เชื่อสุดหัวใจว่าคนรุ่นใหม่คงหน้านิ่วคิ้วขมวดเมื่อเห็นข่าว โย่ง เชิญยิ้ม กับ ตั๊ก-ศิริพร อยู่ยอด โพสต์ข้อความ ‘ป. ปากควาย’ เสียชีวิต จนกระทั่งสื่อหลายสำนักนำไปเสนอข่าว จากนั้นก็มีคนในวงการบันเทิงแสดงความเสียใจในการจากไปของบุคคลผู้นี้
อย่าว่าแค่คนรุ่นใหม่ เอาเข้าจริงแม้แต่คนอายุเกินกึ่งศตวรรษจำนวนไม่น้อยในประเทศนี้ก็อาจไม่เคยได้ยินชื่อ หรือคุ้นหน้าคุ้นหูกับ ป. ปากควาย ที่วายชีพไป ยกเว้นก็แต่คนที่นิยมชอบลิเกอันเป็นศิลปะแต่นมนานของประเทศเราเท่านั้น
ป. ปากควาย ไม่ใช่ลิเกระดับพระเอกที่แม่ยกจะคล้องมาลัยให้ราวกับเป็นศาลพระภูมิ ทว่าหากให้พูดกันด้วย ‘เนื้องาน’ เพียวๆ ป. ปากควาย คือบรมครูทางลิเกคนหนึ่งของโลกนี้เลยทีเดียว
ป. ปากควาย ไม่ได้เป็น ‘พระเอก’ เขาเป็น ‘ตลก’ ที่ขณะแสดงอยู่ด้านหน้าเวที รัศมีจะข่มพระเอกตัวท็อปในกรณีที่พระเอก หรือลิเกคนอื่นๆ ‘กระดูก’ ไม่แข็งพอ เพราะป. ปากควายคือแม้แต่อัจฉริยะทางการแสดงทุกแขนงอาจต้องเรียกว่า ‘พ่อ’
ยกตัวอย่างง่ายๆ ผู้เขียนเคยดูป. ปากควาย ปะทะกับลิเกร่วมคณะเดียวกันกับเขา จำได้ว่าเป็นฉากที่พระเอกจะเข้าพิธีมงคลสมรสกับนางเอก ป. ปากควาย ใช้หอยสังข์เป็นเครื่องมือในการแสดง
ตลกขนาดว่าทุกคนในฉากนั้นกลั้นไม่ไหว ถึงกับต้องหันหลังปิดปากหัวเราะกันทั้งหน้าเวที
อธิบายให้เห็นภาพง่ายๆ ว่าทั้งตัวเจ้า ตัวพระมเหสี รวมทั้งตลกหญิงที่เล่นเป็นนางสนมถูก ป. ปากควายขโมยซีนเก็บทรงไม่ไหว ล้วนหัวเราะกันตัวงอ
ป. ปากควายไม่ใช่ตลกเพียงเวลาพูด ร้องเพลงด้นสด ร้องลิเกก็ลูกเอื้อนแพรวพราว ร่ายรำก็ชั้นหนึ่ง ลิเกทั่วแถบพิจิตร นครสวรรค์ พิษณุโลก สุโขทัย เหมารวมทั้งลิเกทั่วประเทศไทย หาตัวเสมอเขาแทบไม่มี
ว่ากันตามจริง สมิงลิเกแห่งเมืองชาละวันอย่าง สิงห์ แสวงชัย ป่วยหนักมาก่อนหน้าด้วยเวลาที่ยาวนาน โดยส่วยตัวผู้เขียน ‘เป็นห่วง’ และต้องคอยเงี่ยหูฟังข่าวคราวของท่านผู้นี้ที่ฝีมือลิเกต้องบอกว่าศิลปินแห่งชาติยังอาจ ในขณะทางฝ่าย ป. ปากควาย สุขภาพแข็งแรง กล้ามเนื้อดูราวกับคนออกกำลังกายสม่ำเสมอ
ตกใจครับกับข่าวการเสียชีวิตของอัจฉริยะนาม ป. ปากควาย ศิลปินเอกผู้ฝากเสียงหัวเราะไว้กับผู้เขียนตลอดกาล
ล่วงหน้าไปก่อนครับพี่
