‘ไทย’ เหลื่อมล้ำที่สุดในอาเซียน

•ผู้มีรายได้สูงสุด 10% ครอบครองสัดส่วนรายได้ของประเทศอยู่ที่ 52% ในขณะที่ผู้มีรายได้ต่ำกว่า 50% มีสัดส่วนรายได้เพียง 11% เหลื่อมล้ำทางรายได้สูงกว่าประเทศอื่นๆ ในภูมิภาค

•ความเหลื่อมล้ำทางทรัพย์สินสถานการณ์หนักอึ้ง กลุ่มรายได้สูงสุด 10% มีสัดส่วนทรัพย์สินสูงถึง 65% แต่กลุ่มรายได้ต่ำกว่า 50% มีทรัพย์สินรวมอยู่ที่ 3%

ศูนย์วิจัยความเหลื่อมลํ้าโลก (World Inequality Lab) เผยแพร่ รายงานความเหลื่อมลํ้าโลก 2569 (World Inequality Report– WIR 2026) ซึ่งเป็นรายงานหลักฉบับที่สาม ต่อเนื่องจากฉบับปี 2561 และ 2565 โดยรายงานได้อ้างอิงและใช้ข้อมูลจากงานวิจัยของนักวิชาการ 200 คนทั่วโลก ซึ่งเป็นสมาชิกศูนย์วิจัยความเหลื่อมลํ้าโลก

สังคมไทยเหลื่อมล้ำ หนักหนาแค่ไหน?
ศูนย์วิจัยความเหลื่อมลํ้าโลก (World Inequality Lab) รายงานความเหลื่อมลํ้าโลก 2026 (World Inequality Report– WIR 2026) ชี้ว่าสถานการณ์ทั้วโลกแย่ลงจากรายงานครั้งก่อน ๆ ในขณะที่ประเทศไทย ติดอยู่ในกลุ่มประเทศที่มีความเหลื่อมล้ำมากที่สุดในโลก ซึ่งเมื่อไปดูข้อมูล "สังคมไทย" จะเห็นความความเหลื่อมล้ำไม่ดีขึ้น แม้ผ่านไปเกือบครึ่งศตวรรษ

WIR 2026 ระบุว่าในสังคมไทย ผู้มีรายได้สูงสุด 10% ครอบครองสัดส่วนรายได้ของประเทศอยู่ที่ 52% ในขณะที่ผู้มีรายได้ต่ำกว่า 50% มีสัดส่วนรายได้เพียง 11% เหลื่อมล้ำทางรายได้สูงกว่าประเทศอื่นๆ ในภูมิภาค

ขณะที่ ความเหลื่อมล้ำทางทรัพย์สินสถานการณ์หนักอึ้ง กลุ่มรายได้สูงสุด 10% มีสัดส่วนทรัพย์สินสูงถึง 65% แต่กลุ่มรายได้ต่ำกว่า 50% มีทรัพย์สินรวมอยู่ที่ 3%
.
ขณะนี้เรากำลังจะมีเลือกตั้งใหม่ จะมีพรรคการเมืองไหน มีนโยบายแก้ไขเรื่องนี้หรือไม่? หรือจะเน้นแต่นโยบาย "ลด-แลก-แจก-แถม" ให้คนไทยอยู่ไปวันๆ?

รายงานฉบับล่าสุดนี้มีการขยายขอบเขตการวิเคราะห์เพิ่มเติม โดยมุ่งสํารวจมิติใหม่ของความเหลื่อมลํ้าที่เป็นคุณลักษณะของศตวรรษที่ 21 ได้แก่ ความสัมพันธ์ระหว่างภูมิอากาศและความมั่งคั่ง ความเหลื่อมลํ้าทางเพศ ความไม่เท่าเทียมในการเข้าถึงทุนมนุษย์ ความไม่สมดุลของระบบการเงินโลก และความแตกแยกทางพื้นที่ที่กําลังกําหนดภูมิทัศน์การเมืองประชาธิปไตยขึ้นมาใหม่ ซึ่งทั้งหมดล้วนชี้ให้เห็นว่าความเหลื่อมลํ้าในปัจจุบันไม่ได้จํากัดอยู่แค่รายได้หรือความมั่งคั่ง แต่แทรกซึมอยู่ในทุกด้านของชีวิตทั้งเศรษฐกิจและสังคม


ประเด็นสำคัญที่ปรากฏในรายงานข้างต้น เช่น

• การถือครองทุนนับเป็นตัวกําหนดสําคัญของความเหลื่อมลํ้าด้านการปล่อยก๊าซเรือนกระจก คนมั่งคั่งที่สุด 10% ของโลกมีส่วนรับผิดชอบถึง 77% ของการปล่อยก๊าซเรือนกระจกที่เกี่ยวข้องกับการถือครองทุนส่วนบุคคล สะท้อนว่าว่าวิกฤตการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศแยกออกจากปัญหาการกระจุกตัวของความมั่งคั่งไม่ได้ การแก้ไขปัญหาต้องอาศัยการปรับโครงสร้างระบบการเงินและการลงทุนอย่างเจาะจงซึ่งเป็นระบบที่ขับเคลื่อนทั้งการปล่อยก๊าซเรือนกระจกและความเหลื่อมลํ้าไปพร้อมกัน

• ผู้หญิงได้รับรายได้เพียง 32% ของรายได้ต่อชั่วโมงที่ผู้ชายได้รับเมื่อรวมทั้งงานที่ได้รับค่าจ้างและไม่ได้รับค่าจ้าง และ 61% หากไม่รวมงานเหล่านี้ สะท้อนการเลือกปฏิบัติโดยไม่เป็นธรรมทางเพศในระยะยาวและความไร้ประสิทธิภาพอย่างลึกซึ้งในวิธีที่สังคมให้คุณค่าต่อแรงงานและการจัดสรรแรงงาน

• ประเทศที่มั่งคั่งได้รับประโยชน์จากสิ่งที่เรียกว่า “อภิสิทธิ์ที่เกินจริง” (exorbitant privilege) ซึ่งในแต่ละปีมีทรัพยากรราว 1% ของ GDP โลก (มากกว่างบช่วยเหลือ การพัฒนาถึงสามเท่า) ที่ไหลจากประเทศยากจนไปสู่ประเทศรํ่ารวยผ่านการโอนรายได้สุทธิของปัจจัยการผลิตจากต่างประเทศที่เกิดจากผลตอบแทนสินทรัพย์ที่สูงกว่าและต้นทุนดอกเบี้ยที่ตํ่ากว่าของประเทศรํ่ารวย

• การเข้าถึงบริการสาธารณะที่ไม่เท่าเทียม โอกาสในการทํางานที่แตกต่างกัน และผลกระทบจากการเปลี่ยนแปลงทางการค้าโลกได้บ่อนทําลายความสมานฉันท์ของสังคม และทําให้พันธมิตรทางการเมืองที่จําเป็นสําหรับการปฏิรูปด้านการกระจายรายได้อ่อนแอลง

นอกจากนี้ รายงานยังนำเสนอการกระจายของรายได้และความมั่งคั่งภายในแต่ละภูมิภาคและประเทศ ซึ่งพิจารณาจากอัตราส่วนรายได้ของกลุ่มบนสุด 10% ต่อกลุ่มล่าง 50% (T10/B50) และตั้งคําถามว่าโดยเฉลี่ยแล้วกลุ่มบนสุด 10% มีรายได้มากกว่าครึ่งล่างกี่เท่า ผลการศึกษาพบว่าความเหลื่อมลํ้าภายในประเทศที่มีขนาดใหญ่แม้จะรุนแรงในทุกที่ แต่ความเข้มข้นของความเหลื่อมล้ำมีรูปแบบที่ชัดเจน โดยยุโรปและหลายส่วนของอเมริกาเหนือ รวมไปถึงโอเชียเนีย เป็นภูมิภาคที่มีความเหลื่อมลํ้าน้อยที่สุด แม้ว่ากลุ่มบนก็ยังคงได้รับรายได้มากกว่าครึ่งล่างอย่างมาก

ขณะที่ลาตินอเมริกา แอฟริกาใต้ซาฮารา ตะวันออกกลาง และแอฟริกาเหนือ มีลักษณะร่วมกันคือรายได้ของกลุ่มล่าง 50% อยู่ในระดับตํ่า ส่วนรายได้กระจุกตัวสูงมากในกลุ่มบน ส่งผลให้เกิดช่องว่างรายได้ T10/B50 สูงที่สุดแห่งหนึ่งของโลก สำหรับประเทศไทย ถูกจัดอยู่ในกลุ่มประเทศที่มีความเหลื่อมล้ำมากที่สุด และมีความเหลื่อมล้ำมากที่สุดในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้และเอเชีย

อ้างอิง

https://www.sdgmove.com/.../18/world-inequality-report-2026/

https://www.southasiatimes.com.au/uncategorized/world-inequality/