เอเอฟพี - จิตรกรชาวกัมพูชาที่เป็นหนึ่งในผู้รอดชีวิตเพียงไม่กี่คนจากสถานที่ทรมานหลักในยุคเขมรแดง และเป็นผู้วาดภาพเหมือนพอล พต อดีตผู้นำเขมรแดง ได้เสียชีวิตลงแล้ววานนี้ (5 ก.ย.) ด้วยอายุ 66 ปี
นายวรรณนาธ (Vann Nath) ต่อสู้กับความเจ็บป่วยอยู่นานหลายปีจากโรคเกี่ยวกับไต และอยู่ในอาการโคม่า เพราะเกิดอาการหัวใจหยุดเต้นเมื่อวันที่ 26 ส.ค.
“เขาเสียชีวิตแล้ว นับเป็นการสูญเสียครั้งใหญ่ต่อประวัติศาสตร์ของกัมพูชา” นายลอน นารา ลูกเขยของนายวรรณนาธ กล่าว
เขายังกล่าวอีกว่า พ่อตาของเขาได้ช่วยบอกเล่าให้โลกได้รับรู้เกี่ยวกับความโหดร้ายของเขมรแดงในระหว่างปี 1975-1979
นายวรรณนาธ เป็นหนึ่งในผู้ที่รอดชีวิตจากศูนย์กักกันตวลสแลง ที่มีประชาชนราว 15,000 คนถูกฆ่า แต่ชีวิตของนายวรรณนาธ ถูกละเว้นไว้ เพราะเขาถูกนำตัวไปทำงานวาดภาพเหมือนอดีตผู้นำโปลโป้ท จนกระทั่งเขมรแดงถูกขับไล่ออกไปจากเมืองหลวงโดยกองกำลังทหารของเวียดนาม และเขากลายเป็นหนึ่งในจิตรกรที่ได้รับการยกย่องมากที่สุดของกัมพูชา ภาพวาดของเขามักเกี่ยวกับภาพเหตุการณ์จากชีวิตประจำวันภายในเรือนจำ
เรือนจำตวลสแลง หรือที่รู้จักกันในชื่อ S-21 ในตอนนี้ถูกเปลี่ยนให้เป็นพิพิธภัณฑ์ฆ่าล้างเผ่าพันธุ์ และผลงานหลายชิ้นของวรรณนาธ ถูกจัดแสดงไว้บนผนังที่นั่น บรรยายให้เห็นวิธีการทรมานนักโทษ เช่น นักโทษถูกเฆี่ยนตี หรือนักโทษถูกดึงเล็บด้วยคีม
นายวรรณนาธ ยังเป็นพยานในการพิจารณาคดีเขมรแดง ที่ศาลอาชญากรรมสงครามของสหประชาชาติในกัมพูชา และในเดือน มิ.ย.2552 เขาเป็นผู้รอดชีวิตคนแรกที่ขึ้นให้การในการพิจารณาคดีนายกาง กึก เอียว หรือสหายดุช อดีตผู้บัญชาการเรือนจำตูลสเลง
นายวรรณนาธ เล่าว่า ความหิวโหยทำให้ผู้ที่ถูกคุมขังต้องยอมกินแมลงที่ตกลงมาจากเพดานเรือนจำ และว่า เพราะความหิว ทำให้เขาฝันว่าเขากินเนื้อมนุษย์ด้วยกัน ซึ่งเขาพยายามที่จะลืม แต่ภาพเหล่านั้นยังคงหลอกหลอนเขาอยู่ตลอดเวลา
ทั้งนี้ สหายดุช ถูกตัดสินจำคุกนาน 30 ปี ในความผิดก่ออาชญากรรมสงครามและอาชญากรรมต่อมนุษยชาติ แต่คดีความอยู่ในระหว่างการอุทธรณ์
นายลาร์ส โอลเซน โฆษกศาล กล่าวว่า ศาลรู้สึกเสียใจต่อการจากไปของนายวรรณนาธ ที่เป็นเสียงให้กับเหยื่อทั้งที่ผ่านจากการให้ปากคำในศาลก่อนหน้านี้และผ่านผลงานตลอดช่วงชีวิตของเขาที่พิพิธภัณธ์ตวลสแลง.