ธรรมบันเทิง : The Avengers ความสามัคคี ยอดมนุษย์ และ พระพุทธองค์

ภาพยนตร์ The Avengers เป็นหนัง ตลาดเอาใจผู้ชม ว่าด้วยเรื่องราวของการรวมพลเหล่าซุปเปอร์ฮีโร่ยอดมนุษย์ทั้งหลาย มาร่วมปราบปรามฝ่ายอธรรม โดยเป็นการผนวกเอาหนัง 4 เรื่อง มาผสมกันเป็นเรื่องเดียวกัน ได้แก่ Iron Man, The Hulk, Captain America และ Thor

ทั้ง 4 เรื่องต่างมีจุดเชื่อมโยงถึงกัน โดยต้องเท้าความกลับไปในรายละเอียดของซุปเปอร์ฮีโร่แต่ละคนก่อน เริ่มจาก Iron Man หรือ โทนี่ สตาร์ค เศรษฐียอดนักประดิษฐ์อาวุธ ที่กลับใจมาวิจัยค้นคว้ายุทโธปกรณ์ชุดเกราะเหล็ก เพื่อนำมาใช้ในการปกป้องภัยจากเหล่าอธรรม

The Hulk หรือ ดร.บรู๊ซ แบนเนอร์ นักฟิสิกส์ที่เกิดเหตุผิดพลาดในการทดลองวิทยาศาสตร์ ทำให้ร่างกายได้รับรังสีแกมมา หากเมื่อใดที่มีความโกรธ หรือเจ็บปวด ก็จะกลายร่างเป็นอสูรยักษ์พลังเหนือมนุษย์ แต่ภายในจิตใจเนื้อแท้ของ The Hulk ก็ยังแยกแยะออกว่า พลังอันมหาศาลของเขานั้น ควรจะใช้ปราบปรามใคร

Captain America นายทหารซึ่งได้รับคัดเลือกให้เข้าสู่โครงการสร้างยอดมนุษย์ เมื่อเขาผ่านขั้นตอนกลายเป็นมนุษย์ทรงพลังต้นแบบ ก็ถูกนักการเมือง นำไปใช้เพื่อการตลาด-หาเสียง แต่สุดท้ายก็คิดได้ และกลับมาช่วยปราบนาซีเพื่อสันติภาพของโลก

Thor เทพเจ้าหรือมนุษย์ต่างดาว ผู้มาจากฟากฟ้าอีกมิติหนึ่ง ด้วยความหุนหันพลันแล่น คลั่งไคล้ต่อความรุนแรง สงครามและการต่อสู้กับฝ่ายตรงข้าม ทำให้เกิดความผิดพลาดในอาณาจักร และโดนเนรเทศมายังโลกมนุษย์ โดยไม่มีพลังอะไรพิเศษ แต่เมื่อเขาได้เรียนรู้จากมนุษย์ เทพที่ใช้เพียงกำลัง ก็เปลี่ยนมาเป็นเทพสายฟ้าที่พิทักษ์สันติ

ความเชื่อมโยงของ The Avengers นั้น เกิดจากหัวหน้าหน่วยชีลด์ ชื่อ นิค ฟิวรี่ (Nick Fury) ที่คาดการณ์ไว้ว่า วันหนึ่งโลกมนุษย์ต้องรับมือกับภัยพิบัติอันร้ายแรงจากเหล่าร้ายภพอื่น ที่คนธรรมดาไม่สามารถต่อกรได้ เขาจึงสืบเสาะหายอดมนุษย์ผู้ทรงพลังทั้งหลาย เพื่อรวมเป็นทีมเดียวกันในการปกป้องโลก

นิคคาดการณ์ไม่ผิด เพราะจากการที่เทพเจ้าอย่าง ทอร์ (Thor) ลงมาจุติบนโลกมนุษย์นั้น น้องชายบุญธรรม ชื่อ โลกิ (Loki) ซึ่งเป็นเทพผู้กระหายความเป็นใหญ่ และทำลายล้างผู้อ่อนแอกว่า ได้ติดตามมายังโลกด้วย มนุษย์ทั้งหลายจึงตกอยู่ภายใต้ภยันอันตรายทันที เพราะโลกิหวังจะเปิดประตูมิติ นำทัพจากต่างดาว มาถล่มโลกให้ราบเป็นหน้ากลอง เมื่อนิคไหวตัวทัน การรวบรวมสมาชิกเหล่าซุปเปอร์ฮีโร่ก็เกิดขึ้น พร้อมด้วยทอร์ที่เต็มใจเข้าสู่สงคราม เพราะรู้ดีว่าน้องชายบุญธรรมของตนนั้น อันตรายเกินกว่าจะปล่อยให้มนุษย์ทุกคนต่อสู้เพียงลำพัง

แต่เรื่องกลับไม่จบลงง่ายๆดังที่นิคคาดการณ์ไว้ เพราะโลกิใช้จิตวิทยาปลุกปั่นยุยงเหล่ายอดมนุษย์ บวกกับความหยิ่งทะนงตนของคนเก่งทั้งหลาย ที่ไม่มีใครยอมใคร ทำให้การรวมทีมกันกลายเป็นการโต้เถียงและหวาดระแวงกันเอง เช่น โทนี่ สตาร์ค ผู้ทะนงว่าตนเองมีเทคโนโลยีที่ล้ำเลิศและคิดนอกกรอบ จึงไม่ลงรอยกับความคิดตามระบบระเบียบแบบแผน หรือทฤษฎีของทหารอย่างกัปตันอเมริกา หรือ ดร.บรู๊ซ แบนเนอร์ ซึ่งตั้งใจว่า อยากเข้ามาช่วยเหลืองานทางวิทยาศาสตร์ ก็รู้สึกระแวงว่าตัวเองกำลังจะโดนหลอกใช้บางอย่าง หรือเพื่อทดลองเกี่ยวกับระบบต่างๆหากเขากลายร่างเป็นเจ้ายักษ์ตัวเขียวขึ้นมา

จากความทะนงตน ความระแวง ความไม่เข้าใจกัน ทำให้ทีม The Avengers มีช่องโหว่ให้พรรคพวกของโลกิเข้ามาถล่มฐานทัพ จนต้องสูญเสียเจ้าหน้าที่พิเศษคนหนึ่ง อันเป็นที่รักของใครหลายๆคนไป ความสูญเสียนี้ทำให้เหล่าฮีโร่ได้สติกลับคืนมา และหันมาจับมือกันต่อกรกับศัตรูที่แท้จริง

เหล่ายอดมนุษย์หันมาให้ความสำคัญ กับความสามัคคี วางแผนนำจุดเด่น ทักษะพลังของแต่ละคนไปใช้ในการต่อสู้ ได้แก่ สติปัญญาในการวางแผน ความคิดที่รอบคอบของกัปตันอเมริกา ทำให้เขาเป็นหัวหน้าทีม ขณะที่ความปราดเปรียว ว่องไว เหาะเหินเดินอากาศได้ ของไอรอนแมน ทำให้เขาเป็นตัวล่อบรรดามนุษย์ต่างดาวในการต่อสู้กลางเวหา

ส่วนทอร์ซึ่งมีพลังพิเศษของค้อนกายสิทธิ์คู่กาย รับหน้าที่ในการจัดการบีบช่องแคบประตูมิติของมนุษย์ต่างดาว และดร.บรู๊ซ เมื่อกลายร่างเป็นยักษ์เขียวจอมพลัง ก็รับตำแหน่งฟรีสไตล์ด้วยการอัดแหลกทุกอย่างที่ขวางหน้า และเป็นกำลังเสริมให้กับเพื่อนๆในยามคับขัน นอกจากนี้ยังรวมไปถึงยอดฝีมือที่เป็นคนธรรมดาอย่างฮอว์คอาย กับ แบล็ควิดอว์ ที่ต่างเสี่ยงชีวิตปกป้องดวงดาวอันเป็นที่รัก เมื่อทุกคนร่วมมือจนความสามัคคีบังเกิดขึ้น ก็สามารถเอาชนะฝ่ายอธรรมไปได้ในที่สุด

คติที่ชัดเจนจาก The Avengers จึงเป็นเรื่อง “ความสามัคคี” โดยหลักธรรมที่ทำให้เกิดความสามัคคีนั้น เรียกว่า “สารณียธรรม 6” ได้แก่ เมตตากายกรรม คือ การมีเมตตา มีไมตรีจิตต่อกันทางการกระทำในเพื่อนสมาชิก ให้ความเคารพ นับถือกัน เมตตาวจีกรรม คือ มีไมตรีจิตต่อกันทางวาจา แนะนำตักเตือนด้วยความหวังดี เมตตามโนกรรม คือ มีจิตที่ปรารถนาดีต่อกัน คิดทำสิ่งที่เป็นประโยชน์แก่กัน สาธารณโภคิตา คือ มีความ เสมอภาค ไม่เห็นแก่ส่วนตัว ศีลสามัญญุตา คือ การรักษาและปฏิบัติให้มีศีลบริสุทธิ์เสมอกันกับเพื่อนสมาชิก ไม่ทำตนเป็นที่น่ารังเกียจหรือทำลายหมู่คณะ และทิฏฐิสามัญญุตา คือ การให้ความเคารพ และให้เกียรติต่อความคิดของผู้อื่น มีความเห็นชอบร่วมกัน

เรื่องราวของเหล่าซุปเปอร์ฮีโร่ พลังเหนือมนุษย์ทั้งหลาย ถ้าโยงเข้ากับความเชื่อทางพุทธศาสนา ก็ไม่ต่างจากตัวแทนของพลังฝ่ายธรรม หรือฝ่ายความดี ที่สามารถเป็นต้นแบบให้มนุษย์ธรรมดายึด เป็นแบบอย่าง ทั้งเรื่องความเสียสละ เรื่องความสามัคคี และการใช้พลังที่มีไปในทางที่สร้างสรรค์

พระพุทธเจ้าเองก็ทรงเปรียบเสมือนเป็นยอดมนุษย์คนหนึ่ง เมื่อพระองค์ตรัสรู้ คือทรงเอาชนะหมู่มารได้แก่กิเลสตัณหาทั้งหลายทั้งปวงได้ในวันเพ็ญเดือนวิสาขะ พระองค์ก็ทรงใช้หลักธรรมที่ได้ค้นพบนั้นมาสั่งสอนเวไนยสัตว์ เพื่อให้พ้นทุกข์จากมารทั้งหลาย

กาลเวลาได้ผ่านมาถึง 2,600 ปีแห่งการตรัสรู้ ในปี พ.ศ.2555 หลักธรรมคำสอน ของพระพุทธองค์ได้พิสูจน์ชัดแล้วว่า ยังทันสมัยและช่วยให้ผู้คนที่ประพฤติปฏิบัติตาม สามารถพ้นทุกข์ภัยได้จริงๆ

(จาก นิตยสารธรรมลีลา ฉบับที่ 138 มิถุนายน 2555 โดย ชยวรรศ มานะศิริ)