จากกรณีผู้ต้องขังชาย 4 คน เสียชีวิตภายในเรือนจำจังหวัดพิษณุโลก ซึ่งเบื้องต้นแพทย์สรุปสาเหตุการเสียชีวิตว่าอาจเกิดจากโรคไทรอยด์เป็นพิษ โดยน่าจะมาจากอาหารที่ปนเปื้อนฮอร์โมนไทรอยด์ เช่น เนื้อหมู หรือเนื้อไก่ ซึ่งมีการตรวจพบภาวะไทรอยด์ฮอร์โมนสูง 690 ราย และยังมีผู้ต้องขังอีกกว่า 20 ราย มีอาการหัวใจเต้นแรงผิดปกติ ขณะนี้อยู่ระหว่างรอผลการตรวจทางห้องปฏิบัติการ ซึ่งทางญาติผู้เสียชีวิตคาใจกับสาเหตุที่ทำให้นักโทษสุขภาพย่ำแย่ จนเสียชีวิตดังกล่าว
รายการ "เรื่องลับมาก (NO CENSOR)" ออกอากาศทุกวันจันทร์-ศุกร์ เวลา 13.55 - 14.50 น. ทางเนชั่นทีวี ช่อง 22 วันนี้ (7 ม.ค.) "ดร. เสรี วงษ์มณฑา" เปิดใจสัมภาษณ์ กนกวรรณ ภูศรีเทศ และ ครรชิต ภูศรีเทศ พี่สาวและพี่ชายผู้เสียชีวิต มาพร้อม "นพ.เทพ เวชวิสิฎฐ์"
น้องชายอายุเท่าไหร่?
กนกวรรณ : "31 ปีค่ะ 30 ม.ค.นี้ก็พ้นโทษแล้วค่ะ ติดคุก 4 ปีค่ะ"
เขาเล่ามั้ยถ้าออกมาจะปรับเปลี่ยนยังไง?
กนกวรรณ : "เล่าค่ะ เขาส่งจุดหมายมาฉบับสุดท้ายว่าถ้าออกมาจะเป็นคนดี ตั้งใจทำงานเลี้ยงดูแม่ เพราะตอนนี้เหลือแต่แม่คนเดียว ตอนนั้นดีใจที่น้องจะกลับตัวเป็นคนดี น้องติดคุกเพราะยาเสพติดค่ะ"
พอรู้ข่าวน้องเสียชีวิต?
กนกวรรณ : "ตกใจมากค่ะ เพราะน้องจะออกมา 30 ม.ค. นี้แล้วค่ะ เรารู้ทีหลังค่ะ ทางเรือนจำโทรมาบอกว่าน้องเสียชีวิต แต่ไม่ได้บอกว่าเพราะอะไรเลยค่ะ จนน้องชายไปรับศพที่เรือนจำ ไปกับแม่ค่ะ"
น้องเป็นคนแข็งแรง?
ครรชิต : "ใช่ครับ สภาพเขาดูกำยำ"
กนกวรรณ : "น้องไม่มีวี่แวว ไม่มีโรคประจำตัว ร่างกายแข็งแรงสมบูรณ์ดีค่ะ ก็เลยทำให้คาใจค่ะ"
ก่อนน้องเป็นอะไรไป มีเพื่อนคนนึงออกมาเล่าอะไรให้ฟัง?
กนกวรรณ : "เขาโทรเล่าแม่ว่าแม่บาสใช่มั้ย เขาเป็นเพื่อนบาสที่ออกมา เขาฝากบอกว่าไม่สบาย อยากเจอแม่ บาสเป็นโรคกล้ามเนื้ออ่อนแรง ไม่มีแรง บาสอยากให้แม่หรือพี่ๆ ไปหาหน่อย แม่ไปเยี่ยมแล้ว ก็เห็นสภาพน้องผอมโทรมดำ แม่ก็ร้องไห้ ตกใจมากเลยค่ะ เขาบอกเขาไม่สบาย บางวันเดินไปทานข้าวไม่ทันก็ไม่ได้กิน น้องบอกว่าโรคนี้จะเจ็บตามเนื้อตัวและไม่มีแรง เดินไม่ได้เลย"
ได้ถามเขามั้ย ทางเรือนจำจัดการอะไรมั้ย?
กนกวรรณ : "ไม่ค่ะ ไม่ได้รักษา ไม่ได้หาหมออะไรเลยค่ะ ก่อนน้องหนูเสียชีวิตก็ 3 เดือน เขาไม่เคยพาน้องหนูไปรักษา ทั้งที่เขาเจ็บป่วยอยู่ในนั้น ทำไมเรือนจำไม่เอาน้องหนูไปรักษา ถ้าเอาน้องหนูไปรักษา น้องก็ไม่ต้องตาย"
แม่คุยกับเจ้าหน้าที่บ้างมั้ย?
กนกวรรณ : "แม่ไม่ได้คุยค่ะ เพราะตามกฎของเรือนจำ ผู้ต้องขังอยู่ในนั้นจะเจ็บ จะป่วย จะตายอะไรเขาไม่ให้รับรู้ ไม่ให้นำข่าวสารข้างในออกมาข้างนอก จดหมายทุกฉบับที่น้องเขียนมาบอกว่าสบายดี แต่จริงๆ น้องไม่ได้สบาย"
พอน้องบอกอาการ แม่ก็ไม่ได้พูดกับเจ้าหน้าที่?
กนกวรรณ : "แม่ไม่ได้ไปคุยกับเจ้าหน้าที่ ได้แต่ฝากเงินให้ทางเรือนจำ ให้ไปซื้ออาหารกิน เช่นวิตามิน นม กล้วย ให้ครบ 5 หมู่"
ก่อนหน้านี้เขาเคยโดนซ้อม?
กนกวรรณ : "จริงค่ะ กรามหัก เขาออกมารักษาที่รพ.พุทธชินราชเดือนครึ่งค่ะ หนูอยากให้ผู้มีอำนาจลงมาช่วยดูแล ตอนหนูเขัาไปรับศพที่รพ. เข้าไปถามทางเรือนจำแล้วว่ากรณีน้องหนูตายในเรือนจำ จะมีอะไรช่วยเหลือ เยียวยา หรือให้คำปรึกษา เราได้บ้าง เขาบอกว่าไม่มี ไม่รู้ แล้วเคสนี้ไม่มีการเยียวยาให้เลย เขาบอกนี่คือเคสแรกที่เข้าไปถามเขาเรื่องค่าเยียวยา"
ถามมั้ยทำไมน้องกรามหัก?
กนกวรรณ : "เขาบอกนักโทษซ้อมค่ะ"
ครรชิต : "เหมือนมีเรื่องกันข้างนอก แล้วไปเจอกันขัางใน น้องเคยบอกว่าเขาไม่อยากสู้ หลบ ก็เลยถูกเตะเข้าที่กราม กรามหัก"
กนกวรรณ : "กรณีนี้หนูคิดว่าทางเรือนจำต้องออกมารับผิดชอบบ้าง แมัแต่คำว่าเสียใจก็ไม่เคยพูด วันที่เผาศพน้อง มีเรือนจำโทรมาหาแม่ ถามว่าเผาน้องไปหรือยัง เขาก็ถามแค่นั้น ไม่มีคำว่าเสียใจแม้แต่คำเดียว เขาทำเหมือนน้องหนูไม่ใช่คน ทำเหมือนชีวิตคนในเรือนจำเป็นผักเป็นปลา"
แม่พอรู้ข่าว?
กนกวรรณ : "แม่ช็อก เสียใจมาก เพราะน้องหนูกำลังจะออกแล้ว แม่ซื้อเสื้อผ้าใหม่ให้น้อง ตั้งใจจะไปรับน้อง หนูเตรียมซื้อมอเตอร์ไซค์ให้น้อง เตรียมหางานให้น้อง ความหวังสูงมาก เพราะเขาเป็นน้องคนเล็กที่จะดูแลแม่ จะพาแม่มาอยู่กรุงเทพฯ พ่อก็เสียไปแล้ว แม่ก็เป็นอัมพฤกษ์ ช่วยเหลือตัวเองไม่ค่อยได้"
คำชี้แจงของเจ้าหน้าที่ ว่าน้องเสียชีวิตเพราะอะไร?
กนกวรรณ : "ทางรพ.บอกว่าน้องหนูเส้นเลือดหัวใจตีบ ก็สับสนว่าตกลงเป็นอะไรกันแน่"
ครรชิต : "ผมได้ข่าวภายในมาตอนไปรับศพน้อง คนป่วยตอนนี้มีประมาณ 10 คน เขาบอกว่าเป็นโปรเตสเซียมต่ำ เขาบอกว่าเป็นมาจากอาหาร คอหมูกินโปรเตสเซียม"
คุยกับ "นพ.เทพ เวชวิสิฎฐ์" ประธานชมรมช่วยเหลือเหยื่อทางการแพทย์ หมอมองเรื่องนี้ยังไง?
นพ.เทพ : "ต้องเท้าความว่าบ้านเรามีคนอยู่ในคุกประมาณ 3 แสนคน ประชากรทั่วไป พบว่ามีคนที่เป็นไทรอยด์สูงประมาณ 1 เปอร์เซ็นต์ แต่ก็ต้องเข้าใจก่อน คนอยู่ในคุกโดยทั่วไปเขาจำกัดเสรีภาพอย่างเดียว แต่อย่างอื่นต้องเท่ากัน อาหารการกิน เสื้อผ้า รักษาโรค ต้องได้เท่าเทียมกับคนข้างนอก ถ้าไม่สบายก็ต้องรักษา เป็นสิทธิ ห้ามด้อยกว่าไม่งั้นรัฐบาลต้องรับผิดชอบ ถ้าไม่สบายก็ต้องส่งมาตรวจจนกว่าเขาจะหาย คนเป็นอาการแบบนี้ ส่วนใหญ่เจอในคนอายุมาก เขาอายุ 31 ก็ไม่น่า"
สิทธิในการรักษา ตอนเขากล้ามเนื้ออ่อนแรง เขาเล่ามั้ยว่าพาไปดูแลมั้ย?
กนกวรรณ : "เขาไม่ได้เล่าเลย"
เรียกว่าริดรอนสิทธิ์ได้มั้ย?
นพ.เทพ : "ได้ เขาต้องรับผิดชอบ คนป่วยไม่สบายต้องรักษา เวลาเขาถูกลงโทษเรื่องทำผิด รัฐบาลจำกัดได้เรื่องเดียวคือเสรีภาพ อย่างอื่นต้องเหมือนคนข้างนอก"
ฟังคุณหมอพูดแล้ว คิดจะฟ้องทางเรือนจำมั้ย?
กนกวรรณ : "ฟ้องค่ะ แล้วที่ฟ้องไม่ใช่เพื่อผลประโยชน์น้องหนูหรือครอบครัวหนูอย่างเดียว แต่จะฟ้องให้เป็นคดีตัวอย่าง เพื่อนักโทษที่เขายังอยู่ในนั้นอีกตั้งหลายร้อยชีวิต ที่ตอนนี้พ่อแม่เขาก็เป็นทุกข์ว่าน้องกู พ่อแม่กูจะเป็นจะตายเหมือนคนที่ตาย 4 คนนี้มั้ย หนูมั่นใจว่าทุกคนต้องเป็นทุกข์ค่ะ"
ทนายเจมส์ กรณีนี้จะฟ้องได้หรือเปล่า ?
ทนายเจมส์ : "หน้าที่ในการป้องกัน รักษาโรค หรือไม่ให้โรคระบาด ระบาดในเรือนจำเป็นหน้าที่กรมราชทัณฑ์โดยตรง พอมีความเสียหายเกิดขึ้นทางละเมิด จากการกระทำของเจ้าหน้าที่ ในการดำเนินการต้องฟ้องต้นสังกัด นั่นคือกรมราชทัณฑ์ เพื่อให้รับผิดชอบความเสียหายที่เกิดขึ้น ทีนี้ต้องมาดูอีกว่าความเสียหายเกิดจากการกระทำโดยตรงของเจ้าหน้าที่หรือไม่ ถ้าเป็นการกระทำโดยตรง ต้นสังกัดต้องรับผิดชอบความเสียหายทั้งหมด จะได้เท่าไหร่ อยู่ที่ดุลยพินิจของศาล ถ้าโดนเพื่อนซ้อมก็เป็นการกระทำบุคคล ไม่ใช่เหตุสุดวิสัย กรณีนักโทษซ้อมกันก็ต้องไปดูอีกว่านักโทษซ้อมกันเองโดยตรงหรือใครสั่ง หรือปิดตาข้างนึงหรือเปล่า"
ตอนนี้เขาเผาน้องไปแล้ว การต่อสู้ทางคดี ศพไม่มีแล้วจะยากมั้ย?
ทนายเจมส์ : "กรณีที่มีการตายผิดวิสัย เป็นหน้าที่เจ้าหน้าที่ต้องนำส่งไปเพื่อตรวจพิสูจน์เก็บหลักฐานไว้ก่อน ถ้าผลยืนยันว่าติดเชื้อจากการทานอาหารที่ไม่สะอาด อาหารมาจากไหนล่ะ เขาไปซื้อเองเหรอ ปัญหาคือในการตรวจตราหรือตรวจสอบความสะอาด เรียบร้อย ไม่ให้มีสิ่งแปลกปลอมเข้ามา เป็นหน้าที่ของใครล่ะ ก็ใช้เป็นหลักฐานได้ครับ ใช้ผลชันสูตรของแพทย์ว่าสาเหตุการตายคืออะไร"
คุยกับเพื่อนน้องผู้เสียชีวิต ออกมาก่อนผู้ตายกี่เดือน?
เพื่อน : "ก่อน 3 เดือนครับ"
อาหารการกินเป็นยังไง?
เพื่อน : "ตอนปี 59 ก็อุดมสมบูรณ์ เรื่องเจ็บป่วยก็ป่วยเยอะ เหมือนคนขาดสารอาหารครับ จะมีการเบิกยาอาทิตย์นึงให้เบิกจันทร์-ศุกร์ครับ"
มีการพาไปรพ.มั้ย?
เพื่อน : "นอกจากรุนแรงจริงๆ ถึงได้ไปรพ. แต่ต้องทำเรื่องครับ"
อาการน้องคนเสียชีวิต เขาได้รับสารอะไร ที่ทำให้เป็นเหตุตรงนี้?
เพื่อน : "ผมไม่ทราบเลย คิดว่าน่าจะมาจากการกินอาหารมากกว่า ปี 59 ยอมรับเลยว่าสมบูรณ์จริงๆ แต่ปี 62 มันแย่มาก มันไม่มีเนื้อ ไม่มีหมูเลยครับ เนื้อสัตว์แทบจะไม่มีเลยครับ"
เพื่อนที่เสียชีวิต อาการเขาแย่ยังไง?
เพื่อน : "เดินเข้าห้องน้ำไม่มีแรงเลย เดินแล้วล้มไม่มีแรง หมอบอกว่ากล้ามเนื้ออ่อนแรงครับ เขาก็ให้มารับยา และให้กินกล้วยคนละลูก ให้กินเพราะขาดสารอาหารครับ จะได้มีแคลเซียมอะไรอย่างนี้ครับ บางทีเจอกล้วยดิบครับ โห กินก็ช่วยไม่ได้ แค่ลูกสองลูก"
น้องเล่าอะไรให้แม่เขาฟัง?
เพื่อน : "ก็เล่าให้ฟังว่าพี่บาสไม่ไหวแล้ว ให้กินยาอย่างเดียว แล้วอาหารการกินข้างในมันไม่ดี"
ได้คุยกับผู้คุมมั้ย?
เพื่อน : "พูดไปก็เท่านั้น ไม่มีประโยชน์เลย กินยังไงก็ต้องกินอย่างนั้น บางทีก็พูดกันเอง บางทีก็พูดกับหัวหน้า เขาก็บอกว่าต้องทำใจ"
คิดมั้ยว่าเพื่อนจะเสียชีวิต?
เพื่อน : "ไม่คิดเลยครับ เขาดูแข็งแรง ออกกำลังกายกันทุกอาทิตย์ จนมาปี 62 ไม่รู้เพราะอะไรเขาห้ามนักโทษออกกำลังกาย"
จะสู้ยังไงต่อ?
กนกวรรณ : "คิดว่าจะเข้าไปร้องทุกข์ที่สำนักงานนายกฯ"
ไปฟ้องตร.หรือยัง?
ครรชิต : "ตร.บอกว่าเรื่องไม่ถึงศาล กำลังส่งสำนวนอยู่ กำลังเอาผลชันสูตรออกมา เขาบอกอีกประมาณ 1 เดือน เขารอผลมา ตอนนี้มีความหวัง 70 เปอร์เซ็นต์ครับ"
ตอนนี้มีทนายมาช่วยบ้างมั้ย?
ครรชิต : "ยังมีปรึกษาอยู่ครับ"
