เมื่อแมลงวันตอมแมลงวันและสื่อตรวจสอบสื่อ กลไกที่สมควรเกิดขึ้นเพื่อให้สื่อไทยมีจรรยาบรรณ

ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.อานนท์ ศักดิ์วรวิชญ์
อาจารย์ประจำสาขาวิชา Business Analytics and Intelligence
และ Actuarial Science and Risk Management
คณะสถิติประยุกต์ สถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร์

ผมไม่เคยเชื่อว่าแมลงวันจะตอมแมลงวัน และผมก็ไม่เคยเชื่อในสิ่งทื่สื่อเรียกร้องมาโดยตลอดคือเสรีภาพในการแสดงความคิดเห็น Freedom of expression ก็ในเมื่อสื่อไทยบิดเบือนมากเหลือเกิน และไม่ได้ตรวจสอบกันเอง และการตรวจสอบขององค์กรสื่อทุกหน่วยงานก็แค่เสือกระดาษ ทำอะไรจริงไม่ได้ และพอสื่อที่มีปัญหาก็เกิดการลาออกจากองค์กรสื่อก็แค่นั้น ไม่มีน้ำยาจะทำอะไรทั้งสิ้น

เมื่อเร็วๆ นี้ ผมได้เห็นคลิปของ Brian หรือ Tony Catalucci อันเป็นชื่อแฝงเดิมของช่องยูทูป Land destroyer ได้ออกมาวิจารณ์สื่อไทยคือหนังสือพิมพ์ Bangkok Post ตามคลิปวีดีโอนี้ https://youtu.be/oFddpmt0f28 ว่าผู้อ่าน Bangkok Post ได้เข้ามาปั่น engagement ในหนังสือพิมพ์ โดยที่ Bangkok Post ไม่ได้ทำอะไร

ผมถือว่าไบรอันเป็นสื่อทางเลือกหรือสื่อสังคม แม้จะมีผู้ชมไม่มากเท่าสถานีโทรทัศน์ใหญ่ ๆ แต่ก็มีคนติดตามและกล่าวถึงมากมาโดยตลอด ผมจึงถือว่านี่เป็นปรากฏการณ์ที่น่าสนใจมากในสังคม เพราะนี่เป็นครั้งแรกที่ผมได้เห็นแมลงวันตอมแมลงวันและสื่อตรวจสอบสื่อด้วยกันเอง ซึ่งเป็นสิ่งที่สื่อต่าง ๆ ต้องการมากมาโดยตลอดแต่ไม่เคยเกิดขึ้น เพราะเกรงใจกันเอง เกี้ยเซี้ยกัน หรือไม่อยากเอามือไปซุกหีบอะไรก็ตามแต่
ในคลิปนี้ ไบรอันได้ตรวจสอบสื่อแล้วอธิบายว่า Bangkok Post สมยอมให้คนใช้ระบบ like / dislike สร้างภาพว่าม็อบมีคนชื่นชมมาก

ไบรอันระบุว่า Bangkok Post อาจจะยอมให้ผู้อ่านแต่งตัวเลข Engagement ด้วยการใช้ incognito tab หรือแทบที่ไม่ต้องปรากฏแสดงตัวว่าเป็นใคร ทำให้คน ๆ เดียวสามารถ กดชอบ หรือ ไม่ชอบ ซ้ำ ๆ ได้

ในคลิป Brian ได้สาธิตให้ดูด้วยว่ามันสามารถบิดเบือนยอด like / dislike ได้จริง เพราะ Bangkok post ไม่ได้ควบคุมตรงนี้ให้ดีพอ
หลังจากสื่อตรวจสอบควบคุมสื่อและแมลงวันได้ตอมแมลงวันแล้ว ผลออกมาน่าสนใจครับ

หนังสือพิมพ์ บางกอกโพสต์ ส่งจดหมายถึงไบรอัน ใช้หัวข้ออีเมล์ว่า Misleading and legally questionable video หรือวีดิทัศน์ที่มีปัญหาทางกฎหมายและทำให้เข้าใจผิด และขอให้ถอดคลิปที่วิจารณ์บางกอกโพสต์ ออกจาก Youtube โดยกล่าวหาว่า เป็นการดูหมิ่น พอไบรอันโทรไปถามว่า ดูหมิ่นตรงไหน จะให้แก้ตรงไหน ก็ไม่บอกอะไร มีแต่ขู่ว่า ถ้าไม่ถอดออกจากยูทูปจะฟ้องคดีหมิ่นประมาท

คำที่ใช้ใน e-mail ค่อนข้างรุนแรง คือ เรียกร้องให้ถอดคลิป เพราะทำให้เสียชื่อเสียง เป็นการกล่าวหาว่าร้ายที่ไม่ถูกต้องว่าหนังสือพิมพ์ของเรามีการจัดกระทำให้เกิด engagement กรุณาถอดคลิปออกในทันที


ผมได้อ่านจดหมายที่ไบรอันตอบโต้ Bangkok Post ไปเช่นกันครับ มีการแชร์กันให้ว่อนไลน์ครับ ขอแนบมาให้ดูและแปลให้แบบย่อ ๆ นะครับว่าไบรอันได้โต้ทางหนังสือพิมพ์ Bangkok Post ไปว่าอย่างไร

############

คุณกำลังกล่าวหาว่าผมหมิ่นประมาทและทำให้เสียชื่อเสียง ช่วยระบุให้ชัดเจนเจาะจงหน่อยว่าเนื้อหาส่วนไหนที่ทำให้เสียชื่อเสียง จะได้ปรึกษาทางกฎหมายว่าเป็นเช่นนั้นจริง หรือไม่ ซึ่งแท้จริงแล้วผมไม่ได้มีเจตนา

การกระทำเช่นนี้จะช่วยป้องกันไม่ให้เกิดเหตุการณ์เช่นนี้อีกในอนาคต และคิดว่าการได้รับคำอธิบายทุกสิ่งกระจ่างชัดเจนก่อนดำเนินการใด ๆ

ข้อกล่าวหานั้นไม่ชัดเจนทั้งที่ส่งมาทางอีเมลและที่โทรไปถาม เจตนาของคุณคือการไม่สนใจต่อการวิพากษ์วิจารณ์ใด ๆ ที่มีต่อหนังสือพิมพ์ของคุณ




ผมได้พูดแล้วอย่างชัดเจนในวีดิโอว่าเป็นปัญหาของผู้อ่าน Bangkok Post ที่จัดกระทำให้เกิด engagement

แทนที่จะจัดการแก้ไขจุดอ่อน คุณกลับคุกคามแทนคำขอบคุณ

การคุกคามว่าจะเป็นคดีอาญาเช่นนี้ แท้จริงแม้คุณจะแพ้คดีแต่ก็ยังส่งผลต่อชีวิตผม และทำให้ผมยุ่งยากหรือเป็นการข่มขู่ให้ผมกลัว

สำหรับหนังสือพิมพ์ที่ส่งเสริมผู้ประท้วงรัฐบาลบนท้องถนนและเสรีภาพในการแสดงความคิดเห็น ผมรู้สึกว่านี่คือการโจมตีคุกคามเสรีภาพในการแสดงความคิดเห็น และเป็นการคุกคามส่วนตัวเพื่อทำให้ผมต้องจำใจเงียบ

ถ้าหากไม่เป็นเช่นนี้ กรุณาอธิบาย ผมยินดีที่จะหาทางแก้ปัญหา และอธิบายเป้าประสงค์ของวีดิโอที่ผมทำตลอดจนเนื้อหา

ไบรอัน 

############

สำหรับผม ในฐานะที่เคยเป็นสื่อคือเคยเป็นนักข่าวมาก่อน ผมอยากเห็นคดีนี้ขึ้นสู่ศาล เพื่อให้เกิดการพิจารณาคดีไว้เป็นบรรทัดฐานสำหรับการที่สื่อตรวจสอบสื่อด้วยกันเอง เพื่อให้เกิดการควบคุมจรรยาบรรณของสื่อที่องค์กรสื่อต่าง ๆ เป็นแค่เสือกระดาษไม่เคยทำได้ และเมื่อสื่อตรวจสอบสื่อด้วยกันเอง แมลงวันตอมแมลงวันด้วยกันเองแบบนี้แล้ว มีคนที่เจ็บตัว ต่อไปบรรทัดฐานสื่อตรวจสอบสื่อในวงการสื่อไทยจะมีโอกาสที่จะเกิดขึ้นได้หรือไม่ ก็เป็นเรื่องที่น่าสนใจและน่าติดตามเป็นอย่างยิ่ง