รอยเตอร์ – โชอิจิ นากางาวะ รัฐมนตรีคลังญี่ปุ่น ประกาศลาออกจากตำแหน่งแล้ววานนี้ (17) หลังจากถูกกดดันอย่างหนักให้รับผิดชอบ ถึงแม้เขาปฏิเสธว่าไม่ได้เมาสุราในระหว่างแถลงข่าวหลังเสร็จสิ้นการประชุมขุนคลัง จี 7 ทางด้านนายกรัฐมนตรีทาโร อาโซะ ระบุจะให้คาโอรุ โยซาโน รัฐมนตรีเศรษฐกิจเข้ารับตำแหน่งแทน อย่างไรก็ตาม นักวิเคราะห์มองว่ารัฐบาลยังคงเสี่ยงที่จะพ่ายแพ้ยับเยิน ในการเลือกตั้งทั่วไปที่จะมีขึ้นภายในปีนี้
ก่อนหน้านี้ในวันจันทร์(16) อาโซะได้ขอให้นากางาวะซึ่งเป็นพันธมิตรใกล้ชิดของเขาอยู่ในตำแหน่งต่อไป ขณะที่นากางาวะเสนอในตอนแรกเมื่อวานนี้ว่าเขาจะลาออกหลังจากที่รัฐสภาผ่านความเห็นชอบพระราชบัญญัติงบประมาณแผ่นดินไปแล้ว ซึ่งจะต้องใช้เวลาอีกหลายสัปดาห์ ทำให้ทั้งพรรคร่วมรัฐบาลและพรรคฝ่ายค้านต่างไม่พอใจ เนื่องจากต้องการให้นากางาวะลาออกทันที
ภายหลังเป็นที่ชัดเจนว่านากางาวะลาออก และอาโซะให้โยซาโนเป็นขุนคลังแทน สำนักข่าวเกียวโดชี้ว่าการเปลี่ยนตัวรัฐมนตรีในครั้งนี้จะไม่ทำให้การกำหนดนโยบายเปลี่ยนแปลงไปจากเดิมแต่อย่างใด ขณะที่นักวิเคราะห์มองว่าปัญหาอื้อฉาวทางการเมืองคราวนี้ มีแต่ยิ่งทำให้เกิดคำถามมากขึ้นว่ารัฐบาลได้ทำอะไรไปบ้างเพื่อดึงญี่ปุ่นให้พ้นจากภาวะเศรษฐกิจตกต่ำครั้งร้ายแรงที่สุดนับตั้งแต่เกิดวิกฤตการณ์น้ำมันเมื่อปี 1974
เรื่องอื้อฉาวเกี่ยวกับพฤติกรรมของนากางาวะนั้นเกิดขึ้นในช่วงที่คะแนนนิยมในตัวอาโซะกำลังตกต่ำลงเหลือไม่ถึง 10 เปอร์เซ็นต์ ทั้งๆ ที่กำลังจะมีการเลือกตั้งสภาล่างในอีกไม่กี่เดือนข้างหน้า ดังนั้นพรรคลิเบอรัล เดโมแครติก ปาร์ตี้ (แอลดีพี) จึงอาจจะเสียที่นั่งในสภาครั้งใหญ่ แม้ว่าสามารถครองเสียงข้างมากและเป็นรัฐบาลอย่างต่อเรื่องมานานกว่าครึ่งศตวรรษก็ตาม
“ผมคิดว่านี่เป็นสัญญาณบอกว่ารัฐบาลของอาโซะกำลังอยู่ในช่วงสุดท้ายแล้ว” โจนาธาน อัลลัม นักยุทธศาสตร์ประจำเคบีซี ไฟแนนเชียล โปรดักส์ กล่าว
สำหรับโยซาโน รัฐมนตรีคลังคนใหม่ ปัจจุบันอายุ 70 ปี เขาเป็นผู้ที่สนับสนุนให้มีความยืดหยุ่นในเรื่องงบประมาณในขณะที่เศรษฐกิจถดถอย และในช่วงการแข่งขันชิงตำแหน่งหัวหน้าพรรคแอลดีพีเมื่อเดือนกันยายนปีที่แล้ว เขาก็มีคะแนนเป็นลำดับที่สองรองจากอาโซะ
**แรงกดดันหนัก**
ก่อนหน้าการประกาศยอมลาออกของนากางาวะ สถานีโทรทัศน์เอ็นเอชเครายงานว่า พรรคนิว โคเมอิโตะ ซึ่งเป็นพรรคร่วมรัฐบาลผสมชุดนี้ ก็ได้เรียกร้องให้นากางาวะลาออกทันที ทั้งนี้เสียงสนับสนุนจากพรรคดังกล่าวมีความสำคัญต่อเสถียรภาพของรัฐบาลอาโซะ เพราะเป็นเสียงที่จะทำให้รัฐบาลมีคะแนนสนับสนุนถึงสองในสามในสภาผู้แทนราษฎร
นอกจากนั้น พรรคฝ่ายค้านและพรรคพันธมิตรขนาดเล็กยังได้ร่วมกันเสนอถอดถอนนากางาวะต่อสภาสูงแล้ว อีกทั้งขู่ด้วยว่าจะบอยคอตต์การอภิปรายงบประมาณหากเขายังอยู่ในตำแหน่ง
“เขาทำเรื่องอับอายขายหน้าไปทั่วโลก” อิชิโร โอซาวา หัวหน้าพรรคเดโมแครติก ปาร์ตี้ ออฟ แจแปน ซึ่งเป็นพรรคฝ่ายค้านใหญ่ที่สุดบอก
ทั้งนี้ในการแถลงข่าวภายหลังเสร็จสิ้นประชุมกลุ่มประเทศอุตสาหกรรมชั้นนำ 7 ประเทศที่กรุงโรมเมื่อวันเสาร์(14) นากางาวะมีอาการมึนเมาและยังงีบหลับไปช่วงหนึ่งด้วย แต่เขาชี้แจงในภายหลังว่าเขาเพียงแต่จิบไวน์ไปเล็กน้อยก่อนการแถลงข่าว และที่มีพฤติกรรมเหมือนมึนเมานั้นเป็นเพราะเขารับประทานยาแก้หวัดเข้าไป
ก่อนหน้านี้ในวันจันทร์(16) อาโซะได้ขอให้นากางาวะซึ่งเป็นพันธมิตรใกล้ชิดของเขาอยู่ในตำแหน่งต่อไป ขณะที่นากางาวะเสนอในตอนแรกเมื่อวานนี้ว่าเขาจะลาออกหลังจากที่รัฐสภาผ่านความเห็นชอบพระราชบัญญัติงบประมาณแผ่นดินไปแล้ว ซึ่งจะต้องใช้เวลาอีกหลายสัปดาห์ ทำให้ทั้งพรรคร่วมรัฐบาลและพรรคฝ่ายค้านต่างไม่พอใจ เนื่องจากต้องการให้นากางาวะลาออกทันที
ภายหลังเป็นที่ชัดเจนว่านากางาวะลาออก และอาโซะให้โยซาโนเป็นขุนคลังแทน สำนักข่าวเกียวโดชี้ว่าการเปลี่ยนตัวรัฐมนตรีในครั้งนี้จะไม่ทำให้การกำหนดนโยบายเปลี่ยนแปลงไปจากเดิมแต่อย่างใด ขณะที่นักวิเคราะห์มองว่าปัญหาอื้อฉาวทางการเมืองคราวนี้ มีแต่ยิ่งทำให้เกิดคำถามมากขึ้นว่ารัฐบาลได้ทำอะไรไปบ้างเพื่อดึงญี่ปุ่นให้พ้นจากภาวะเศรษฐกิจตกต่ำครั้งร้ายแรงที่สุดนับตั้งแต่เกิดวิกฤตการณ์น้ำมันเมื่อปี 1974
เรื่องอื้อฉาวเกี่ยวกับพฤติกรรมของนากางาวะนั้นเกิดขึ้นในช่วงที่คะแนนนิยมในตัวอาโซะกำลังตกต่ำลงเหลือไม่ถึง 10 เปอร์เซ็นต์ ทั้งๆ ที่กำลังจะมีการเลือกตั้งสภาล่างในอีกไม่กี่เดือนข้างหน้า ดังนั้นพรรคลิเบอรัล เดโมแครติก ปาร์ตี้ (แอลดีพี) จึงอาจจะเสียที่นั่งในสภาครั้งใหญ่ แม้ว่าสามารถครองเสียงข้างมากและเป็นรัฐบาลอย่างต่อเรื่องมานานกว่าครึ่งศตวรรษก็ตาม
“ผมคิดว่านี่เป็นสัญญาณบอกว่ารัฐบาลของอาโซะกำลังอยู่ในช่วงสุดท้ายแล้ว” โจนาธาน อัลลัม นักยุทธศาสตร์ประจำเคบีซี ไฟแนนเชียล โปรดักส์ กล่าว
สำหรับโยซาโน รัฐมนตรีคลังคนใหม่ ปัจจุบันอายุ 70 ปี เขาเป็นผู้ที่สนับสนุนให้มีความยืดหยุ่นในเรื่องงบประมาณในขณะที่เศรษฐกิจถดถอย และในช่วงการแข่งขันชิงตำแหน่งหัวหน้าพรรคแอลดีพีเมื่อเดือนกันยายนปีที่แล้ว เขาก็มีคะแนนเป็นลำดับที่สองรองจากอาโซะ
**แรงกดดันหนัก**
ก่อนหน้าการประกาศยอมลาออกของนากางาวะ สถานีโทรทัศน์เอ็นเอชเครายงานว่า พรรคนิว โคเมอิโตะ ซึ่งเป็นพรรคร่วมรัฐบาลผสมชุดนี้ ก็ได้เรียกร้องให้นากางาวะลาออกทันที ทั้งนี้เสียงสนับสนุนจากพรรคดังกล่าวมีความสำคัญต่อเสถียรภาพของรัฐบาลอาโซะ เพราะเป็นเสียงที่จะทำให้รัฐบาลมีคะแนนสนับสนุนถึงสองในสามในสภาผู้แทนราษฎร
นอกจากนั้น พรรคฝ่ายค้านและพรรคพันธมิตรขนาดเล็กยังได้ร่วมกันเสนอถอดถอนนากางาวะต่อสภาสูงแล้ว อีกทั้งขู่ด้วยว่าจะบอยคอตต์การอภิปรายงบประมาณหากเขายังอยู่ในตำแหน่ง
“เขาทำเรื่องอับอายขายหน้าไปทั่วโลก” อิชิโร โอซาวา หัวหน้าพรรคเดโมแครติก ปาร์ตี้ ออฟ แจแปน ซึ่งเป็นพรรคฝ่ายค้านใหญ่ที่สุดบอก
ทั้งนี้ในการแถลงข่าวภายหลังเสร็จสิ้นประชุมกลุ่มประเทศอุตสาหกรรมชั้นนำ 7 ประเทศที่กรุงโรมเมื่อวันเสาร์(14) นากางาวะมีอาการมึนเมาและยังงีบหลับไปช่วงหนึ่งด้วย แต่เขาชี้แจงในภายหลังว่าเขาเพียงแต่จิบไวน์ไปเล็กน้อยก่อนการแถลงข่าว และที่มีพฤติกรรมเหมือนมึนเมานั้นเป็นเพราะเขารับประทานยาแก้หวัดเข้าไป