประชาชนลาวในปัจจุบัน
Yak-130 ออกแบบและผลิตโดยยาคอฟเลฟ (Yakovlev) แห่งอีร์คุต (Irkut) ซึ่งเป็นศูนย์การผลิตอากาศยานชั้นนำอีกแห่งหนึ่งในรัสเซีย -- เป็นเครื่องบินฝึกขั้นต้นที่ประจำการในกองทัพรัสเซียมาหลายทศวรรษ ได้รับการพัฒนามาเป็นลำดับ นักบินที่จะขับเครื่องบินรบยุคที่ 4 และ 4++ รวมทั้งเครื่องบินรบยุคที่ 5 คือ Su-57 ต่างเริ่มการฝึกบินจากเครื่อง Yak-130 ทั้งสิ้น ทั้งนี้เป็้นข้อมูลที่รายงานโดยสื่อรัสเซีย
แม้จะเป็นเครื่องบินฝึกไอพ่นความเร็วต่ำกว่าเสียง ก็ไม่ได้เป็นอุปสรรคอันใด สำหรับการดัดแปลงให้เป็นเครื่องบินโจมตีขนาดเบา การบินด้วยความเร็วต่ำกว่าเสียงเป็นประโยชน์ต่อการโจมตีสนับสนุนภาคพื้นดินในระยะประชิด สามารถบรรทุกระเบิดกับระบบอาวุธต่างๆรวมน้ำหนักถึง 3 ตัน ติดได้ทั้งอาวุธปล่อยอาวุธนำวิถีและไม่นำวิถี
ด้วยความสามารถเฉพาะตัวที่ผ่านการพิสูจน์มานานตั้งแต่ยุคสงครามเย็น ทำให้ Yak-130 ถูกเรียกขานเป็น Combat/Trainer Jet หรือ "เครื่องบินฝึก/รบ" เป็นการชี้ความเป็นเครื่องบินอเนกประสงค์ชัดเจนยิ่งขึ้น
.
.
.
.
เชื่อกันว่าจะมี Yak-130 เข้าร่วมพิธีสวนสนาม ฉลองใหญ่ครบรอบ 70 ปี การก่อตั้งกองทัพประชาชนลาว ที่จะมีขึ้นในสัปดาห์ปลายเดือนนี้ด้วย
ตามตัวเลขที่ทราบกันในช่วงไม่กี่ปีมานี้ กองทัพอากาศลาว มีเครื่องบินรบแบบ Mig-21 (Bison หรือ "ควายป่า") อยู่ทั้งหมด 25 ลำ โดยซื้อจำนวนหนึ่ง และได้รับความช่วยเหลือจากสหภาพโซเวียตอีกจำนวนหนึ่ง ทั้งหมดได้มาในช่วงทศวรรษ 1970 หลังการก่อตั้งสาธารณรัฐประชาชนลาวไม่นาน -- ไม่มีผู้ใดทราบแน่ชัดว่าปัจจุบันยังสามารถขึ้นบินได้อยู่กี่ลำ ถึงแม้ผู้ที่อวดว่าตนเองรู้เรื่องจะเคยระบุ มีบินได้อยู่เพียง 8 ลำก็ตาม
แต่ที่แน่ๆ คือ ระยะ 3-4 ปีมานี้มีภาพถ่ายจำนวนหนึ่งที่แสดงให้เห็นว่า Mig-21 อย่างน้อย 6 ลำ จอดตายอยู่ในบริเวณสนามบินโพนสะหวัน แขวงเชียงขวางโดยปราศจากการดูแลเอาใจใส่ อีกจำนวนหนึ่งจอดนิ่งในโรงจอดที่สนามบินวัดไต -- ผู้รู้บางคนบอกว่าเครื่องบินหมดอายุการใช้งาน ชิ้นส่วน/อะไหล ที่จำเป็นต้องใช้มีราคาแพง ไม่คุ้มที่จะซ่อมบำรุง
ในเดือน ต.ค.2558 มีการเผยแพร่ภาพชุดหนึ่งในเฟซบุ๊ก แสดงให้เห็นการขน Mig-21 ลำหนึ่งจากเชียงขวาง เข้าเมืองหลวงด้วยรถเทรลเลอร์ และ นำไปติดตั้งแสดงกลางแจ้งภายในหอพิพิธภัณฑ์ของกองทัพ ร่วมกับอากาศยานรุ่นเก่าอื่นๆ ที่ปลดแล้ว -- เหตุการณ์นี้อาจจะแสดงให้เห็นว่า กองทัพอากาศลาวเริ่มกล่าวอำลาเครื่องบินรบรุ่นหนึ่ง ที่ครั้งหนึ่งได้ชื่อว่าทันสมัยที่สุดในย่านนี้
ถึงกระนั้นก็ตาม ในปัจจุบัน Mig-21 ยังคงประจำการในกองทัพอากาศหลายประเทศทั่วโลก.