เทสโก้ โลตัส เดินหน้ากระตุ้นสำนึกเพื่อสิ่งแวดล้อมต่อเนื่อง หลังประเดิมสาขานำร่องคอนเซ็ปต์ใหม่ “ร้านค้าปลอดถุงพลาสติก” ที่เทสโก้ โลตัส เอ็กซ์เพรส สาขาบ้านใสยวน อ.เมือง จ.ภูเก็ต และสาขาตลาดแหลมดิน เกาะสมุย ซึ่งปรากฏว่าลูกค้าคนไทยและต่างชาติให้การตอบรับดีเกินคาด เผยผลสำเร็จพกถุงผ้ามาชอป เป็นผลจากกลยุทธ์ซีเอสอาร์ที่ขับเคลื่อนให้เปลี่ยนพฤติกรรมทั้งพนักงาน และลูกค้า
เมื่อช่วงไตรมาสท้ายปีที่ผ่านมา เทสโก้ โลตัส ได้รณรงค์โครงการลดใช้ถุงพลาสติก ภายใต้คอนเซ็ปต์ใหม่ “ร้านค้าปลอดถุงพลาสติก” โดยประเดิมสองสาขาเทสโก้ โลตัส เอ็กซ์เพรส ในแหล่งท่องเที่ยวสำคัญ คือ สาขาบ้านใสยวน อ.เมือง จ.ภูเก็ต และสาขาตลาดแหลมดิน ที่เกาะสมุย โดยจัดแคมเปญแก่ลูกค้าที่มาซื้อของแล้วไม่รับถุงพลาสติก จะได้รับกรีนพอยท์ 20 แต้ม ต่อการชอปปิ้ง 1 ตะกร้า โดยแต้มกรีนพอยท์นี้ จะใช้คู่กับบัตรคลับการ์ดของเทสโก้ โลตัส โดยแต้มดังกล่าวจะถูกเปลี่ยนเป็นคูปองเงินสดส่งให้ลูกค้าถึงบ้านทุกไตรมาส นอกจากนี้ เมื่อลูกค้าจับจ่ายสินค้าจากสาขาบ้านใสยวนโดยไม่รับถุงพลาสติกในแต่ละครั้ง จะมีการสมทบทุน 20 สตางค์เพื่อบริจาคให้กับโรงเรียนวัดสว่างอารมณ์ซึ่งตั้งอยู่ในชุมชนใกล้เคียง
ชาคริต ดิเรกวัฒนชัย รองประธานกรรมการฝ่ายกิจการสาธารณะ เทสโก้ โลตัส บอกว่าภายหลังได้ทดลองคอนเซปนี้ซึ่งปรากฎว่าได้รับเสียงตอบรับที่ดีจากลูกค้า จึงคาดว่าจะเป็นแบบอย่างให้เราขยายคอนเซปต์ไปยังสาขาอื่นๆ ในแหล่งท่องเที่ยวอื่นๆ ต่อไป เพื่อเป็นการช่วยกระตุ้นผู้บริโภคตื่นตัวในเรื่องการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อม ซึ่งสอดคล้องกับการใช้ชีวิตของนักท่องเที่ยวต่างชาติที่มีหลายประเทศได้งดใช้ถุงพลาสติก
“เพราะภูเก็ตและสมุยมีนักท่องเที่ยวจำนวนมาก และมีพฤติกรรมการซื้อที่ไม่เยอะมากจึงคิดว่าเหมาะกับการงดใช้ถุงพลาสติกเป็นที่แรก เราต้องปรับทัศนคติการดำเนินงาน อันดับแรก พนักงานของเราเอง อันดับสองลูกค้า ซึ่งผมเชื่อว่าการตั้งใจทำดีเป็นสิ่งที่ดีอยู่แล้ว แต่เนื่องจากว่างานนี้เป็นงานเพื่อชุมชนสังคม จึงอยากให้ไปพร้อมๆ กัน และมีการดำเนินอย่างต่อเนื่องซึ่งจะก่อให้เกิดความยิ่งยืน “
ชาคริต กล่าวว่า ส่วนการมอบแต้มกรีนพอยท์แก่ลูกค้าที่นำถุงพลาสติกกลับมาใช้ซ้ำ และลูกค้าที่ไม่ใช้ถุงพลาสติกซึ่งอาจจะใช้ถุงผ้าแทน เราต้องการให้ลูกค้าใส่ใจ ปรับพฤติกรรมการบริโภคที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมด้วยความสมัครใจมากขึ้น ส่วนปริมาณการลดใช้ถุงพลาสติกในเทสโก้ โลตัส ของปี 2556 คาดว่าเราสามารถลดได้มากกว่าเป้าหมายที่ตั้งไว้ 12 ล้านใบ”
ชูนโยบายสีเขียว “ประหยัดพลังงาน และอนุรักษ์สิ่งแวดล้อม”
เทสโก้ โลตัส สะท้อนความชัดเจนในกระบวนการการทำ CSR โดยเริ่มต้นจากกระบวนการดำเนินธุรกิจที่สร้างสรรค์เพื่อให้เกิดความตระหนักจากพนักงานงานก่อนแล้วขยายสู่กลุ่มลูกค้า ตามนโยบายดำเนินธุรกิจนำเพื่อเสนอสิ่งที่ดีที่สุดแก่ลูกค้า โดยที่ความสำคัญของสิ่งแวดล้อม และตอบแทนสังคม เป็นนโยบายสีเขียว คือ การประหยัดพลังงาน และอนุรักษ์สิ่งแวดล้อม
ชาคริต กล่าวว่า อุปสรรคที่สำคัญของธุรกิจค้าปลีกขนาดใหญ่ก็คือ มักถูกมองว่าเป็นผู้ก่อมลพิษ และทำลายสิ่งแวดล้อม กระบวนการการทำ CSR ของเราที่เริ่มจากกระบวนการดำเนินธุรกิจภายในที่จะไปถึงเป้าหมายได้ จำเป็นจะต้องดำเนินกิจกรรมเพื่อสังคม 3 ด้านด้วยกัน
หนึ่ง ดูแลตนเอง หรือการดำเนินธุรกิจของบริษัท เราจึงสร้างอาคารที่เรียกว่า อาคารสีเขียว มีทั้งหมด 3 อาคาร อาคารแรกอยู่ถนนที่พระราม 1 อาคารที่ 2 อยู่ที่ศาลายา จ.นครปฐม อาคารที่ 3 เป็นซุปเปอร์มาเก็ต ตั้งอยู่ที่ ต.บางพระ อ.ศรีราชา จ.ชลบุรี ทั้ง 3 อาคารสร้างเพื่อที่จะได้เห็นว่าการสร้างอาคารถ้าเลือกสรรใช้วัตถุดิบให้ถูกต้องก็สามารถเป็นอาคารที่ประหยัดพลังงาน และลดค่าใช้จ่ายให้กับองค์กรได้มาก ซึ่งจะเห็นว่าการสร้างอาคารให้ใช้พลังงานได้อย่างมีประสิทธิผล เป็นมิติหนึ่งของ CSR ซึ่งเป็นการแสดงความรับผิดชอบที่เริ่มตั้งแต่กระบวนการดำเนินธุรกิจภายในองค์กร และยังจะเกิดผลต่อการดำเนินธุรกิจต่อเนื่อง ด้วยการลดต้นทุนด้านพลังงานในระยะยาว
เรานำพลังงานทดแทนมาใช้อย่างคุ้มค่า เช่น พลังงานแสงอาทิตย์ ที่ได้จากแผงโซลาร์เซลล์ และพลังงานรีไซเคิลในรูปของไบโอแก๊ส และไบโอดีเซล เราเริ่มตั้งแต่การนำเศษอาหาร มาหมักเป็นไบโอก๊าซ การเก็บน้ำฝนไว้ใช้ในห้องน้ำ หล่อเย็น การมีรถขนส่งเป็นไบโอดีเซล หรือแม้แต่เวลาพักเที่ยงไฟจะดับลงเหลือจำนวนครึ่งหนึ่ง เพื่อเป็นการให้สัญญาณกับพนักงานว่าถึงเวลาพักเที่ยงแล้ว และที่สำคัญคือช่วยประหยัดพลังงานให้กับองค์กรนั่นเอง ในเรื่องของหลอดไฟเรามีการลงทุนเปลี่ยนเป็นหลอด T-5 กว่า 120,000 ดวง ซึ่งเป็นหลอดขนาดเล็กที่ให้แสงสว่างมากกว่าทั้งยังปะหยัดพลังงานได้มากกว่า ส่วนห้องประชุมห้องน้ำทุกอย่างเป็นระบบเซ็นเซอร์ เวลาเข้าห้องน้ำหากใช้เวลาเข้านานต้องโบกมือ ถ้าไม่เช่นนั้นไฟจะดับอัตโนมัติ และเรื่องการทิ้งขยะ เราแยกขยะก่อนทิ้ง ซึ่งเราถือเป็นองค์กรที่พัฒนาตนเอง ใส่ใจในเรื่องของการลดใช้พลังงานและเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม
ที่สาขาบางพระ จ.ชลบุรี ทุกวันนี้เป็นแหล่งเรียนรู้พลังงานได้อย่างดี เช่น การปรับที่จอดรถให้ปูด้วยคอนกรีตของ SCG ซึ่งมีโครงสร้างเป็นรูจำนวนมาก พอฝนตกน้ำไม่ขังเพราะจะซึมลงดินทันที และพอแดดร้อนความร้อนจะถูกดูดลงสู่ดินจึงไม่เกิดการสะท้อนความร้อนออกมามาก ส่งผลให้อุณหภูมิบริเวณรอบๆ อาคารไม่ร้อน ในขณะเดียวกันเครื่องปรับอากาศภายในก็จะทำงานน้อยลง ช่วยประหยัดพลังงาน จะเห็นว่าเป็นการปรับปรุงเพื่อลดใช้พลังงาน ไม่ใช่แค่การเลือกใช้พลังทดแทน อย่างการใช้โซลาเซลล์ หรือกังหันลมเท่านั้น ทำให้เราประหยัด และผลิตพลังงานได้เอง ในบางวันก็ไม่ต้องใช้ไฟฟ้าจาก กฟผ. เลย และสามารถลดการใช้พลังงานได้ถึง 50 %
นอกจากนี้ เทสโก้ โลตัส ยังได้ดำเนินโครงการประหยัดพลังงานและลดการปล่อยคาร์บอนอื่นๆ ซึ่งรวมถึงการลงทุน 1,200 ล้านบาท ในปี 2555 สำหรับการติดตั้งหลอดประหยัดไฟและอุปกรณ์ไฟฟ้าประหยัดพลังงาน
สอง ชุมชน ธุรกิจค้าปลีกกับชุมชนเป็นเรื่องที่ต้องพึ่งพากัน เช่น เราได้ร่วมกับมูลนิธิพิทักษ์อุทยานแห่งชาติเขาใหญ่ และกรมอุทยานแห่งชาติ ซึ่งดำเนินการปลูกมาแล้ว 7 ปี ปีนี้ปลูกครบ 9 ล้านต้น ซึ่งเราคำนวณอายุของต้นไม้ว่า 40 ปีของต้นไม้นั้น สามารถลดก๊าซคาร์บอนด์ไดอ๊อกไซค์ได้ถึง 9 ล้านตัน สิ่งเหล่านี้เป็นสิ่งที่เราต้องการช่วยเหลือสังคม
สาม ร่วมมือกับลูกค้า เป็นไฮไลท์ขององค์กร หน้าที่ของเราคือชักชวนและให้ความรู้กับลูกค้า ในเรื่องการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อม อย่างการรณรงค์ลดใช้ถุงพลาสติก โดยการใช้ถุงผ้าแทน เราทำมาแล้ว 2 ปี ทางองค์กรเรายังจัดหาถุงผ้าคุณภาพดีในราคาถูกมาจำหน่าย เพื่อจูงใจให้ลูกค้าลดการใช้ถุงพลาสติก โดยในปี 2555 สามารถช่วยลดปริมาณถุงพลาสติกได้ถึง 8 ล้านใบ ในปี 2556 ก็ตั้งเป้าไว้ที่ 12 ล้านใบ พร้อมจัดรายการส่งเสริมการขายสินค้าเหล่านี้อย่างต่อเนื่อง เพื่อให้ลุกค้าหันมามีพฤติกรรมการบริโภคที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมแบบสมัครใจ
365 วัน ทำดีเพื่อชุมชน
“เป็นอีกหนึ่งกิจกรรม CSR ซึ่งเชื่อว่ายังไม่เคยมีองค์กรใดทำ เราให้พนักงานทั้งหมดขององค์กรได้ทำกิจกรรมเพื่อสังคม แต่เดิมเป้าหมายทำความดีครบ 1 ล้านชั่วโมง แต่ปัจจุบันเพิ่มเป็น 2 ล้าน 5 แสนชั่วโมง โดยเทสโก้ โลตัส มีงบประมาณจัดสรรให้ กลับมาต้องมีหลักฐานคือรูปถ่ายในการทำกิจกรรม แล้วนำรูปภาพมาโพสต์ในเว็บไซต์ที่เราสร้างขึ้นมา ในตอนนี้เราทำยอดทะลุไปแล้ว ตั้งแต่เดือนพฤศจิกายนปีที่ผ่านมา และใน 1 ปี เราเพิ่มวันหยุดให้พนักงานคนละ 1 วัน เราเรียกว่า วันพัฒนาชุมชน ซึ่งเราปลูกจิตสำนึกให้พนักงานของเราทำความดี ภายใน 365วัน ทำดีวันไหนก็ได้” ชาคริต กล่าวและว่า
ตอนนี้แต่ละองค์กรนิยมทำ CSR มากขึ้น ในด้านการช่วยเหลือสังคมและรักษาสิ่งแวดล้อมซึ่งแต่ละองค์กรก็มีวิธีการและขั้นตอนในการทำที่แตกต่างกันไป ซึ่งแต่ละบริษัทก็ต้องมองว่าตนเองส่งผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมด้านใดก็ควรจับจุดตรงนั้นมาแก้ไขปัญหาให้ตรงจุด ในอนาคตผมเชื่อว่าจะมีเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง เพราะปัจจุบันคนหันมาให้ความสนใจ และใส่ใจต่อผลกระทบที่เกิดขึ้นต่อสิ่งแวดล้อม อีกทั้งเรื่องการประหยัดพลังงาน ไม่ใช่แค่องค์กรที่ประหยัดพลังงานเท่านั้น ผลิตภัณฑ์และพฤติกรรมคนก็ต่อส่งผลต่อการประหยัดพลังงานด้วย อย่างเทสโก้ โลตัส เราพบว่าเห็นพฤติกรรมลูกค้านำถุงผ้ามาใช้จ่ายในการซื้อสินค้ามากขึ้น ซี่งน่าจะเป็นสัญญานที่ดีต่อประเทศไทยที่คนไทยเริ่มตระหนักและใส่ใจในเรื่องสิ่งแวดล้อม แต่ละบริษัทต้องมองว่าตัวเองส่งผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมด้านไหนก็ควรจับจุดตรงนั้นเพื่อแก้ไขปัญหาให้ตรงจุด