คุณชอบถูกผู้คนรุมล้อมหรือว่าชอบอยู่รอบนอกของวงเพื่อน คำถามนี้นักวิจัยอเมริกันบอกว่า พันธุกรรมและวิวัฒนาการคือคำตอบ
แม้อาจไม่น่าแปลกใจที่พันธุกรรมสามารถอธิบายได้ว่า เหตุใดบางคนจึงมีเพื่อนมาก แต่บางคนเพื่อนน้อย งานวิจัยล่าสุดจากอเมริกาจะให้รายละเอียดเพิ่มเติมเกี่ยวกับเรื่องนี้
“บางสิ่งที่เราค้นพบเป็นเรื่องแปลกประหลาดมาก เราพบว่าเพื่อนๆ จะเกี่ยวพันแน่นหนาแค่ไหนขึ้นอยู่กับพันธุกรรมของคุณ บางคนมีเพื่อนสี่คนที่ทุกคนรู้จักกันดี ขณะที่บางคนมีเพื่อนสี่คนโดยที่แต่ละคนไม่รู้จักกันเท่าไหร่” นิโคลัส คริสเตกิส จากมหาวิทยาลัยฮาร์วาร์ดในแมสซาชูเสตส์ สหรัฐฯ หนึ่งในแกนนำการศึกษานี้ระบุ
คริสเตกิสและเจมส์ ฟาวเลอร์ จากมหาวิทยาลัยแคลิฟอร์เนีย ซานดิเอโก (ยูซีเอสดี) เป็นที่รู้จักกว้างขวางจากงานศึกษาหลายชิ้นที่แสดงให้เห็นว่าโรคอ้วน การสูบบุหรี่ และความสุข สามารถติดต่อกันได้ในเครือข่ายเพื่อนฝูงและครอบครัว
สำหรับการศึกษานี้ ทั้งคู่และคริสโตเฟอร์ เดเวสจากยูซีเอสดีใช้ข้อมูลจากทั่วประเทศที่มีการเปรียบเทียบระหว่างแฝดเหมือนกับแฝดคล้าย 1,100 คู่
สาเหตุที่เลือกกลุ่มตัวนี้ก็เพราะฝาแฝดมักอยู่ในสภาพแวดล้อมเดียวกัน เรียนที่เดียวกัน ได้รับการอบรมสั่งสอนและเลี้ยงดูจากครอบครัวเดียวกัน และมีไลฟ์สไตล์เหมือนกัน ที่แตกต่างคือ แฝดเหมือนจะมีพันธุกรรมเหมือนกันทั้งหมด ขณะที่แฝดเทียมมีพันธุกรรมเหมือนกันเพียงครึ่งเดียว ดังนั้น หากพฤติกรรมหรือลักษณะนิสัยระหว่างแฝดเหมือนคล้ายคลึงกันมากกว่าระหว่างแฝดเทียม จึงอาจเป็นหลักฐานชัดเจนของอิทธิพลจากยีน
งานศึกษาพบว่าโครงสร้างเครือข่ายสังคมระหว่างแฝดเหมือนมีความคล้ายคลึงกันมากกว่าโครงสร้างเครือข่ายสังคมระหว่างแฝดเทียม
“เราพบลักษณะที่บ่งชี้ว่าความโน้มเอียงทางพันธุกรรมมีบทบาทสำคัญที่ทำให้คุณแนะนำเพื่อนแต่ละคนให้รู้จักกัน” คริสเตกิสกล่าว
นอกจากนี้ รายงานที่ตีพิมพ์อยู่ในวารสารโปรซีดดิ้ง ออฟ เดอะ เนชันแนล อะคาเดมี ออฟ ไซนส์ ชี้ว่าปัจจัยด้านวิวัฒนาการอาจมีผลทำให้บางคนเลือกที่จะเป็นดาวเด่นกลางหมู่เพื่อน ขณะที่บางคนขออยู่รอบนอก กล่าวคือคนที่อยู่กลางเครือข่ายสังคมมักรับรู้ข้อมูลข่าวซุบซิบนินทาที่เป็นประโยชน์ เช่น แหล่งอาหาร หรือทางเลือกการลงทุนที่ดี
แต่ขณะเดียวกัน คนเหล่านั้นก็เสี่ยงที่จะได้รับเชื้อโรคจากคนรอบข้าง ทว่า นี่อาจเป็นข้อได้เปรียบในการทำให้เกิดการปรับตัวสู่พฤติกรรมสังคมที่มีความละเอียดรอบคอบมากขึ้น ในทางกลับกัน คนที่อยู่รอบนอกกลุ่มมีความเสี่ยงติดเชื้อน้อย จึงมีแนวโน้มสูงที่จะถ่ายทอดพันธุกรรมที่ดีแก่ลูกหลาน และการที่ลักษณะพฤติกรรมทั้งสองแบบต่างมีข้อดีของตัวเอง ทั้งสองลักษณะจึงอยู่รอดและถ่ายทอดมาสู่พันธุกรรมของคนยุคปัจจุบัน
“อาจเป็นได้ว่าการคัดสรรตามธรรมชาติไม่ได้มีเฉพาะในเรื่องที่ว่าเราจะสามารถต้านทานโรคหวัดได้หรือไม่เท่านั้น แต่ยังรวมถึงว่าใครที่เราจะเข้าไปเกี่ยวข้องด้วย” ฟาวเลอร์อธิบายเพิ่มเติม
แม้อาจไม่น่าแปลกใจที่พันธุกรรมสามารถอธิบายได้ว่า เหตุใดบางคนจึงมีเพื่อนมาก แต่บางคนเพื่อนน้อย งานวิจัยล่าสุดจากอเมริกาจะให้รายละเอียดเพิ่มเติมเกี่ยวกับเรื่องนี้
“บางสิ่งที่เราค้นพบเป็นเรื่องแปลกประหลาดมาก เราพบว่าเพื่อนๆ จะเกี่ยวพันแน่นหนาแค่ไหนขึ้นอยู่กับพันธุกรรมของคุณ บางคนมีเพื่อนสี่คนที่ทุกคนรู้จักกันดี ขณะที่บางคนมีเพื่อนสี่คนโดยที่แต่ละคนไม่รู้จักกันเท่าไหร่” นิโคลัส คริสเตกิส จากมหาวิทยาลัยฮาร์วาร์ดในแมสซาชูเสตส์ สหรัฐฯ หนึ่งในแกนนำการศึกษานี้ระบุ
คริสเตกิสและเจมส์ ฟาวเลอร์ จากมหาวิทยาลัยแคลิฟอร์เนีย ซานดิเอโก (ยูซีเอสดี) เป็นที่รู้จักกว้างขวางจากงานศึกษาหลายชิ้นที่แสดงให้เห็นว่าโรคอ้วน การสูบบุหรี่ และความสุข สามารถติดต่อกันได้ในเครือข่ายเพื่อนฝูงและครอบครัว
สำหรับการศึกษานี้ ทั้งคู่และคริสโตเฟอร์ เดเวสจากยูซีเอสดีใช้ข้อมูลจากทั่วประเทศที่มีการเปรียบเทียบระหว่างแฝดเหมือนกับแฝดคล้าย 1,100 คู่
สาเหตุที่เลือกกลุ่มตัวนี้ก็เพราะฝาแฝดมักอยู่ในสภาพแวดล้อมเดียวกัน เรียนที่เดียวกัน ได้รับการอบรมสั่งสอนและเลี้ยงดูจากครอบครัวเดียวกัน และมีไลฟ์สไตล์เหมือนกัน ที่แตกต่างคือ แฝดเหมือนจะมีพันธุกรรมเหมือนกันทั้งหมด ขณะที่แฝดเทียมมีพันธุกรรมเหมือนกันเพียงครึ่งเดียว ดังนั้น หากพฤติกรรมหรือลักษณะนิสัยระหว่างแฝดเหมือนคล้ายคลึงกันมากกว่าระหว่างแฝดเทียม จึงอาจเป็นหลักฐานชัดเจนของอิทธิพลจากยีน
งานศึกษาพบว่าโครงสร้างเครือข่ายสังคมระหว่างแฝดเหมือนมีความคล้ายคลึงกันมากกว่าโครงสร้างเครือข่ายสังคมระหว่างแฝดเทียม
“เราพบลักษณะที่บ่งชี้ว่าความโน้มเอียงทางพันธุกรรมมีบทบาทสำคัญที่ทำให้คุณแนะนำเพื่อนแต่ละคนให้รู้จักกัน” คริสเตกิสกล่าว
นอกจากนี้ รายงานที่ตีพิมพ์อยู่ในวารสารโปรซีดดิ้ง ออฟ เดอะ เนชันแนล อะคาเดมี ออฟ ไซนส์ ชี้ว่าปัจจัยด้านวิวัฒนาการอาจมีผลทำให้บางคนเลือกที่จะเป็นดาวเด่นกลางหมู่เพื่อน ขณะที่บางคนขออยู่รอบนอก กล่าวคือคนที่อยู่กลางเครือข่ายสังคมมักรับรู้ข้อมูลข่าวซุบซิบนินทาที่เป็นประโยชน์ เช่น แหล่งอาหาร หรือทางเลือกการลงทุนที่ดี
แต่ขณะเดียวกัน คนเหล่านั้นก็เสี่ยงที่จะได้รับเชื้อโรคจากคนรอบข้าง ทว่า นี่อาจเป็นข้อได้เปรียบในการทำให้เกิดการปรับตัวสู่พฤติกรรมสังคมที่มีความละเอียดรอบคอบมากขึ้น ในทางกลับกัน คนที่อยู่รอบนอกกลุ่มมีความเสี่ยงติดเชื้อน้อย จึงมีแนวโน้มสูงที่จะถ่ายทอดพันธุกรรมที่ดีแก่ลูกหลาน และการที่ลักษณะพฤติกรรมทั้งสองแบบต่างมีข้อดีของตัวเอง ทั้งสองลักษณะจึงอยู่รอดและถ่ายทอดมาสู่พันธุกรรมของคนยุคปัจจุบัน
“อาจเป็นได้ว่าการคัดสรรตามธรรมชาติไม่ได้มีเฉพาะในเรื่องที่ว่าเราจะสามารถต้านทานโรคหวัดได้หรือไม่เท่านั้น แต่ยังรวมถึงว่าใครที่เราจะเข้าไปเกี่ยวข้องด้วย” ฟาวเลอร์อธิบายเพิ่มเติม
