เทอร์มินัล 2 ตัดแปะ รอยร้าวในรัฐบาล

"ฝั่งขวาเจ้าพระยา"
"โชกุน"

อาคารผู้โดยสารหลังที่ 2 ของสนามบินสุวรรณภูมิถูกขนานนามว่า เทอร์มินัล 2 ตัดแปะ เพราะว่าโครงการที่มีมูลค่างานก่อสร้างถึง 42,000 ล้านบาทนี้ไม่ได้มีการศึกษาความเหมาะสมความเป็นไปได้ใดๆ เลย อยากจะสร้างก็สร้าง เหมือนตัดเอารูปเทอร์มินัลมาแปะไว้ตรงที่บริษัท ท่าอากาศยานไทย จำกัด (มหาชน) หรือ ทอท. อยากจะสร้าง

ที่บอกว่าไม่ได้มีการศึกษามาก่อน ก็เพราะว่าข้อมูลที่ ทอท.อ้างถึงความจำเป็นที่จะต้องสร้างเทอร์มินัล 2 ตรงฝั่งทิศเหนือหรือฝั่งมอเตอร์เวย์นั้น ไม่สมเหตุสมผล เหมือนเป็นข้อมูลที่อ้างขึ้นมาเพื่อเป็นเหตุผลในการทำโครงการเท่านั้น แต่ไม่มีข้อเท็จจริงรองรับ

ตัวอย่างเช่น ที่อ้างว่าเทอร์มินัล 2 จะรองรับผู้โดยสารได้เพิ่มขึ้นปีละ 30 ล้านคน ในหนังสือเรื่อง ข้อเสนอแนะเพื่อป้องกันการทุจริต กรณีศึกษาโครงการพัฒนาท่าอากาศยานสุวรรณภูมิระยะที่ 2 กรณีการก่อสร้างส่วนต่อขยายอาคารผู้โดยสารด้านทิศเหนือ ที่สำนักงานคณะกรรมการป้องกันและปราบปรามการทุจริตแห่งชาติ หรือ ป.ป.ช. เสนอให้ที่ประชุม ครม.รับทราบเมื่อวันที่ 23 มีนาคมที่ผ่านมา ตั้งข้อสังเกตว่า

อาคารผู้โดยสารปัจจุบันมีหลุมจอดเครื่องบิน 51 หลุม รองรับผู้โดยสารได้ 46 ล้านคนต่อปี อาคารเทียบเครื่องบินรอง มีหลุมจอด 28 หลุมรับผู้โดยสารได้ 15 ล้านคนต่อปี แต่เทอร์มินัล 2 มีหลุมจอดเพียง 14 หลุมจอด ไม่น่าจะเพิ่มผู้โดยสารได้ 30 ล้านคน เป็นตัวเลขไม่สมดุลกับจำนวนอากาศยาน

หรือเรื่องเทอร์มินัล 2 จะทำให้สนามบินสุวรรณภูมิรองรับผู้โดยสารได้ปีละ 150 ล้านคน ก็เป็นเรื่องที่ยากจะเป็นไปได้ เพราะในโลกนี้ สนามบินที่รับผู้โดยสารได้มากที่สุด มีอยู่เพียง 2 สนามบิน แต่รองรับผู้โดยสารได้ปีละ 100 ล้านคนเท่านั้น

หรือปัญหาการสัญจรภายในสนามบินที่ผู้โดยสารจะต้องเดินไปไกลถึง 2 กิโลเมตร หรือใช้รถไฟฟ้าไร้คนขับ 2-3 ต่อ จากเทอร์มินัล 2 ไปขึ้นเครื่องที่อาคารเทียบเครื่องบินรอง เพราะเทอร์มินัล 2 มีหลุมจอดเครื่องบินไม่พอ

ข้อสังเกตในเรื่องเหล่านี้ของ ป.ป.ช. สะท้อนว่า โครงการเทอร์มินัล 2 ไม่ได้มีการศึกษาความเหมาะสม ความเป็นไปได้แต่อย่างใดเลย สมแล้วที่ถูกเรียกว่า เทอร์มินัลตัดแปะ

โครงการเทอร์มินัล 2 ตัดแปะ เคยถูกสภาพัฒน์คัดค้านมาแล้วครั้งหนึ่ง เมื่อปลายปี 2561 ในยุครัฐบาล คสช.โดยสภาพัฒน์เสนอให้ ทอท.ยึดตามแผนแม่บทพัฒนาสนามบินสุวรรณภูมิระยะที่ 2 คือ ขยายอาคารผู้โดยสารปัจจุบันด้านตะวันออก และตะวันตก ซึ่งจะทำให้รับผู้โดยสารได้เพิ่มขึ้นปีละ 30 ล้านคน จากปัจจุบัน 45 ล้านคน เป็น 75 ล้านคน หลังจากนั้นจึงไปสร้างอาคารผู้โดยสารหลังที่ 2 ทางทิศใต้ฝั่งถนนบางนา-ตราด ซึ่งจะทำให้รองรับผู้โดยสารรวมกันปีละ 120 ล้านคนได้ และกระจายความแออัดจากฝั่งมอเตอร์เวย์ไปทางฝั่งบางนา-ตราด

การขยายอาคารผู้โดยสารปัจจุบันด้านตะวันออกและตะวันตก ได้รับอนุมัติจาก คณะรัฐมนตรีตั้งแต่เดือนสิงหาคมปี 2553 แล้ว ส่วนต่อขยายด้านตะวันออก ออกแบบเสร็จแล้วและการศึกษาผลกระทบสิ่งแวดล้อมผ่านความเห็นชอบแล้ว สามารถก่อสร้างได้เลย โดยส่วนขยายทั้งสองฝั่งใช้งบประมาณ 12,000 ล้านบาท ถูกกว่าสร้างเทอร์มินัลตัดแปะถึง 30,000 ล้านบาท แต่รับผู้โดยสารได้เท่าๆ กัน คือ ปีละ 30 ล้านคน

สมาคมสถาปนิก สภาวิศวกร รวมทั้งองค์กรวิชาชีพ 12 องค์กร ต่างคัดค้าน แผนการสร้างเทอร์มินัล 2 ทางทิศเหนือ คือ ฝั่งมอเตอร์เวย์ใกล้กับอาคารผู้โดยสารปัจจุบัน เพราะไม่เป็นไปตามแผนแม่บท ที่กำหนดให้สร้างทางฝั่งทิศใต้ ถนนบางนา-ตราด และจะมีปัญหาในเรื่องการจราจรทางอากาศและการไหลเวียนของผู้โดยสารเป็นอย่างมาก

หลังการเลือกตั้งมีนาคม 2562 พรรคภูมิใจไทย ได้ดูแลกระทรวงคมนาคม ต้นสังกัด ทอท.เทอร์มินัล 2 ตัดแปะ ถูกผลักดันอีกครั้งหนึ่ง แต่ถูกสภาพัฒน์ทำหนังสือค้านเป็นครั้งที่ 2

พรรคภูมิใจไทยเปลี่ยนวิธีใหม่ เปลี่ยนชื่อการสร้างอาคารผู้โดยสารหลังที่ 2 เป็นส่วนต่อขยายอาคารผู้โดยสารด้านทิศเหนือ ให้กลมกลืนไปกับส่วนต่อขยายด้านตะวันออกและตะวันตก รวมทั้งให้นายศักดิ์สยาม ชิดชอบ รัฐมนตรีกระทรวงคมนาคม เสนอนายกรัฐมนตรี ให้ตั้งคณะกรรมการพิจารณาแนวทางเพิ่มขีดความสามารถอาคารผู้โดยสารสนามบินสุวรรณภูมิ มีนายอนุทิน ชาญวีรกูล รองนายกรัฐมนตรี และหัวหน้าพรรคภูมิใจไทย เป็นประธาน นายศักดิ์สยาม เป็นรองประธาน ตัวแทนสภาพัฒน์ กระทรวงคมนาคม เป็นกรรมการ เพื่อใช้คณะกรรมการชุดนี้ชนกับสภาพัฒน์

การประชุมคณะกรรมการครั้งแรก เมื่อวันที่ 15 มกราคมปีนี้ มีมติเห็นชอบขยายส่วนต่อด้านตะวันตก และตะวันออกของอาคารปัจจุบัน และส่วนขยายด้านทิศเหนือ คือ เทอร์มินัล 2 ตัดแปะ โดยไม่ได้ระบุว่า ให้ขยายส่วนไหนก่อน แต่มติที่ประชุมนี้ เป็นการยืนยันว่า จะให้ ทอท.สร้างเทอร์มินัล 2 ตัดแปะต่อไป

เทอร์มินัล 2 ตัดแปะ ตามรายงานการประชุมวันนั้น มีพื้นที่ถึง 3 แสนกว่าตารางเมตร มากกว่าส่วนขยายตะวันออก ตะวันตกที่มีพื้นที่รวมกัน 132,000 ตารางเมตรถึง 2 แสนตารางเมตร แต่มีช่องตรวจคนเข้าเมือง เคาน์เตอร์สายการบิน สายพานลำเลียงกระเป๋า จำนวนใกล้เคียงกัน จึงน่าสงสัยว่า พื้นที่ใช้สอยที่เหลืออีกตั้งมากมาย จะใช้สำหรับทำศูนย์การค้าหรืออย่างไร

หนังสือของ ป.ป.ช.ที่นำเสนอให้ที่ประชุม ครม.วันที่ 23 มีนาคมรับทราบ เสนอให้ ทอท.ยึดตามแผนแม่บท คือ ขยายอาคารผู้โดยสารปัจจุบัน แล้วจึงค่อยไปสร้างเทอร์มินัล 2 ที่ด้านทิศใต้ ซึ่งเป็นไปตามความเห็นของสภาพัฒน์ ขัดแย้งกับมติที่ประชุม คณะกรรมการชุดที่นายอนุทิน เป็นประธาน

หนังสือฉบับนี้ มีชื่อเป็นทางการว่า หนังสือข้อเสนอแนะ เพื่อป้องกันการทุจริต กรณีศึกษาโครงการพัฒนาท่าอากาศยานสุวรรณภูมิระยะที่ 2 กรณีการก่อสร้างส่วนต่อขยายอาคารผู้โดยสารด้านทิศเหนือ ตั้งชื่อเหมือนกับจะให้สงสัยกันว่า โครงการเทอร์มินัล ตัดแปะไม่โปร่งใส

แม้นายศักดิ์สยามจะบอกว่า ครม.รับทราบข้อเสนอของ ป.ป.ช.ไม่ได้เห็นชอบให้ระงับการสร้างเทอร์มินัล 2 ตัดแปะ แต่การที่หนังสือของ ป.ป.ช.ถูกชงเข้ามาให้ ครม.ทั้งคณะรับทราบ จะทำให้โครงการเทอร์มินัล 2 ตัดแปะ ยากที่จะผ่านความเห็นชอบของคณะรัฐมนตรี และเรื่องนี้จะเป็นอีกหนึ่งรอยร้าวในรัฐบาลระหว่างพรรคภูมิใจไทยกับพล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา