วันนี้...ลองบินไปไกลๆ แถวๆ สเปนกันเลยดีมั้ยทั่น!!! เพราะบ้านเราช่วงนี้...ใครต่อใครก็บินว่อนกันไปหมด คุณน้อง “ปูหนี” นั่นบินไปดูไบ แล้วเห็นว่ากำลังต่อไปแถวๆ อังกฤษ ส่วนท่านนายกฯ “บิ๊กตู่” ก็ได้เวลาบินไปอเมริกา โดยจะส่งผลให้ต้อง “เสร็จทรัมป์” หรือ “ทรัมป์เสร็จ” ก็ยังมิอาจสรุปได้ แต่ดูเหมือนถูก “ด่าล่วงหน้า” ไปเรียบโร้ยย์ย์ย์แล้ว...
ด้วยเหตุนี้...เพื่อไม่ให้ต้องเสียแรง เสียเวลา ในการด่าฝ่ายโน้น ฝ่ายนี้ ลองแวบไปดูฉากสถานการณ์ความเป็นไปในแดนกระทิงดุน่าจะเข้าท่ากว่า เพราะเห็นข่าวแวบๆ ว่าเกิดการไล่ทุบ ไล่ตี สาดกระสุนยางใส่ผู้คนชนิดบาดเจ็บไปถึงระดับ 300 กว่าๆ อันเนื่องมาจากกรณีความขัดแย้งในการจัดให้มีการลงประชามติ แยกแคว้นคาตาลัน กาตาลุญญา หรือคาตาโลเนีย (Catalonia) ออกจากประเทศสเปน ที่อุบัติขึ้นในวันอาทิตย์ที่ 1 ตุลาคม ดังที่เป็นข่าวคราวพอทราบๆ กันไปแล้วนั่นแล...
แต่เรื่องนี้...ถ้าจะให้พอเห็นภาพชัดๆ ว่าทำไมพวกฝรั่งสเปนกับสเปนด้วยกันเองที่เจริญก้าวหน้า ทันสมัย ไม่น่าจะมีเรื่องเดือดเนื้อร้อนใจอะไรมาก เป็นประเทศที่มีระบบเศรษฐกิจใหญ่โตระดับอันดับ 14 ของโลก ใหญ่เป็นอันดับ 5 ของยุโรป ระดับคุณภาพชีวิตของผู้คนสูงเป็นอันดับ 10 ของโลก แต่กลับดันหันมาคิดแยกประเทศ แยกดินแดนแบบเดียวกับพวก “สปป.ล้าแล้วนา(ล้านนา)” บ้านเราเอาดื้อๆ!!! คือถ้าอ่านจากข่าวต่างประเทศแบบวันต่อวัน มันอาจจะฮงๆ (งงๆ) อยู่นิด ด้วยเหตุนี้...เลยคงต้องขออนุญาต “ลากยาวว์ว์ว์” เพื่ออาจพอช่วยให้ผู้อ่านได้เห็นภาพชัดๆ ขึ้นมามั่ง แม้แต่เล็กๆ น้อยๆ ก็ยังดี แถมอาจเก็บมาเป็นอุทาหรณ์สอนใจ เป็นอนุสสติอะไรต่อมิอะไรได้มั่ง...
คือประเทศสเปนนั้น...ถ้าลองย้อนกลับไปดูประวัติศาสตร์ ไล่ตั้งแต่ระดับก่อนประวัติศาสตร์ จนถึงประวัติศาสตร์ปัจจุบัน ก็น่าจะพอเริ่มถึง “บางอ้อ” ขึ้นมาบ้างรางๆ เพราะต้องถือเป็นอาณาเขตดินแดนที่เต็มไปด้วยผู้คนชนิดร้อยพ่อ-พันแม่ มาตั้งแต่เริ่มแรก มีผู้คนไม่รู้จะกี่เชื้อชาติ เผ่าพันธุ์ เข้ามาสิงสถิตอยู่ในดินแดนแห่งนี้ ย้อนหลังกลับไปนับแสนๆ ปีที่แล้ว เช่น พวกเผ่า “ไอบีเรียน” (Iberian) เผ่าทาร์เทสเชียน (Tartessians) เผ่าเคลต์หรือเคลทิบิเรียน (Celtiberian) ตามด้วยพวกพ่อค้า “ฟินิเชียน” (Phoenicians) ยุคโบร่ำโบราณ ฯลฯ ที่ไหลมารวมกันในคาบสมุทรไอบีเรีย(Iberian Penisula) อันเป็นที่ตั้งของประเทศสเปนในทุกวันนี้...
แถมหลังจากนั้น...ก็ยังต้องตกไปอยู่ในมือของพวกกรีก พวกโรมัน เผลอๆ ยังมีพวกไวกิ้งโบราณ บุกเข้ามาตีชิงดินแดนไปได้ในบางเสี้ยว บางส่วน มาถึง “ยุคมืด” หรือยุคหลังจากที่จักรวรรดิโรมันล่มสลาย ยังต้องโดนพวกคนป่าเผ่า “วิซิโกธส์” (Visigoths) ที่เคยอยู่แถวๆ เยอรมนี บุกเข้ามาปักหลักปักฐานตั้งมั่นอยู่ในดินแดนที่เป็นสเปนทุกวันนี้ นับเป็นศตวรรษๆ แต่ก็ยังไม่ได้จบอยู่เพียงแค่นี้ ยังต้องเจอกับแขกมัวร์ (Moors) หรือแขกอิสลามแถวๆ แอฟริกาเหนือ บุกเข้ามายึดดินแดนแทบทั้งแผง ครอบครองเป็นเจ้าของต่อเนื่องยาวนานเกือบ 800 ปี ก่อนค่อยๆ แยกสลายเป็นราชอาณาจักรเล็กๆ น้อยๆ และมารวมกันเป็นประเทศสเปนจนตราบเท่าทุกวันนี้...
ที่ต้องไล่ประวัติศาสตร์มาให้เห็น...ก็เพื่อพอให้นึกภาพออกว่า เหตุใดมันถึงได้มีผู้คนที่คิดจะแยกดินแดน แยกประเทศ ทั้งๆ ที่บ้านเมืองก็เจริญก้าวหน้าถึงไหนต่อไหนไปแล้วก็ไม่รู้ คือการต้องตกอยู่ภายใต้อำนาจรัฐที่เปลี่ยนไป เปลี่ยนมา เดี๋ยวคนโน้นเข้ายึด เดี๋ยวคนนี้เข้าครอง ต้องเปลี่ยนรัฐ เปลี่ยนผู้ปกครอง ยิ่งกว่าเปลี่ยนเสื้อ เปลี่ยนผ้า ย่อมต้องมีส่วนก่อเกิดความหงุดหงิด รำคาญใจ ของผู้ที่ต้องตกอยู่ภายใต้การปกครองของผู้ปกครองรายนั้น รายนี้ หรือแม้แต่ศาสนาโน้น ศาสนานี้ ที่ต่างพยายามแย่งความเป็นใหญ่ระหว่างกันและกันมาโดยตลอด อันนี้นี่แหละ...ที่มันกลายเป็นตัวเพาะเชื้อ ความไม่พอใจต่อผู้ปกครอง ต่อรัฐ ต่อศาสนา ให้ซึมลึกอยู่ในดินแดนแห่งนี้มาโดยตลอด...
ยิ่งเมื่อไหร่ที่เกิดการเอารัดเอาเปรียบ เกิด “ความไม่เป็นธรรม” อุบัติให้เห็นแบบชัดๆ จะจะ เชื้อที่ว่าย่อมสามารถลุกลามกลายเป็นการกบฏ การคิดแบ่งแยกประเทศ แยกดินแดนได้ทุกเมื่อ โดยเฉพาะในยุคอุตสาหกรรม หรือยุคที่ “ทุนนิยม” เริ่มเข้าไปเอารัดเอาเปรียบผู้คนในดินแดนแถบนี้แบบชนิดหนักหน่วงรุนแรงยิ่งขึ้นเรื่อยๆ คือภายใต้ความเจริญเติบโตของประเทศสเปนช่วงนั้น ที่ออกไปทาง “เจริญ 2 เจริญ” คล้ายๆ บ้านเราอะไรทำนองนั้น คือที่ดินกว่า 2 ใน 3 ของประเทศ อยู่ในมือของคนแค่ไม่กี่กลุ่ม ไม่กี่ตระกูล ขณะที่ชาวสเปนถึง 70 เปอร์เซ็นต์ที่ใช้ชีวิตอยู่ในภาคเกษตร ต้องเช่าที่ดินทำกินนับเป็นล้านๆ ต้องเป็นกรรมกรที่ไร้ที่ทำกินอีกเป็นล้านๆ เช่นกัน บรรดาชาวสเปนทั้งหลายเลยหันไปเป็น “กบฏ” กันไปเป็นแถบๆ จนกลายเป็นประเทศที่มีสมาชิกของพวก “อนาคิสต์” (Anarchist) สูงที่สุดในยุโรป หรือมีจำนวนมากกว่า 1.58 ล้านคน และดินแดนที่อาจถือเป็น “เมืองหลวงของอนาคิสต์” ทั่วทั้งยุโรป ก็คือดินแดนอันเป็นที่ตั้งของแคว้นคาตาโลเนียหรือกาตาลุญญารายนี้...นี่เอง!!!
แคว้นคาตาโลเนีย กาตาลุญญา หรือคาตาลันนั้น...คือรัฐปกครองตนเอง (Autonomous) ที่มีพรมแดนด้านเหนือติดต่อกับฝรั่งเศส อันเดอร์รา ด้านตะวันออกติดต่อกับทะเลเมดิเตอร์เรเนียน มีประชากรประมาณ 7.5 ล้านคน แบ่งเขตพื้นที่ออกเป็น 4 เขต คือ Barcelona, Girona, Lleida และ Tarragona ถือเป็นดินแดนที่เต็มไปด้วยโรงงานอุตสาหกรรมนานาชนิดมาตั้งแต่แรก ไม่ว่าโรงงานทอผ้า โรงงานกระดาษ โรงงานถลุงโลหะ ฯลฯ แม้กระทั่งบัดนี้...ก็ถือเป็นฐานสำคัญของโรงงานผลิตรถยนต์ 1 ใน 4 ของยุโรป หรือถือเป็นตัวสร้าง “รายได้” ให้กับประเทศสเปนมาโดยตลอด จนตราบเท่าทุกวันนี้ก็ยังถือเป็น “เสาหลัก” ของระบบเศรษฐกิจสเปน มีสัดส่วนรายได้ถึง 20 เปอร์เซ็นต์ของจีดีพีประเทศ ด้วยเหตุนี้...สิ่งที่เป็นตัวเพาะเชื้อแพร่เชื้อให้กับความเป็นกบฏ หรือความคิดที่แยกประเทศ แยกดินแดน จึงมักเกี่ยวพันกับความเป็นไปทางเศรษฐกิจ อย่างมิอาจแยกออกจากกันได้เลย ซึ่งจะเป็นเช่นไรนั้น...คงต้องขออนุญาตไปว่าต่อวันพรุ่งนี้อีกซักรอบ...