ชนะอารมณ์ ตอนที่ 3
ธรรมจากหลวงปู่พุทธะอิสระ
คลิกที่ไอคอน Multimedia ด้านบนเพื่อรับชมและฟัง ในรูปแบบ Photo Slide Show
บ้านหลังนี้เปิดประตูรับเอาแขก สมมติว่าเราเผลอไปแล้ว และก็เปิดรับเข้มาจริงๆ แขกเหล่านั้น และอารมณ์เหล่านั้น มันจะทำให้เราเกิดอะไร เรื่องก็ไม่ยาก ทดลองดูก็ได้ เช่น ว่ารับเอารูปสวยเข้ามา สวยไปสักพัก เดี๋ยวมันซวย ซวยแล้วก็เริ่มรู้สึกเบื่อ เบื่อแล้วก็หน่าย พอหน่ายแล้ว ก็อึดอัด รำคาญ พอรำคาญ แล้วก็อยากทิ้ง พออยากทิ้ง ทิ้งไม่ได้ ก็เลยกลายเป็น ทุกข์ แต่ถ้ารูปสวยรับเข้ามา คือรับมาแต่รูป แต่ตัวจริงๆ ไม่ได้รับเข้ามา คือเห็นรูป ชาวบ้านเขาสวย เฝ้าหลงรัก ใคร่ใยดีเขา แต่เขาไม่เล่นกับเราด้วย เราก็เป็นทุกข์อีกแล้ว เพราะไม่ได้ ดั่งหวัง
รวมๆ ก็คือรูปเมื่อรับเข้ามาแล้ว มันต้องสร้างให้เกิดทุกข์ ทั้งรูป ทั้งรส ทั้งกลิ่น ทั้ง สัมผัส เมื่ออุบัติขึ้นมาแล้ว มันทำเกิดทุกข์ เพราะเราทั้งหลายพากันเกลียดตัวความทุกข์ ทุกข์ซึ่งเก็บอัดไว้ข้างในใจ เหตุเพราะการไม่รู้จักระวังอารมณ์
อารมณ์ ก็คือ มาร อารมณ์ ก็คือ กลุ่มแห่งมาร เมื่อไม่ระวังคนที่เอามาก็คือความทุกข์อย่างที่ปรากฏอยู่ อารมณ์เป็นของที่เกิดขึ้นภายนอก ตา จริงๆแล้ว ตามันทำหน้าที่มอง หูก็ทำหน้าที่ฟัง ฟังเฉยๆ จมูกทำหน้าที่ ดมกลิ่น ลิ้นทำหน้าที่รับรส แต่ตา หู จมูก ลิ้น สิ่งทั้งหลายเหล่านี้เมื่อได้รับรส การสัมผัส รับการดมกลิ่น มันไม่ได้คงอยู่ตลอดไป ชั่วกาลชั่วสมัย
ยกเว้นแต่พวกเรา เอาตัวของเราไปผูกพันกับสิ่งเหล่านั้นไว้ ไปยึดถือมันไว้ เจ้าของบ้านไปยึดถือ อารมณ์เหล่านั้นไว้ ยึดถือหน้าแขก ยึดถือรูปแขก ยึดถือเสียงแขกเขาไว้ พอยึดถือเอาไว้ เสียงที่พูดความจริงก็ดี ไม่พูดความจริงก็ดี ไม่ถูกใจก็ดี ถูกใจก็ดี กิริยาอาการที่ชอบใจหรือไม่ชอบใจ ความจริงกิริยาก็คือกิริยา รูปก็คือรูป คำพูดก็คือคำพูด กลิ่นก็คือกลิ่น รสก็คือรส แล้วความรู้สึกก็คือความรู้สึก มันจะทำให้เกิดความสุขความทุกข์ไม่ได้ ถ้าเราไม่เอาใจไปยึดถือมันไว้
เพราะคำพูดที่หลุดออกมาจากปาก ได้ยินแล้วก็หายไป ให้มาพูดกรอกเข้าหูขวา มันก็ต้องทะลุออกหูซ้าย ถ้าคนไม่สนใจมันก็ออกไป ไม่ยึดถือ ไม่ขังอยู่ แต่ถ้าเราสนใจ จะจำ สนใจในคำพูดเหล่านั้น เราเอาใจไปเปิดรอรับคำพูด เหมือนกับเราเอาถุงพลาสติกเปล่าๆ มารอให้ลมมันเข้า เสร็จแล้วก็ปิดปากถุง สุดท้ายเมื่อลมมันเข้าไปในถุงแล้ว อะไรเกิดขึ้น ความอึดอัด รำคาญ ความพอง ผยอง ทรนง อวดดี อะไรก็แล้วแต่ หรือความรัก โลภ โกรธ หลง ก็จะตามมา นี่คือ ความทุกข์ของเป็นเจ้าของถุงก็จะเกิดขึ้น ความหนักที่ต้องแบกในสภาวะลมที่มันอัดเข้ามา
ถ้าอย่างนั้นคนฉลาดเขารู้ตัวว่าลมมันพัดผ่านมา ก็อย่าไปเปิดถุง รอรับไว้ พูดง่ายๆว่าอย่าไปสนใจในอารมณ์ต่างๆ ที่คนอื่นทำให้เราต้องเกิดอารมณ์ เพราะถ้าตัวเราเอง อย่าปรุงแต่งให้สิ่งที่อุบัติขึ้นทาง ตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ ทั้งชอบและไม่ชอบ เกิดขึ้น เราก็จะสามารถอยู่รอดปลอดภัย แต่ถ้าเราเอาจิตของเราไปผูกกับ รูป รส กลิ่น เสียง สัมผัส แล้วปรุงแต่งให้เป็นความชอบ ความไม่ชอบ ปรุงแต่งให้เป็นเวทนา เมื่อเวทนาความรู้สึกเกิดขึ้นเมื่อไหร่ ก็กลายเป็นอารมณ์ คือความอยาก ความทุกข์ ความทนได้ยาก ก็จะตามมา เพราะเมื่อมีความอยากไม่สมอยาก ก็ต้องเป็นทุกข์เป็นของธรรมดา
ดังนั้นเมื่อเรารู้ว่าเวทนาทำให้เกิดอารมณ์ จากการที่ ตาเห็น หูฟัง จมูกได้ เว้นรับกายสัมผัส พระศาสดาก็สอนให้เรามีสติสำรวมระวังตา หู จมูก ลิ้น กาย และก็ใจ มีสติกำกับเอาไว้ คือเฝ้าแยกแยะพิจารณา ว่าแขกเหล่านี้ มันจะเข้ามาทางไหน ปิดประตู ปิดช่อง ปิดรู ปิดหน้าต่าง อย่าให้มันเข้ามาได้
อย่างที่องค์สมเด็จพระศาสดา ทรงสอนไว้ว่าให้สำรวม ระวังอินทรีย์ทั้ง 6 อินทรีย์ตัวนี้มันแปลว่าความเป็นใหญ่ ใหญ่ในการทำหน้าที่ เช่นตา ก็เป็นใหญ่ ในการเห็น หูเป็นใหญ่ในการได้ยิน ลิ้นเป็นใหญ่ในการรับรส กายเป็นใหญ่ในการสัมผัส จมูกเป็นใหญ่ในการดมกลิ่น ใจเป็นใหญ่ ในการรู้ธรรมะ การที่พระองค์ทรงสอนให้เราสำรวมระวัง อินทรีย์ทั้ง 6 ก็คือสำรวมระวัง ตา หู จมูก ลิ้น กายใจ คือสำรวมระวังว่า แขกมันจะเข้ามาทางช่องไหน ต้องคอยกั้น กันไม่ให้เข้ามา การสำรวมระวังว่าเอาตาที่มองหน้ารูป
ไม่ใช่หมายถึงว่าไม่ให้มองเลย ไม่ให้เอาหูฟังเลย ไม่ให้เอาจมูกรับ กลิ่นเลย ไม่ใช่ ให้มองได้ รับได้ สัมผัสได้ พิสูจน์ได้ แต่ต้องดู ต้องสัมผัส ต้องมอง ต้องพิสูจน์ ต้องดม มีสติ ต้องแยกแยะว่า รูปชนิดนี้ มีความสวยชอบใจ รูปชนิดนี้ไม่สวย ไม่ชอบใจ จริงแล้ว การชอบใจไม่ชอบใจต้องไม่มี แค่มีสติรับรู้ความเป็นจริงของรูปรสกลิ่นเสียง และสัมผัสเฉย ๆแต่ถ้าไม่มีสติแยกแยะ เราก็จะหลงใหลได้ปลื้ม ไปตามกระบวนการของมัน และสุดท้ายเราก็จะกลายเป็นธาตุของอารมณ์ในที่สุด
ติดตามรายการ ธรรมะกับชีวิต ได้ทุกวัน
ตั้งแต่เวลา 05.00 - 06.00 น. ทาง FM 97.75 MHz
คลื่นสามัญประจำบ้าน www.managerradio.com