“ไผ่กู้ชาติ”! ม.รังสิตคิดใหญ่ หวังคืนพื้นที่ป่า ฟื้นเศรษฐกิจ สร้างรายได้ชุมชน

ม.รังสิตเดินหน้าสถาบันไผ่กู้ชาติ ระดมสมองผู้เกี่ยวข้องและเครือข่าย ลงพื้นที่เริ่มงานวิจัยไผ่ มุ่งคืนพื้นที่ป่า ฟื้นเศรษฐกิจ สร้างรายได้สู่ชุมชน เลือกจังหวัดน่านลุยโครงการนำร่อง ดำเนินการผ่าน 4 รูปแบบ บน 4 เป้าหมายหลัก

หลังจากสถาบันไผ่กู้ชาติ (Bamboo For Nation) เปิดตัวไปเมื่อปลายปี 2562 ที่ผ่านมา มีการกำหนดแนวทางสถาบันฯ เป็นศูนย์กลางพัฒนา ยกระดับความเป็นอยู่และความมั่นคงในการประกอบอาชีพให้กับเกษตรกรไทย โดยผลักดัน “ไผ่” พืชท้องถิ่น ซึ่งเป็นพืชที่หาได้ง่ายทุกพื้นที่ของประเทศไทย ให้เป็นพืชเศรษฐกิจและสร้างรายได้ สถาบันฯ ได้ร่วมมือกับเครือข่ายภาครัฐและเอกชน เพื่อเริ่มต้นโครงการนำร่องต่างๆ ณ อำเภอภูเพียง จังหวัดน่าน


ศ.(พิเศษ) วิชา มหาคุณ คณบดีคณะนิติศาสตร์ ในฐานะประธานสถาบันไผ่กู้ชาติ มหาวิทยาลัยรังสิต กล่าวว่า สถาบันไผ่กู้ชาติ (Bamboo For Nation) ได้จัดให้มีการประชุมหารือสร้างความรู้และสร้างนวัตกรรมร่วมกับหน่วยงานและผู้เกี่ยวข้อง โดยมี สภลท์ บุญเสริมสุข นักวิชาการป่าไม้ชำนาญการพิเศษ ผู้อำนวยการส่วนความร่วมมือด้านการป่าไม้ระหว่างประเทศ กรมป่าไม้ และผู้ทรงคุณวุฒิมากมายที่มีความรู้และประสบการณ์มาร่วมพัฒนาไผ่ให้กลายเป็นพืชเศรษฐกิจสำคัญ

ขณะนี้ ความก้าวหน้าของสถาบันฯ ได้มีการเดินหน้าลงนามความร่วมมือกับมหาวิทยาลัย Central South Forestry and Technology แห่งเมือง Changsha, Hunan, ประเทศจีน ซึ่งเป็นหนึ่งในมหาวิทยาลัยที่มีความรู้ทางด้านไผ่ ไม่ว่าจะเป็นงานวิจัยที่เกี่ยวข้องกับการแปรรูปไผ่ต่างๆ และการพัฒนาสายพันธุ์ไผ่ให้เหมาะสมกับการแปรรูปนั้นๆ รวมไปถึงพัฒนาเครื่องจักรในการแปรรูปเพื่อเป็นการสร้างความมั่นใจให้กับนักลงทุนในการที่จะเข้ามาทำธุรกิจแปรรูปไผ่อีกด้วย โดยจัดให้มีโครงสร้างทางสถาบันฯ ในส่วนของฝ่ายวิจัยฯ เพื่อเชื่อมโยงงานวิจัยที่เกี่ยวข้องกับไผ่ไทยเป็นจุดตั้งต้นในการทำงานร่วมกันเพื่อให้เกิดการจัดตั้งศูนย์กลางองค์ความรู้ การนำนวัตกรรมเข้ามาใช้ รวมถึงด้านการส่งเสริมการตลาด เพื่อช่วยให้เกษตรกรเห็นภาพและร่วมโครงการพัฒนาไผ่ให้สามารถนำกลับมาเป็นพืชที่น่าสนใจ น่าปลูก เป็นพืชเศรษฐกิจได้ต่อไป


อาจารย์ปรเมศวร์ พลรัฐธนาสิทธิ์ ผู้อำนวยการ สถาบันไผ่กู้ชาติ และอาจารย์คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ กล่าวว่า สถาบันฯ ได้ดำเนินงานโดยแบ่งเป็น 4 รูปแบบ 1.Showcase - Bamboo Decoration คือ ผลงานที่ทำมาจากไม้ไผ่ที่นำเสนอตัวอย่างงานไผ่ให้เห็นภาพอย่างชัดเจน ตัวอย่างการจัดแสดงงานไผ่ที่ผ่านมาในการจัดตกแต่งนิทรรศการไผ่วันสถาปนามหาวิทยาลัยรังสิต ในอนาคตมีนโยบายจะสร้างอาคารภายในมหาวิทยาลัยรังสิต เช่น หอสมุดซึ่งใช้วัสดุที่ทำจากไม้ไผ่ เป็นต้น นอกจากนี้ ยังได้ช่วยสร้างอาคารห้องดนตรีแก่โรงเรียนบ้านปงสนุก จังหวัดน่าน ที่ประสบเหตุไฟไหม้ห้องดนตรี

2. Example - Bamboo Farm มีการจัดตั้งเป็นพื้นที่ปฏิบัติงานจริงเพื่อพัฒนาส่วนไผ่ให้เกิดขึ้นจริงที่จังหวัดน่านเป็นพื้นที่แรก เพื่อส่งต่อการแปรรูปและสร้างมูลค่าเพิ่มด้านต่างๆ 3. Prototype - Bamboo Factory เป็นโครงการในอนาคตที่ได้มีการวางแผนไว้ คือ โรงงานแปรรูป โรงงานปฏิบัติการวิจัยและพัฒนา ซึ่งเป็นพื้นที่ศูนย์รวมในการเพาะพันธุ์ การปลูก การวิจัยและพัฒนาไผ่ และสุดท้าย 4. Experimental - Bamboo Research เน้นการทำงานด้านงานวิจัยและพัฒนาโดยเฉพาะร่วมกับนักวิจัยของไทยและต่างประเทศ ในการหาสารตั้งต้นเพื่อต่อยอดไปยังผลิตภัณฑ์อื่นๆ การหานวัตกรรมเครื่องจักรเพื่อการแปรรูป เป็นต้น”


ดร.อาทิตย์ อุไรรัตน์ อธิการบดีมหาวิทยาลัยรังสิต กล่าวว่า 4 เป้าหมายหลักของสถาบันไผ่กู้ชาติ ได้แก่ ประการแรก ผลักดันไผ่กู้ชาติเป็นวาระแห่งชาติ เป็นนโยบายของรัฐบาล ที่จะช่วยแก้ปัญหาต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นปัญหาภัยแล้งจากป่าเขาหัวโล้น ทำให้เกษตรกรมีอาชีพมีรายได้ระยะยาว

ประการที่สอง เป็นสะพานเชื่อมหรือศูนย์กลางการแปรรูปไผ่ โดยเน้นการแปรรูปวัสดุก่อสร้าง โดยร่วมมือกับภาครัฐและเอกชนในการจัดหาโรงงานรับซื้อ และโรงงานแปรรูป


ประการที่สาม เร่งทำความร่วมมือกับหน่วยงานที่มีความรู้ในการพัฒนาวิจัยสายพันธุ์ไผ่ เพื่อเป็นข้อมูลในการต่อยอดสร้างมูลค่าเพิ่มให้กับไผ่ในด้านต่างๆ เช่น ด้านสถาปัตยกรรม ด้านเภสัชกรรมและความงาม ด้านงานออกแบบ เป็นต้น

ประการที่สี่ การให้บริการวิชาการ เน้นการเปิดสอน อบรม และให้ความรู้เกี่ยวกับไผ่แก่เกษตรกร และผู้ที่สนใจทั่วไป เพื่อส่งต่อองค์ความรู้ในฐานะสถาบันการศึกษาให้กับชุมชมและสังคม โดยต้นปี พ.ศ. 2563 เราได้มีการลงพื้นที่ร่วมกับหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง ชุมชน นักวิจัย และนักลงทุน เพื่อวางแนวทางร่วมกันพัฒนาไผ่ ซึ่งเชื่อว่าหากประสบความสำเร็จจะสามารถช่วยแก้ปัญหาเศรษฐกิจในระดับมหัพภาคแก่ประเทศชาติของเราได้