ศึกทะเลาะกันระหว่างกรมป่าไม้กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ กับเจ้าหน้าที่กรมอุทยานแห่งชาติของกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม กรณีพื้นที่ป่า ส.ป.ก.ทำให้ชาวบ้านได้รู้ว่าอะไรเป็นอะไร มีตื้นลึกหนาบางแค่ไหน
แต่จะมีคำถามที่ไม่มีใครตอบได้ก็คือว่า ทำไมพื้นที่ป่าไม้ของประเทศหดหายลงอย่างมากมาย ทั้งที่เราเคยมีนโยบายปิดป่าห้ามทำการค้าไม้
และทำไมจึงมีการบุกรุกป่าซึ่งเป็นภัยต่อเนื่องจากไฟไหม้ป่าเกิดขึ้นทุกปีในฤดูร้อนและสร้างความเสียหายหลายแสนไร่ ส่งผลกระทบต่อเศรษฐกิจ ระบบนิเวศวิทยา
ป่าไม้บนภูเขาหรือพื้นที่ราบที่ถูกไฟไหม้ย่อมสามารถเยียวยาตัวเองได้โดยระบบธรรมชาติและนิเวศวิทยา เมื่อมีฝนตกเพราะโครงสร้างใต้ดินไม่ได้เสียหาย
ถ้าปล่อยไว้ป่าไม้ สิ่งแวดล้อมจะกลับมาอุดมสมบูรณ์เหมือนเดิมถ้าไม่มีมนุษย์เข้าไปแสวงหาผลประโยชน์ไม่ว่าจะเป็นรูปแบบไหนก็ตาม
ที่ผ่านมาปัญหาการจัดสรรที่ดินทำกินให้กับประชาชนมักจะถูกใช้เป็นนโยบายหลักของรัฐบาลที่ต้องการคะแนนเสียง แน่นอนย่อมมีผู้แสวงหาผลประโยชน์ไปด้วยจากการได้เข้าครอบครองพื้นที่ป่า
ป่าไม้ถือว่าเป็นพื้นที่ทรัพยากรธรรมชาติสำคัญของประเทศ เป็นแหล่งที่ช่วยรักษาความอุดมสมบูรณ์ชุ่มชื้นแหล่งต้นน้ำลำธารและระบบนิเวศวิทยา รวมทั้งเป็นที่อยู่อาศัยของสัตว์หลากหลายชนิด
เกือบ 100 ปีมาแล้วประเทศไทยมีป่าไม้สักอุดมสมบูรณ์แต่ด้วยความจำเป็นทางเศรษฐกิจและวิสัยทัศน์คับแคบของผู้บริหารประเทศ ทำให้มีนโยบายเปิดป่าออกสัมปทานให้บริษัททำไม้จากต่างประเทศและในประเทศ
ภาพในอดีตจะเห็นการนำช้างเข้าไปในป่าตัดต้นไม้ชักลากซุงลงมา แล้วล่องส่งมาตามแม่น้ำสายหลักของประเทศจนถึงท่าเรือคลองเตยเพื่อส่งออกไปต่างประเทศ
รายได้จากไม้สัก ไม้เนื้อแข็ง และการเกษตรเช่นการปลูกข้าวจึงสำคัญต่อประเทศในยุคโน้นน่าเสียดายที่ต้นไม้สักขนาดใหญ่ต้องใช้เวลาหลายปีในการปลูกทดแทนซึ่งที่ผ่านมาได้ผลบ้าง และกลายเป็นแหล่งทำมาหากินของเจ้าหน้าที่ทุจริตคอร์รัปชัน
ประเทศไทยมีคำว่าป่าเสื่อมโทรมซึ่งเป็นการเปิดช่องให้เจ้าหน้าที่ของรัฐเข้าไปนำพื้นที่จัดสรรให้กับประชาชนผู้ต้องการแหล่งทำกินภายใต้โครงการ ส.ป.ก.เพื่อการเกษตร
จากเดิมได้ครอบครัวละ 10-15 ไร่แต่นักการเมืองเปลี่ยนแปลงขยายพื้นที่ให้เป็นครอบครัวละ 50 ไร่ซึ่งมากเกินพอสำหรับครอบครัวในการปลูกพืชเกษตรและข้าวก็ยังยังชีพ
โดยปกติแล้วพื้นที่ดิน ส.ป.ก.ไม่สามารถออกเอกสารสิทธิ์เพื่อถ่ายโอนกรรมสิทธิ์นอกจากทายาทในครอบครัวและมีวิธีการเลี่ยงกฎหมายโดยให้มีการรวบรวมพื้นที่ ส.ป.ก. และให้กลุ่มธุรกิจขนาดใหญ่เช่าหรือซื้อครอบครองไปทำประโยชน์
แน่นอนในกลุ่มนี้ย่อมมีนักการเมืองและผู้มีอิทธิพลในพื้นที่อยู่ด้วย มีการครอบครองพื้นที่โดยไม่ใช่เกษตรกรช่วงหลังได้มีการแก้กฎระเบียบต่างๆ ให้พื้นที่ ส.ป.ก.มีธุรกิจเกี่ยวโยงไม่ว่าจะเป็นปั๊มน้ำมันโรงงานหรือแม้กระทั่งรีสอร์ต
ถึงเวลาที่เราจะต้องเปลี่ยนทัศนคติและนโยบายเกี่ยวกับป่าไม้ได้แล้ว โดยยกเลิกคำว่าป่าเสื่อมโทรม และมีป่าเสื่อมโทรมไม่ได้หมายความว่าจะต้องจัดสรรให้ชาวบ้านก็ไปทำกิน
ป่าเสื่อมโทรมเกิดจากการที่กลุ่มผู้คิดร้ายได้เข้าไปเจาะไชวางยาหรือคว้านลำต้นต้นไม้เพื่อให้ตาย ให้ใกล้สิ้นสภาพป่าจากนั้นอ้างว่านำไปจัดสรรให้ชาวบ้านไร้ที่ทำกิน
ขณะที่พื้นที่ป่าหดหายและแหล่งต้นน้ำลำธารได้รับผลกระทบนโยบายของรัฐบาลควรจะยกเลิกการเปิดให้ป่าเสื่อมโทรมเป็นพื้นที่ทำกิน แต่ควรจะให้มีการปรับปรุงป่าเสื่อมโทรมให้เป็นป่าที่อุดมสมบูรณ์
การทำเช่นนี้อาจมีการจัดสรรงบประมาณหรือความร่วมมือจากองค์กรภาคเอกชนเพื่อฟื้นฟูป่าเพิ่มพื้นที่สีเขียวลดล้างการเสื่อมโทรมของสภาพดินและการพังทลายของดิน
นั่นหมายถึงสภาพที่ดีขึ้นของระบบนิเวศวิทยาสำหรับเกษตรกรและชาวชนบทที่พึ่งพาธรรมชาติในการยังชีพและต้องมีนโยบายป้องกันไฟป่า จัดการอย่างจริงจังมีโทษหนักสำหรับผู้ที่เผาป่าซึ่งทำให้เกิดมลพิษเป็นพิษอย่างที่เคยประสบมาแล้ว
ดังนั้นป่าเสื่อมโทรมควรจะต้องกลายสภาพเป็นป่าที่ถูกฟื้นฟูให้อยู่ในสภาพดีขึ้นเพื่อความอุดมสมบูรณ์ของแหล่งธรรมชาติเป็นรากฐานสำคัญของอนาคตของประเทศและคนรุ่นต่อไปที่ต้องเผชิญปัญหาโลกร้อน
ความพยายามนี้จะประสบผลสำเร็จก็ต่อเมื่อมีแรงกดดันจากประชาชนให้รัฐบาลและนักการเมืองต้องยอมตระหนักถึงเรื่องนี้และต้องสร้างจิตสำนึกให้คนในเมืองให้รู้ว่าการรับผิดชอบร่วมกันเท่านั้นที่จะทำให้เกิดความยั่งยืน ของทรัพยากรแผ่นดิน
นี่ไม่ใช่เรื่องง่ายเพราะนักเลือกตั้งเข้ามากุมอำนาจรัฐแล้วย่อมต้องแสวงหาผลประโยชน์จากงบประมาณและทรัพยากรแผ่นดิน กรณีพิพาทระหว่างสองกระทรวงเห็นชัดเจนว่ามีฝ่ายหนึ่งต้องการเอาป่าไปทำผลประโยชน์โดยวิธีการซับซ้อน
ที่พูดอย่างนี้เพราะพฤติกรรมเยี่ยงนี้ไม่ใช่ครั้งแรกก่อนหน้านี้มีการเลื่อนหมุดปรับแผนที่ดาวเทียมเพื่อเปิดทางให้ชาวบ้านก็ไปครอบครองและจากนั้นเปลี่ยนมือให้เป็นเจ้าของซึ่งมีอิทธิพลเป็นนายทุน
เป็นเรื่องที่คนไทยทุกคนต้องร่วมมือกันและทางหนึ่งที่จัดการกับปัญหาทุจริตคอร์รัปชันโดยการร่วมมือของนักการเมือง พ่อค้า และข้าราชการรวมทั้งกลุ่มที่จ้องหาผลประโยชน์คนอื่นด้วย