ซอฟต์เพาเวอร์สิ่งสะท้อนความเป็น

สิ่งที่เกี่ยวข้องกับคน ไม่ว่าจะเป็นคนชาติไหนจะมีอยู่เพียงสองสิ่งคือ สิ่งที่เราเป็นหรือ What We Are และสิ่งที่เรามีหรือ What We Have

ในสองสิ่งดังกล่าวข้างต้น สิ่งที่เราเป็นสะท้อนตัวตนที่แท้จริงของเรา สิ่งที่เรามีมิได้สะท้อนตัวตนของเรา เพราะสิ่งที่เรามีคนอื่นก็มีได้ แต่สิ่งที่เราเป็นคนอื่นเป็นไม่ได้ จะเป็นได้ก็แค่เหมือนหรือคล้ายคลึงบางส่วน จะเป็นทั้งหมดไม่ได้

ดังนั้น คำว่า ซอฟต์เพาเวอร์จึงหมายถึงสิ่งที่สะท้อนตัวตนของคนแต่ละชาติ ถึงแม้คนชาติอื่นจะมีสิ่งเดียวกัน แต่ความเป็นต่างกัน ตัวอย่างเช่น การทักทายเมื่อพบหน้ากัน คนไทยไหว้พร้อมกับกล่าวคำว่า สวัสดี คนอินเดียไหว้พร้อมกับคำกล่าว นมัสเต ถึงแม้คนสองชาติทักทายด้วยการไหว้เหมือนกัน แต่รูปแบบของการไหว้ต่างกัน คนไทยซึ่งเป็นผู้น้อยไหว้ด้วยการประนมมือยกขึ้นจรดหน้าผากระหว่างคิ้วทั้งสองข้าง และก้มศีรษะน้อมตัวลงเล็กน้อย ส่วนผู้ใหญ่รับไหว้ด้วยการประนมมือยกขึ้นวางกลางหน้าผาก ไม่ต้องก้มศีรษะและน้อมตัวลง ส่วนคนอินเดียประนมมือวางไว้กลางอกไม่ก้มศีรษะและไม่น้อมตัวลงที่เรียกว่า ประคองอัญชลี

ดังนั้น การไหว้แบบไทยซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของวัฒนธรรมไทย ซึ่งต่างจากการไหว้ของคนอินเดียดังกล่าวข้างต้น เป็นซอฟต์เพาเวอร์

ส่วนซอฟต์เพาเวอร์รูปแบบอื่นเช่น อาหารเป็นต้น ก็ทำนองเดียวกัน จะต้องสะท้อนถึงความเป็นไทย ซึ่งเกิดจากการคิดค้นของบรรพบุรุษไทย และมีการสืบทอดกันมาจากอดีตจนถึงปัจจุบัน

ด้วยเหตุนี้ ชนชาติที่จะมีซอฟต์เพาเวอร์หลากหลายให้หยิบยกขึ้นมาอวดชาวโลกได้ จะต้องเป็นชนชาติที่เก่าแก่เจริญรุ่งเรือง มีจารีตประเพณีและวัฒนธรรมหลากหลายสืบทอดกันมาหลายชั่วอายุคน และที่ยอมรับกันว่าเป็นแหล่งกำเนิดอารยธรรมของโลก ตามนัยแห่งวิชาประวัติศาสตร์และโบราณคดีมีอยู่ 5 แห่งคือ

1.อียิปต์โบราณ 2. ลุ่มน้ำเหลืองในจีนเหนือ 3. ลุ่มน้ำไทกริสและยูเฟรติสในเอเชียไมเนอร์ 4. ลุ่มน้ำสินธุในอินเดีย 5.ชนเผ่าอินคามายา

ส่วนประเทศนั้น ถึงแม้มิได้เป็นแหล่งกำเนิดอารยธรรมของโลกในแง่ของวิชาการ เพราะมีหลักฐานการมีประเทศเป็นของตนเองเมื่อ 1,800 ปีมานี้

แต่ในความเป็นจริงชนชาติไทยเกิดขึ้นและดำรงอยู่ก่อนหน้านี้นานแล้ว เพียงแต่เป็นคนกลุ่มน้อยอยู่ภายใต้การปกครองของชนชาติอื่น และการมีชนชาติก็ย่อมจะมีวัฒนธรรม ประเพณีเป็นของตนเอง

ด้วยเหตุนี้ ผู้เขียนจึงเห็นด้วยกับพรรคเพื่อไทยที่นำซอฟต์เพาเวอร์มาเป็นนโยบายของรัฐบาล เพื่อส่งเสริมการท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์ เพียงแต่กังวลในส่วนที่เกี่ยวข้องกับการดำเนินการ โดยเฉพาะในการคัดเลือกชนิดหรือประเภทของสิ่งที่จะนำมาส่งเสริมเป็นซอฟต์เพาเวอร์ และวิธีการนำเสนอให้ต่างชาติสนใจและเข้าใจถูกต้องก่อนเดินทางมาเที่ยวประเทศไทย
แต่ที่กังวลมากที่สุดเหนืออื่นใดก็คือ การใช้งบประมาณจำนวนนับพันล้านในการโปรโมตซอฟต์เพาเวอร์ จะคุ้มค่าหรือไม่และมากน้อยเพียงใด โดยเฉพาะอย่างยิ่ง ในการจัดซื้อจัดจ้างอย่าให้เหมือนโครงการรับจำนำข้าวของรัฐบาลพรรคเพื่อไทยในอดีตที่ผ่านมา

แต่การประเมินว่าคุ้มหรือไม่คุ้มจะต้องรอให้รัฐบาลดำเนินการไปก่อน

ดังนั้น ทุกฝ่ายโดยเฉพาะพรรคฝ่ายค้านและนักวิชาการทั้งหลาย การให้เวลารัฐบาลทำงานสักระยะหนึ่ง และระหว่างที่รอก็ขอให้ติดตามเก็บข้อมูลและออกมาท้วงติง พร้อมให้ข้อเสนอแนะได้ถ้าเห็นว่าสิ่งที่รัฐบาลทำมีแนวโน้มว่าจะออกนอกลู่นอกทางที่ควรจะเป็นหรือส่อเค้าว่าจะเกิดการทุจริต คอร์รัปชัน ฝ่ายค้านก็ขอยื่นญัตติอภิปรายไม่ไว้วางใจรัฐบาล เพื่อปกป้องผลประโยชน์ของประเทศและประชาชนโดยรวมได้

ในความเป็นจริง การส่งเสริมการท่องเที่ยวโดยใช้ซอฟต์เพาเวอร์เป็นจุดขายทำได้ไม่ยาก และลงทุนไม่มากเพียงแต่จัดทำภาพยนตร์ท่องเที่ยวทั่วไทยในเทศกาลสำคัญเช่น สงกรานต์ และเข้าพรรษา เป็นต้น ในทำนองเดียวกันกับภาพยนตร์ฝรั่งเรื่อง 80 วันรอบโลกหรือเขียนหนังสือแนะนำการท่องเที่ยวในทำนองเล่าเรื่องการเดินทางทั่วไทยเพื่อไปดูประเพณีและวัฒนธรรมของชนชาติไทย โดยใช้คนคนเดียวเดินทางไปพบเห็นสิ่งต่างๆ ในรูปแบบของวรรณกรรมที่เรียกว่า Narrative ก็ได้