ทันทีที่สำนักวาติกันได้ประกาศอย่างเป็นทางการว่า สมเด็จพระสันตะปาปา จอห์น ปอล ที่ 2 ประมุข แห่งคริสตจักรนิกายโรมันคาทอลิก ได้สิ้นพระชนม์แล้ว เมื่อเวลา 21.37 น. ของวันที่ 2 เมษายน ค.ศ.2005 ตามเวลาในประเทศอิตาลี (หรือตรงกับเวลา 02.37 น. ของวันที่ 3 เมษายน ค.ศ.2005 ตามเวลาในประเทศไทย) ด้วยพระชนมายุ 84 พรรษา บรรดาศาสนิกชนคาทอลิกทั่วโลกต่างตกอยู่ในอาการเศร้าสลดและเสียใจอย่างสุดซึ้งต่อการจากไปขององค์พระประมุขของพระศาสนจักรคาทอลิก
ในการนี้พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวฯและสมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯให้ส่งพระราชสาส์นแสดงความเสียพระราชหฤทัย ดังนี้
“ข้าพเจ้าและพระราชินีขอร่วมแสดงความสลดใจในการ สิ้นพระชนม์ของสมเด็จพระสันตะปาปา จอห์น ปอล ที่ 2 มหาบุรุษผู้ทรงหนักแน่น มั่นคงอยู่ในเหตุผลและความ ถูกต้อง และขอแสดงความเสียใจเป็นอย่างยิ่งในนามของศาสนิกชนในประเทศไทย ทั้งชาวพุทธ ทั้งผู้นับถือศาสนาอื่นๆ ในการสูญเสียใหญ่หลวงครั้งนี้”
ขณะที่สมเด็จพระพุฒาจารย์ ประธานคณะผู้ปฏิบัติหน้าที่สมเด็จพระสังฆราช แห่งประเทศไทย ได้ส่งสารแสดง ธรรมสังเวชเนื่องในการสิ้นพระชนม์ของสมเด็จพระสันตะปาปา จอห์น ปอล ที่ 2 ว่า
“ในนามแห่งคณะสงฆ์ประเทศไทย ขอแสดงธรรมสังเวชต่อนักบวชและคริสตศาสนิกชนโรมันคาทอลิกทั่วโลก ต่อกรณีการสิ้นพระชนม์ของสมเด็จพระสันตะปาปา จอห์น ปอล ที่ 2 เป็นการสูญเสียพระประมุขแห่งคริสตศาสนาอย่าง ยิ่ง เมื่อทรงพระชนมชีพอยู่ สมเด็จพระสันตะปาปา จอห์น ปอล ที่ 2 ได้ทรงปฏิบัติพระกรณียกิจ เพื่อสันติภาพอย่าง สูงยิ่ง ส่วนความสัมพันธ์กับพระพุทธศาสนาในประเทศไทย นั้น สมเด็จพระสันตะปาปา จอห์น ปอล ที่ 2 ได้ให้ความสำคัญอย่างมาก ในคราวที่พระองค์เสด็จเยือนประเทศไทย เมื่อปีพุทธศักราช 2527 พระองค์ได้เข้าเฝ้าสมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก พระประมุขแห่งคณะสงฆ์ ไทย เมื่อวันที่ 10 พฤษภาคม ได้ทรงสนทนาแลกเปลี่ยนความคิดเห็นอย่างกว้างขวาง ขอพระวิญญาณของพระองค์ จงสถิตเสวยความสุข ตลอดกาล”
สำหรับพระประวัติของสมเด็จพระสันตะปาปา จอห์น ปอล ที่ 2 ผู้เป็นที่รักยิ่งของชาวคาทอลิกพระองค์นี้ มีพระนามเดิมว่า คาโรล โจเซฟ วอจติลา(Carlo Jozef Wojtyla) ประสูติเมื่อวันที่ 18 พฤษภาคม ค.ศ.1920 ที่เมืองวาโดวิเช ประเทศโปแลนด์ ในครอบครัวที่บิดาเป็นอดีตนายทหารของ กองทัพโปแลนด์ ส่วนมารดาเป็นครู และมีพี่ชายอีกคนหนึ่ง
ปี 1938 ทรงศึกษาในระดับอุดมศึกษาที่มหาวิทยาลัยจาเยโลเนียน หลังจากนั้นหนึ่งปีทหารนาซีเยอรมันก็เข้ายึด ครองโปแลนด์ มหาวิทยาลัยจึงถูกปิด พระองค์ต้องไปทำ
งานในเหมืองถ่านหินเป็นเวลา 4 ปี ต่อมาจึงย้ายไปทำงาน ที่โรงงานเคมีภัณฑ์
ในปี 1942 ช่วงระหว่างสงครามโลกครั้งที่สอง พระองค์ได้แอบเรียนวิชาปรัชญากับพระคาร์ดินัล แห่งเมืองคราโคว์ จนสงครามยุติ จึงศึกษาต่อในวิชาเทววิทยาที่มหาวิทยาลัยจาเยโลเนียน จนกระทั่งเข้าสู่การเป็นบาทหลวง เมื่ออายุ 26 ชันษา จากนั้นจึงไปศึกษาต่อที่กรุงโรม จนสำเร็จปริญญาเอกทางเทววิทยาในปี 1948 ต่อมาในเดือนกรกฎาคม 1958 ได้รับการแต่งตั้งให้เป็นบิชอป และขึ้นเป็นอาร์กบิชอปเมื่อ เดือนมกราคม 1964 และเมื่อเดือนมิถุนายน ค.ศ.1967 พระ องค์ก็ได้รับการแต่งตั้งให้เป็นพระคาร์ดินัล
หลังการสิ้นพระชนม์ของสมเด็จพระสันตะปาปา จอห์น ปอล ที่ 1 คณะพระคาร์นินัลก็มีมติเลือกให้อาร์กบิชอปแห่ง เมืองคราโคว์ ซึ่งขณะนั้นมีพระชนมายุเพียง 58 ชันษา ขึ้นเป็นพระประมุขแห่งศาสนจักรนิกายโรมันคาทอลิก เมื่อวันที่ 16 ตุลาคม ค.ศ.1978
นับเป็นสมเด็จพระสันตะปาปาพระองค์แรกที่มิใช่ชาวอิตาเลี่ยนในรอบ 455 ปี ในประวัติศาสตร์ของพระศาสนจักรคาทอลิก และยังเป็นพระสันตะปาปาที่อายุน้อยที่สุดแห่งศตวรรษที่ 20 ทรงปกครองศาสนจักรรวมระยะเวลาทั้งสิ้น 26 ปี 5 เดือน 15 วัน ซึ่งยาวนานที่สุดเป็นอันดับที่ 3 ตามประวัติศาตร์ของศาสนจักรนิกายโรมันคาทอลิกอันยาวนานนับ 2,000 ปี
ตลอดระยะเวลาที่ทรงดำรงตำแหน่งนั้น สมเด็จพระสันตะปาปา จอห์น ปอล ที่ 2 ได้ทรงเดินทางไปพบคริสตศาสนิกชนทั่วโลกเสมอๆ และได้เสด็จเยือนประเทศต่างๆมากกว่า 100 ประเทศ
พระองค์ได้เคยเสด็จเยือนประเทศไทยเมื่อวันที่ 10-11 พฤษภาคม ค.ศ.1984 ในฐานะพระราชอาคันตุกะของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว นอกจากนี้ยังได้เข้าเฝ้าสมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ (วาสนมหาเถร) สมเด็จพระสังฆราช ณ วัดราชบพิธสถิตมหาสีมาราม ด้วย
สมเด็จพระสันตะปาปา เบเนดิกต์ ที่ 16 ประมุของค์ใหม่แห่งศาสนจักรนิกายโรมันคาทอลิก
หลังการสิ้นพระชนม์ของสมเด็จพระสันตะปาปา จอห์น ปอล ที่ 2 คณะพระคาร์ดินัลได้จัดประชุมเพื่อเลือก พระสันตะปาปาองค์ใหม่ และเมื่อวันที่ 19 เมษายนที่ผ่าน มา ศาสนจักรนิกายโรมันคาทอลิกก็ได้สมเด็จพระสันตะปาปาพระองค์ที่ 265 เป็นที่เรียบร้อยแล้ว ซึ่งพระองค์ทรงมีพระนามที่ทรงเลือกเองว่า “เบเนดิกต์ ที่ 16”
สมเด็จพระสันตะปาปา เบเนดิกต์ ที่ 16 ประสูติเมื่อวันที่ 16 เมษายน ค.ศ. 1927 มีพระนามเดิมว่า “โยเซฟ อาโลอิส รัตซิงเกอร์” พระ ชนมายุ 78 พรรษา ทรงเป็นชาวเยอรมัน และทรงเป็นสมเด็จพระสันตะปาปาองค์ที่ 2 ที่ไม่ได้เป็นชาวอิตาเลียนในรอบ 300 ปี (ต่อจากสมเด็จ พระสันตะปาปา จอห์น ปอล ที่ 2) โดยเป็นสมเด็จพระสันตะปาปาองค์ที่ 8 ที่ทรงเป็นชาวเยอรมัน ต่อจากสมเด็จพระสันตะปาปาเอเดรียน ที่ 6
เมื่อปี 1977 พระองค์ทรงได้รับการแต่งตั้งให้เป็นอาร์กบิชอปแห่งเมืองมิวนิค และเมืองไฟรซิง และจากนั้นในเดือน มิถุนายนก็ได้รับการแต่งตั้งจากสมเด็จพระสันตะปาปา ปอลที่ 6 ให้เป็นพระคาร์ดินัล
หลังเข้ามารับใช้สำนักวาติกันพระองค์ทรงเคยดำรงตำแหน่งผู้เชี่ยวชาญด้านเทววิทยายาวนานถึง 24 ปี ทว่าพระองค์ทรงมีแนวคิดที่คัดค้านหลักเทววิทยาแนวเสรีนิยม ของศาสนจักรในอเมริกาใต้
ในปี 1981 สมเด็จพระสันตะปาปา จอห์น ปอล ที่ 2 ทรงแต่งตั้งให้พระองค์เป็น ‘ผู้เฝ้าระวังคำสอนของคริสตศาสนจักร’ พระองค์ทรงทำงานร่วมกับสมเด็จพระสันตะปาปา จอห์น ปอลที่ 2 อย่างใกล้ชิดมาโดยตลอด
สมเด็จพระสันตะปาปา เบเนดิกต์ ที่ 16 ทรงมีแนวคิดอนุรักษ์นิยมมาก จุดยืนในการเป็นผู้ปกป้องคำสอนของศาสนจักร คือเครื่องรับประกันทางการเมืองและจิต วิญญาณที่เข้มแข็งของพระองค์ แต่ในเวลาเดียวกันก็ทำ ให้พระองค์ไม่เป็นที่ยอมรับในหมู่ผู้ซึ่งเห็นว่าคริสตจักรจำเป็นต้องมีการปฏิรูปบางอย่างเพื่อให้สอดคล้องกับสังคมสมัยใหม่
ในปี 2003 พระองค์ทรงเคยออกมาต่อต้านแนวคิดที่ต้องการให้มีนักบวชหญิงอย่างหัวชนฝา และยังคัดค้านการทำโคลนนิ่งมนุษย์ด้วย โดยมองว่าแนวคิดดังกล่าวขัดแย้งต่อหลักการของศาสนาคริสต์ นอกจากนี้ พระองค์ยังทรงออกมาวิพากษ์วิจารณ์ในเรื่องของผู้ที่มีรสนิยมชอบเพศเดียวกันว่าเป็นเหมือนปีศาจร้ายที่บั่นทอนหลักการของศาสนจักร
ในการนี้พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวฯและสมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯให้ส่งพระราชสาส์นแสดงความเสียพระราชหฤทัย ดังนี้
“ข้าพเจ้าและพระราชินีขอร่วมแสดงความสลดใจในการ สิ้นพระชนม์ของสมเด็จพระสันตะปาปา จอห์น ปอล ที่ 2 มหาบุรุษผู้ทรงหนักแน่น มั่นคงอยู่ในเหตุผลและความ ถูกต้อง และขอแสดงความเสียใจเป็นอย่างยิ่งในนามของศาสนิกชนในประเทศไทย ทั้งชาวพุทธ ทั้งผู้นับถือศาสนาอื่นๆ ในการสูญเสียใหญ่หลวงครั้งนี้”
ขณะที่สมเด็จพระพุฒาจารย์ ประธานคณะผู้ปฏิบัติหน้าที่สมเด็จพระสังฆราช แห่งประเทศไทย ได้ส่งสารแสดง ธรรมสังเวชเนื่องในการสิ้นพระชนม์ของสมเด็จพระสันตะปาปา จอห์น ปอล ที่ 2 ว่า
“ในนามแห่งคณะสงฆ์ประเทศไทย ขอแสดงธรรมสังเวชต่อนักบวชและคริสตศาสนิกชนโรมันคาทอลิกทั่วโลก ต่อกรณีการสิ้นพระชนม์ของสมเด็จพระสันตะปาปา จอห์น ปอล ที่ 2 เป็นการสูญเสียพระประมุขแห่งคริสตศาสนาอย่าง ยิ่ง เมื่อทรงพระชนมชีพอยู่ สมเด็จพระสันตะปาปา จอห์น ปอล ที่ 2 ได้ทรงปฏิบัติพระกรณียกิจ เพื่อสันติภาพอย่าง สูงยิ่ง ส่วนความสัมพันธ์กับพระพุทธศาสนาในประเทศไทย นั้น สมเด็จพระสันตะปาปา จอห์น ปอล ที่ 2 ได้ให้ความสำคัญอย่างมาก ในคราวที่พระองค์เสด็จเยือนประเทศไทย เมื่อปีพุทธศักราช 2527 พระองค์ได้เข้าเฝ้าสมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก พระประมุขแห่งคณะสงฆ์ ไทย เมื่อวันที่ 10 พฤษภาคม ได้ทรงสนทนาแลกเปลี่ยนความคิดเห็นอย่างกว้างขวาง ขอพระวิญญาณของพระองค์ จงสถิตเสวยความสุข ตลอดกาล”
สำหรับพระประวัติของสมเด็จพระสันตะปาปา จอห์น ปอล ที่ 2 ผู้เป็นที่รักยิ่งของชาวคาทอลิกพระองค์นี้ มีพระนามเดิมว่า คาโรล โจเซฟ วอจติลา(Carlo Jozef Wojtyla) ประสูติเมื่อวันที่ 18 พฤษภาคม ค.ศ.1920 ที่เมืองวาโดวิเช ประเทศโปแลนด์ ในครอบครัวที่บิดาเป็นอดีตนายทหารของ กองทัพโปแลนด์ ส่วนมารดาเป็นครู และมีพี่ชายอีกคนหนึ่ง
ปี 1938 ทรงศึกษาในระดับอุดมศึกษาที่มหาวิทยาลัยจาเยโลเนียน หลังจากนั้นหนึ่งปีทหารนาซีเยอรมันก็เข้ายึด ครองโปแลนด์ มหาวิทยาลัยจึงถูกปิด พระองค์ต้องไปทำ
งานในเหมืองถ่านหินเป็นเวลา 4 ปี ต่อมาจึงย้ายไปทำงาน ที่โรงงานเคมีภัณฑ์
ในปี 1942 ช่วงระหว่างสงครามโลกครั้งที่สอง พระองค์ได้แอบเรียนวิชาปรัชญากับพระคาร์ดินัล แห่งเมืองคราโคว์ จนสงครามยุติ จึงศึกษาต่อในวิชาเทววิทยาที่มหาวิทยาลัยจาเยโลเนียน จนกระทั่งเข้าสู่การเป็นบาทหลวง เมื่ออายุ 26 ชันษา จากนั้นจึงไปศึกษาต่อที่กรุงโรม จนสำเร็จปริญญาเอกทางเทววิทยาในปี 1948 ต่อมาในเดือนกรกฎาคม 1958 ได้รับการแต่งตั้งให้เป็นบิชอป และขึ้นเป็นอาร์กบิชอปเมื่อ เดือนมกราคม 1964 และเมื่อเดือนมิถุนายน ค.ศ.1967 พระ องค์ก็ได้รับการแต่งตั้งให้เป็นพระคาร์ดินัล
หลังการสิ้นพระชนม์ของสมเด็จพระสันตะปาปา จอห์น ปอล ที่ 1 คณะพระคาร์นินัลก็มีมติเลือกให้อาร์กบิชอปแห่ง เมืองคราโคว์ ซึ่งขณะนั้นมีพระชนมายุเพียง 58 ชันษา ขึ้นเป็นพระประมุขแห่งศาสนจักรนิกายโรมันคาทอลิก เมื่อวันที่ 16 ตุลาคม ค.ศ.1978
นับเป็นสมเด็จพระสันตะปาปาพระองค์แรกที่มิใช่ชาวอิตาเลี่ยนในรอบ 455 ปี ในประวัติศาสตร์ของพระศาสนจักรคาทอลิก และยังเป็นพระสันตะปาปาที่อายุน้อยที่สุดแห่งศตวรรษที่ 20 ทรงปกครองศาสนจักรรวมระยะเวลาทั้งสิ้น 26 ปี 5 เดือน 15 วัน ซึ่งยาวนานที่สุดเป็นอันดับที่ 3 ตามประวัติศาตร์ของศาสนจักรนิกายโรมันคาทอลิกอันยาวนานนับ 2,000 ปี
ตลอดระยะเวลาที่ทรงดำรงตำแหน่งนั้น สมเด็จพระสันตะปาปา จอห์น ปอล ที่ 2 ได้ทรงเดินทางไปพบคริสตศาสนิกชนทั่วโลกเสมอๆ และได้เสด็จเยือนประเทศต่างๆมากกว่า 100 ประเทศ
พระองค์ได้เคยเสด็จเยือนประเทศไทยเมื่อวันที่ 10-11 พฤษภาคม ค.ศ.1984 ในฐานะพระราชอาคันตุกะของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว นอกจากนี้ยังได้เข้าเฝ้าสมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ (วาสนมหาเถร) สมเด็จพระสังฆราช ณ วัดราชบพิธสถิตมหาสีมาราม ด้วย
สมเด็จพระสันตะปาปา เบเนดิกต์ ที่ 16 ประมุของค์ใหม่แห่งศาสนจักรนิกายโรมันคาทอลิก
หลังการสิ้นพระชนม์ของสมเด็จพระสันตะปาปา จอห์น ปอล ที่ 2 คณะพระคาร์ดินัลได้จัดประชุมเพื่อเลือก พระสันตะปาปาองค์ใหม่ และเมื่อวันที่ 19 เมษายนที่ผ่าน มา ศาสนจักรนิกายโรมันคาทอลิกก็ได้สมเด็จพระสันตะปาปาพระองค์ที่ 265 เป็นที่เรียบร้อยแล้ว ซึ่งพระองค์ทรงมีพระนามที่ทรงเลือกเองว่า “เบเนดิกต์ ที่ 16”
สมเด็จพระสันตะปาปา เบเนดิกต์ ที่ 16 ประสูติเมื่อวันที่ 16 เมษายน ค.ศ. 1927 มีพระนามเดิมว่า “โยเซฟ อาโลอิส รัตซิงเกอร์” พระ ชนมายุ 78 พรรษา ทรงเป็นชาวเยอรมัน และทรงเป็นสมเด็จพระสันตะปาปาองค์ที่ 2 ที่ไม่ได้เป็นชาวอิตาเลียนในรอบ 300 ปี (ต่อจากสมเด็จ พระสันตะปาปา จอห์น ปอล ที่ 2) โดยเป็นสมเด็จพระสันตะปาปาองค์ที่ 8 ที่ทรงเป็นชาวเยอรมัน ต่อจากสมเด็จพระสันตะปาปาเอเดรียน ที่ 6
เมื่อปี 1977 พระองค์ทรงได้รับการแต่งตั้งให้เป็นอาร์กบิชอปแห่งเมืองมิวนิค และเมืองไฟรซิง และจากนั้นในเดือน มิถุนายนก็ได้รับการแต่งตั้งจากสมเด็จพระสันตะปาปา ปอลที่ 6 ให้เป็นพระคาร์ดินัล
หลังเข้ามารับใช้สำนักวาติกันพระองค์ทรงเคยดำรงตำแหน่งผู้เชี่ยวชาญด้านเทววิทยายาวนานถึง 24 ปี ทว่าพระองค์ทรงมีแนวคิดที่คัดค้านหลักเทววิทยาแนวเสรีนิยม ของศาสนจักรในอเมริกาใต้
ในปี 1981 สมเด็จพระสันตะปาปา จอห์น ปอล ที่ 2 ทรงแต่งตั้งให้พระองค์เป็น ‘ผู้เฝ้าระวังคำสอนของคริสตศาสนจักร’ พระองค์ทรงทำงานร่วมกับสมเด็จพระสันตะปาปา จอห์น ปอลที่ 2 อย่างใกล้ชิดมาโดยตลอด
สมเด็จพระสันตะปาปา เบเนดิกต์ ที่ 16 ทรงมีแนวคิดอนุรักษ์นิยมมาก จุดยืนในการเป็นผู้ปกป้องคำสอนของศาสนจักร คือเครื่องรับประกันทางการเมืองและจิต วิญญาณที่เข้มแข็งของพระองค์ แต่ในเวลาเดียวกันก็ทำ ให้พระองค์ไม่เป็นที่ยอมรับในหมู่ผู้ซึ่งเห็นว่าคริสตจักรจำเป็นต้องมีการปฏิรูปบางอย่างเพื่อให้สอดคล้องกับสังคมสมัยใหม่
ในปี 2003 พระองค์ทรงเคยออกมาต่อต้านแนวคิดที่ต้องการให้มีนักบวชหญิงอย่างหัวชนฝา และยังคัดค้านการทำโคลนนิ่งมนุษย์ด้วย โดยมองว่าแนวคิดดังกล่าวขัดแย้งต่อหลักการของศาสนาคริสต์ นอกจากนี้ พระองค์ยังทรงออกมาวิพากษ์วิจารณ์ในเรื่องของผู้ที่มีรสนิยมชอบเพศเดียวกันว่าเป็นเหมือนปีศาจร้ายที่บั่นทอนหลักการของศาสนจักร