รอยเตอร์ - นักเคลื่อนไหวได้ร้องต่อประธานาธิบดีบารัค โอบามา แห่งสหรัฐฯ ให้กดดันลาวเกี่ยวกับรายงานด้านสิทธิมนุษยชนของประเทศ ในปัญหา เช่น การสัมปทานที่ดินผิดกฎหมาย และการบังคับไล่ที่ ในช่วงที่โอบามา เดินทางเยือนลาวในสัปดาห์หน้า
โอบามา มีกำหนดเข้าร่วมการประชุมสมาคมประชาชาติแห่งเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ (อาเซียน) ในนครหลวงเวียงจันทน์ ที่จะกลายเป็นประธานาธิบดีสหรัฐฯ ที่อยู่ในระหว่างการดำรงตำแหน่งคนแรกที่เยือนลาว
นักรณรงค์เคลื่อนไหวได้เรียกร้องให้ผู้นำสหรัฐฯ ใช้การประชุมทวิภาคี กับนายบุนยัง วอละจิด ประธานประเทศลาว หารือถึงประเด็นปัญหาหลากหลายตั้งแต่สิ่งแวดล้อมปนเปื้อน ไปจนถึงชะตากรรมของ นายสมบัด สมพอน นักเคลื่อนไหวด้านสิทธิมนุษชนชื่อดังของลาว ที่หายตัวไปในปี 2555
“เรามองว่าการเยือนลาวครั้งนี้เป็นบททดสอบด้านสิทธิมนุษยชนสำหรับประธานาธิบดีโอบามาและฝ่ายบริหารของเขา” ฟิล โรเบิร์ตสัน รองผู้อำนวยการฮิวแมนไรท์วอช ประจำภูมิภาคเอเชีย กล่าว
“พวกเขาเตรียมที่จะเดินทางมาเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ และกล่าวต่อสาธารณชนเกี่ยวกับการหายตัวไปของบุคคลที่มีชื่อเสียงอย่าง สมบัด สมพอน และพูดคุยเกี่ยวกับการละเมิดสิทธิมนุษยชนที่เกิดขึ้นในลาวหรือไม่” โรเบิร์ตสัน ตั้งคำถาม
สมบัด สมพอน นักเคลื่อนไหวที่จบการศึกษาจากสหรัฐฯ ที่มุ่งเน้นการพัฒนาชนบท ได้หายตัวไปในนครหลวงเวียงจันทน์ เมื่อวันที่ 15 ธ.ค.2555 จากภาพวิดีโอที่ถูกเผยแพร่ก่อนหน้านี้ โดยทางการเผยให้เห็นว่า สมบั ดถูกเรียกให้หยุดที่ด่านตำรวจ ก่อนถูกนำตัวเข้าไปในรถกระบะ
ทางการลาวยังคงย้ำถึงความไม่เกี่ยวข้องต่อการหายตัวไปของสมบัด สมพอน และตำรวจยังคงสืบสวนคดีนี้ โดยภรรยาของสมบัด เผยว่า เธอไม่ได้ข่าวความคืบหน้าจากตำรวจมาเป็นเวลามากกว่า 2 ปีแล้ว
การหายตัวไปของ สมบัด และการล่วงละเมิดสมาชิกกลุ่มประชาสังคมได้ส่งผลกระทบต่อเสรีภาพในการแสดงออก ที่หลายคนเซ็นเซอร์ตัวเองเพราะกลัวจะถูกลงโทษ เจ้าหน้าที่จากสำนักงานข้าหลวงใหญ่เพื่อสิทธิมนุษยชนแห่งองค์การสหประชาชาติ ระบุ และยังแสดงความวิตกเกี่ยวกับโครงการพัฒนาขนาดใหญ่ และการสัมปทานที่ดินที่ส่งผลกระทบต่อสิทธิของชุมชนท้องถิ่น
การประชุมอาเซียนในปีนี้จะเป็นครั้งแรกนับตั้งแต่ปี 2548 ที่ไม่รวมการประชุมคู่ขนานสำหรับแกนนำกลุ่มภาคประชาสังคมของภูมิภาค ฟิล โรเบิร์ตสัน เผย
รัฐบาลลาว บอกต่อกลุ่มประชาสังคมก่อนการประชุมอาเซียน ว่า ทางการไม่อนุญาตการหารือในหลายประเด็น ซึ่งรวมถึงประเด็นการหายตัวไปของสมบัด โครงการเขื่อนไฟฟ้า ปัญหาที่ดิน หรือสิทธิของคนท้องถิ่น และกลุ่มบุคคลที่มีความหลากหลายทางเพศ
“ทุกปีนับตั้งแต่ปี 2548 มีการจัดประชุมอาเซียนภาคประชาชน แม้แต่ในประเทศอย่างเวียดนาม หรือพม่า แต่ในลาว รัฐบาลกลับไม่อนุญาตให้จัด” โรเบิร์ตสัน กล่าว.
