"โสภณ องค์การณ์"
เห็นสภาพเพื่อนร่วมแผ่นดินในจังหวัดอุบลราชธานีประสบเคราะห์กรรมจากน้ำท่วมหนักแล้วต้องบอกว่าหนักหนาสาหัสจริงๆ เพราะความสูญเสียของผู้ที่มีบ้านชั้นเดียว แล้วระดับน้ำสูงเกือบมิดหลังคา หมายความว่าอะไรที่อยู่ในนั้นก็แทบไม่เหลือให้ใช้การได้อีก
ที่นอน เสื้อผ้า เฟอร์นิเจอร์ อุปกรณ์เครื่องใช้ต่างๆ ทุกอย่างในบ้านเสียหาย ต้องเริ่มต้นชีวิตใหม่ จัดหาซื้อทุกอย่าง ตั้งแต่จานช้อน กว่าจะได้ครบเหมือนเดิม ต้องใช้เงินและเวลาอีกนาน ถ้าไม่มีเงินเก็บสะสมไว้ รายได้ไม่แน่นอน คงต้องตกระกำลำบากนาน
ภัยธรรมชาติจากอุทกภัยสร้างความเสียหาย ถ้าเลี้ยงไก่ เป็ด หมู มีรถยนต์ ปิกอัพ มอเตอร์ไซค์ ขนย้ายไม่ทัน ต้องเสียเงินซ่อม ถ้ายังอยู่ในสภาพฟื้นฟูได้ ว่ากันง่ายๆ ไม่มีอะไรเหลือ ถ้าถูกไฟไหม้ หมดบ้าน อย่างน้อยรถ สัตว์เลี้ยง ยังอยู่เป็นทรัพย์สินได้บ้าง
อุทกภัยร้ายแรง ยากที่จะป้องกัน ถ้าอยู่ในพื้นที่ป่าโปร่ง อุ้ม หรือชะลอน้ำไม่ได้ แถมมีดินโคลนถล่ม เกิดในเวลากลางคืน หนีไม่ทัน อาจทำให้เสียชีวิตได้เช่นกัน
เหมือนในปี 2554 น้ำท่วมเกือบทั้งประเทศ ความเสียหายหลายหมื่นล้านบาท ต้องใช้เวลาฟื้นฟูเยียวยาอีกนาน อย่างที่ว่าไว้ ถ้าไม่มีกำลังทรัพย์ ก็สิ้นเนื้อประดาตัว
เป็นเคราะห์กรรมที่เลี่ยงไม่ได้ แม้จะมีมาตรการเยียวยา ก็จะไม่เหมือนเดิม ด้านชีวิตความเป็นอยู่ สภาวะของจิตใจ ความสูญเสียบางอย่างทรัพย์สินใช้ทดแทนไม่ได้
ความเสียหายจากน้ำท่วมที่อุบลฯ ยังรอการประเมิน แต่มหาศาลแน่ ทั้งเรือกสวนไร่นา บ้านที่อยู่อาศัย สัตว์เลี้ยง ยานพาหนะ ใครประสบภัยแบบนี้ หมดเนื้อหมดตัวแน่
เรามีปัญหาภัยแล้ง อุทกภัย ไฟป่า หรือภัยธรรมชาติประเภทอื่นๆ แผ่นดินไทยยังโชคดีไม่มีแผ่นดินไหว ภูเขาไฟ หรือพายุรุนแรงมาก เพราะมีปราการล้อมประเทศ ความเสียหายจากภัยธรรมชาติสร้างความเสียหายร้ายแรงก็เคยมี แต่แทบนับครั้งได้
ที่ร้ายแรง คาดไม่ถึง คือสึนามิหลายปีก่อน ในพื้นที่ภูเก็ต กระบี่ และจังหวัดใกล้เคียง เป็นผลจากเหตุที่เกิดนอกฝั่งเกาะสุมาตรา คนเสียชีวิตมากกว่า 200,000 ราย
วกกลับมาเรื่องน้ำท่วมในอุบลฯ และจังหวัดอื่นๆ เรามีหน่วยป้องกันสาธารณภัย หน่วยงานของรัฐ รวมทั้งหน่วยทหารพัฒนา ซึ่งมีเครื่องมือ ยานพาหนะ อุปกรณ์ต่างๆ เพื่อรับมือกับวิกฤตต่างๆ จากภัยธรรมชาติ และอุบัติภัยเช่นไฟไหม้ อุบัติเหตุร้ายแรง
เรามีเครื่องมือ พาหนะ อุปกรณ์ จำเป็นสำหรับช่วยเหลือกู้ภัยสำหรับปฏิบัติงานเพื่อบรรเทาสาธารณะภัย แต่ยังไม่เพียงพอ เพราะจากนี้ไปปัญหาจากภาวะโลกร้อน ความแปรปรวนของสภาวะอากาศ ทั้งเอลนีนโญ ลานินญา นับวันจะรุนแรง คาดเดายาก
แม้แต่ประเทศขนาดใหญ่ มีความพร้อม เช่นสหรัฐ จีน ก็ยังรับกับภัยพิบัติทางธรรมชาติได้ไม่เต็มที่ ไฟป่าในแคลิฟอร์เนีย เกิดแทบทุกปี ก็ยังเอาไม่อยู่ น้ำท่วมในจีนแต่ละครั้งรุนแรง ส่งผลกระทบต่อประชาชนหลายแสนคน เตรียมอย่างไรก็ไม่เพียงพอ
ในบ้านเรา รัฐบาลยังต้องจัดงบประมาณเพื่อจัดซื้อ จัดหาอุปกรณ์ต่างๆ แม้จะป้องกันไม่ได้ การช่วยเหลือต้องให้ทันเวลา เพื่อให้ทุกข์ของประชาชนได้รับการปัดเป่าให้เร็วที่สุด อย่างน้ำท่วมในอุบลฯ จังหวัดภาคอีสานและภาคอื่นๆ ทำให้เห็นได้ชัด
ที่ผ่านมา เราได้ยินคำว่า “เรือท้องแบน ถุงยังชีพ รถบรรทุกน้ำยามแล้ง” แล้วแต่ฤดูกาล วันก่อนหน่วยทหารพัฒนาใช้ “สะพานเหล็ก” เคลื่อนที่ไปเชื่อมต่อถนนที่ถูกน้ำพัดขาด เพราะกระแสน้ำแรง ทำให้ขาดการติดต่อ นี่เป็นมาตรการเยียวยาแก้ปัญหาได้เร็ว
มีแต่หน่วยทหารพัฒนาที่มีพาหนะพร้อมสร้างสะพานเคลื่อนที่ มีกี่ชุด ขนาดเท่าไหร่ พร้อมประจำการในทุกภาคของประเทศหรือไม่ ถ้าเกิดเหตุถนนสายเดียวมีช่วงขาดหลายจุด ความกว้างไม่เท่ากัน ถ้ามีรถไม่เพียงพอ ก็ไร้ความหมาย ช่วยได้ไม่เต็มที่
รถยกสะพานเคลื่อนที่มีหลายขนาดทั้งความกว้างความยาว บางจุดต้องใช้สะพานแบบวางระยะยาว มีช่วงความยาว อย่างที่เรียกว่า Bailey Bridge ซึ่งต่างจาก Mobile Bridge ติดกับรถ หรือ pontoon bridge เคลื่อนย้ายได้โดยง่าย ราคา ศักยภาพต่างกัน
คืนวันก่อนมีอุบัติเหตุ มีคนขับรถบรรทุกพ่วง 18 ล้อ ได้ขนหินภูเขาจาก อ.เขมราฐ จ.อุบลราชธานี ไปส่งที่ อ.ดอนตาล จ.มุกดาหาร เพื่อใช้สร้างพนังกั้นตลิ่งแม่น้ำโขง โดยคนขับฝ่าฝืนป้ายเตือน ห้ามรถบรรทุกหนักเกิน 12 ตันผ่าน ตรงไปตามสะพาน
จุดนั้นเป็นสะพานข้ามห้วยห้วยถ่ม เขตบ้านหินขัน ต.โคกสาร อ.ชานุมาน สะพานรับน้ำหนักของรถบรรทุกไม่ไหว หักพังตกลงไปในลำห้วย พร้อมรถบรรทุก ทำให้ชาวบ้านสัญจรไม่ได้ ต้องใช้เวลาสร้างสะพานใหม่ ใช้งบประมาณ เรียกค่าเสียหายจากเจ้าของรถ
ถ้าจะใช้รถมีสะพานเคลื่อนที่ ไม่เพียงพอเพราะลำห้วยกว้างเกินไป ต้องมีสะพานยาวแบบเบลีย์ประกอบโครงสร้างเพื่อใช้งานทันที การประกอบติดตั้งใช้เวลาไม่นาน จะคุ้มหรือไม่ถ้าต้องจัดหาซื้อสะพานแบบนี้ไว้ ขึ้นอยู่กับความจำเป็นในการเชื่อมโยงชุมชน
ราคาอาจสูงสำหรับสะพานเบลีย์ หรือไม่มากนักสำหรับรถยกสะพานเคลื่อนที่ แต่ถ้าจำเป็นต้องใช้ยามวิกฤต หน่วยงานของรัฐต้องพยายามให้มีความพร้อมรับงานกู้ภัย
ซื้อรถยนต์ รถถัง ปืนใหญ่ เครื่องบินรบ ก็ไม่ได้ใช้ทุกวัน มีบ้านหลายหลังก็ไม่ได้อยู่ครบทุกวัน อุปกรณ์ เครื่องมือ ยานกู้ภัยก็เช่นเดียวกัน ถ้าเห็นความทุกข์ยากลำบาก และการช่วยเหลือชีวิตมนุษย์ ก็ถือว่าเป็นเรื่องจำเป็นต้องมีไว้ ถ้าเอาใจใส่ชีวิตของประชาชน
อุบัติภัยบางประเภท คาดไม่ถึง อุปกรณ์ เครื่องมือบางอย่างต้องใช้เวลาจัดซื้อ แม้แต่รถกระเช้าใช้ดับเพลิงสำหรับอาคารสูงระฟ้า รถขุด รถยก อุปกรณ์เคลื่อนที่จำเป็นต้องใช้เมื่ออาคารขนาดใหญ่ ภูเขาถล่ม รัฐบาลมีหน้าที่จัดงบให้เพียงพอ
น้ำท่วมอุบลฯ ทำให้เห็นความขาดแคลนในอุปกรณ์ ยานพาหนะเพื่องานกู้ภัย
อย่าให้การจัดซื้อ ไม่ว่าจะเป็นหน่วยงานไหนของรัฐ หน่วยทหารพัฒนา หรือหน่วยบรรเทาสาธารณภัยขององค์กรใด ได้มีคำครหาว่ามีเงินทอน ค่านายหน้า ได้ของคุณภาพต่ำ ใช้งานไม่ได้ผล หรือใช้งานไม่เป็น เสียบ่อยจนต้องซ่อมแล้วซ่อมอีก ก็แล้วกัน!
น้ำท่วมอุบลฯ หรือพื้นที่อื่นๆ คงไม่ใช่ภัยพิบัติครั้งสุดท้ายในประเทศไทย!
