xs
xsm
sm
md
lg

“อย่า! ให้หายไปจากหัวใจ”

เผยแพร่:   โดย: ภณิดา มิลเลอร์

เป็นที่น่าสังเกตว่า คำด่าหรือคำผรุสวาทของไทยเกี่ยวข้องกับพืชพันธุ์และสัตว์เป็นส่วนมาก จึงสันนิษฐานได้ว่าคนไทยเรา รักธรรมชาติ สายลม แสงแดด ทุ่งลาเวนเดอร์ และสิงสาราสัตว์ มาแต่โบราณกาลขออนุญาตยกตัวอย่างและใช้คำหยาบ “ไอ้/อีสัตว์” หมายเหตุ ด่าต่อหน้าใคร คำนี้ถือเป็นการดูหมิ่นซึ่งหน้า ตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 393 พิพากษาลงโทษปรับ 1,000 บาท

จากทฤษฎีวิวัฒนาการของ ชาร์ลส์ ดาร์วิน มนุษย์มีสายวิวัฒนาการมาจากสัตว์กลุ่มไพรเมต (Primate) กลุ่มสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมที่มีพัฒนาการสูงที่สุด ซึ่งสัตว์ในกลุ่มไพรเมต ได้แก่ กระแต ลิงลม ลิง ชะนี อุรังอุตัง กอริลล่า ชิมแพนซี และมนุษย์ ทำให้เห็นได้ว่า คำด่าว่าสัตว์ ไม่เกินจริง แต่อย่างไรก็ตาม มีข้อแตกต่างระหว่างมนุษย์และสัตว์มากมายหลายด้าน ที่ทำให้มนุษย์เป็นสัตว์ประเสริฐ ข้อมูลในกูเกิลเยอะมาก เรียงหน้ากระดานให้เลือก เช่น อริสโตเติล (Aristotle) นักปราชญ์และนักวิทยาศาสตร์กรีกโบราณ กล่าวว่า มนุษย์มีความสามารถคิดและประพฤติอย่างรู้จักเหตุผลหรือโนม ชอมสกี (Noam Chomsky) นักภาษาศาสตร์ชาวอเมริกา ท่านเชื่อว่ามนุษย์เกิดมาพร้อมความสามารถที่สืบทอดมาในการเรียนรู้ภาษาต่างๆ ของมนุษย์ หรือที่เรียกว่ากลไกการรับภาษา (Language Acquisition Devices หรือ LAD)

ทั้งนี้ทั้งนั้น ปัจจัยสำคัญที่ทำให้มนุษย์แตกต่างจากสัตว์โดยสิ้นเชิงคือ มนุษย์สามารถคิดวิเคราะห์ พิจารณาไตร่ตรอง และใคร่ครวญ (self-reflection) เช่น สิ่งใดพึงกระทำ สิ่งใดพึงละเว้น และรู้จักแยกแยะ ขออนุญาตเล่าถึงคำแนะนำสั่งสอนของฝรั่งว่า “Don’t take it Personally” (เหตุการณ์ในสังคมหรือเรื่องงาน ไม่นำเป็นเรื่องส่วนตัว), “Nothing Personal” (เตือนกันก่อนว่าไม่ได้ตำหนิใครเฉพาะเจาะจง) คือต้องไตร่ตรองก่อน มิเช่นนั้น จะทำให้ใจเราไม่เป็นสุข ขุ่นเคือง และเกิดอคติขึ้นในใจอันเนื่องมาจากความรู้สึกโกรธและเกลียด ให้อภัยกันได้ก็ให้อภัยกันดังคำสอนของไทยเรา “หนักนิดเบาหน่อย” ให้อภัยกัน

มนุษย์เริ่มมีศาสนาหรือความเชื่อเมื่อประมาณ 5,200 ปีที่แล้ว ในยุคอียิปต์โบราณ ซึ่งทุกศาสนาสอนให้ละเว้นการทำความชั่ว และหมั่นทำแต่ความดี ทั้งนี้ คุณธรรม จริยธรรม และศาสนา เป็นแนวทางปฏิบัติในการดำรงชีวิต ทั้งในเรื่องส่วนตัวและในหน้าที่การงาน มีความรับผิดชอบต่อสังคม มีจิตใจโอบอ้อมอารี และมีความเมตตาให้ผู้อื่นเสมอ

ได้ชมภาพยนตร์เรื่อง USS Indianapolis: Men of Courage ในเน็ตฟลิกซ์ (Netflix) เป็นภาพยนตร์ที่สร้างจากเรื่องจริงของลูกเรือที่รอดชีวิตจากเหตุการณ์เรือลาดตะเวนหนักชื่อ ยูเอสเอส อินเดียนาโพลิส(USS Indianapolis (CA 35)) ถูกเรือดำน้ำจักรวรรดิญี่ปุ่นโจมตีด้วยระเบิดตอร์ปิโด และจมลงใน 12 นาทีเหตุการณ์เกิดขึ้นในช่วงสุดท้ายของสงครามโลกครั้งที่ 2 ทำให้มีผู้เสียชีวิต 880 คน และมีผู้รอดชีวิต 316 คน เป็นการสูญเสียครั้งใหญ่ที่สุดในประวัติศาสตร์กองทัพเรือสหรัฐฯ ทั้งนี้ เรือลำนี้มีบทบาทสำคัญในการทิ้งระเบิดปรมาณูถล่มฮิโรชิมา เพราะเพิ่งเสร็จสิ้นภารกิจลับสุดยอด เรืออินเดียนาโพลิส ถูกใช้ขนส่งส่วนประกอบของระเบิดปรมาณูชื่อ “ลิตเติลบอย” ไปยังเกาะทิเนียน (Tinian) ผู้รอดชีวิตจากระเบิดตอร์ปิโดซึ่งรวมทั้งกัปตัน ชาร์ลส์ บี. แมคเวย์ (Charles B. McVay III) นายทหารเรือและเป็นผู้บัญชาการเรือ พวกเขาคาดหวังจะได้รับการช่วยเหลืออย่างเร็ววัน แต่ไม่เป็นดังที่หวัง พวกเขาลอยคอในมหาสมุทรแปซิฟิก ท่ามกลางแสงแดดที่แผดเผา และฝูงฉลามดุร้าย ไม่มีอาหาร ไม่มีน้ำดื่ม บางคนทนไม่ไหวดื่มน้ำทะเล วันที่ 5 นักบินเครื่องบินลาดตะเวนได้เห็นคราบน้ำมันลอยบนผืนน้ำ และเห็นผู้รอดชีวิตในที่สุด

ถึงกระนั้นก็ตาม หลังสงครามโลกครั้งที่ 2 สิ้นสุดลงกัปตันแมคเวย์ต้องขึ้นศาลทหาร ท่านเป็นกัปตันคนเดียวในประวัติศาสตร์กองทัพเรือสหรัฐฯ ที่ขึ้นศาลทหารเพราะเรือจมความผิดแรกคือไม่สามารถบังคับเรือให้ซิกแซ็กหลบระเบิดตอร์ปิโดได้ ซึ่งทำได้โดยใช้หางเสือ และความผิดที่ 2 คือ หลังจากเรือจม นาทีที่ 13 (เรือจมใน 12 นาที) กัปตันแมคเวย์ไม่สามารถปฏิบัติหน้าที่อย่างมีประสิทธิภาพ ซึ่งเป็นอันตรายต่อชีวิตโดยความประมาท ประชาชนและผู้รอดชีวิตเชื่อว่ากัปตันแมคเวย์เป็นแพะรับบาป (Scapegoat) กองทัพเรือได้เชิญผู้บัญชาการเรือดำน้ำจักรวรรดิญี่ปุ่น โมจิสึระ ฮาชิโมโตะ ผู้จมเรืออินเดียนาโพลิส มาให้การเป็นพยานที่ศาลทหาร หลายคนตกใจที่ “ข้าศึก” ปรากฏตัวที่ศาลทหารสหรัฐฯ เพราะเพิ่งผ่านมา 6 เดือน หลังวันประกาศชัยชนะของสหรัฐฯ (Victory over Japan Dayหรือ V-J Day) เมื่อศาลเริ่มไตร่สวนท่านฮาชิโมโตะ กล่าวว่า “วิญญาณออกจากร่างหลังจากความตาย” “นั่นคือการตระหนักถึงความหมายของความถูกต้องและความไม่ถูกต้อง” ทั้งโมจิสึระ ฮาชิโมโตะ และกับกัปตันโดนาโฮ ผู้เชี่ยวชาญการเรือ ให้การตรงกันว่า ไม่สามารถซิกแซ็กหลบหลีกได้ ถึงกระนั้นศาลตัดสินว่าผิด ส่วนข้อกล่าวหาที่ 2 ไม่ผิด กัปตันแมคเวย์ได้สอบถามกองทัพถึงสาเหตุที่ใช้เวลา 5 วันในการค้นหาผู้รอดชีวิต

ในสนามรบทั้งสองฝ่ายเป็นศัตรูกันเพราะต่างต้องทำหน้าที่ แต่เมื่อสงครามสิ้นสุด สิ่งที่ยังคงอยู่ในหัวใจของทุกคนคือความเห็นอกเห็นใจบั่นปลายชีวิตของ โมจิสึระ ฮาชิโมโตะ ได้บวชเป็นพระ ท่านเคยให้สัมภาษณ์นิตยสารฉบับหนึ่ง ท่านคิดว่า ล่ามที่ศาลทหารแปลภาษาญี่ปุ่นเป็นภาษาอังกฤษไม่หมดทุกถ้อยคำ และดัดแปลงด้วย มีงานพบปะกันของผู้รอดชีวิต ร้อยโทเอเดรียน มาร์คส์ นักบินผู้ขับเครื่องบินลาดตะเวนและเห็นผู้รอดชีวิต ได้กล่าวในงานว่า “ผู้รอดชีวิตเหล่านั้นสามารถดูแลกันและกัน ช่วยกันพุ้ยน้ำเพื่อไล่ฉลามออกไป ต่างให้กำลังใจ บ้างสวดมนต์ บ้างก็พูดคุยกันถึงเรื่องต่างๆ พวกเขาเอาใจใส่จดจ่อในแต่ละคน” แพทย์สนามกล่าวว่า “ยังจำได้ว่าต้องคอยเตือนทุกๆ คนไม่ให้ดื่มน้ำทะเล” และโมจิสึระ ฮาชิโมโตะ ได้รับการให้อภัยจากผู้รอดชีวิต

อย่างไรก็ตาม 72 ปีต่อมาวันที่ 19 สิงหาคม พ.ศ. 2560 (ค.ศ. 2017) นักสำรวจทางทะเลได้พบซากชิ้นส่วนของเรือยูเอสเอส อินเดียนาโพลิส ซีเอ - 35 ซึ่งทีมสำรวจ นำโดย พอลอัลเลน (PaulAllen) ผู้ร่วมก่อตั้งไมโครซอฟท์เป็นเวลามากกว่า 40 ปี นักบริหารธุรกิจ และนักการกุศล เขาได้ก่อตั้งบริษัท วัลแคน อิงค์ (Vulcan Inc) ทำงานรักษากลุ่มสิ่งมีชีวิตที่ใกล้สูญพันธุ์ พัฒนาสิ่งแวดล้อม และรักษามหาสมุทร เป็นเรื่องที่น่าชื่นชมยินดี ในต่างประเทศ คนร่ำรวยมากจะบริจาคเพื่อช่วยเหลือและแบ่งปันโอกาสให้สังคม เพราะพวกเขาถือเป็นหน้าที่ปฏิบัติโลกของเราต้องการคนที่มีความเห็นอกเห็นใจ และมีความเมตตาให้ผู้อื่นเพิ่มมากยิ่งขึ้น ดังพุทธศาสนสุภาษิต “โลโกปตฺถมฺภิกา เมตฺตา” แปลว่า เมตตาธรรมค้ำจุนโลก” ซึ่งทุกคนสามารถทำได้ทั้งนั้น เด็ก ผู้ใหญ่ คนจน และคนร่ำรวย ทุกวันนี้ ปัญหาต่างๆ ที่เกิดขึ้นในสังคม ได้แสดงให้เห็นอย่างชัดเจนถึงความบกพร่องและความเสื่อมโทรมทางคุณธรรมและจริยธรรมของคนทั่วไป

สถานะของมนุษย์ “สัตว์ประเสริฐ” แต่ตอนนี้สับสนวุ่นวาย ถ้าในเฟซบุ๊กให้ใส่สถานะ โสด แต่งงาน บางคนอาจใส่ว่า “It’s Complicated” มันสับสนยุ่งยากไม่แน่ใจว่าเป็นอะไรกันแน่ (555) มนุษย์ไล่ล่า ทำร้าย ฆ่าสัตว์ และฆ่ากันเอง เพื่อถ้วยรางวัล เพื่องาช้างประดับบ้าน เพื่อนอแรดอวดคุณสมบัติของตัวเอง เพื่อหูฉลามอาหารจานพิเศษ เพื่อน้ำมัน และเพื่อความภาคภูมิใจ เป็นที่ยอมรับของสังคม แล้วนำมาอวดในโซเชียลมีเดียบางคนต้องการ “ไลค์/like” ชอบ – ถูกใจกดไลค์และแชร์ออกไปให้พี่ด้วย มีภาพการ์ตูนล้อเลียนสังคมในปัจจุบัน ชายคนหนึ่งกำลังจะจมน้ำ ชาวบ้านต่างรายล้อมและกำลังถ่ายภาพชายคนนั้นด้วยโทรศัพท์มือถือ เป็นเรื่องที่เกิดขึ้นในสังคมทีเดียว ในเฟซบุ๊กมีภาพหรือคลิปวิดีโอ หญิงถูกทำร้ายร่างกาย หมาแมวถูกทรมาน มีผู้ชมกดไลค์และนำไปแบ่งปันเป็นจำนวนมาก หลายคนตั้งคำถามที่ไม่มีคำตอบ ทำไมผู้ถ่ายภาพหรือคลิปนั้นไม่ช่วยเหลือ หรือแจ้งหน่วยงานที่เกี่ยวข้องเพื่อการช่วยเหลือ??? จิตใจของมนุษย์ที่ยึดเอาประโยชน์ของตนเป็นหลัก ไม่คำนึงถึงความทุกข์ยากเดือดร้อนของผู้อื่น ไม่คำนึงถึงส่วนรวมหรือประเทศชาติเป็นหลัก การเอื้ออาทร การเห็นอกเห็นใจ และการเกื้อกูลกันของมนุษย์ลดน้อยลงไปทุกที แต่ก่อนสงครามแบ่งแยกประชาชนเป็นฝักฝ่าย ปัจจุบันการชิงดีชิงเด่นในทางการเมืองแบ่งแยกประชาชนเป็นฝักฝ่าย มีให้เห็นทั่วไป ทั้งในประเทศไทยและต่างประเทศ สร้างวาทกรรมให้รังเกียจอีกฝ่าย และอัพเดทล่าสุด - ให้รังเกียจนักการเมือง ทั้งที่ความจริงแล้ว ทุกอาชีพมีทั้งคนดีและคนไม่ดีอยู่ปะปนกัน ซึ่งคนจะดีหรือไม่ดีนั้น ไม่ใช่เพราะความเชื่อ ความชอบ ความรักในตัวบุคคล หรือศาสนา แต่เพราะคุณธรรมและจริยธรรม

หรือว่า ความสามารถคิด วิเคราะห์ พิจารณาไตร่ตรอง และใคร่ครวญ (Self-Reflection) ของมนุษย์ไม่เสถียรภาพ? ซึ่งมีผลกระทบอย่างใหญ่หลวงต่อ การเอื้ออาทร การเห็นอกเห็นใจ และการเกื้อกูลของมนุษย์

อ้างอิง

● Charles B. McVay III https://en.wikipedia.org/wiki/Charles_B._McVay_III
● One Question Too Many: The Trial of Captain Charles B. McVay III–by Jeffrey S. Bagnell https://static1.squarespace.com/static/5852bfa4e6f2e1af914e56f3/t/5876d3b56b8f5bdeb6ec44d2/1484182453588/mcvay_article_2.12_.14_.pdf
● Captain McVay http://www.ussindianapolis.org/mcvay.htm
● 'Indescribable': Witness to the end of WWII http://www.cnn.com/2015/09/02/us/japanese-surrender-70th-anniversary-world-war-ii/index.html
● Lost WW2 warship USS Indianapolis found after 72 years http://www.bbc.com/news/world-us-canada-40991326
● เรือสำรวจ R/V Petrel https://www.paulallen.com/tag/petrel/
กำลังโหลดความคิดเห็น