หอขอนแก่นโดดอุ้มค้าปลีกย่อยหลังถูกเทสโก้ โลตัสรุกหนัก

ศูนย์ข่าวขอนแก่น-หอการค้าขอนแก่นตั้งคณะทำงานช่วยเหลือค้าปลีกท้องถิ่น หลังถูกรุกหนักจากโลตัสเอ็กซ์เพรส โดยมุ่งให้คำปรึกษา-เสริมสร้างความเข้มแข็งร้านค้าย่อย เผยการตีตลาดของห้างโลตัสตามย่านชุมชนใหญ่ทุกมุมเมืองระยะยาวจะทำให้เศรษฐกิจฐานรากท้องถิ่นล่มสลาย สังคมชุมชนอ่อนแอ จวกองค์กรปกครองท้องถิ่นเห็นแก่ได้อ้างแต่ข้อกฎหมายเปิดช่อง ทั้งที่ดันให้ขยับตั้งไกลจากตลาดชุมชนได้

การรุกขยายสาขาของห้างเทสโก้ โลตัส ในจังหวัดขอนแก่นด้วยการปรับกลยุทธ์ยึดครองตลาดค้าปลีกด้วยรูปแบบการลงทุนขนาดเล็กพื้นที่ขายไม่เกิน 300 ตารางเมตรในรูปแบบ Lotus Express ได้สร้างความตื่นตัวในกลุ่มผู้ค้ารายย่อย โชวห่วย แม้แต่เจ้าของแผงลอยขายปลา ขายผักฯลฯออกมาเคลื่อนไหวต่อต้านแผนกินรวบค้าปลีกท้องถิ่นของโลตัส เพราะจุดที่ตั้งโลตัส เอ็กซ์เพรส มุ่งเปิดตามตลาดสดย่านชุมชนใหญ่ๆทั้งในเขตเทศบาลเมืองและเทศบาลตำบลระดับอำเภอรอบนอก

นายวุฒิไกร สุวรรณวานิช กรรมการฝ่ายอุตสาหกรรม หอการค้าจังหวัดขอนแก่นกล่าวยอมรับว่า ผู้ค้าปลีกรายย่อยเดือดร้อนอย่างมากจากการเข้ามาเปิดสาขาขนาดเล็กของห้างโลตัสตามย่านตลาดชุมชน ต่างวิตกกังวลในอนาคตจะต้องหยุดค้าขายเพราะโลตัสจะฮุบตลาดไปทั้งหมด ปัญหาดังกล่าว หอการค้าขอนแก่นเองไม่ได้นิ่งเฉย เพราะการต่อสู้โดยลำพังของผู้ค้ารายย่อยพลังคงมีไม่มากพอ ล่าสุดได้มีมติตั้งคณะทำงานขึ้นมาชุดหนึ่ง เพื่อดูแลผู้ค้าปลีกรายย่อยท้องถิ่นโดยเฉพาะ

บทบาทการขับเคลื่อนของคณะทำงานฯได้วางกรอบไว้กว้างๆ คือ จะเป็นที่ปรึกษาให้แก่กลุ่มผู้ค้าปลีกรายย่อย สามารถมาใช้สำนักงานหอการค้าเป็นสถานที่นัดหมายประชุมกันได้ทุกเมื่อ ทั้งจัดโครงการให้ข้อมูลความรู้เพื่อสร้างความเข้มแข็งให้แก่ค้าปลีกท้องถิ่น นอกจากนี้จะเข้าไปช่วยรณรงค์ประชาสัมพันธ์ให้กลุ่มผู้บริโภคประชาชนในท้องถิ่น ได้ตระหนักถึงผลกระทบที่จะเกิดขึ้นระยะยาว หากคนท้องถิ่นด้วยกันเองไม่สนับสนุนร้านค้าท้องถิ่นด้วยกัน

งานแรกที่หอการค้าจะเข้าไปร่วมขับเคลื่อนกับร้านค้าปลีกรายย่อย คือ การเดินรณรงค์ต่อต้านการรุกขยายสาขาของค้าปลีกรายใหญ่พร้อมกับยื่นหนังสือ ขอความช่วยเหลือจากผู้ว่าราชการจังหวัดขอนแก่นวันนี้( 4 ส.ค.) ซึ่งในวันเดียวกันก็จะมีตัวแทนจากหอการค้า เข้าร่วมเสวนาหาทางออกให้แก่ร้านค้าปลีกท้องถิ่นที่ศาลาประชาคม จังหวัดขอนแก่น

“ชัดเจนว่าการรุกขยายสาขาเพื่อจะเป็นเจ้าตลาดของนายทุนค้าปลีกรายใหญ่ ได้สร้างผลกระทบอย่างมากต่อกลุ่มผู้ค้าปลีกรายย่อยในท้องถิ่นถึงขั้นค้าปลีกรายย่อยไม่สามารถขายสินค้าได้ ต้องเลิกกิจการ ล่มสลายไปในที่สุดได้เกิดขึ้นแล้วในหลายประเทศ อย่างกรณีของประเทศอาร์เจนตินา และอีกหลายประเทศต่างก็ประสบปัญหาไม่ต่างกัน”นายวุฒิไกรกล่าวและแสดงความต่อว่า

การที่ค้าปลีกรายใหญ่ที่มีความได้เปรียบด้านเงินทุนและเทคโนโลยีเหนือกว่า อย่างกรณีของห้างเทสโก้ โลตัสที่ตั้งเป้าขยายสาขาย่อย โลตัส เอ็กซ์เพรสไปทุกภูมิภาค ทุกจังหวัดทุกอำเภอและเลือกที่จะไปลงทุนในย่านตลาดชุมชนใหญ่ๆที่เขาค้าขายกันมานานหลายชั่วคนนั้น ระยะยาวแล้วจะส่งผลกระทบอย่างหนักต่อวิถีชีวิตชุมชน สังคมท้องถิ่น บรรดาร้านโชวห่วยแม้แต่ร้านขายแผงลอยจะไม่สามารถค้าขายมีรายได้มีกำไรเหมือนเดิม ในที่สุดต้องเลิกค้าขายไปโดยปริยาย ทั้งที่พวกเขาค้าขายเป็นอาชีพเลี้ยงครอบครัว ส่งลูกหลานเรียนหนังสือกันมานานไม่รู้กี่รุ่นต่อกี่รุ่น

สำหรับแผนการเปิดสาขาของโลตัส เอ็กซ์เพรสในจังหวัดขอนแก่น มีเป้าหมายที่จะลงทุนตามย่านตลาดชุมชนใหญ่ๆในเขตเทศบาลนครและเทศบาลตำบลระดับอำเภอแทบทุกแห่ง ขนาดพื้นที่ขายไม่เกิน 300 ตารางเมตร ล่าสุดเปิดไปแล้วเงียบๆที่ตลาดชุมชนสามแยกบ้านดอน ถ.กสิกรทุ่งสร้าง ขณะที่แผนเปิดสาขาในตลาดชุมชนหนองใหญ่ ถ.ศรีจันทร์ได้ชะลอชั่วคราวเพราะพ่อค้าแม่ค้าได้เคลื่อนไหวต่อต้าน ส่วนที่ ต.วังชัย อ.น้ำพองกำลังอยู่ระหว่างการปรับปรุงตกแต่งและจะเปิดเร็วๆนี้

แหล่งข่าวเจ้าของร้านโชวห่วยรายหนึ่งกล่าวเพิ่มเติมว่า กรณีปัญหาของทุนใหญ่ค้าปลีก เทสโก้ โลตัสหรือค้าปลีกทุนหนาแบรนด์ดังอื่นๆที่รุกเข้ามาตั้งสาขาในท้องถิ่นได้อย่างง่ายดาย โดยเฉพาะการตีตลาดของโลตัส เอ็กซ์เพรสตามย่านตลาดชุมชนนั้น ส่วนหนึ่งเป็นเพราะผู้บริหารในองค์กรปกครองท้องถิ่นมีผลประโยชน์ทับซ้อน ไม่เฉพาะแต่รายการจัดเก็บภาษีประจำปีเท่านั้นโดยไม่คำนึงถึงผลกระทบที่จะเกิดขึ้นกับชุมชนสังคมท้องถิ่น

แม้ว่าตามกรอบข้อกฎหมายแล้วไม่สามารถจะห้ามค้าปลีกรายใหญ่เหล่านี้ได้ แต่ในทางปฏิบัติภายใต้หลักธรรมาภิบาล นายกเทศมนตรีสามารถที่จะขอความร่วมมือให้ผู้ค้ารายใหญ่ขยับออกไปเปิดสาขาให้ห่างจากตลาดชุมชนสัก 1-2 กิโลเมตรก็ได้ หรือลงทุนในเขตพื้นที่ที่ยังไม่ค่อยมีร้านค้ามากนัก เพื่อพัฒนาให้พื้นที่นั้นๆมีความเจริญมากขึ้น เพราะหากสินค้าที่ขายในร้านโลตัสมีคุณภาพและราคาถูกกว่าท้องตลาดจริง ผู้บริโภคก็จะเดินทางตามไปใช้บริการเอง