นวัตกรรม-เทคโนโลยีใหม่ด้านพลังงานเปลี่ยนเร็ว “รัฐต้องสื่อสารฉับไว” / ปริพัตร บูรณสิน

เทคโนโลยีด้านพลังงานไฟฟ้าเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็วมาก สร้างโอกาสใหม่ๆ ให้ผู้บริโภค เช่น การผลิตไฟฟ้า เพื่อใช้ในบ้านได้เองจากแสงอาทิตย์ การเก็บพลังงานไฟฟ้าในช่วงที่ค่าไฟถูกเพื่อ นำกลับมาใช้ในช่วงค่าไฟแพง เป็นการลดค่าใช้จ่ายที่สำคัญของครัวเรือน หรือสถานประกอบการ


อย่างไรก็ตามการนำเทคโนโลยีใหม่ เหล่านี้มาใช้งานต้องมีความรู้อย่างเพียงพอ ไม่เช่นนั้นจะเกิดอันตรายขึ้นอย่างมาก


งานมหกรรมพลังงานยั่งยืนแห่งเอเชีย “ASIA Sustainable Energy Week 2025” ที่ศูนย์ประชุมแห่งชาติสิริกิติ์ ผมได้ไปพูดคุยกับผู้ผลิตอุปกรณ์เก็บพลังงานแบบ AC Coulping ซึ่งเมื่อปลายปีที่แล้ว ยังเป็นแค่ prototype ปีนี้ออก มาขายเป็นเรื่องเป็นราวแล้ว

เรื่องเทคโนโลยีนี้ ออกแบบให้ ระบบเก็บกักพลังงาน Energy Storage ( Battery และ Inverter) ต่อเข้า โดยตรงกับ เต้ารับไฟฟ้า 220 V ของบ้านได้ ทำหน้าที่ทั้งเก็บประจุไฟฟ้าและจ่ายไฟฟ้าเข้าระบบไฟในบ้าน

โดยระบบนี้

- สามารถขนานแหล่งกำเนิดไฟฟ้า Synchnization กับระบบไฟฟ้า ของบ้านที่เชื่อมโยงกับระบบไฟฟ้าของการไฟฟ้าได้

- คุณภาพของอุปกรณ์ขึ้นอยู่กับผู้ผลิตซึ่งอาจผลิตอุปกรณ์ที่มีความสามารถแตกต่างกัน เช่น การป้องกันไฟกระชาก หลุดเข้าแบตเตอรี่ การป้องกันฟ้าผ่าหลุดเข้าแบตเตอรี่ การจำกัด Hamonic ไม่ให้รบกวนอุปกรณ์อื่นที่ต่อในบ้าน

-ที่สำคัญ สายไฟในบ้านมีขนาดหน้าตัดที่แตกต่างกัน และมีความสามารถในการรับกระแสที่แตกต่างกันโดยไม่เกิดปัญหาเรื่องความร้อน การต่อแหล่งพลังงานจากแบตเตอรี่โดยตรงเข้าในสาย ไฟฟ้าที่มีขนาดหน้าตัดเล็กเกินไป จะทำให้เกิดปัญหาเรื่องความร้อน

- การเชื่อมต่อแบตเตอรี่เข้ากับระบบไฟในบ้านโดยตรง โดย คิดว่าเป็นอุปกรณ์ไฟฟ้าธรรมดา (Load ) อย่างหนึ่ง เช่นเดียวกับ พัดลม แอร์ ตู้เย็น ทีวี จะทำให้เกิดความเสี่ยง เพราะ แบตเตอรี่เป็นอุปกรณ์เก็บพลังงาน ซึ่งเมื่อเกิดไฟไหม้แล้วจะดับได้ยาก

- เทคโนโลยีการต่อแบตเตอรี่เข้ากับเต้ารับไฟฟ้าโดยตรง พัฒนาขึ้นในประเทศเยอรมัน ซึ่งออกแบบมาเพื่อใช้รองรับการผลิตไฟฟ้าจากแผงโซล่าเซลล์ที่ติดตั้งบริเวณระเบียงบ้าน Balcony PV เท่านั้น ซึ่งการผลิตไฟฟ้าลักษณะนี้มีพลังงานต่ำ นอกจากนั้นข้อกำหนดทางวิศวกรรมเกี่ยวกับระบบไฟในบ้านและอาคารของประเทศเยอรมนีมีความเข้มงวดอย่างมาก จึงทำให้การใช้เทคโนโลยีนี้มีความปลอดภัย

ที่น่าสังเกตคือ ในหลายประเทศ เข่น สหรัฐอเมริกา ยังไม่อนุญาตให้มีการใช้เทคโนโลยีแบบนี้

ผู้ควบคุมดูแลที่เกี่ยวข้องเช่น กกพ การไฟฟ้า ควรให้ข้อมูลและความรู้แก่ประชาชน ตลอดจนออกข้อกำหนดในการควบคุมการใช้เทคโนโลยีแบบนี้อย่างปลอดภัยครับ

หน่วยงานราชการที่เกี่ยวข้องจำเป็นต้องปรับตัวให้ทันตาม เทคโนโลยีที่เปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็วนี้ให้ได้ครับ

บทความโดย ปริพัตร บูรณสิน
คณะทำงานพัฒนาอุตสาหกรรมยานยนต์ไฟฟ้าและบุคลากรในเขตพัฒนาพิเศษภาคตะวันออก (EEC), ที่ปรึกษาสถาบันยานยนต์ไฟฟ้าและนวัตกรรม (Institue for Electric Vehicle Innovation) และที่ปรึกษาคณะอนุกรรมมาธิการยานยนต์ไฟฟ้า สภาผู้แทนราษฎร