.
เมื่อแยกเป็นสามปิฎกแล้วก็ต้องค้นสารบัญว่าหัวข้อเรื่องที่จะต้องตรวจค้นนั้นเป็นปิฎกใด อยู่ในเล่มไหน กว่าจะคุ้นว่าเล่มไหนมีเรื่องอะไรบ้างก็ใช้เวลาไม่น้อย เมื่อพบเล่มพบเรื่องแล้วก็ต้องจดย่อๆ ตามหัวข้อธรรมที่ได้รับมอบหมายอีก แต่ในที่สุดก็แล้วเสร็จทันค่ำวันอาทิตย์
เป็นธรรมดาของสิ่งทั้งปวงที่เริ่มต้นครั้งแรกๆ ออกจะลำบากสักหน่อยหนึ่ง แต่นานวันเข้าก็ค่อยๆ เบาแรง เพราะสามารถเข้าถึงปิฎกที่ต้องการได้โดยง่าย จากนั้นก็เข้าถึงเล่มและเรื่องได้สะดวกขึ้น เมื่อพบเรื่องก็สามารถทำบันทึกย่อได้เร็วขึ้นโดยลำดับ
ก็เป็นธรรมดาของคนเราเมื่อต้องค้นหัวข้อเรื่องในพระไตรปิฎกทั้ง 45 เล่ม ก็ได้รู้ว่าพระไตรปิฎกทั้ง 45 เล่มนั้นมีเค้าโครงเรื่องอะไรบ้าง ซึ่งทำให้ค้นหาในภายหลังได้ง่ายขึ้น และเมื่อค้นเรื่องพบแล้วเรื่องราวเป็นอย่างไรก็ค่อยๆ ได้รับรู้มากขึ้น เพราะจดบันทึกไปก็ได้เรียนรู้ไปโดยอัตโนมัติ
ผมได้รู้ภายหลังว่าการที่พระมหาวิสุทธิ์สั่งให้ผมค้นและย่อความจากพระไตรปิฎกในแต่ละสัปดาห์นั้น พระมหาวิสุทธิ์นำไปใช้สอนน้อยมากเพราะตัวท่านเป็นพระผู้เจนจบพระไตรปิฎก วัตถุประสงค์ที่แท้จริงของพระมหาวิสุทธิ์คือต้องการให้ผมศึกษาพระไตรปิฎก โดยเริ่มจากขั้นสัมผัสและรู้เรื่องราวไปโดยลำดับ
เพราะเหตุนี้ผมจึงเป็นเด็กวัดคนเดียวที่มีความรู้เรื่องราวในพระไตรปิฎกยิ่งกว่าเด็กวัดคนอื่นๆ ทั้งหมดของวัดระฆัง พระมหาวิสุทธิ์เคยชมว่าผมเคยสร้างสมบารมีไว้แต่ปางก่อนจึงคุ้นเคยกับพระไตรปิฎกได้ง่าย
จากการที่พระมหาวิสุทธิ์ได้สั่งให้ผมค้นคว้าพระไตรปิฎกนั้น จึงมีอานิสงส์โดยตรงที่ทำให้ผมได้มีโอกาสศึกษาเล่าเรียนคำสอนของพระบรมศาสดาจากพระไตรปิฎกโดยตรง ทั้งๆ ที่อายุยังอยู่ในวัยเด็ก และทำให้มีความรู้พระธรรมคำสอนสมกับความเป็นชาวพุทธ
ทำให้ผมได้รำลึกถึงคำเล่าของแม่ว่า ยามที่มีชีวิตลำบากและมีเงินเหลือก้อนสุดท้าย ซึ่งซินแสได้ทำนายว่าจะต้องฉิบหายจนหมดตัว แม่ผมคิดว่าไหนๆ ก็จะหมดตัวแล้ว ก็เอาเงินก้อนสุดท้ายไปซื้อพระไตรปิฎกถวายวัด หวังเอาอานิสงส์ให้ลูกมีความรู้และเฉลียวฉลาด ด้วยอานิสงส์นี้กระมังผมจึงสามารถเรียนรู้พระไตรปิฎกได้อย่างรวดเร็ว และทำให้รู้จักพระธรรมคำสอนของพระผู้มีพระภาคเจ้าสมกับที่ได้เป็นเด็กวัด
ผมลงแรงค้นคว้าศึกษาพระไตรปิฎกโดยไม่รู้ตัวเป็นเวลาเนิ่นนาน แต่หาใช่เป็นการลงแรงโดยเสียเปล่าไม่ ผลแท้จริงนั้นก็คือการลงทุนด้วยน้ำพักน้ำแรงที่ให้ผลให้อานิสงส์แก่ชีวิตผมมากที่สุด หาไม่แล้วความเป็นชาวพุทธก็จะเป็นชาวพุทธแต่ในทะเบียนบ้านและมีความรู้ในการพระศาสนาเพียงงูๆ ปลาๆ ไม่สามารถและไม่มีโอกาสได้เรียนรู้ถึงพระธรรมคำสอนอันสุดประเสริฐแสนวิเศษของพระบรมศาสดาเลย
โอกาสเช่นนี้จะมีสักกี่คนเล่าที่มีโอกาส ดังนั้นความเป็นเด็กวัดแม้ว่าไม่ใช่สิ่งที่จะพึงเอาไปโอ้อวดเพื่อหาเสียงหาคะแนน แต่ก็หาใช่สิ่งที่เป็นปมด้อยของชีวิตแต่ประการใดไม่ หากเป็นประสบการณ์และโอกาสอันยอดเยี่ยมของชีวิตที่น้อยคนนักจักได้สัมผัส
พระมหาวิสุทธิ์ได้บอกผมว่าอย่าอยู่วัดแล้วกินข้าวชาวบ้านเปล่าๆ ต้องไปเรียนธรรมศึกษาหรือเรียนนักธรรมที่วัดมหาธาตุ ต้องสอบให้ได้ธรรมศึกษาตรีเป็นอย่างน้อยและต้องเรียนโรงเรียนพระพุทธศาสนาวันอาทิตย์ด้วย
ตัวผมเองนับถือศรัทธาพระมหาวิสุทธิ์เป็นทุนเดิมอยู่แล้ว เพราะไม่เพียงแต่เป็นคนบ้านเดียวกัน และยายผมเคยอุปถัมภ์บำรุงมาแต่ก่อนเท่านั้น ผมเองได้ประจักษ์ในวัตรปฏิบัติของท่านที่ทรงศีลบริสุทธิ์บริบูรณ์และมีความรู้ในการพระศาสนาอย่างลึกซึ้ง ดังนั้นเมื่อท่านแนะนำให้ไปเรียนธรรมศึกษาและเรียนพระพุทธศาสนาในโรงเรียนพระพุทธศาสนาวันอาทิตย์ ผมจึงยินดีและน้อมใจทำตาม
ผมได้สมัครเข้าเป็นนักเรียนนักธรรมในสำนักวัดมหาธาตุ และได้สมัครเรียนในโรงเรียนสอนพระพุทธศาสนาวันอาทิตย์ที่มหาจุฬาลงกรณมหาวิทยาลัยซึ่งเป็นมหาวิทยาลัยสงฆ์ฝ่ายมหานิกายพร้อมกันทีเดียวทั้งสองอย่าง
ช่วงปีนั้นจึงเป็นช่วงเวลาที่ผมศึกษาทั้งชั้นมัธยมศึกษา ศึกษานักธรรม และศึกษาวิชาการพระพุทธศาสนาพร้อมกันทั้งสามอย่าง
วิชาธรรมศึกษาชั้นตรีเป็นเรื่องวิชาพื้นฐานที่ชาวพุทธควรต้องเรียนรู้ และยังมีวิชากระทู้ที่ต้องแสดงความรู้ความเข้าใจของตนเองอย่างแท้จริง เพราะเมื่อมีการตั้งกระทู้หรือหัวข้อธรรมอย่างใดแล้ว จะต้องอธิบายกระทู้นั้นอย่างกระจ่างแจ้ง ทำนองเดียวกับที่พระเทศน์ให้ชาวบ้านฟังนั่นแหละ
ผมพอจะมีพื้นฐานทางภาษาไทยและความเข้าใจพระศาสนามาแต่น้อย ทั้งได้ศึกษาค้นคว้าพระไตรปิฎกเป็นทุนเดิมรองรังอยู่แล้ว ดังนั้นวิชากระทู้ซึ่งเป็นวิชาที่ยากจึงไม่ใช่เรื่องลำบากสำหรับผมแต่ประการใด ส่วนวิชาพื้นฐานอื่นๆ ได้มีส่วนอย่างสำคัญในการปรับพื้นฐานความรู้ที่มีอยู่แต่เดิมให้มีความถูกต้องแม่นยำและเกิดความเข้าใจในพระศาสนามากขึ้น
การศึกษาพระพุทธศาสนาวันอาทิตย์ออกจะแตกต่างไปจากการศึกษานักธรรม เพราะมีการสอนพระสูตรที่สำคัญๆ และมีการสอนภาษาอังกฤษเกี่ยวกับพระพุทธศาสนา ในช่วงนั้นผมจำได้ว่าพระธรรมปิฎก (ประยุทธ ปะยุตโต) ซึ่งยังหนุ่มแน่นและเพิ่งจบการศึกษามาจากต่างประเทศใหม่ๆ ได้เป็นอาจารย์ผู้สอนวิชาภาษาอังกฤษเกี่ยวกับพระพุทธศาสนา ท่านเป็นผู้ที่มีความรู้แตกฉานทั้งการพระศาสนาและภาษาอังกฤษ นอกจากนี้ยังมีความรู้ภาษาละตินอย่างดียิ่ง จึงทำให้ได้ความรู้ที่แตกฉานออกไปอีก
ในปีนั้นเป็นปีที่ผมได้รับความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับการพระศาสนา ตลอดจนพระธรรมคำสอนที่เป็นระบบ เป็นระเบียบ และเป็นหลักวิชายิ่งกว่าแต่ก่อน ถึงกระนั้นก็ต้องยอมรับว่าพื้นฐานที่มีอยู่แต่เดิมได้มีส่วนช่วยให้เกิดความเข้าใจ ความก้าวหน้าในการพระศาสนาอย่างดียิ่ง
เวลาสอบนักธรรมเขาเรียกกันว่าสอบธรรมสนามหลวง มีพระสงฆ์ผู้ใหญ่เป็นแม่กองธรรมสนามหลวง อำนวยการและรับผิดชอบในการสอบทั่วประเทศ การสอบนักธรรมนี้ตามบ้านนอกเรียกว่าพระสอบไล่ เมื่อผมยังเป็นเด็ก พอถึงเทศกาลพระสอบไล่ยายผมและเพื่อนๆ จะมาช่วยกันทำข้าวปลาอาหารไปเลี้ยงพระเพราะถือว่าได้อานิสงส์มาก ซึ่งผมไม่เคยคิดว่าจะได้มีโอกาสเช่นเดียวกันนั้นเลย
ผมสอบธรรมสนามหลวงได้เป็นธรรมศึกษาตรีในปีนั้น มีการให้ประกาศนียบัตรที่ผมถือว่ามีคุณค่ามากที่สุดในชีวิตของผมในช่วงนั้น เพราะเป็นประกาศนียบัตรใบแรกในชีวิต แต่หาใช่ประกาศนียบัตรในวิชาสามัญที่สู้ดั้นด้นมาเรียนถึงกรุงเทพฯ แต่ประการใดไม่ กลับเป็นประกาศนียบัตรทางพระพุทธศาสนา ซึ่งถึงเวลานี้เด็กรุ่นใหม่ๆ จะมีใครสักกี่คนที่จะมีโอกาสและให้ความสนใจ ทั้งๆ ที่มีคุณประโยชน์แก่ชีวิตและในการครองตนอย่างมหาศาล
ผมสอบวิชาพระพุทธศาสนาในโรงเรียนสอนพระพุทธศาสนาวันอาทิตย์ได้ค่อนข้างดีและได้เรียนต่ออีกปีหนึ่ง ซึ่งเป็นปีที่สองของการเรียนวิชาการพระพุทธศาสนาอย่างเป็นแบบแผน และผมก็สอบได้ดังที่ได้ตั้งความปรารถนาไว้
ถึงกระนั้นผมเองก็ยังรู้สึกว่าการศึกษาวิชาพระพุทธศาสนาดังกล่าวนั้นเป็นการศึกษาเพียงเพื่อรู้แต่ยังไม่เกิดมรรคผลใดๆ ทางจิตใจ ที่จะทำให้จิตใจสงบ สว่าง และมีปัญญาในทางพระพุทธศาสนาบังเกิดขึ้น แต่ก็ถือเสียว่าเพียงเท่าที่ได้รู้ทางวิชาการก็ดีกว่าที่ไม่มีโอกาสเรียนรู้เสียเลย ทั้งยังมีอานิสงส์ทำให้ความรู้ทางปฏิบัติระดับงูๆ ปลาๆ ที่ติดตัวมาจากบ้านเดิมเกิดเป็นความเข้าใจที่กว้างขวางมากขึ้นกว่าแต่ก่อนด้วย
เพราะผมได้ผ่านการอบรมทางจิตมาจากพระอาจารย์ตามสมควรแล้ว ดังนั้นวิชาการที่ได้เล่าเรียนจึงทำให้เกิดความเข้าใจใหม่ๆ ที่เป็นระบบมากขึ้น เป็นแรงบันดาลใจทำให้จ้องหาโอกาสที่จะนำความรู้ทางวิชาการไปสู่การปฏิบัติต่อไป.
โปรดติดตามตอนที่ 50 “สัมผัสแสงแห่งธรรมศาสตร์ ตอน 1” ในวันศุกร์ที่ 11 พฤษภาคม 2550
เมื่อแยกเป็นสามปิฎกแล้วก็ต้องค้นสารบัญว่าหัวข้อเรื่องที่จะต้องตรวจค้นนั้นเป็นปิฎกใด อยู่ในเล่มไหน กว่าจะคุ้นว่าเล่มไหนมีเรื่องอะไรบ้างก็ใช้เวลาไม่น้อย เมื่อพบเล่มพบเรื่องแล้วก็ต้องจดย่อๆ ตามหัวข้อธรรมที่ได้รับมอบหมายอีก แต่ในที่สุดก็แล้วเสร็จทันค่ำวันอาทิตย์
เป็นธรรมดาของสิ่งทั้งปวงที่เริ่มต้นครั้งแรกๆ ออกจะลำบากสักหน่อยหนึ่ง แต่นานวันเข้าก็ค่อยๆ เบาแรง เพราะสามารถเข้าถึงปิฎกที่ต้องการได้โดยง่าย จากนั้นก็เข้าถึงเล่มและเรื่องได้สะดวกขึ้น เมื่อพบเรื่องก็สามารถทำบันทึกย่อได้เร็วขึ้นโดยลำดับ
ก็เป็นธรรมดาของคนเราเมื่อต้องค้นหัวข้อเรื่องในพระไตรปิฎกทั้ง 45 เล่ม ก็ได้รู้ว่าพระไตรปิฎกทั้ง 45 เล่มนั้นมีเค้าโครงเรื่องอะไรบ้าง ซึ่งทำให้ค้นหาในภายหลังได้ง่ายขึ้น และเมื่อค้นเรื่องพบแล้วเรื่องราวเป็นอย่างไรก็ค่อยๆ ได้รับรู้มากขึ้น เพราะจดบันทึกไปก็ได้เรียนรู้ไปโดยอัตโนมัติ
ผมได้รู้ภายหลังว่าการที่พระมหาวิสุทธิ์สั่งให้ผมค้นและย่อความจากพระไตรปิฎกในแต่ละสัปดาห์นั้น พระมหาวิสุทธิ์นำไปใช้สอนน้อยมากเพราะตัวท่านเป็นพระผู้เจนจบพระไตรปิฎก วัตถุประสงค์ที่แท้จริงของพระมหาวิสุทธิ์คือต้องการให้ผมศึกษาพระไตรปิฎก โดยเริ่มจากขั้นสัมผัสและรู้เรื่องราวไปโดยลำดับ
เพราะเหตุนี้ผมจึงเป็นเด็กวัดคนเดียวที่มีความรู้เรื่องราวในพระไตรปิฎกยิ่งกว่าเด็กวัดคนอื่นๆ ทั้งหมดของวัดระฆัง พระมหาวิสุทธิ์เคยชมว่าผมเคยสร้างสมบารมีไว้แต่ปางก่อนจึงคุ้นเคยกับพระไตรปิฎกได้ง่าย
จากการที่พระมหาวิสุทธิ์ได้สั่งให้ผมค้นคว้าพระไตรปิฎกนั้น จึงมีอานิสงส์โดยตรงที่ทำให้ผมได้มีโอกาสศึกษาเล่าเรียนคำสอนของพระบรมศาสดาจากพระไตรปิฎกโดยตรง ทั้งๆ ที่อายุยังอยู่ในวัยเด็ก และทำให้มีความรู้พระธรรมคำสอนสมกับความเป็นชาวพุทธ
ทำให้ผมได้รำลึกถึงคำเล่าของแม่ว่า ยามที่มีชีวิตลำบากและมีเงินเหลือก้อนสุดท้าย ซึ่งซินแสได้ทำนายว่าจะต้องฉิบหายจนหมดตัว แม่ผมคิดว่าไหนๆ ก็จะหมดตัวแล้ว ก็เอาเงินก้อนสุดท้ายไปซื้อพระไตรปิฎกถวายวัด หวังเอาอานิสงส์ให้ลูกมีความรู้และเฉลียวฉลาด ด้วยอานิสงส์นี้กระมังผมจึงสามารถเรียนรู้พระไตรปิฎกได้อย่างรวดเร็ว และทำให้รู้จักพระธรรมคำสอนของพระผู้มีพระภาคเจ้าสมกับที่ได้เป็นเด็กวัด
ผมลงแรงค้นคว้าศึกษาพระไตรปิฎกโดยไม่รู้ตัวเป็นเวลาเนิ่นนาน แต่หาใช่เป็นการลงแรงโดยเสียเปล่าไม่ ผลแท้จริงนั้นก็คือการลงทุนด้วยน้ำพักน้ำแรงที่ให้ผลให้อานิสงส์แก่ชีวิตผมมากที่สุด หาไม่แล้วความเป็นชาวพุทธก็จะเป็นชาวพุทธแต่ในทะเบียนบ้านและมีความรู้ในการพระศาสนาเพียงงูๆ ปลาๆ ไม่สามารถและไม่มีโอกาสได้เรียนรู้ถึงพระธรรมคำสอนอันสุดประเสริฐแสนวิเศษของพระบรมศาสดาเลย
โอกาสเช่นนี้จะมีสักกี่คนเล่าที่มีโอกาส ดังนั้นความเป็นเด็กวัดแม้ว่าไม่ใช่สิ่งที่จะพึงเอาไปโอ้อวดเพื่อหาเสียงหาคะแนน แต่ก็หาใช่สิ่งที่เป็นปมด้อยของชีวิตแต่ประการใดไม่ หากเป็นประสบการณ์และโอกาสอันยอดเยี่ยมของชีวิตที่น้อยคนนักจักได้สัมผัส
พระมหาวิสุทธิ์ได้บอกผมว่าอย่าอยู่วัดแล้วกินข้าวชาวบ้านเปล่าๆ ต้องไปเรียนธรรมศึกษาหรือเรียนนักธรรมที่วัดมหาธาตุ ต้องสอบให้ได้ธรรมศึกษาตรีเป็นอย่างน้อยและต้องเรียนโรงเรียนพระพุทธศาสนาวันอาทิตย์ด้วย
ตัวผมเองนับถือศรัทธาพระมหาวิสุทธิ์เป็นทุนเดิมอยู่แล้ว เพราะไม่เพียงแต่เป็นคนบ้านเดียวกัน และยายผมเคยอุปถัมภ์บำรุงมาแต่ก่อนเท่านั้น ผมเองได้ประจักษ์ในวัตรปฏิบัติของท่านที่ทรงศีลบริสุทธิ์บริบูรณ์และมีความรู้ในการพระศาสนาอย่างลึกซึ้ง ดังนั้นเมื่อท่านแนะนำให้ไปเรียนธรรมศึกษาและเรียนพระพุทธศาสนาในโรงเรียนพระพุทธศาสนาวันอาทิตย์ ผมจึงยินดีและน้อมใจทำตาม
ผมได้สมัครเข้าเป็นนักเรียนนักธรรมในสำนักวัดมหาธาตุ และได้สมัครเรียนในโรงเรียนสอนพระพุทธศาสนาวันอาทิตย์ที่มหาจุฬาลงกรณมหาวิทยาลัยซึ่งเป็นมหาวิทยาลัยสงฆ์ฝ่ายมหานิกายพร้อมกันทีเดียวทั้งสองอย่าง
ช่วงปีนั้นจึงเป็นช่วงเวลาที่ผมศึกษาทั้งชั้นมัธยมศึกษา ศึกษานักธรรม และศึกษาวิชาการพระพุทธศาสนาพร้อมกันทั้งสามอย่าง
วิชาธรรมศึกษาชั้นตรีเป็นเรื่องวิชาพื้นฐานที่ชาวพุทธควรต้องเรียนรู้ และยังมีวิชากระทู้ที่ต้องแสดงความรู้ความเข้าใจของตนเองอย่างแท้จริง เพราะเมื่อมีการตั้งกระทู้หรือหัวข้อธรรมอย่างใดแล้ว จะต้องอธิบายกระทู้นั้นอย่างกระจ่างแจ้ง ทำนองเดียวกับที่พระเทศน์ให้ชาวบ้านฟังนั่นแหละ
ผมพอจะมีพื้นฐานทางภาษาไทยและความเข้าใจพระศาสนามาแต่น้อย ทั้งได้ศึกษาค้นคว้าพระไตรปิฎกเป็นทุนเดิมรองรังอยู่แล้ว ดังนั้นวิชากระทู้ซึ่งเป็นวิชาที่ยากจึงไม่ใช่เรื่องลำบากสำหรับผมแต่ประการใด ส่วนวิชาพื้นฐานอื่นๆ ได้มีส่วนอย่างสำคัญในการปรับพื้นฐานความรู้ที่มีอยู่แต่เดิมให้มีความถูกต้องแม่นยำและเกิดความเข้าใจในพระศาสนามากขึ้น
การศึกษาพระพุทธศาสนาวันอาทิตย์ออกจะแตกต่างไปจากการศึกษานักธรรม เพราะมีการสอนพระสูตรที่สำคัญๆ และมีการสอนภาษาอังกฤษเกี่ยวกับพระพุทธศาสนา ในช่วงนั้นผมจำได้ว่าพระธรรมปิฎก (ประยุทธ ปะยุตโต) ซึ่งยังหนุ่มแน่นและเพิ่งจบการศึกษามาจากต่างประเทศใหม่ๆ ได้เป็นอาจารย์ผู้สอนวิชาภาษาอังกฤษเกี่ยวกับพระพุทธศาสนา ท่านเป็นผู้ที่มีความรู้แตกฉานทั้งการพระศาสนาและภาษาอังกฤษ นอกจากนี้ยังมีความรู้ภาษาละตินอย่างดียิ่ง จึงทำให้ได้ความรู้ที่แตกฉานออกไปอีก
ในปีนั้นเป็นปีที่ผมได้รับความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับการพระศาสนา ตลอดจนพระธรรมคำสอนที่เป็นระบบ เป็นระเบียบ และเป็นหลักวิชายิ่งกว่าแต่ก่อน ถึงกระนั้นก็ต้องยอมรับว่าพื้นฐานที่มีอยู่แต่เดิมได้มีส่วนช่วยให้เกิดความเข้าใจ ความก้าวหน้าในการพระศาสนาอย่างดียิ่ง
เวลาสอบนักธรรมเขาเรียกกันว่าสอบธรรมสนามหลวง มีพระสงฆ์ผู้ใหญ่เป็นแม่กองธรรมสนามหลวง อำนวยการและรับผิดชอบในการสอบทั่วประเทศ การสอบนักธรรมนี้ตามบ้านนอกเรียกว่าพระสอบไล่ เมื่อผมยังเป็นเด็ก พอถึงเทศกาลพระสอบไล่ยายผมและเพื่อนๆ จะมาช่วยกันทำข้าวปลาอาหารไปเลี้ยงพระเพราะถือว่าได้อานิสงส์มาก ซึ่งผมไม่เคยคิดว่าจะได้มีโอกาสเช่นเดียวกันนั้นเลย
ผมสอบธรรมสนามหลวงได้เป็นธรรมศึกษาตรีในปีนั้น มีการให้ประกาศนียบัตรที่ผมถือว่ามีคุณค่ามากที่สุดในชีวิตของผมในช่วงนั้น เพราะเป็นประกาศนียบัตรใบแรกในชีวิต แต่หาใช่ประกาศนียบัตรในวิชาสามัญที่สู้ดั้นด้นมาเรียนถึงกรุงเทพฯ แต่ประการใดไม่ กลับเป็นประกาศนียบัตรทางพระพุทธศาสนา ซึ่งถึงเวลานี้เด็กรุ่นใหม่ๆ จะมีใครสักกี่คนที่จะมีโอกาสและให้ความสนใจ ทั้งๆ ที่มีคุณประโยชน์แก่ชีวิตและในการครองตนอย่างมหาศาล
ผมสอบวิชาพระพุทธศาสนาในโรงเรียนสอนพระพุทธศาสนาวันอาทิตย์ได้ค่อนข้างดีและได้เรียนต่ออีกปีหนึ่ง ซึ่งเป็นปีที่สองของการเรียนวิชาการพระพุทธศาสนาอย่างเป็นแบบแผน และผมก็สอบได้ดังที่ได้ตั้งความปรารถนาไว้
ถึงกระนั้นผมเองก็ยังรู้สึกว่าการศึกษาวิชาพระพุทธศาสนาดังกล่าวนั้นเป็นการศึกษาเพียงเพื่อรู้แต่ยังไม่เกิดมรรคผลใดๆ ทางจิตใจ ที่จะทำให้จิตใจสงบ สว่าง และมีปัญญาในทางพระพุทธศาสนาบังเกิดขึ้น แต่ก็ถือเสียว่าเพียงเท่าที่ได้รู้ทางวิชาการก็ดีกว่าที่ไม่มีโอกาสเรียนรู้เสียเลย ทั้งยังมีอานิสงส์ทำให้ความรู้ทางปฏิบัติระดับงูๆ ปลาๆ ที่ติดตัวมาจากบ้านเดิมเกิดเป็นความเข้าใจที่กว้างขวางมากขึ้นกว่าแต่ก่อนด้วย
เพราะผมได้ผ่านการอบรมทางจิตมาจากพระอาจารย์ตามสมควรแล้ว ดังนั้นวิชาการที่ได้เล่าเรียนจึงทำให้เกิดความเข้าใจใหม่ๆ ที่เป็นระบบมากขึ้น เป็นแรงบันดาลใจทำให้จ้องหาโอกาสที่จะนำความรู้ทางวิชาการไปสู่การปฏิบัติต่อไป.
โปรดติดตามตอนที่ 50 “สัมผัสแสงแห่งธรรมศาสตร์ ตอน 1” ในวันศุกร์ที่ 11 พฤษภาคม 2550