ชายหนุ่มผู้หนึ่งเติบโตมาบนผืนดินกว้างใหญ่ ซึ่งเป็นทั้งไร่นาและที่สวน พ่อแม่ ของเขาผู้เป็นเจ้าของที่ดินได้จ้างคนงานมากมายไว้ทำงาน เขาจึงใช้ชีวิตอย่าง สุขสบายมาตลอดจนกระทั่งแม่ของเขาเสียชีวิต พ่อจึงให้เขามาทำงานร่วมกับคนงานในไร่ ทั้งปลูกต้นไม้ รดน้ำพรวนดิน มิได้หยุดหย่อน จนเขาต้องตัดพ้อต่อว่าพ่อหลายครั้งว่า ทำไมพอแม่ไม่อยู่ พ่อถึงเลี้ยงดูเขาอย่างทิ้งขว้าง บังคับให้ทำงานหนักทั้งๆที่คนงานก็มีมาก เงินทองก็มีเหลือกินเหลือใช้ ผู้เป็นพ่อก็ได้แต่ตอบว่า
“แล้ววันหนึ่ง เจ้าจะเข้าใจเอง”
สองสามปีหลังแม่เสียไป เขาต้องทำงานหนัก ไม่เคยมีความสุขสะดวกสบายเลย และเขายังคงไม่เข้าใจในสิ่งที่พ่อให้เขาทำ แต่แล้วเรื่องไม่คาดคิดก็เกิดขึ้น เมื่อพ่อของ เขาเกิดล้มป่วยกะทันหัน และก่อนจะสิ้นลมหายใจ พ่อพูดเพียงสั้นๆว่า “พ่อมีแค่ที่ดิน และหีบใบหนึ่งที่จะให้เป็นสมบัติแก่เจ้า”
ชายหนุ่มมัวเศร้าโศกจนไม่ได้สนใจสิ่งที่พ่อบอก และเมื่อไม่มีพ่อแล้ว เขาก็ไม่สนใจที่จะดูแลงานในไร่ในสวน กลับไปใช้ชีวิตอย่างสุขสบายใช้จ่ายอย่างฟุ่มเฟือยจนเงินทอง ร่อยหรอลง คนงานก็ทยอยลาออก เมื่อเงินทองเริ่มหมด แปลงผลไม้บางแปลงเริ่มว่าง เปล่า เขาก็นึกถึงหีบสมบัติที่พ่อเคยบอกไว้ เมื่อเขาไปค้นหาและเปิดหีบสมบัติออกมา ก็ต้องผิดหวังเมื่อพบว่าในหีบนั้นมีแต่เมล็ดพันธุ์มากมายหลายประเภท ขณะที่เขากำลังคิดว่าจะทำอย่างไรกับชีวิตตัวเองดี ทันใดนั้นเขารู้สึกเหมือนได้ยินเสียงพ่อแว่วมาย้ำเตือนว่า“พ่อมีแค่ที่ดินและหีบใบหนึ่ง” ชายหนุ่มจึงเริ่มมีสติได้คิด เขาหยิบเมล็ดพันธุ์ขึ้นมาจ้องมองและรำพึงกับตัวเองว่า
“จริงสินะ พ่อทิ้งเมล็ดพืชและที่ดินไว้ให้ ที่ดินที่สามารถเพาะปลูกต้นไม้ได้ชั่วชีวิต มันเป็นสมบัติอันล้ำค่าจริงๆ”
ตั้งแต่นั้นมาเขาก็กลับมาตั้งหน้าตั้งตาพลิกฟื้นผืนดินตามแบบที่พ่อเคยสอน ดูแลไร่สวน รดน้ำพรวนดินอย่างไม่รู้จักเหน็ด เหนื่อย ที่สำคัญเขาได้คำตอบแล้วว่า ที่พ่อให้ เขาตรากตรำทำงานหนักนั้น ก็เพื่อเขาจะได้มีความรู้ความสามารถและความอด ทนที่จะทำงานเหล่านี้ได้ในยามที่ไม่มีพ่อแม่คอยช่วยเหลือ และทั้งหมดนี่แหละคือมรดกอันล้ำค่าที่พ่อมอบให้เขาด้วยความรักและความห่วงใยเป็นที่สุด
........
มรดกอันล้ำค่าที่พ่อแม่ทิ้งไว้ให้ลูกนั้น อาจไม่ใช่ทรัพย์สินเงินทองกองโตมหาศาลที่จะบันดาลความสุขเพียงชั่วคราวแก่ลูก แต่อาจเป็นการปลูกฝังความรู้ ความดีงาม ความขยันหมั่นเพียร ความมีมานะอดทน บากบั่น การสอนให้รู้จักสู้ชีวิตแบบหนักเอาเบาสู้ ทั้งทางตรงและทางอ้อม เพราะสิ่งเหล่านี้เองที่จะเป็นสมบัติติดตัวลูกไปจน ตราบชีวิตจะหาไม่ และเป็นมรดกอันล้ำค่าอย่างแท้จริง
“แล้ววันหนึ่ง เจ้าจะเข้าใจเอง”
สองสามปีหลังแม่เสียไป เขาต้องทำงานหนัก ไม่เคยมีความสุขสะดวกสบายเลย และเขายังคงไม่เข้าใจในสิ่งที่พ่อให้เขาทำ แต่แล้วเรื่องไม่คาดคิดก็เกิดขึ้น เมื่อพ่อของ เขาเกิดล้มป่วยกะทันหัน และก่อนจะสิ้นลมหายใจ พ่อพูดเพียงสั้นๆว่า “พ่อมีแค่ที่ดิน และหีบใบหนึ่งที่จะให้เป็นสมบัติแก่เจ้า”
ชายหนุ่มมัวเศร้าโศกจนไม่ได้สนใจสิ่งที่พ่อบอก และเมื่อไม่มีพ่อแล้ว เขาก็ไม่สนใจที่จะดูแลงานในไร่ในสวน กลับไปใช้ชีวิตอย่างสุขสบายใช้จ่ายอย่างฟุ่มเฟือยจนเงินทอง ร่อยหรอลง คนงานก็ทยอยลาออก เมื่อเงินทองเริ่มหมด แปลงผลไม้บางแปลงเริ่มว่าง เปล่า เขาก็นึกถึงหีบสมบัติที่พ่อเคยบอกไว้ เมื่อเขาไปค้นหาและเปิดหีบสมบัติออกมา ก็ต้องผิดหวังเมื่อพบว่าในหีบนั้นมีแต่เมล็ดพันธุ์มากมายหลายประเภท ขณะที่เขากำลังคิดว่าจะทำอย่างไรกับชีวิตตัวเองดี ทันใดนั้นเขารู้สึกเหมือนได้ยินเสียงพ่อแว่วมาย้ำเตือนว่า“พ่อมีแค่ที่ดินและหีบใบหนึ่ง” ชายหนุ่มจึงเริ่มมีสติได้คิด เขาหยิบเมล็ดพันธุ์ขึ้นมาจ้องมองและรำพึงกับตัวเองว่า
“จริงสินะ พ่อทิ้งเมล็ดพืชและที่ดินไว้ให้ ที่ดินที่สามารถเพาะปลูกต้นไม้ได้ชั่วชีวิต มันเป็นสมบัติอันล้ำค่าจริงๆ”
ตั้งแต่นั้นมาเขาก็กลับมาตั้งหน้าตั้งตาพลิกฟื้นผืนดินตามแบบที่พ่อเคยสอน ดูแลไร่สวน รดน้ำพรวนดินอย่างไม่รู้จักเหน็ด เหนื่อย ที่สำคัญเขาได้คำตอบแล้วว่า ที่พ่อให้ เขาตรากตรำทำงานหนักนั้น ก็เพื่อเขาจะได้มีความรู้ความสามารถและความอด ทนที่จะทำงานเหล่านี้ได้ในยามที่ไม่มีพ่อแม่คอยช่วยเหลือ และทั้งหมดนี่แหละคือมรดกอันล้ำค่าที่พ่อมอบให้เขาด้วยความรักและความห่วงใยเป็นที่สุด
........
มรดกอันล้ำค่าที่พ่อแม่ทิ้งไว้ให้ลูกนั้น อาจไม่ใช่ทรัพย์สินเงินทองกองโตมหาศาลที่จะบันดาลความสุขเพียงชั่วคราวแก่ลูก แต่อาจเป็นการปลูกฝังความรู้ ความดีงาม ความขยันหมั่นเพียร ความมีมานะอดทน บากบั่น การสอนให้รู้จักสู้ชีวิตแบบหนักเอาเบาสู้ ทั้งทางตรงและทางอ้อม เพราะสิ่งเหล่านี้เองที่จะเป็นสมบัติติดตัวลูกไปจน ตราบชีวิตจะหาไม่ และเป็นมรดกอันล้ำค่าอย่างแท้จริง