“ความน่าจะเป็นที่จะติดโควิด” เป็นกี่เท่าของ “ความน่าจะเป็นที่จะแพ้วัคซีนโควิดอย่างรุนแรง” ?

ผศ.ดร.อานนท์ ศักดิ์วรวิชญ์
สาขาวิชาปัญญาและการวิเคราะห์ธุรกิจ
สาขาวิชาวิทยาการประกันภัยและการบริหารความเสี่ยง
คณะสถิติประยุกต์ สถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร์

ปัจจุบันไทยมีผู้ติดเชื้อโควิด-19 สะสมรวม 81,274 ราย ซึ่งตรวจพบเชื้อ แต่ที่ไม่ได้แสดงอาการและไม่ได้ตรวจเลย ที่เรียกว่า asymptomatic patient น่าจะมีมากกว่านี้อีก 4 เท่าหรือ 5 เท่า หรือราวสี่แสนกว่าราย เมื่อเทียบกับประชากรหกสิบห้าล้านคน เราอาจจะมีความชุกของผู้ติดเชื้อโควิด-19 สะสมไปแล้วกว่า 630 รายต่อประชากรแสนคน

และในความเป็นจริงอาจจะสูงกว่านี้ แต่ไม่มีใครทราบตัวเลขสถิติที่แน่นอน เราสนใจความชุก (Prevalence) ของโรคโควิด-19 แต่การหาตัวเลขสถิติที่ใกล้เคียงความเป็นจริงเป็นเรื่องที่ยากมาก

สมมุติว่าเราปัดตัวเลขกลม ๆ ว่า โอกาสติดโควิด-19 คือหนึ่งในร้อย แต่เราต้องไม่ลืมว่าในบางพื้นที่ เช่น อย่างเมื่อวานที่ตลาดแถวนนทบุรี active search finding ตรวจไปร้อยแม่ค้า เจอแม่ค้าติดโควิดถึงร้อยละ 25

ในบางคลัสเตอร์เช่น แถวชุมนุมคลองเตยก็น่าจะมีความน่าจะเป็นที่จะติดโควิด-19 สูงมาก เพราะไก่บินไม่ตกหลังคา และบ้านส่วนใหญ่เป็นบ้านเช่า อยู่รวมกันหลายคนในห้องเดียว ใช้ห้องน้ำรวมร่วมกัน หายใจรดกัน มีพื้นที่สัมผัสร่วมกันสูงมาก โอกาสติดจึงมีสูงมาก ซ้ำอากาศก็ยังถ่ายเทไม่ดีเท่าใดนัก

ตัวเลขสถิติผู้เสียชีวิตราว 350 ราย ตัวเลขผู้เสียชีวิตจากโควิด-19 น่าจะแม่นยำพอสมควร อาจจะสูงกว่านี้อีกไม่มาก ตัวเลขการตายไม่น่าจะพลาดไปจากความจริงมากนัก


เมื่อตอนที่โควิด-19 ระบาดใหม่ ๆ บริษัทประกันภัย ประกันชีวิตจำนวนมาก ออกประกันภัยโควิด-19 มีค่าเบี้ยประกันภัยไม่แพงมากนัก ตั้งแต่ 200-1800 บาท แล้วแต่ว่าจะจ่ายสินไหมให้มากน้อยแค่ไหน จ่ายวงเงินค่ารักษาแตกต่างกัน จ่ายเงินค่าห้องพักรักษาพยาบาลให้แตกต่างกันไป ตามเบี้ยประกันภัยที่ราคาแตกต่างกัน แต่ประกันภัยการติดโควิด-19 ในช่วงแรก ๆ นั้นขายดีมาก ทำให้บริษัทได้ยอดขายและได้กรมธรรม์เยอะมาก
แต่เมื่อโควิด-19 ระบาดหนักมากขึ้น ตอนนี้บริษัทต่าง ๆ เลิกรับประกันภัยนี้กันไปบ้าง เพราะเกิดการระบาดใหญ่ ขืนรับทำประกันภัยโควิด-19 ต่อ คือถ้าติดโควิด-19 แล้วได้สินไหมชดเชย บริษัทประกันภัยจะขาดทุน เพราะเวลานี้ระบาดไปทั่ว จึงหาซื้อประกันภัยโควิดได้ยากขึ้น ความน่าจะเป็นที่จะติดโควิดตอนนี้มีสูงมาก มีหลายบริษัทประกันภัยก็ยกเลิกการขายประกันโควิด-19 ไปเป็นการชั่วคราว หรือไม่ก็ปรับเพิ่มเบี้ยประกันภัยเพิ่มขึ้นเพื่อให้สอดคล้องกับสถานการณ์และความเสี่ยงที่เพิ่มขึ้นจากการระบาดของโควิด-19 ที่รุนแรงขึ้น

แม้ว่าเบี้ยประกันภัยโควิด-19 จะแพงขึ้น แต่ผมก็ยังอยากให้ทำประกันภัยโควิด เพราะเรายังมีโอกาสติดกันได้ และในเวลานี้ เตียงคนไข้ทั้ง ICU และแม้แต่โรงพยาบาลสนามก็เริ่มตึงมาก ไม่เพียงพอ

พลตรีนายแพทย์เหรียญทอง กล้าหาญ ผอ.โรงพยาบาลมงกุฎวัฒนะ คิดทำโรงพยาบาลไอซียูสนามขึ้นเป็นครั้งแรกในประเทศไทย ขณะนี้โรงพยาบาลราชวิถีก็กำลังจะทำตามและขอรับเงินบริจาคอยู่

แม้ว่ารัฐบาลโดยสำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติจะประกาศว่าติดโควิด-19 รักษาฟรี เบิกจ่ายโดย สปสช. แต่ถ้าไปโรงพยาบาลเอกชน ราคาที่ สปสช. จ่ายให้ก็ยังคงต่ำกว่าความเป็นจริงมาก และเมื่อออกจากโรงพยาบาลก็ต้องจ่ายเพิ่มเติมเอง

อย่างรายหนึ่งที่รู้จัก อยู่ใน ICU โรงพยาบาลเอกชน 30 วัน แล้วเสียชีวิตลงจากโควิด 19 โรงพยาบาลเบิกจ่ายกับ สปสช. ได้นิดหน่อย และจะเรียกเก็บเพิ่มจากญาติของผู้เสียชีวิตอีกล้านกว่าบาท ซึ่งอัตรานี้ก็ไม่ได้ถือว่าแพงสำหรับโรงพยาบาลเอกชน แต่ให้เอาศพออกไปเผาได้แล้วก็คงต้องมาตั้งหนี้กันอีกยาว

ดังนั้นหากทำประกันโควิด-19 ไว้ก็ย่อมจะดีกว่าในแง่ช่วยให้หาเตียงโรงพยาบาลได้ง่ายขึ้น เพราะบริษัทประกันภัยต้องรับผิดชอบจ่าย โรงพยาบาลเอกชนจะสบายใจรับเข้าไปรักษาได้ทันที ไม่ต้องรอคิวโรงพยาบาลของรัฐที่อาจจะนานกว่า แต่ค่าใช้จ่ายถูกกว่ามาก

เมื่อโควิดระบาดมากขึ้น มีนักการเมืองบางพรรค โดยเฉพาะ ส.ส. สองพรรคฝ่ายค้าน ได้รับการฉีดวัคซีนก่อนประชาชนจำนวนมาก โดยได้ฉีด Sinovac ไปมากมายหลายสิบคน เป็นที่น่าเสียดายว่า ไม่มีใครป่วยหรือตายหรือเกิด adverse event รุนแรงจากการฉีด Sinovac แม้แต่รายเดียว ถ้าพวกนี้ได้ฉีดวัคซีนแล้วอยู่รอดปลอดภัยดี ประชาชนควรอย่าโง่เชื่อพวกนี้ เพราะคนพวกนี้เอาตัวรอดก่อนประชาชนได้เสมอ

พวกนี้บอกไม่ดี แต่ไปแย่งประชาชนก่อน

และก็ไม่เห็นพวกนี้ตายหรือป่วยหนักหรือแพ้หนักสักราย พวกนี้พูดอะไร เชื่อไม่ได้หรอก แสดงให้เห็นว่า adverse event หรือการแพ้วัคซีนอย่างรุนแรงมีน้อยมาก

พอรัฐบาลสามารถจัดหาวัคซีนได้ 100 ล้านโดสสำหรับประชาชน 50 ล้านคนก็เกิดดราม่าวัคซีนว่าไม่มีประสิทธิภาพอีก วัคซีนตัวไหนที่รัฐบาลจัดหามาได้ ถือว่าเป็นวัคซีนที่มีประสิทธิภาพเลวหมด เฉพาะตัวที่รัฐบาลจัดหาไม่ได้ถึงเป็นวัคซีนที่มีประสิทธิภาพดี ส่วนวัคซีนตัวไหนที่รัฐบาลจัดหามาได้ถือว่าเลวหมด ด้อยประสิทธิภาพไปเสียทั้งหมด ดึงเรื่องชีวิตมนุษย์ให้กลายเป็นเรื่องการเมืองไปจนหมดสิ้น

ในความเป็นจริง Sinovac ฉีดมาแล้วทั่วโลก 800 ล้านโดส คนที่แพ้วัคซีนมีไหม มีแต่ไม่ถึงตาย เช่นเดียวกันกับ AstraZeneca ก็มีคนแพ้เช่นกัน Pfizer ก็มีคนแพ้ ทุกยี่ห้อก็มีคนแพ้หมด มากบ้างน้อยบ้าง ความน่าจะเป็นที่จะแพ้วัคซีนรุนแรงมีแค่ 1 ใน ล้าน

ความน่าจะเป็นที่จะแพ้วัคซีนรุนแรงนั้นต่ำมาก อาจจะแค่ 1-4 ในล้าน ถ้ามีความน่าจะเป็นสูงจะไม่มีบริษัทประกันภัยเอกชนออกมารับประกันแพ้วัคซีนโควิดให้ประชาชนทุกคนฟรีๆ หรอกครับ

ถ้าใครจองฉีดวัคซีนสำเร็จแล้วอย่าลืมไปลงทะเบียนประกันแพ้วัคซีนฟรี คุ้มครอง 60 วันนับจากวันที่ฉีด https://register.tipinsure.com/registercovid19/vaccine

ผมสอนคณิตศาสตร์ประกันภัยและการบริหารความเสี่ยง (Actuarial Science and Risk Management) พูดตรงๆ ว่า บริษัทประกันภัยแห่งนี้ไม่เสี่ยงอะไรเลยมากนัก การแพ้วัคซีนนั้นมีความน่าจะเป็นต่ำมากคือหนึ่งในล้านที่จะเกิด adverse event รุนแรงจากวัคซีน ดังนั้นจ่ายค่าสินไหมได้ เป็นการแสดงความรับผิดชอบต่อสังคม Corporate social responsibility: CSR ฟรีได้เลย เพราะต้นทุนถูกมาก อัตราการสูญเสีย (loss ratio) จะต่ำมาก หากมีการคิดเบี้ยประกัน ก็สมมุติว่าบริษัทลงเงินมาให้นิดหน่อยเป็นเบี้ยประกันก็ไม่แตกต่างกัน เนื่องจากความน่าจะเป็นที่จะ claim มีน้อยมาก

คำนวณแล้วบริษัทอาจจะเสียเงินนิดหน่อย ที่ทำแบบนี้ไม่ใช่อะไรหรอกครับ

อยากให้ประชาชนมีความมั่นใจที่จะไปฉีดวัคซีน

ความน่าจะเป็นที่จะแพ้วัคซีนโควิด-19 แค่หนึ่งในล้าน แจกฟรี เพื่อผลเชิงจิตวิทยา ให้ประชาชนเกิดความมั่นใจ กล้าไปฉีดวัคซีน ผมว่าอันนี้ทำดีมากนะครับ

เชียร์ให้ทุกคนฉีดวัคซีนโควิด -19 กันติดไม่ได้ 100% แต่กันตายได้แน่นอนครับผม

ความน่าจะเป็นที่จะติดโควิดหากคุณอยู่แถวตลาดแห่งหนึ่งแถวนนทบุรีอาจจะถึง 1 ใน 4 หรือถ้าทั่ว ๆ ไปก็อาจจะ 1 ในร้อย แต่ความน่าจะเป็นที่จะแพ้วัคซีนโควิด 19 อาจจะแค่หนึ่งในล้าน คิดแล้ว เป็น 10,000 ถึง 250,000 เท่า

ดังนั้นการฉีดวัคซีนโควิด-19 แล้วแพ้วัคซีนจึงเป็นความเสี่ยงที่คุ้มค่ามากกว่าความเสี่ยงจากการติดโควิด-19 เป็นอย่างยิ่ง ใครที่ได้มาเห็นคนไข้ที่ปอดอักเสบ ไตวาย หายใจไม่ออก ต้องเสียชีวิตอย่างทรมานในไอซียู พร้อมกับสายระโยงระยางทรมานน่าเวทนาเป็นอย่างยิ่ง จะเข้าใจได้ทันทีว่าทำไมจึงควรฉีดวัคซีนโควิด-19 ในทันที วัคซีนโควิด-19 ที่ดีที่สุดคือวัคซีนยี่ห้ออะไรก็ได้ที่ได้ฉีดทันทีเดี๋ยวนี้ เวลานี้ ให้เร็วที่สุด