“ไม่เกี่ยวกับเราหรอก เพราะเราไม่ได้สูบ”
เชื่อว่า หลายคนคิดอย่างนี้ เมื่อพูดถึง “บุหรี่”
แต่มันใช่อย่างนั้น จริงหรือ?
เราพาไปดูความจริงอันน่าตกใจ
ที่จะพลิกมุมมองเรื่องของบุหรี่ไปตลอดกาล
เมื่อก่อน เราอาจจะเข้าใจว่า บุหรี่ เป็นเรื่อง “ส่วนตัว” ไม่เกี่ยวกับ “ส่วนรวม”
เราจึงได้เห็นคนสูบบุหรี่ตามจุดต่างๆ ไม่เว้นแม้กระทั่งในโรงหนัง บนรถเมล์ และเครื่องบิน
เพราะคิดว่า .. ใครสูบ คนนั้นก็รับพิษไป ไม่เกี่ยวกับคนอื่นที่ไม่สูบ
แถมคนที่สูบ ก็มักจะคิดว่า ไม่ได้ทำให้ใครเดือดร้อน
ซึ่งเป็นความคิดที่ผิด!
ยังจำได้ไหม?...
เมื่อปี พ.ศ.2516 ทั่วทั้งโลกต้องสั่นสะเทือนกับเหตุการณ์เครื่องบินที่บินจากบราซิลไปฝรั่งเศส เกิดไฟลุกไหม้ในห้องผู้โดยสาร ทำให้นักบินต้องนำเครื่องลงจอดฉุกเฉิน แรงกระแทกทำให้มีผู้เสียชีวิต 123 คน
ฟังดูก็เหมือนไม่น่าเกี่ยวอะไรกับบุหรี่ แต่จากเหตุการณ์ครั้งนี้ ตรวจสอบต้นตออย่างละเอียดแล้วพบว่า เกิดจากมีคนแอบสูบบุหรี่ในห้องน้ำแล้วทิ้งก้นบุหรี่ไว้ จนเป็นเหตุให้เกิดไฟลุกไหม้
จากบุหรี่มวนเดียว สูบคนเดียว ทำให้คนอีก 123 คน ต้องจบชีวิตลงอย่างน่าเศร้า
บุหรี่ ไม่เกี่ยวกับคนที่ไม่สูบ นั้นจึงไม่จริง
ยิ่งในช่วงหลังๆ คนทั่วทั้งโลกได้ตระหนักว่า ผลกระทบของการสูบบุหรี่ ไม่ได้เกิดขึ้นเฉพาะกับคนสูบเท่านั้น แต่คนที่อยู่ใกล้ก็ได้รับผลกระทบไปด้วย
พิษจากควันบุหรี่มือสอง หรือควันบุหรี่มือสาม กลายเป็นภัยคุกคามที่กำลังคร่าชีวิตผู้คนไปจำนวนไม่น้อยในแต่ละปี แค่เฉพาะที่ประเทศไทย องค์การอนามัยโลกประจำประเทศไทย ได้เปิดเผยสถิติที่น่าตระหนกว่า พิษภัยจากควันบุหรี่มือสอง คร่าชีวิตคนไทยเป็นจำนวนมากถึง 6,500 คนต่อปี ด้วยโรคมะเร็ง หัวใจล้มเหลว และโรคทางเดินหายใจเรื้อรัง
และที่สำคัญ ผลกระทบนี้ไม่ได้เกิดกับผู้ใหญ่เท่านั้น เพราะเด็กทารกที่ได้รับควันบุหรี่มือสองตั้งแต่อยู่ในครรภ์ อาจเสี่ยงต่อการเกิดอาการ SIDS (Sudden Infant Death Syndrome) หรืออาการไหลตายกะทันหันในเด็กทารกช่วงขวบปีแรกได้
ทั้งหมดนี้ เป็นการตอกย้ำว่า การสูบบุหรี่เป็นเรื่องที่เกี่ยวข้องกับทุกคน และนั่นก็เป็นส่วนหนึ่งซึ่งนำไปสู่การเกิดขึ้นของ “พระราชบัญญัติควบคุมผลิตภัณฑ์ยาสูบ พ.ศ. 2560” ซึ่งเล็งเห็นว่า บุหรี่ไม่ใช่เรื่องส่วนตัว แต่เกี่ยวข้องกับส่วนร่วม
แต่เกี่ยวข้องในมุมไหนอย่างไรบ้าง มาดูกันเลย...
1. ถ้าคุณอายุไม่เกิน 20 ปี หรือมีญาติพี่น้องอายุไม่เกิน 20 ปี ถือว่ามีความเกี่ยวข้อง
เพราะตามพระราชบัญญัติควบคุมผลิตภัณฑ์ยาสูบ พ.ศ. 2560 ระบุไว้ว่า ห้ามขายผลิตภัณฑ์ยาสูบให้กับผู้ที่มีอายุต่ำกว่า 20 ปี ถ้าฝ่าฝืน จะมีโทษจำคุกสูงสุด 3 เดือน และปรับสูงสุด 30,000 บาท...
ที่กำหนดเช่นนี้ ก็จากผลวิจัยที่พบว่า การเริ่มสูบบุหรี่ตั้งแต่เด็ก จะทำให้มีโอกาสเสพติดบุหรี่ไปตลอดชีวิต และเลิกยากมากกว่าคนที่เริ่มสูบตอนโต
นอกจากนี้แล้ว กฎหมายยังระบุอีกว่า ห้ามแบ่งขายบุหรี่โดยเด็ดขาด เพราะการแบ่งขายบุหรี่เป็นมวนๆ ทำให้ราคาถูกลง ส่งผลให้เด็กๆ สามารถเข้าถึงบุหรี่ได้ง่าย ถ้าใครฝ่าฝืนแบ่งขายบุหรี่ จะมีโทษปรับสูงสุด 40,000 บาท
2. ถ้าคุณเคยเจอสถานที่ต่อไปนี้มีร้านขายบุหรี่ คุณก็เกี่ยวข้องด้วย
“วัด” “สถานที่ประกอบพิธีกรรมทางศาสนาทุกศาสนา”
“สถานพยาบาล โรงพยาบาล คลินิก ร้านขายยา”
“สถานศึกษาทุกระดับ”
“สวนสาธารณะ”
“สวนสนุก สวนน้ำ หรือสวนสัตว์”
ทั้งหมดนี้ที่กล่าวมา เป็นสถานที่ห้ามขายบุหรี่ทั้งสิ้น อย่าเผลอไปตั้งร้านขายหรือแอบขายเชียวล่ะ เพราะหากพบเห็น จะมีโทษปรับสูงสุด 40,000 บาท
เราอาจจะคิดว่า ไม่น่าจะเกี่ยวกับเรานะ เพราะเราไม่ได้ขายบุหรี่
แต่รู้หรือไม่ว่า ถ้าหากมีการขายบุหรี่ ก็ย่อมต้องมีการสูบ และสถานที่ต่างๆ เหล่านี้ก็เป็นที่ซึ่งทุกคนสามารถเข้าไปใช้บริการได้ และเมื่อมีใครในบริเวณนั้นสูบบุหรี่ ควันบุหรี่มือสองก็จะส่งผลกระทบต่อคนรอบข้าง โดยผลจากการวิจัย พบว่า ในบรรยากาศที่มีควันบุหรี่ที่ผู้อื่นสูบ 20 มวน จะทำให้ผู้ที่ไม่สูบบุหรี่ได้รับผลกระทบทางสุขภาพเท่ากับการสูบบุหรี่ 1 มวน
แบบนี้ล่ะก็ เกี่ยวข้องกับเราเต็มๆ!
3. ถ้าคุณเคยเจอคนสูบบุหรี่ในเขตปลอดบุหรี่ ข้อนี้ก็เกี่ยวกับคุณ!
เคยเป็นอย่างนี้ไหม? คือเจอคนสูบบุหรี่ในร้านอาหาร ตลาด หรือตามสถานีขนส่งต่างๆ แต่ไม่รู้ว่าต้องทำอย่างไร
งั้นฟังทางนี้เลย...
ในพระราชบัญญัติควบคุมผลิตภัณฑ์ยาสูบ พ.ศ. 2560 ได้กำหนดให้เจ้าของ ผู้จัดการ หรือผู้รับผิดชอบสถานที่เหล่านั้น มีหน้าที่ประชาสัมพันธ์ แจ้งเตือน และควบคุมไม่ให้มีการสูบบุหรี่
เรื่องนี้เกี่ยวกับคุณ ก็เพราะกฎหมายระบุไว้ว่า คุณสามารถเดินเข้าไปบอกพวกเขาให้จัดการตามกฎหมายได้ หากไม่ทำ เจ้าของ ผู้จัดการ หรือผู้รับผิดชอบสถานที่นั้นมีโทษปรับสูงสุด 3,000 บาท ส่วนคนที่ฝ่าฝืนสูบ ก็มีโทษปรับสูงสุด 5,000 บาท
และสุดท้าย...
ข้อที่ 4. ถ้าคุณพบเจอใครไม่ปฏิบัติตามกฎหมาย
กดหมายเลข 191 โทรแจ้งตำรวจในพื้นที่ให้เข้ามาจัดการตามกฎหมายได้ทันที
เห็นแล้วใช่ไหมว่า บุหรี่นั้นเกี่ยวกับเราทุกคน
มาร่วมกันปฏิบัติตามกฎหมาย
ร่วมกันสอดส่อง ดูแล เป็นหูเป็นตา
ร่วมสร้างสังคมไทยให้ปลอดบุหรี่ตั้งแต่บัดนี้เป็นต้นไป
เชื่อว่า หลายคนคิดอย่างนี้ เมื่อพูดถึง “บุหรี่”
แต่มันใช่อย่างนั้น จริงหรือ?
เราพาไปดูความจริงอันน่าตกใจ
ที่จะพลิกมุมมองเรื่องของบุหรี่ไปตลอดกาล
เมื่อก่อน เราอาจจะเข้าใจว่า บุหรี่ เป็นเรื่อง “ส่วนตัว” ไม่เกี่ยวกับ “ส่วนรวม”
เราจึงได้เห็นคนสูบบุหรี่ตามจุดต่างๆ ไม่เว้นแม้กระทั่งในโรงหนัง บนรถเมล์ และเครื่องบิน
เพราะคิดว่า .. ใครสูบ คนนั้นก็รับพิษไป ไม่เกี่ยวกับคนอื่นที่ไม่สูบ
แถมคนที่สูบ ก็มักจะคิดว่า ไม่ได้ทำให้ใครเดือดร้อน
ซึ่งเป็นความคิดที่ผิด!
ยังจำได้ไหม?...
เมื่อปี พ.ศ.2516 ทั่วทั้งโลกต้องสั่นสะเทือนกับเหตุการณ์เครื่องบินที่บินจากบราซิลไปฝรั่งเศส เกิดไฟลุกไหม้ในห้องผู้โดยสาร ทำให้นักบินต้องนำเครื่องลงจอดฉุกเฉิน แรงกระแทกทำให้มีผู้เสียชีวิต 123 คน
ฟังดูก็เหมือนไม่น่าเกี่ยวอะไรกับบุหรี่ แต่จากเหตุการณ์ครั้งนี้ ตรวจสอบต้นตออย่างละเอียดแล้วพบว่า เกิดจากมีคนแอบสูบบุหรี่ในห้องน้ำแล้วทิ้งก้นบุหรี่ไว้ จนเป็นเหตุให้เกิดไฟลุกไหม้
จากบุหรี่มวนเดียว สูบคนเดียว ทำให้คนอีก 123 คน ต้องจบชีวิตลงอย่างน่าเศร้า
บุหรี่ ไม่เกี่ยวกับคนที่ไม่สูบ นั้นจึงไม่จริง
ยิ่งในช่วงหลังๆ คนทั่วทั้งโลกได้ตระหนักว่า ผลกระทบของการสูบบุหรี่ ไม่ได้เกิดขึ้นเฉพาะกับคนสูบเท่านั้น แต่คนที่อยู่ใกล้ก็ได้รับผลกระทบไปด้วย
พิษจากควันบุหรี่มือสอง หรือควันบุหรี่มือสาม กลายเป็นภัยคุกคามที่กำลังคร่าชีวิตผู้คนไปจำนวนไม่น้อยในแต่ละปี แค่เฉพาะที่ประเทศไทย องค์การอนามัยโลกประจำประเทศไทย ได้เปิดเผยสถิติที่น่าตระหนกว่า พิษภัยจากควันบุหรี่มือสอง คร่าชีวิตคนไทยเป็นจำนวนมากถึง 6,500 คนต่อปี ด้วยโรคมะเร็ง หัวใจล้มเหลว และโรคทางเดินหายใจเรื้อรัง
และที่สำคัญ ผลกระทบนี้ไม่ได้เกิดกับผู้ใหญ่เท่านั้น เพราะเด็กทารกที่ได้รับควันบุหรี่มือสองตั้งแต่อยู่ในครรภ์ อาจเสี่ยงต่อการเกิดอาการ SIDS (Sudden Infant Death Syndrome) หรืออาการไหลตายกะทันหันในเด็กทารกช่วงขวบปีแรกได้
ทั้งหมดนี้ เป็นการตอกย้ำว่า การสูบบุหรี่เป็นเรื่องที่เกี่ยวข้องกับทุกคน และนั่นก็เป็นส่วนหนึ่งซึ่งนำไปสู่การเกิดขึ้นของ “พระราชบัญญัติควบคุมผลิตภัณฑ์ยาสูบ พ.ศ. 2560” ซึ่งเล็งเห็นว่า บุหรี่ไม่ใช่เรื่องส่วนตัว แต่เกี่ยวข้องกับส่วนร่วม
แต่เกี่ยวข้องในมุมไหนอย่างไรบ้าง มาดูกันเลย...
1. ถ้าคุณอายุไม่เกิน 20 ปี หรือมีญาติพี่น้องอายุไม่เกิน 20 ปี ถือว่ามีความเกี่ยวข้อง
เพราะตามพระราชบัญญัติควบคุมผลิตภัณฑ์ยาสูบ พ.ศ. 2560 ระบุไว้ว่า ห้ามขายผลิตภัณฑ์ยาสูบให้กับผู้ที่มีอายุต่ำกว่า 20 ปี ถ้าฝ่าฝืน จะมีโทษจำคุกสูงสุด 3 เดือน และปรับสูงสุด 30,000 บาท...
ที่กำหนดเช่นนี้ ก็จากผลวิจัยที่พบว่า การเริ่มสูบบุหรี่ตั้งแต่เด็ก จะทำให้มีโอกาสเสพติดบุหรี่ไปตลอดชีวิต และเลิกยากมากกว่าคนที่เริ่มสูบตอนโต
นอกจากนี้แล้ว กฎหมายยังระบุอีกว่า ห้ามแบ่งขายบุหรี่โดยเด็ดขาด เพราะการแบ่งขายบุหรี่เป็นมวนๆ ทำให้ราคาถูกลง ส่งผลให้เด็กๆ สามารถเข้าถึงบุหรี่ได้ง่าย ถ้าใครฝ่าฝืนแบ่งขายบุหรี่ จะมีโทษปรับสูงสุด 40,000 บาท
2. ถ้าคุณเคยเจอสถานที่ต่อไปนี้มีร้านขายบุหรี่ คุณก็เกี่ยวข้องด้วย
“วัด” “สถานที่ประกอบพิธีกรรมทางศาสนาทุกศาสนา”
“สถานพยาบาล โรงพยาบาล คลินิก ร้านขายยา”
“สถานศึกษาทุกระดับ”
“สวนสาธารณะ”
“สวนสนุก สวนน้ำ หรือสวนสัตว์”
ทั้งหมดนี้ที่กล่าวมา เป็นสถานที่ห้ามขายบุหรี่ทั้งสิ้น อย่าเผลอไปตั้งร้านขายหรือแอบขายเชียวล่ะ เพราะหากพบเห็น จะมีโทษปรับสูงสุด 40,000 บาท
เราอาจจะคิดว่า ไม่น่าจะเกี่ยวกับเรานะ เพราะเราไม่ได้ขายบุหรี่
แต่รู้หรือไม่ว่า ถ้าหากมีการขายบุหรี่ ก็ย่อมต้องมีการสูบ และสถานที่ต่างๆ เหล่านี้ก็เป็นที่ซึ่งทุกคนสามารถเข้าไปใช้บริการได้ และเมื่อมีใครในบริเวณนั้นสูบบุหรี่ ควันบุหรี่มือสองก็จะส่งผลกระทบต่อคนรอบข้าง โดยผลจากการวิจัย พบว่า ในบรรยากาศที่มีควันบุหรี่ที่ผู้อื่นสูบ 20 มวน จะทำให้ผู้ที่ไม่สูบบุหรี่ได้รับผลกระทบทางสุขภาพเท่ากับการสูบบุหรี่ 1 มวน
แบบนี้ล่ะก็ เกี่ยวข้องกับเราเต็มๆ!
3. ถ้าคุณเคยเจอคนสูบบุหรี่ในเขตปลอดบุหรี่ ข้อนี้ก็เกี่ยวกับคุณ!
เคยเป็นอย่างนี้ไหม? คือเจอคนสูบบุหรี่ในร้านอาหาร ตลาด หรือตามสถานีขนส่งต่างๆ แต่ไม่รู้ว่าต้องทำอย่างไร
งั้นฟังทางนี้เลย...
ในพระราชบัญญัติควบคุมผลิตภัณฑ์ยาสูบ พ.ศ. 2560 ได้กำหนดให้เจ้าของ ผู้จัดการ หรือผู้รับผิดชอบสถานที่เหล่านั้น มีหน้าที่ประชาสัมพันธ์ แจ้งเตือน และควบคุมไม่ให้มีการสูบบุหรี่
เรื่องนี้เกี่ยวกับคุณ ก็เพราะกฎหมายระบุไว้ว่า คุณสามารถเดินเข้าไปบอกพวกเขาให้จัดการตามกฎหมายได้ หากไม่ทำ เจ้าของ ผู้จัดการ หรือผู้รับผิดชอบสถานที่นั้นมีโทษปรับสูงสุด 3,000 บาท ส่วนคนที่ฝ่าฝืนสูบ ก็มีโทษปรับสูงสุด 5,000 บาท
และสุดท้าย...
ข้อที่ 4. ถ้าคุณพบเจอใครไม่ปฏิบัติตามกฎหมาย
กดหมายเลข 191 โทรแจ้งตำรวจในพื้นที่ให้เข้ามาจัดการตามกฎหมายได้ทันที
เห็นแล้วใช่ไหมว่า บุหรี่นั้นเกี่ยวกับเราทุกคน
มาร่วมกันปฏิบัติตามกฎหมาย
ร่วมกันสอดส่อง ดูแล เป็นหูเป็นตา
ร่วมสร้างสังคมไทยให้ปลอดบุหรี่ตั้งแต่บัดนี้เป็นต้นไป