ผู้จัดการรายวัน360-“สนธิรัตน์” สั่งใช้มาตรา 30 ของ พ.ร.บ.สิทธิบัตร ให้อธิบดีกรมทรัพย์สินทางปัญญายกเลิกคำขอจดสิทธิบัตร “สารสกัดจากกัญชา” ยุติปมปัญหาที่สังคมข้องใจ คาดภายในสัปดาห์นี้รู้ผล พร้อมแจ้งข่าวดี ล่าสุดมี 2 คำขอที่ผู้ยื่นได้ละทิ้งคำขอไปแล้ว และอีก 1 กำลังจะละทิ้ง ส่วนที่เหลือ 7 คำขอ เป็นคำขอที่มีสารสกัดกัญชาเป็นส่วนประกอบ ยังยื่นจดได้ตามกฎหมาย เหตุเป็นการประดิษฐ์คิดค้น ยืนยันนักวิจัยไทยที่จะใช้สารสกัดจากกัญชาทำตำรับยา ทำยา ก็ทำได้ ไม่มีข้อจำกัด
นายสนธิรัตน์ สนธิจิรวงศ์ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงพาณิชย์ เปิดเผยถึงความคืบหน้าการแก้ไขปัญหาการจดสิทธิบัตร “สารสกัดจากกัญชา” ที่สังคมมีข้อกังวลว่าการแก้ไขปัญหาดังกล่าวกรมทรัพย์สินทางปัญญาได้ดำเนินการต่อเนื่องมาตั้งแต่สัปดาห์ที่แล้ว เพื่อหาช่องทางในการดำเนินการให้ถูกต้องตามที่ พ.ร.บ.สิทธิบัตรกำหนด เพราะกฎหมายฉบับนี้มีความซับซ้อน และมีกระบวนการดำเนินการพอสมควร จึงต้องทำให้รอบคอบ แต่ในที่สุดได้พิจารณาแล้วเห็นว่าสารสกัดจากกัญชาเป็นสารสกัดจากพืช และมาตรา 9 ของกฎหมายได้กำหนดไว้ว่าไม่สามารถจดสิทธิบัตรได้ จึงได้ขอให้ดำเนินการตามกฎหมายโดยใช้มาตรา 30 พิจารณายกเลิกคำขอดังกล่าว
“ตอนนี้มีคำขอที่ยื่นจดสิทธิบัตรสารสกัดจากกัญชาเพียงคำขอเดียวจากทั้งหมด 11 คำขอ ได้ขอให้อธิบดีกรมทรัพย์สินทางปัญญาไปดำเนินการต่ออย่างรอบคอบ ดำเนินการตามกฎหมายแล้ว ส่วนขั้นตอนการดำเนินการจะเป็นเรื่องของรายละเอียดตามกฎหมายที่จะดำเนินการต่อไป แต่ตอนนี้ พูดได้ว่าคำขอจดสิทธิบัตรสารสกัดจากกัญชาที่เป็นที่สนใจของสังคมได้มีข้อยุติแล้ว โดยใช้มาตรา 30 จัดการ และขั้นตอนตามกฎหมายน่าจะใช้เวลาไม่นาน คาดว่าจะแล้วเสร็จภายในสัปดาห์นี้” นายสนธิรัตน์กล่าว
นายสนธิรัตน์กล่าวว่า ในจำนวนคำขอจดสิทธิบัตรทั้ง 11 คำขอ ได้มีการละทิ้งคำขอไปแล้ว 2 คำขอ เพราะภายหลังการประกาศโฆษณาแล้ว ผู้ยื่นคำขอไม่มายื่นให้ตรวจสอบความใหม่ภายในระยะเวลาที่กำหนด ส่งผลให้คำขอจะไม่อยู่ในระบบอีกต่อไป และอยู่ระหว่างการพิจารณาละทิ้งอีก 1 คำขอ ส่วนคำขอที่เหลืออีก 7 คำขอ ไม่ใช่สารสกัดจากกัญชา แต่เป็นคำขอที่มีการใช้สารสกัดจากกัญชาเป็นองค์ประกอบ ก็ดำเนินการได้ต่อตามกฎหมาย ซึ่งสถานะล่าสุดอยู่ในขั้นตอนการตรวจสอบการประดิษฐ์ 5 คำขอ และประกาศโฆษณารอให้ผู้ยื่นขอตรวจสอบอีก 3 คำขอ
ส่วนกรณีที่คนยังมีความกังวลว่า พ.ร.บ.สิทธิบัตรจะกระทบต่อการแก้ไขกฎหมายยาเสพติดที่ปรับให้กัญชาเป็นยาเสพติดที่นำไปศึกษาวิจัยเพื่อประโยชน์ทางการแพทย์ได้ และกฎหมายอยู่ในขั้นตอนการพิจารณาของสภานิติบัญญัติแห่งชาติ (สนช.) กระทรวงพาณิชย์ขอยืนยันว่า กฎหมายสิทธิบัตรเป็นเรื่องของการให้ความคุ้มครองทรัพย์สินทางปัญญา เพื่อส่งเสริมให้มีการค้นคว้าวิจัยและประดิษฐ์สิ่งประดิษฐ์ใหม่ๆ จึงไม่มีกระทบใดๆ ต่อนักวิจัยไทย ยังสามารถนำสารสกัดจากกัญชามาพัฒนาต่อยอดได้ ทั้งการทำเป็นตำรับยา หรือองค์ประกอบของยาที่มีสารสกัดจากกัญชาเป็นส่วนประกอบ หรือทำเป็นสารสังเคราะห์ใหม่ขึ้นมาซึ่งสามารถขอยื่นจดสิทธิบัตรได้
ผู้สื่อข่าวรายงานว่า มาตรา 30 ของ พ.ร.บ.สิทธิบัตร ระบุว่า เมื่อได้ประกาศโฆษณาตามมาตรา 28 แล้ว ถ้าปรากฏว่าคำขอรับสิทธิบัตรไม่ชอบด้วยมาตรา 5 มาตรา 9 มาตรา 10 มาตรา 11 หรือมาตรา 14 ให้อธิบดีสั่งยกคำขอรับสิทธิบัตรและให้พนักงานเจ้าหน้าที่แจ้งคำสั่งไปยังผู้ขอรับสิทธิบัตรรวมทั้งผู้คัดค้าน ในกรณีที่มีการคัดค้านตามมาตรา 31 และให้ประกาศโฆษณาคำสั่งนั้นตามหลักเกณฑ์และวิธีการที่กำหนดโดยกฎกระทรวง
สำหรับมาตรา 9 ระบุว่า การประดิษฐ์ดังต่อไปนี้ไม่ได้รับความคุ้มครองตามพระราชบัญญัติ (1) จุลชีพและส่วนประกอบส่วนใดส่วนหนึ่งของจุลชีพที่มีอยู่ตามธรรมชาติ สัตว์พืช หรือสารสกัดจากสัตว์หรือพืช (2) กฎเกณฑ์และทฤษฎีทางวิทยาศาสตร์ และคณิตศาสตร์ (3) ระบบข้อมูลสำหรับการทำงานของเครื่องคอมพิวเตอร์ (4) วิธีการวินิจฉัย บำบัด หรือรักษาโรคมนุษย์ หรือสัตว์ (5) การประดิษฐ์ที่ขัดต่อความสงบเรียบร้อย หรือศีลธรรมอันดี อนามัย หรือสวัสดิภาพของประชาชน