“หมอมงคล” ประกาศกลางงานประชุมวิชาการกระทรวง ยกเลิกระบบสอบจอมหงวนคัดเลือก สสจ. ข้าราชการถูกใจตบมือสนั่น เหตุที่ยกเลิกเพราะทำให้คนสาธารณสุขไม่มีความสุข แต่ระบบไม่มีปัญหา แพทย์ชนบทชี้รัฐมนตรีถูกกดดันทำระบบถอยหลังเข้าคลอง
วานนี้ (30 ส.ค.) นพ.มงคล ณ สงขลา รัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุข (สธ.) กล่าวในการประชุมวิชาการกระทรวงสาธารณสุขประจำปี 2550 ว่า ได้หารือกับ นพ.ปราชญ์ บุณยะวงศ์วิโรจน์ ปลัดกระทรวงสาธารณสุข ว่าจะให้ยกเลิกระบบการสอบคัดเลือกสาธารณสุขจังหวัด (สสจ.) ซึ่งใช้มาประมาณ 2 ปี เนื่องจากระบบดังกล่าวทำให้บุคคลากรในกระทรวงสาธารณสุขไม่มีความสุข ถ้าสอบแล้วทำให้ทุกคนไม่มีความสุขก็จะยกเลิกระบบดังกล่าว โดยระบบคิดต่อไปที่ตั้งใจคือ ต้องสามารถคัดเลือกคนดี มีความรู้ มีความสามารถ และการคัดเลือกต้องเป็นไปอย่างบริสุทธิ์ ยุติธรรม ไม่อยากให้ต้องเตรียมเงินถึงจะเข้ามาดำรงตำแหน่งได้ แต่ทุกคนควรเตรียมความดีไว้มากกว่า
ผู้สื่อข่าวรายงานว่า หลังจากที่ นพ.มงคล ประกาศว่าจะยกเลิกระบบการสอบคัดเลือกบนเวทีการประชุม ข้าราชการ บุคคลากรทางการแพทย์ ที่เข้าร่วมการประชุมกว่า 3,000 คนได้ปรบมือแสดงความดีใจทันที
นพ.มงคล ให้สัมภาษณ์ภายหลังด้วยว่า ไม่ได้บอกว่าระบบเก่าที่ใช้การสอบคัดเลือกนั้นไม่ดีแต่เป็นระบบที่ทำให้คนทำงานไม่มีความสุข โดยให้ปลัดกระทรวงใช้เครื่องมือที่ นพ.บรรลุ ศิริพาณิชย์ มาใช้ เพื่อให้ได้คนดีมีความรู้ ความสามารถ โดยกำหนดระยะเวลาว่าจะต้องทำระบบการคัดเลือกให้เสร็จภายในกลางเดือน ก.ย.นี้
ต่อข้อถามว่า เกิดจากระบบการสอบคัดเลือกมีปัญหาหรือไม่นั้น นพ.มงคล กล่าวว่า ระบบไม่ได้มีปัญหา แต่เป็นเรื่องของความเข้าใจที่ไม่ตรงกันในบางเรื่องเท่านั้น จึงต้องมีการปรับเปลี่ยนระบบใหม่ แต่คงวัตถุประสงค์เดิม
ด้าน นพ.วิชัย โชควิวัฒน ผู้ทรงคุณวุฒิระดับ 11 กล่าวว่า ไม่ทราบเรื่องที่นพ.มงคล ได้ประกาศยกเลิกระบบการสอบคัดเลือก สสจ.แต่อย่างใด แต่เท่าที่ทราบภายในรอบกว่า 1 เดือนที่ผ่านมา นพ.มงคล ได้เคยหารือเรื่องนี้กับผู้บริหาร สธ.มาแล้ว แต่ไม่ทราบถึงเหตุผลที่มีการสั่งเปลี่ยนระบบดังกล่าว รวมถึงขณะนี้ก็ยังไม่มีคำสั่งอย่างเป็นทางการเกี่ยวกับเรื่องนี้แต่อย่างใด ทั้งนี้ ระบบการสอบคัดเลือกเป็นระบบที่นายพินิจ จารุสมบัติ ได้เป็นผู้ริเริ่มและมีการเปลี่ยนแปลงในสมัยที่ท่านยังเป็นรัฐมนตรีกระทรวงสาธารณสุข ซึ่งได้เขียนเป็นจดหมายในเชิงชื่นชมไว้ว่า เป็นระบบที่ดีกว่าระบบการคัดเลือกแบบเดิมที่ได้ดุลยพินิจของคนๆ เดียวในการตัดสินใจ
“หากจะให้เปรียบเทียบกับระหว่างสองระบบ ผมคงจะพูดไม่ได้ว่าระบบไหนดีกว่ากันเพราะมันเกี่ยวข้องในหน้าที่ของผมโดยตรง แต่หากลองพิจารณาจะทราบว่าระบบสอบคัดเลือก หากมีคนมาสอบสัก 100 คน แต่มีคนสอบได้เพียง 10 คนเท่านั้น ส่วนอีก 90 คนที่สอบไม่ได้ก็เป็นธรรมดาที่จะไม่ชอบจะมีมากกว่า ผมต้องถามกลับว่าจะให้ดูที่ความเหมาะสม ความถูกต้อง หรือดูที่คนชอบน่าจะถูกกว่า”
นพ.ชูชัย ศุภวงศ์ กรรมการมูลนิธิสาธารณสุขแห่งชาติ กล่าวว่า นพ.มงคล.ได้มีการตั้งคณะทำงานขึ้นมา 1 ชุดโดยมี นพ.บรรลุ ศิริพาณิชย์ เป็นประธาน มีหน้าที่ทบทวนระบบการคัดเลือก สสจ. โดยได้ข้อสรุปว่ากระบวนการสอบคัดเลือกเป็นเรื่องที่ดี สร้างธรรมมาธิบาลในองค์กร ทำให้ข้าราชการที่ทำงานจริงๆ ได้มีโอกาสเลื่อนตำแหน่งมากกว่าระบบการคัดเลือกแบบเดิม ที่ส่วนใหญ่ผู้ที่มีโอกาสมักเป็นผู้ทำงานใกล้ชิดทางการเมืองเข้าหาผู้ใหญ่เล่นพรรคเล่นพวก
“การที่ นพ.มงคล ประกาศยกเลิกระบบสอบคัดเลือกแสดงว่ามีแรงบีบคั้นความกดดันของข้าราชการกระทรวง ไม่พอใจระบบนี้มีสูง ถึงในระดับที่ รัฐมนตรีต้องหวั่นไหว และสั่นคลอนถึงขั้นต้องประกาศยกเลิกในที่สุด ซึ่งถือเป็นเรื่องที่น่าเสียดายอย่างมาก เพราะเป็นการถอยหลังเข้าคลอง และรัฐมนตรีต้องตอบปัญหากับสังคมให้ได้ เพราะสังคมจะเข้าใจผิดว่าการยกเลิกการสอบคัดเลือก เป็นระบบที่ไม่ดี ไม่โปร่งใสหรืออย่างไร”
นพ.ชูชัย กล่าวต่อว่า นอกจากนี้ คาดว่าอีกหนึ่งสาเหตุที่ทำให้ นพ.มงคล สั่นคลอนความคิด มีนายแพทย์คนหนึ่งที่สอบข้อเขียนไม่ผ่าน ทั้งสองครั้ง และมีการฟ้องร้องศาลปกครอง เพื่อให้เอาผิดกับคณะกรรมการควบคุมการสอบคัดเลือก ที่มี นพ.วิชัย โชควิวัฒน เป็นประธาน ซึ่งที่จริงแล้ว การสอบข้อเขียนเป็นแบบการเปิดหนังสือประกอบการสอบ และข้อสอบเกี่ยวกับการปฏิบัติงานทั้งสิ้น ผู้ที่เข้าสอบไม่จำเป็นต้องเตรียมตัวหนักหรืออ่านหนังสือมากแต่อย่างใด ถ้าเป็นคนทำงานจริง ใกล้ชิดพื้นที่ ทำตามนโยบายกระทรวงและนโยบายของรัฐบาล ก็จะสามารถทำข้อสอบได้ เช่น มีข้อสอบ ข้อเขียน 3 ข้อ ก็ถือว่าเข้าเกณฑ์ที่จะได้รับการคัดเลือก ซึ่งจากการสอบ 2 ปีที่ผ่านมา ผู้ได้รับการคัดเลือกเข้ารอบการสัมภาษณ์มีมากกว่าตำแหน่งที่ว่างจริงถึง 4 เท่า
“หมอคนนั้น เป็นที่รู้กันว่าชอบคนหาสมาคมกับผู้มีอำนาจทางการเมือง แต่ไม่เคยลงมือทำงานในพื้นที่จริงๆ จึงทำให้สอบไม่ติด และเชื่อว่าเป็นอีกสาเหตุที่ทำให้ นพ.มงคล หวั่นไหว อย่างไรก็ตาม แม้จะยกเลิกระบบการสอบคัดเลือกแต่หากแพทย์คนไหนที่ เห็นว่าระบบการคัดเลือก ไม่เป็นการพัฒนางานสาธารณสุข หรือคัดเลือก สสจ.ที่ไม่มีคุณภาพหรือด้อยกว่ามาตรฐาน ก็สามารถฟ้องศาลปกครองได้ เพื่อให้เป็นบรรทัดฐานในการปฏิรูประบบราชการให้ดีขึ้น”
นพ.เกรียงศักดิ์ วัชรนุกูลเกียรติ ประธานชมรมแพทย์ชนบท กล่าวว่า การสอบคัดเลือกทั้งสองครั้งที่ผ่านมา ถึงไม่ได้คนที่ดี 100 เปอร์เซ็นต์ แต่ส่วนใหญ่ ก็ได้รับการยอมรับ ค่อนข้างดี การที่ระบบดีหรือไม่ ควรวัดที่การบริการประชาชน มาจากเสียงประชาชน ไม่ใช่ฟังเสียงแต่คนเสียประโยชน์หรือไม่เห็นด้วย อย่างไรก็ตาม ควรยึดหลักความถูกต้อง มากกว่าถูกใจ และนพ.มงคล ควรจะทนแรงเสียดทานให้ได้มากกว่านี้
“ตกใจ และงงว่าเกิดอะไรขึ้น ทำไมถึงมีคำสั่งยกเลิกวิธีการสอบคัดเลือก ถูกกดดันหรือไม่ การตัดสินใจครั้งนี้เท่ากับเป็นการถอยหลังลงคลอง ยกเหตุผลต่างๆ มาประกอบให้ดูดี แต่ไม่แก้ที่สาเหตุ เช่น ถ้าระบบมีปัญหาที่จุดใดก็ต้องแก้ปัญหาที่จุดนั้นแต่ใช้การยกเลิกทั้งหมด ซึ่งผลที่ออกมา จะทำให้เกิดวิธีการเก่าๆ คือ การวิ่งเต้น เข้าหาผู้ใหญ่ ยึดหลักอาวุโส ถึงทำงานไม่ดี ไม่รู้เรื่องก็เข้ามาบริหารงานได้ ทำให้ทั้งจังหวัดเกิดผลเสียหาย”
วานนี้ (30 ส.ค.) นพ.มงคล ณ สงขลา รัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุข (สธ.) กล่าวในการประชุมวิชาการกระทรวงสาธารณสุขประจำปี 2550 ว่า ได้หารือกับ นพ.ปราชญ์ บุณยะวงศ์วิโรจน์ ปลัดกระทรวงสาธารณสุข ว่าจะให้ยกเลิกระบบการสอบคัดเลือกสาธารณสุขจังหวัด (สสจ.) ซึ่งใช้มาประมาณ 2 ปี เนื่องจากระบบดังกล่าวทำให้บุคคลากรในกระทรวงสาธารณสุขไม่มีความสุข ถ้าสอบแล้วทำให้ทุกคนไม่มีความสุขก็จะยกเลิกระบบดังกล่าว โดยระบบคิดต่อไปที่ตั้งใจคือ ต้องสามารถคัดเลือกคนดี มีความรู้ มีความสามารถ และการคัดเลือกต้องเป็นไปอย่างบริสุทธิ์ ยุติธรรม ไม่อยากให้ต้องเตรียมเงินถึงจะเข้ามาดำรงตำแหน่งได้ แต่ทุกคนควรเตรียมความดีไว้มากกว่า
ผู้สื่อข่าวรายงานว่า หลังจากที่ นพ.มงคล ประกาศว่าจะยกเลิกระบบการสอบคัดเลือกบนเวทีการประชุม ข้าราชการ บุคคลากรทางการแพทย์ ที่เข้าร่วมการประชุมกว่า 3,000 คนได้ปรบมือแสดงความดีใจทันที
นพ.มงคล ให้สัมภาษณ์ภายหลังด้วยว่า ไม่ได้บอกว่าระบบเก่าที่ใช้การสอบคัดเลือกนั้นไม่ดีแต่เป็นระบบที่ทำให้คนทำงานไม่มีความสุข โดยให้ปลัดกระทรวงใช้เครื่องมือที่ นพ.บรรลุ ศิริพาณิชย์ มาใช้ เพื่อให้ได้คนดีมีความรู้ ความสามารถ โดยกำหนดระยะเวลาว่าจะต้องทำระบบการคัดเลือกให้เสร็จภายในกลางเดือน ก.ย.นี้
ต่อข้อถามว่า เกิดจากระบบการสอบคัดเลือกมีปัญหาหรือไม่นั้น นพ.มงคล กล่าวว่า ระบบไม่ได้มีปัญหา แต่เป็นเรื่องของความเข้าใจที่ไม่ตรงกันในบางเรื่องเท่านั้น จึงต้องมีการปรับเปลี่ยนระบบใหม่ แต่คงวัตถุประสงค์เดิม
ด้าน นพ.วิชัย โชควิวัฒน ผู้ทรงคุณวุฒิระดับ 11 กล่าวว่า ไม่ทราบเรื่องที่นพ.มงคล ได้ประกาศยกเลิกระบบการสอบคัดเลือก สสจ.แต่อย่างใด แต่เท่าที่ทราบภายในรอบกว่า 1 เดือนที่ผ่านมา นพ.มงคล ได้เคยหารือเรื่องนี้กับผู้บริหาร สธ.มาแล้ว แต่ไม่ทราบถึงเหตุผลที่มีการสั่งเปลี่ยนระบบดังกล่าว รวมถึงขณะนี้ก็ยังไม่มีคำสั่งอย่างเป็นทางการเกี่ยวกับเรื่องนี้แต่อย่างใด ทั้งนี้ ระบบการสอบคัดเลือกเป็นระบบที่นายพินิจ จารุสมบัติ ได้เป็นผู้ริเริ่มและมีการเปลี่ยนแปลงในสมัยที่ท่านยังเป็นรัฐมนตรีกระทรวงสาธารณสุข ซึ่งได้เขียนเป็นจดหมายในเชิงชื่นชมไว้ว่า เป็นระบบที่ดีกว่าระบบการคัดเลือกแบบเดิมที่ได้ดุลยพินิจของคนๆ เดียวในการตัดสินใจ
“หากจะให้เปรียบเทียบกับระหว่างสองระบบ ผมคงจะพูดไม่ได้ว่าระบบไหนดีกว่ากันเพราะมันเกี่ยวข้องในหน้าที่ของผมโดยตรง แต่หากลองพิจารณาจะทราบว่าระบบสอบคัดเลือก หากมีคนมาสอบสัก 100 คน แต่มีคนสอบได้เพียง 10 คนเท่านั้น ส่วนอีก 90 คนที่สอบไม่ได้ก็เป็นธรรมดาที่จะไม่ชอบจะมีมากกว่า ผมต้องถามกลับว่าจะให้ดูที่ความเหมาะสม ความถูกต้อง หรือดูที่คนชอบน่าจะถูกกว่า”
นพ.ชูชัย ศุภวงศ์ กรรมการมูลนิธิสาธารณสุขแห่งชาติ กล่าวว่า นพ.มงคล.ได้มีการตั้งคณะทำงานขึ้นมา 1 ชุดโดยมี นพ.บรรลุ ศิริพาณิชย์ เป็นประธาน มีหน้าที่ทบทวนระบบการคัดเลือก สสจ. โดยได้ข้อสรุปว่ากระบวนการสอบคัดเลือกเป็นเรื่องที่ดี สร้างธรรมมาธิบาลในองค์กร ทำให้ข้าราชการที่ทำงานจริงๆ ได้มีโอกาสเลื่อนตำแหน่งมากกว่าระบบการคัดเลือกแบบเดิม ที่ส่วนใหญ่ผู้ที่มีโอกาสมักเป็นผู้ทำงานใกล้ชิดทางการเมืองเข้าหาผู้ใหญ่เล่นพรรคเล่นพวก
“การที่ นพ.มงคล ประกาศยกเลิกระบบสอบคัดเลือกแสดงว่ามีแรงบีบคั้นความกดดันของข้าราชการกระทรวง ไม่พอใจระบบนี้มีสูง ถึงในระดับที่ รัฐมนตรีต้องหวั่นไหว และสั่นคลอนถึงขั้นต้องประกาศยกเลิกในที่สุด ซึ่งถือเป็นเรื่องที่น่าเสียดายอย่างมาก เพราะเป็นการถอยหลังเข้าคลอง และรัฐมนตรีต้องตอบปัญหากับสังคมให้ได้ เพราะสังคมจะเข้าใจผิดว่าการยกเลิกการสอบคัดเลือก เป็นระบบที่ไม่ดี ไม่โปร่งใสหรืออย่างไร”
นพ.ชูชัย กล่าวต่อว่า นอกจากนี้ คาดว่าอีกหนึ่งสาเหตุที่ทำให้ นพ.มงคล สั่นคลอนความคิด มีนายแพทย์คนหนึ่งที่สอบข้อเขียนไม่ผ่าน ทั้งสองครั้ง และมีการฟ้องร้องศาลปกครอง เพื่อให้เอาผิดกับคณะกรรมการควบคุมการสอบคัดเลือก ที่มี นพ.วิชัย โชควิวัฒน เป็นประธาน ซึ่งที่จริงแล้ว การสอบข้อเขียนเป็นแบบการเปิดหนังสือประกอบการสอบ และข้อสอบเกี่ยวกับการปฏิบัติงานทั้งสิ้น ผู้ที่เข้าสอบไม่จำเป็นต้องเตรียมตัวหนักหรืออ่านหนังสือมากแต่อย่างใด ถ้าเป็นคนทำงานจริง ใกล้ชิดพื้นที่ ทำตามนโยบายกระทรวงและนโยบายของรัฐบาล ก็จะสามารถทำข้อสอบได้ เช่น มีข้อสอบ ข้อเขียน 3 ข้อ ก็ถือว่าเข้าเกณฑ์ที่จะได้รับการคัดเลือก ซึ่งจากการสอบ 2 ปีที่ผ่านมา ผู้ได้รับการคัดเลือกเข้ารอบการสัมภาษณ์มีมากกว่าตำแหน่งที่ว่างจริงถึง 4 เท่า
“หมอคนนั้น เป็นที่รู้กันว่าชอบคนหาสมาคมกับผู้มีอำนาจทางการเมือง แต่ไม่เคยลงมือทำงานในพื้นที่จริงๆ จึงทำให้สอบไม่ติด และเชื่อว่าเป็นอีกสาเหตุที่ทำให้ นพ.มงคล หวั่นไหว อย่างไรก็ตาม แม้จะยกเลิกระบบการสอบคัดเลือกแต่หากแพทย์คนไหนที่ เห็นว่าระบบการคัดเลือก ไม่เป็นการพัฒนางานสาธารณสุข หรือคัดเลือก สสจ.ที่ไม่มีคุณภาพหรือด้อยกว่ามาตรฐาน ก็สามารถฟ้องศาลปกครองได้ เพื่อให้เป็นบรรทัดฐานในการปฏิรูประบบราชการให้ดีขึ้น”
นพ.เกรียงศักดิ์ วัชรนุกูลเกียรติ ประธานชมรมแพทย์ชนบท กล่าวว่า การสอบคัดเลือกทั้งสองครั้งที่ผ่านมา ถึงไม่ได้คนที่ดี 100 เปอร์เซ็นต์ แต่ส่วนใหญ่ ก็ได้รับการยอมรับ ค่อนข้างดี การที่ระบบดีหรือไม่ ควรวัดที่การบริการประชาชน มาจากเสียงประชาชน ไม่ใช่ฟังเสียงแต่คนเสียประโยชน์หรือไม่เห็นด้วย อย่างไรก็ตาม ควรยึดหลักความถูกต้อง มากกว่าถูกใจ และนพ.มงคล ควรจะทนแรงเสียดทานให้ได้มากกว่านี้
“ตกใจ และงงว่าเกิดอะไรขึ้น ทำไมถึงมีคำสั่งยกเลิกวิธีการสอบคัดเลือก ถูกกดดันหรือไม่ การตัดสินใจครั้งนี้เท่ากับเป็นการถอยหลังลงคลอง ยกเหตุผลต่างๆ มาประกอบให้ดูดี แต่ไม่แก้ที่สาเหตุ เช่น ถ้าระบบมีปัญหาที่จุดใดก็ต้องแก้ปัญหาที่จุดนั้นแต่ใช้การยกเลิกทั้งหมด ซึ่งผลที่ออกมา จะทำให้เกิดวิธีการเก่าๆ คือ การวิ่งเต้น เข้าหาผู้ใหญ่ ยึดหลักอาวุโส ถึงทำงานไม่ดี ไม่รู้เรื่องก็เข้ามาบริหารงานได้ ทำให้ทั้งจังหวัดเกิดผลเสียหาย”