ผู้ป่วยโรคตับ อาจจะมีปัญหาในเรื่องของการเลือกประทานอาหารอยู่บ้าง อันเนื่องมาจากโรคที่เป็นอยู่ แต่หากเลือกอาหารที่เหมาะสมกับผู้ป่วยโรคดังกล่าวก็อาจจะช่วยในเรื่องของโรคแทรกซ้อน ช่วยชะลอความรุนแรงของโรค และมีภาวะโภชนาการที่ดีขึ้นได้
โดย นพ.สมศักดิ์ อรรฆศิลป์ อธิบดีกรมการแพทย์ ได้กล่าวว่า ตับเป็นแหล่งสะสมวิตามินต่างๆ และทำหน้าที่ขจัดสารพิษที่ดูดซึมเข้าสู่กระแสเลือด ผู้ที่มีปัญหาเกี่ยวกับตับอักเสบเฉียบพลัน ถ้าเป็นอยู่ในระยะสั้นจะไม่ส่งผลต่อภาวะโภชนาการมากนัก แต่ถ้าเป็นโรคตับแข็ง หรือมะเร็งตับ จะทำให้สารอาหารต่างๆ ที่รับประทานเข้าไปไม่ถูกเผาผลาญและนำไปใช้ประโยชน์ได้ไม่เต็มที่ ร่างกายจึงได้รับสารอาหารไม่เพียงพอ และมีผลต่อภาวะด้านโภชนาการ ดังนั้น โรคตับจึงมีผลกระทบต่อภาวะโภชนาการของผู้ป่วย สิ่งที่ดีที่สุด คือ การดูแลสุขภาพ รับประทานอาหารที่มีประโยชน์และมีการออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ
นพ.สุกรม ซีเจริญ รองผู้อำนวยการด้านการแพทย์ โรงพยาบาลราชวิถี กล่าวเพิ่มเติมว่า อาหารบำบัดโรคตับ จะแบ่งได้เป็น 3 ประเภท คือ
1.อาหารบำบัดโรคตับอักเสบ
ผู้ป่วยลักษณะนี้แนะนำให้รับประทานอาหารเหลวแต่มีคุณค่ามาก จำพวกอาหารที่ทำจากไข่ นม น้ำตาล ไอศกรีม เมื่อผู้ป่วยมีอาการที่ดีขึ้น และสามารถรับประทานอาหารธรรมดาได้ จึงจะจัดอาหารที่มีคุณค่าครบถ้วนให้
2.อาหารบำบัดโรคตับแข็ง
ขณะที่ผู้ป่วยประเภทนี้ แพทย์จะสั่งเพิ่มหรือลดปริมาณโปรตีนให้เหมาะสมกับผู้ป่วยแต่ละคน โดยในระยะแรกของการเป็นตับแข็งนั้นจะยังไม่มีผลต่อสมอง สามารถได้รับปริมาณโปรตีนหรือเนื้อสัตว์ไม่แตกต่างจากคนทั่วไป ประมาณวันละ 6-12 ช้อนโต๊ะ ได้แก่ นม ไข่ทั้งฟอง เนื้อสัตว์ไม่ติดมัน เช่น เนื้อปลา เนื้อไก่ เนื้อหมู แต่ถ้าเป็นตับแข็งที่มีอาการทางสมองร่วมด้วยนั้นจะมีการลดปริมาณเหลือวันละ 2-3 ช้อนโต๊ะ หรืออาจจะงดโปรตีนไประยะหนึ่ง แล้วเลือกรับประทานอาหารจำพวกคาร์โบไฮเดรตที่มีโปรตีนต่ำ เช่น วุ้นเส้น แป้งซาหริ่ม เส้นเซี่ยงไฮ้ แป้งสาคู แป้งมัน วิตามิน B1, B2, B6 และ B12 รับประทานอาหารปรุงสุกโดยเฉพาะอาหารทะเล ลดไขมัน
3.อาหารบำบัดโรคมะเร็งตับ
ในช่วงแรกของการเกิดโรค ควรได้รับโปรตีนเพิ่มขึ้นเป็น 1.5 กรัมต่อน้ำหนักตัว 1 กิโลกรัม จากเนื้อปลา ไข่ไก่ บริโภคไขมันแต่น้อย เพื่อป้องกันภาวะแน่นท้อง ท้องอืด เกิดแก๊สในทางเดินอาหาร หากมีอาการบวมน้ำ ควรมีการเสริมด้วยไข่ขาว อาจจะมีการรับประทานไข่ลวกวันละ 2 ฟอง รับประทานคาร์โบไฮเดรตจำพวกข้าว น้ำหวาน (มีการเพิ่มได้ในรายที่ไม่เป็นเบาหวาน) และไม่ควรบริโภคธัญพืช ผักใบเขียว ในปริมาณมากเกินไป เพราะจะทำให้เกิดอาการแน่นท้องมากขึ้น ในกรณีที่ผู้ป่วยมีอาการทางระบบประสาทควรปรึกษาแพทย์
โดย นพ.สมศักดิ์ อรรฆศิลป์ อธิบดีกรมการแพทย์ ได้กล่าวว่า ตับเป็นแหล่งสะสมวิตามินต่างๆ และทำหน้าที่ขจัดสารพิษที่ดูดซึมเข้าสู่กระแสเลือด ผู้ที่มีปัญหาเกี่ยวกับตับอักเสบเฉียบพลัน ถ้าเป็นอยู่ในระยะสั้นจะไม่ส่งผลต่อภาวะโภชนาการมากนัก แต่ถ้าเป็นโรคตับแข็ง หรือมะเร็งตับ จะทำให้สารอาหารต่างๆ ที่รับประทานเข้าไปไม่ถูกเผาผลาญและนำไปใช้ประโยชน์ได้ไม่เต็มที่ ร่างกายจึงได้รับสารอาหารไม่เพียงพอ และมีผลต่อภาวะด้านโภชนาการ ดังนั้น โรคตับจึงมีผลกระทบต่อภาวะโภชนาการของผู้ป่วย สิ่งที่ดีที่สุด คือ การดูแลสุขภาพ รับประทานอาหารที่มีประโยชน์และมีการออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ
นพ.สุกรม ซีเจริญ รองผู้อำนวยการด้านการแพทย์ โรงพยาบาลราชวิถี กล่าวเพิ่มเติมว่า อาหารบำบัดโรคตับ จะแบ่งได้เป็น 3 ประเภท คือ
1.อาหารบำบัดโรคตับอักเสบ
ผู้ป่วยลักษณะนี้แนะนำให้รับประทานอาหารเหลวแต่มีคุณค่ามาก จำพวกอาหารที่ทำจากไข่ นม น้ำตาล ไอศกรีม เมื่อผู้ป่วยมีอาการที่ดีขึ้น และสามารถรับประทานอาหารธรรมดาได้ จึงจะจัดอาหารที่มีคุณค่าครบถ้วนให้
2.อาหารบำบัดโรคตับแข็ง
ขณะที่ผู้ป่วยประเภทนี้ แพทย์จะสั่งเพิ่มหรือลดปริมาณโปรตีนให้เหมาะสมกับผู้ป่วยแต่ละคน โดยในระยะแรกของการเป็นตับแข็งนั้นจะยังไม่มีผลต่อสมอง สามารถได้รับปริมาณโปรตีนหรือเนื้อสัตว์ไม่แตกต่างจากคนทั่วไป ประมาณวันละ 6-12 ช้อนโต๊ะ ได้แก่ นม ไข่ทั้งฟอง เนื้อสัตว์ไม่ติดมัน เช่น เนื้อปลา เนื้อไก่ เนื้อหมู แต่ถ้าเป็นตับแข็งที่มีอาการทางสมองร่วมด้วยนั้นจะมีการลดปริมาณเหลือวันละ 2-3 ช้อนโต๊ะ หรืออาจจะงดโปรตีนไประยะหนึ่ง แล้วเลือกรับประทานอาหารจำพวกคาร์โบไฮเดรตที่มีโปรตีนต่ำ เช่น วุ้นเส้น แป้งซาหริ่ม เส้นเซี่ยงไฮ้ แป้งสาคู แป้งมัน วิตามิน B1, B2, B6 และ B12 รับประทานอาหารปรุงสุกโดยเฉพาะอาหารทะเล ลดไขมัน
3.อาหารบำบัดโรคมะเร็งตับ
ในช่วงแรกของการเกิดโรค ควรได้รับโปรตีนเพิ่มขึ้นเป็น 1.5 กรัมต่อน้ำหนักตัว 1 กิโลกรัม จากเนื้อปลา ไข่ไก่ บริโภคไขมันแต่น้อย เพื่อป้องกันภาวะแน่นท้อง ท้องอืด เกิดแก๊สในทางเดินอาหาร หากมีอาการบวมน้ำ ควรมีการเสริมด้วยไข่ขาว อาจจะมีการรับประทานไข่ลวกวันละ 2 ฟอง รับประทานคาร์โบไฮเดรตจำพวกข้าว น้ำหวาน (มีการเพิ่มได้ในรายที่ไม่เป็นเบาหวาน) และไม่ควรบริโภคธัญพืช ผักใบเขียว ในปริมาณมากเกินไป เพราะจะทำให้เกิดอาการแน่นท้องมากขึ้น ในกรณีที่ผู้ป่วยมีอาการทางระบบประสาทควรปรึกษาแพทย์