โลกการเมืองระหว่างประเทศคงจะหายอกสั่นขวัญแขวนไปแล้วหลังจากที่ไม่มีอะไรเกิดขึ้นระหว่างจีนและสหรัฐฯ จนทำให้การเดินทางของประธานสภาผู้แทนราษฎรของสหรัฐฯ นางแนนซี เพโลซี เดินทางกลับประเทศโดยสวัสดิภาพ และต้องไปประเมินถึงผลได้ผลเสียจากการเดินทางเยือน 5 ประเทศในเอเชียครั้งนี้
แต่ที่รู้สึกยิ่งกว่ากระอักเลือดขณะนี้ก็คือไต้หวัน ซึ่งต้องทนรับสภาพกับการซ้อมรบอย่างเต็มรูปแบบโดยกองทัพประชาชนจีนช่วงวันที่ 4-7 เดือนนี้ ซึ่งฝ่ายจีนได้ประเคนสรรพาวุธทุกประเภททั้งเครื่องบินรบ เรือรบ ปิดล้อมเกาะไต้หวัน 6 ด้านแทบเดี้ยงเคลื่อนไหวไม่ได้ ธุรกิจนำเข้าส่ง สายการบินต้องหยุดชงัก
ความเสียหายยังต้องรอการประเมินจากการที่หลายเที่ยวบินต้องถูกยกเลิก เรือมากกว่า 45 ลำต้องเบี่ยงเส้นทางออกนอกพื้นที่เสี่ยงกับการถูกยิงในการซ้อมรบโดยกระสุนจริง เรือขนถ่ายก๊าซธรรมชาติเหลว 3 ลำต้องเบี่ยงเส้นทางออกไปให้พ้นภัย
เวลาที่ต้องใช้มากขึ้นกับการเดินทางของเรือหมายถึงต้นทุนที่เพิ่มขึ้นและจีนต้องลงทุนงบประมาณมหาศาลในการจัดฉากทำสงครามครั้งนี้ ซึ่งฝ่ายไต้หวันเชื่อว่าเป็นต้นแบบของการที่จะบุกเกาะไต้หวัน ถ้าจำเป็น
ไต้หวันรู้สึกเข็ดขี้อ่อนขี้แก่ เพราะการซ้อมรบด้วยกระสุนจริงครั้งนี้และใช้เวลานานอย่างนี้ไม่เคยเกิดขึ้นมาก่อน และคงไม่เป็นที่ต้องสงสัยเลยว่าจีนจะต้องทุ่มเททุกอย่างเพื่อให้ได้ไต้หวันเพียงอย่างเดียว แม้แต่จะยังไม่ยอมกระทำในครั้งนี้
ไต้หวันคงไม่ต้องสงสัยว่าจีนจะเอาจริงหรือไม่ในการที่จะควบรวมเกาะนี้ให้เป็นหนึ่งเดียวกับประเทศจีน แม้แต่คนไต้หวันส่วนหนึ่งยังออกมาเดินขบวนประท้วงการเยือนของนางเพโลซี ซึ่งจะมีผลทำให้ไต้หวันเป็นคล้ายฮ่องกงเร็วขึ้นกว่าที่ควรจะเป็น
คำถามต่อมาก็คือว่าประธานาธิบดีไต้หวัน นางไช่ อิงเหวิน เพื่อเป็นสายเหยี่ยวและต้องการอิสรภาพเต็ม 100 ในฐานะเป็นรัฐเอกราชจะคงอยู่ในตำแหน่งอีกนานหรือไม่หลังจากที่ชนะเลือกตั้งด้วยคะแนนเสียง 8.2 ล้านคน ใน 23 ล้านคน
การซ้อมรบของจีนครั้งนี้ถือว่าเป็นสถานการณ์ใกล้เคียงความจริงที่สุดของการบุกเข้ายึดเกาะไต้หวันโดยกองกำลัง เพราะทหารจีนกองทัพปลดปล่อยได้เตรียมกำลังไว้ที่มณฑลฝูเจี้ยนมากถึง 230,000 คนโดยที่จีนมีกองกำลังรวม 2 ล้านคน และมีทหารบกเกือบ 1 ล้านคน
ความเสียหายทางเศรษฐกิจที่มีต่อไต้หวันจากการซ้อมรบครั้งนี้ถือว่ามหาศาลมากกว่า 1,000 บริษัท ซึ่งผลิตขนมและอาหารต่างๆ 4,000 กว่าบริษัทถูกห้ามไม่ให้นำเข้าอาหารในประเทศจีนรวมทั้งสินค้าย่อยอย่างอื่นอีกด้วย
นับว่าธุรกิจบนเกาะไต้หวันได้รับผลไม่น้อยเพียงในระยะเวลา 4 วัน และยังมีคำถามอีกว่าถ้าจีนตัดสินใจยังไม่เลิกซ้อมรบโดยยืดไปอีก 4 ถึง 5 วัน เศรษฐกิจของไต้หวันก็คงจะยับเยินจอดไม่ต้องแจว
จากนี้ไปผู้นำรัฐบาลไต้หวันและภาคธุรกิจคงจะปรึกษาหารือในการประเมินท่าทีต่อข้อเสนอการรวมชาติกับจีนว่าจะเป็นอย่างไร สมควรที่จะมองสถานการณ์แต่ไม่จริงจังและเสี่ยงกับการแสดงแสนยานุภาพ ทั้งด้านการทหารของจีนให้เห็นและส่งผลกระทบต่อไต้หวันอีกรอบหนึ่งหรือไม่
ทางด้านฝ่ายนางแนนซี เพโลซี เธอคงไม่คิดอะไรมากนอกจากความภูมิใจว่าได้กระตุกหนวดมังกรในช่วงที่ประธานาธิบดี สี จิ้นผิงกำลังจะเข้ารับการเลือกตั้งอีกหนึ่งสมัยในการประชุมสมัชชาประชาชนในเดือนหน้าและก็เดือนพฤศจิกายน แต่คงไม่มีข้อสงสัย สี จิ้นผิงคงเป็นผู้นำจีนตลอดชีวิตแน่นอน
แต่ว่าชะตากรรมของประธานสภาผู้แทนฯ สหรัฐฯ ย่อมไม่มั่นคงเพราะการเยือน 5 ประเทศในเอเชียไม่ได้เพิ่มคะแนนนิยมของนางเพโลซีแต่อย่างใด ซ้ำร้ายช่วงการเยือนไต้หวันนั้นนักกีฬาบาสเกตบอลหญิงคนเด่นของสหรัฐฯ บริตต์นีย์ ไกรเนอร์ กำลังถูกนำตัวขึ้นศาลรัสเซียในข้อหามีน้ำมันกัญชาไว้ในครอบครอง
คนอเมริกันส่วนใหญ่จึงใจจดใจจ่อกับผลของคดีมากกว่าเรื่องนางเพโลซีใน ไต้หวัน ผลสุดท้ายศาลรัสเซียตัดสิน จำคุก 9 ปีซึ่งทำให้รัฐบาลสหรัฐฯ เร่งขอเจรจากับรัสเซียเพื่อแลกเปลี่ยนนักโทษโดยคาดว่าจะขอแลกตัวกับนายวิกเตอร์ บูท แต่ฝ่ายรัสเซียอ้างว่ายังไม่ว่างที่จะเจรจาเรื่องนี้
สหรัฐฯ อาจจะภูมิใจในการที่ชักชวนบริษัทไต้หวันเซมิคอนดักเตอร์ไปลงทุนตั้งโรงงานด้วยทุนมหาศาลที่รัฐแอริโซนาโดยมีสิทธิพิเศษด้านการลงทุนมากมาย แต่นั่นหมายความว่าโอกาสที่จะได้แร่หายาก และทรายซิลิก้า ที่มีอยู่มากมายในจีนและรัสเซียรวมถึงอัฟกานิสถานก็คงจะไม่ง่ายนักเพราะประเทศเหล่านี้ไม่ถูกกับสหรัฐฯ
รัฐบาลโจ ไบเดนเพียงต้องการให้โรงงานนี้อยู่ในสหรัฐฯ ไม่ต้องการให้ตกไปเป็นของจีนในกรณีที่บุกยึดเกาะไต้หวันไปแล้ว ผลิตภัณฑ์ของบริษัทนี้มีความสำคัญทุกอย่างเกี่ยวกับเรื่องธุรกิจไอที สหรัฐฯ จะยอมให้จีนเอาเทคโนโลยีไปอย่างง่ายไม่ได้ แต่จีนมีขีดความสามารถที่จะทำเซมิคอนดักเตอร์อย่างที่ไต้หวันทำมาแล้วได้
ศึกครั้งนี้ยังไม่จบจะต้องดูลีลาระหว่างผู้นำไต้หวันและผู้นำจีนว่าจะมีท่าทีแข็งกร้าวอย่างไรหรือไม่ โดยเฉพาะผู้นำไต้หวันซึ่งจะต้องพึ่งพาตลาดจีนมากมาย ดังนั้นการมีมิตรไกลบ้านและศัตรูใกล้บ้านคงเป็นบทเรียนสำหรับหลายประเทศที่อยู่ในชะตากรรมแบบนี้