เอเจนซีส์ – เจ้าฟ้าชายนารูฮิโตะเสด็จขึ้นครองราชย์เป็นสมเด็จพระจักรพรรดิของญี่ปุ่นอย่างเป็นทางการเมื่อวันพุธ (1 พ.ค.) พร้อมกับการเริ่มต้นรัชสมัยเรวะ โดยจักรพรรดิองค์ที่ 126 แห่งบัลลังก์เบญจมาศองค์นี้ ทรงให้คำมั่นว่า จะเป็นสัญลักษณ์ของประเทศและความเป็นหนึ่งของประชาชน รวมทั้งจะระลึกถึงประชาชนเสมอ
ก่อนหน้านั้นหนึ่งวัน (30 เม.ย.) สมเด็จพระจักรพรรดิอากิฮิโตะ ทรงทำพิธีสละราชสมบัติที่เรียบง่ายและกระชับ หลังจากครองราชย์มายาวนานถึง 3 ทศวรรษ โดยตรัสขอบใจประชาชนและขอให้ญี่ปุ่นและโลกมีแต่สันติสุข
ตามทฤษฎีแล้ว สมเด็จพระจักรพรรดินารูฮิโตะที่ทรงมีพระชนมายุ 59 พรรษา สืบทอดราชบัลลังก์ต่อจากพระราชบิดาหลังเที่ยงคืนวันอังคาร ทว่า การขึ้นครองราชย์เป็นจักรพรรดิแห่งบัลลังก์เบญจมาศอย่างเป็นทางการจัดขึ้นในรูปของพระราชพิธีตอนช่วงเช้าวันพุธ ซึ่งเป็นไปอย่างเรียบง่ายและกระชับเช่นเดียวกัน โดยในพระราชพิธีส่วนแรกพระประยูรญาติที่เป็นสตรี ซึ่งรวมถึงจักรพรรดินีมาซาโกะ ไม่ได้ทรงรับอนุญาตให้เข้าร่วมพิธี
กระนั้น พระราชพิธีครั้งนี้ก็ถือเป็นครั้งแรกที่มีสตรีร่วมอยู่ในห้องพิธีด้วยคือ ซาสึกิ คาตายามะ ในฐานะสมาชิกคณะรัฐมนตรี
ในพระราชพิธีส่วนแรกนั้น เจ้าหน้าที่สำนักพระราชวังได้อัญเชิญเครื่องราชกกุธภัณฑ์อันเป็นสัญลักษณ์แห่งความเป็นจักรพรรดิมาถวาย ได้แก่ พระขรรค์และอัญมณี ‘มางาตามะ’ รูปทรงคล้ายหยดน้ำ รวมถึงตราแผ่นดินและตราพระราชลัญจกรส่วนพระองค์
เจ้าฟ้าชายอากิชิโนะ พระราชอนุชาและมกุฎราชกุมาร เสด็จร่วมในพิธีส่วนแรกนี้ด้วย ซึ่งใช้เวลาเพียง 5 นาที
สมเด็จพระจักรพรรดินีมาซาโกะในฉลองพระองค์สีขาวและสวมเทียร่าประดับเพชร เสด็จเข้าสู่ห้องพิธีในส่วนที่ 2 ของพระราชพิธี พร้อมพระประยูรญาติที่เป็นสตรีองค์อื่นๆ
หลังเสร็จพิธีที่จัดขึ้น ณ พระที่นั่งต้นสนในพระราชวังอิมพีเรียล สมเด็จพระจักรพรรดินารูฮิโตะ ซึ่งถือเป็นจักรพรรดิองค์แรกของญี่ปุ่นที่ประสูติหลังสงครามโลกครั้งที่ 2 รวมทั้งเป็นจักรพรรดิองค์แรกที่ได้รับการเลี้ยงดูจากพระราชบิดาและพระราชมารดาโดยตรง ได้ทรงยกย่องพระราชกรณียกิจของทั้งสองพระองค์ และตรัสว่า ทรงรู้สึกเคร่งขรึมจริงจังเมื่อคิดถึงภาระหน้าที่ที่จะต้องสืบทอด
กระนั้น พระองค์ทรงให้คำมั่นว่า จะปฏิบัติภารกิจตามที่บัญญัติในรัฐธรรมนูญโดยระลึกถึงประชาชนเสมอ และในฐานะสัญลักษณ์ของประเทศและความสามัคคีของประชาชน
สมเด็จพระจักรพรรดินารูฮิโตะในฉลองพระองค์สูทแบบตะวันตกและประดับด้วยเหรียญตราขนาดใหญ่หลายเหรียญ ยังตรัสอีกว่า ทรงหวังให้ประชาชนมีความสุข ประเทศชาติก้าวหน้า และโลกมีสันติสุข
หลังจากนั้นนายกรัฐมนตรีชินโซ อาเบะ แถลงในนามของประชาชนญี่ปุ่นว่า รัฐบาลมุ่งมั่นที่จะสร้างอนาคตที่สดใส สงบสุข และเต็มไปด้วยความหวังเพื่อความภาคภูมิใจของคนญี่ปุ่น ท่ามกลางสถานการณ์โลกที่เปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว
สมเด็จพระจักรพรรดินารูฮิโตะจะเสด็จฯออกยังพระบัญชรที่พระบรมมหาราชวังให้ประชาชนเข้าเฝ้าฯ เป็นครั้งแรกในวันเสาร์ (4) ก่อนจะมีพระราชพิธีขึ้นครองราชย์อย่างเป็นทางการที่จะจัดขึ้นอย่างยิ่งใหญ่ในวันที่ 22 ตุลาคม โดยเชิญบุคคลสำคัญภายในประเทศและทั่วโลกร่วมเป็นสักขีพยาน
ประธานาธิบดีโดนัลด์ ทรัมป์ของสหรัฐฯ ซึ่งจะเป็นผู้นำต่างชาติคนแรกที่ได้เข้าเฝ้าสมเด็จพระจักรพรรดินารูฮิโตะระหว่างเดินทางเยือนญี่ปุ่นปลายเดือนนี้ แสดงความยินดีต่อเหตุการณ์ประวัติศาสตร์ครั้งนี้ และสำทับว่า อเมริกาจะกระชับความสัมพันธ์กับญี่ปุ่นแน่นแฟ้นขึ้น
ด้านประธานาธิบดีสี จิ้นผิงของจีน ส่งความปรารถนาดีไปยังญี่ปุ่นเช่นเดียวกัน ด้านประธานาธิบดีมุน แจอินของเกาหลีใต้ แสดงความหวังว่า สมเด็จพระจักรพรรดินารูฮิโตะจะทรงจดจำได้ถึงความเจ็บปวดของสงครามและสานต่อแนวทางเพื่อสร้างสันติภาพเช่นเดียวกับพระราชบิดา
ทั้งนี้ ความสัมพันธ์ระหว่างญี่ปุ่นกับเพื่อนบ้านอัดแน่นไปด้วยความทรงจำขมขื่นของช่วงสงคราม แม้ช่วงที่ผ่านมาความสัมพันธ์กับปักกิ่งเริ่มดีขึ้น แต่กับโซลยังคงเหินห่างเย็นชา
กระนั้น จากประสบการณ์ในการเดินทางไปศึกษาต่อและใช้ชีวิตในต่างประเทศยาวนานของจักรพรรดินารูฮิโตะและจักรพรรดินีมาซาโกะ ที่ทรงมีพระชนมายุ 55 พรรษา และเคยเป็นนักการทูตมาก่อน จึงมีความคาดหวังกันว่า ทั้งสองพระองค์จะทรงมีทัศนคติมุมมองที่เป็นสากลมากขึ้น รวมทั้งเข้าใจชีวิตความเป็นอยู่ของประชาชนมากขึ้น
สมเด็จพระจักรพรรดิพระองค์ใหม่ยังสนพระทัยเกี่ยวกับการอนุรักษ์น้ำ เนื่องจากทรงเคยศึกษาระบบการขนส่งของยุคกลาง อีกทั้งสนพระทัยในปัญหาสิ่งแวดล้อม ขณะที่จักรพรรดินีสนพระทัยในประเด็นเกี่ยวกับเด็กที่มีปัญหาหรือยากจน
เมื่อครั้งยังเป็นมกุฎราชกุมาร เจ้าฟ้าชายนารูฮิโตะเคยตรัสว่า ราชวงศ์ควรปรับเปลี่ยนให้ทันยุคสมัย และตอนที่ทรงเสกสมรสกับเจ้าหญิงมาซาโกะซึ่งเป็นสามัญชน ยังทรงประกาศว่า จะปกป้องพระชายาทุกวิถีทาง
หลังจากทรงเสกสมรส เจ้าหญิงมาซาโกะทรงมีอาการประชวรเนื่องจากความเครียดจากการปรับตัว โดยที่เห็นกันว่าน่าจะรวมถึงการที่พระองค์ต้องเผชิญความกดดันมหาศาลจากความวาดหวังว่าพระองค์จะต้องทรงมีพระราชโอรส อย่างไรก็ตาม เดือนธันวาคมที่ผ่านมา เจ้าหญิงมาซาโกะทรงออกคำแถลงเนื่องในวันคล้ายวันพระราชสมภพว่า จะพยายามอย่างดีที่สุดในฐานะจักรพรรดินี แม้ยังมีความรู้สึกไม่มั่นคงก็ตาม
ทั้งสองพระองค์มีพระราชธิดาองค์หนึ่งพระชนมายุ 17 พรรษา ทรงพระนามว่า เจ้าหญิงอากิโกะ ซึ่งไม่สามารถสืบทอดราชบัลลังก์ได้
จากการขึ้นครองราชย์ของสมเด็จพระจักรพรรดินารูฮิโตะ เท่ากับการสิ้นสุดรัชสมัยเฮเซและการเริ่มต้นรัชสมัยเรวะ ท่ามกลางบรรยากาศการเฉลิมฉลองและวันหยุดยาวที่ไม่เคยมีมาก่อนนานถึง 10 วัน
คลับทั่วญี่ปุ่นจัดกิจกรรมนับถอยหลังกันอย่างคึกคักเมื่อคืนวันอังคาร รวมทั้งมีการจุดพลุขึ้นสู่ท้องฟ้า
เช้าวันพุธ ป้ายไฟของระบบรถไฟใต้ดินในโตเกียวขึ้นข้อความแสดงความยินดีต่อการขึ้นครองราชย์ของจักรพรรดินารูฮิโตะ และพนักงานในร้านขายสินค้าอิเล็กทรอนิกส์แห่งหนึ่งสวมเสื้อสีแดงมีคำว่า “สุขสันต์รัชสมัยเรวะ”
ก่อนหน้านั้นหนึ่งวัน (30 เม.ย.) สมเด็จพระจักรพรรดิอากิฮิโตะ ทรงทำพิธีสละราชสมบัติที่เรียบง่ายและกระชับ หลังจากครองราชย์มายาวนานถึง 3 ทศวรรษ โดยตรัสขอบใจประชาชนและขอให้ญี่ปุ่นและโลกมีแต่สันติสุข
ตามทฤษฎีแล้ว สมเด็จพระจักรพรรดินารูฮิโตะที่ทรงมีพระชนมายุ 59 พรรษา สืบทอดราชบัลลังก์ต่อจากพระราชบิดาหลังเที่ยงคืนวันอังคาร ทว่า การขึ้นครองราชย์เป็นจักรพรรดิแห่งบัลลังก์เบญจมาศอย่างเป็นทางการจัดขึ้นในรูปของพระราชพิธีตอนช่วงเช้าวันพุธ ซึ่งเป็นไปอย่างเรียบง่ายและกระชับเช่นเดียวกัน โดยในพระราชพิธีส่วนแรกพระประยูรญาติที่เป็นสตรี ซึ่งรวมถึงจักรพรรดินีมาซาโกะ ไม่ได้ทรงรับอนุญาตให้เข้าร่วมพิธี
กระนั้น พระราชพิธีครั้งนี้ก็ถือเป็นครั้งแรกที่มีสตรีร่วมอยู่ในห้องพิธีด้วยคือ ซาสึกิ คาตายามะ ในฐานะสมาชิกคณะรัฐมนตรี
ในพระราชพิธีส่วนแรกนั้น เจ้าหน้าที่สำนักพระราชวังได้อัญเชิญเครื่องราชกกุธภัณฑ์อันเป็นสัญลักษณ์แห่งความเป็นจักรพรรดิมาถวาย ได้แก่ พระขรรค์และอัญมณี ‘มางาตามะ’ รูปทรงคล้ายหยดน้ำ รวมถึงตราแผ่นดินและตราพระราชลัญจกรส่วนพระองค์
เจ้าฟ้าชายอากิชิโนะ พระราชอนุชาและมกุฎราชกุมาร เสด็จร่วมในพิธีส่วนแรกนี้ด้วย ซึ่งใช้เวลาเพียง 5 นาที
สมเด็จพระจักรพรรดินีมาซาโกะในฉลองพระองค์สีขาวและสวมเทียร่าประดับเพชร เสด็จเข้าสู่ห้องพิธีในส่วนที่ 2 ของพระราชพิธี พร้อมพระประยูรญาติที่เป็นสตรีองค์อื่นๆ
หลังเสร็จพิธีที่จัดขึ้น ณ พระที่นั่งต้นสนในพระราชวังอิมพีเรียล สมเด็จพระจักรพรรดินารูฮิโตะ ซึ่งถือเป็นจักรพรรดิองค์แรกของญี่ปุ่นที่ประสูติหลังสงครามโลกครั้งที่ 2 รวมทั้งเป็นจักรพรรดิองค์แรกที่ได้รับการเลี้ยงดูจากพระราชบิดาและพระราชมารดาโดยตรง ได้ทรงยกย่องพระราชกรณียกิจของทั้งสองพระองค์ และตรัสว่า ทรงรู้สึกเคร่งขรึมจริงจังเมื่อคิดถึงภาระหน้าที่ที่จะต้องสืบทอด
กระนั้น พระองค์ทรงให้คำมั่นว่า จะปฏิบัติภารกิจตามที่บัญญัติในรัฐธรรมนูญโดยระลึกถึงประชาชนเสมอ และในฐานะสัญลักษณ์ของประเทศและความสามัคคีของประชาชน
สมเด็จพระจักรพรรดินารูฮิโตะในฉลองพระองค์สูทแบบตะวันตกและประดับด้วยเหรียญตราขนาดใหญ่หลายเหรียญ ยังตรัสอีกว่า ทรงหวังให้ประชาชนมีความสุข ประเทศชาติก้าวหน้า และโลกมีสันติสุข
หลังจากนั้นนายกรัฐมนตรีชินโซ อาเบะ แถลงในนามของประชาชนญี่ปุ่นว่า รัฐบาลมุ่งมั่นที่จะสร้างอนาคตที่สดใส สงบสุข และเต็มไปด้วยความหวังเพื่อความภาคภูมิใจของคนญี่ปุ่น ท่ามกลางสถานการณ์โลกที่เปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว
สมเด็จพระจักรพรรดินารูฮิโตะจะเสด็จฯออกยังพระบัญชรที่พระบรมมหาราชวังให้ประชาชนเข้าเฝ้าฯ เป็นครั้งแรกในวันเสาร์ (4) ก่อนจะมีพระราชพิธีขึ้นครองราชย์อย่างเป็นทางการที่จะจัดขึ้นอย่างยิ่งใหญ่ในวันที่ 22 ตุลาคม โดยเชิญบุคคลสำคัญภายในประเทศและทั่วโลกร่วมเป็นสักขีพยาน
ประธานาธิบดีโดนัลด์ ทรัมป์ของสหรัฐฯ ซึ่งจะเป็นผู้นำต่างชาติคนแรกที่ได้เข้าเฝ้าสมเด็จพระจักรพรรดินารูฮิโตะระหว่างเดินทางเยือนญี่ปุ่นปลายเดือนนี้ แสดงความยินดีต่อเหตุการณ์ประวัติศาสตร์ครั้งนี้ และสำทับว่า อเมริกาจะกระชับความสัมพันธ์กับญี่ปุ่นแน่นแฟ้นขึ้น
ด้านประธานาธิบดีสี จิ้นผิงของจีน ส่งความปรารถนาดีไปยังญี่ปุ่นเช่นเดียวกัน ด้านประธานาธิบดีมุน แจอินของเกาหลีใต้ แสดงความหวังว่า สมเด็จพระจักรพรรดินารูฮิโตะจะทรงจดจำได้ถึงความเจ็บปวดของสงครามและสานต่อแนวทางเพื่อสร้างสันติภาพเช่นเดียวกับพระราชบิดา
ทั้งนี้ ความสัมพันธ์ระหว่างญี่ปุ่นกับเพื่อนบ้านอัดแน่นไปด้วยความทรงจำขมขื่นของช่วงสงคราม แม้ช่วงที่ผ่านมาความสัมพันธ์กับปักกิ่งเริ่มดีขึ้น แต่กับโซลยังคงเหินห่างเย็นชา
กระนั้น จากประสบการณ์ในการเดินทางไปศึกษาต่อและใช้ชีวิตในต่างประเทศยาวนานของจักรพรรดินารูฮิโตะและจักรพรรดินีมาซาโกะ ที่ทรงมีพระชนมายุ 55 พรรษา และเคยเป็นนักการทูตมาก่อน จึงมีความคาดหวังกันว่า ทั้งสองพระองค์จะทรงมีทัศนคติมุมมองที่เป็นสากลมากขึ้น รวมทั้งเข้าใจชีวิตความเป็นอยู่ของประชาชนมากขึ้น
สมเด็จพระจักรพรรดิพระองค์ใหม่ยังสนพระทัยเกี่ยวกับการอนุรักษ์น้ำ เนื่องจากทรงเคยศึกษาระบบการขนส่งของยุคกลาง อีกทั้งสนพระทัยในปัญหาสิ่งแวดล้อม ขณะที่จักรพรรดินีสนพระทัยในประเด็นเกี่ยวกับเด็กที่มีปัญหาหรือยากจน
เมื่อครั้งยังเป็นมกุฎราชกุมาร เจ้าฟ้าชายนารูฮิโตะเคยตรัสว่า ราชวงศ์ควรปรับเปลี่ยนให้ทันยุคสมัย และตอนที่ทรงเสกสมรสกับเจ้าหญิงมาซาโกะซึ่งเป็นสามัญชน ยังทรงประกาศว่า จะปกป้องพระชายาทุกวิถีทาง
หลังจากทรงเสกสมรส เจ้าหญิงมาซาโกะทรงมีอาการประชวรเนื่องจากความเครียดจากการปรับตัว โดยที่เห็นกันว่าน่าจะรวมถึงการที่พระองค์ต้องเผชิญความกดดันมหาศาลจากความวาดหวังว่าพระองค์จะต้องทรงมีพระราชโอรส อย่างไรก็ตาม เดือนธันวาคมที่ผ่านมา เจ้าหญิงมาซาโกะทรงออกคำแถลงเนื่องในวันคล้ายวันพระราชสมภพว่า จะพยายามอย่างดีที่สุดในฐานะจักรพรรดินี แม้ยังมีความรู้สึกไม่มั่นคงก็ตาม
ทั้งสองพระองค์มีพระราชธิดาองค์หนึ่งพระชนมายุ 17 พรรษา ทรงพระนามว่า เจ้าหญิงอากิโกะ ซึ่งไม่สามารถสืบทอดราชบัลลังก์ได้
จากการขึ้นครองราชย์ของสมเด็จพระจักรพรรดินารูฮิโตะ เท่ากับการสิ้นสุดรัชสมัยเฮเซและการเริ่มต้นรัชสมัยเรวะ ท่ามกลางบรรยากาศการเฉลิมฉลองและวันหยุดยาวที่ไม่เคยมีมาก่อนนานถึง 10 วัน
คลับทั่วญี่ปุ่นจัดกิจกรรมนับถอยหลังกันอย่างคึกคักเมื่อคืนวันอังคาร รวมทั้งมีการจุดพลุขึ้นสู่ท้องฟ้า
เช้าวันพุธ ป้ายไฟของระบบรถไฟใต้ดินในโตเกียวขึ้นข้อความแสดงความยินดีต่อการขึ้นครองราชย์ของจักรพรรดินารูฮิโตะ และพนักงานในร้านขายสินค้าอิเล็กทรอนิกส์แห่งหนึ่งสวมเสื้อสีแดงมีคำว่า “สุขสันต์รัชสมัยเรวะ”