xs
xsm
sm
md
lg

จากสุวรรณภูมิถึงอาจสามารถ: เมกะโปรเจกต์กับมินิโปรแจก

เผยแพร่:   โดย: ปราโมทย์ นาครทรรพ

"ถึงบางพูด พูดดี เป็นศรีศักดิ์           & มีคนรัก รสถ้อย อร่อยจิต
แม้นพูดชั่ว ตัวตาย ทำลายมิตร          & จะชอบผิด ชั่วดี ที่พูดจา"

                      สุนทรภู่

เอาอีกแล้วท่านนายกฯ เรื่องเครื่องบินฝึกตกที่สุพรรณบุรี เป็นเรื่องโศกเศร้าสูญเสียของครอบครัว เป็นเรื่องเกียรติศักดิ์ของชาติชาติทหารที่พลีชีพเพื่อชาติ ท่านนำมาเป็นเรื่องพูดตลกที่โต๊ะอาหารได้อย่างไร ซ้ำคุณหญิงยังมาพลอยเสียอีก เท่านั้นไม่พอกลับมาโทษสื่อที่เขาทำหน้าที่ว่าเป็นบ่าง โธ่ นายกฯของเรา ไม่เคยได้ยินหรือครับ“พูดชั่ว ตัวตาย ทำลายมิตร”

นานมาแล้ว ผมเคยเล่าเรื่อง ผู้ดีไม่มีสิทธิพูดพล่อย 2 เรื่อง คือ หนึ่ง นายเกลน ฮ๊อดเดิล ผู้จัดการฟุตบอลทีมชาติอังกฤษ เผลอปากวิจารณ์ว่า คนที่เกิดมาพิการชาตินี้ เป็นเพราะเคยทำบาปในชาติก่อน เท่านั้นแหละ คนลุกฮือประท้วงจนฮ๊อดเดิล ต้องโกยออกจากตำแหน่งแทบไม่ทัน สอง คือ เจ้าชายฟิลลิป พระสวามีของควีนอลิซาเบธ วิจารณ์คนที่ไปเดินขบวนประท้วงว่าไม่สมควร ถ้าเป็นเด็กของท่านจะไม่ทำอย่างนี้ เด็กของท่านคือบรรดาพวกที่ได้รับเหรียญรางวัลพระราชทาน เท่านั้นแหละ หนุ่มคนหนึ่งนำเหรียญมาคืน ประท้วงว่าเจ้าชายทำลายเสรีภาพการแสดงออกของเขา

เร็วๆนี้ เจ้าชายฮารี่ รัชทายาทลำดับ 3 ราชบัลลังก์อังกฤษ นึกขลังอย่างไรไม่ทราบ เอาเครื่องแบบนาซีออกมาแต่ง ควีนถึงกับจับตัวให้มาขอขมาคนทั้งประเทศ และให้ไปทำงานสาธารณะเป็นการไถ่โทษ

นิทานเรื่องนี้สอนให้รู้ว่า เกิดมาเป็นผู้นำเขา มิใช่ว่าจะทำอะไรเป็นส่วนตัวไม่ได้ แต่ต้องระวัง อย่าพูดพล่อยๆหรือทำเชยๆให้คนอื่นเห็น จะกลายเป็นตัวอย่างไม่ดี

ขอขอบพระคุณท่านผู้อ่านที่กรุณาส่งคำกลอนครบบทของสุนทรภู่มาให้ ท่านอาจเข้าใจว่าผมคัดมาผิดเพราะเวลาจำกัด ผมเห็นใจผู้บริหาร ในสังคมอำนาจนิยมที่จะต้องมีอหังการและวาจาเป็นนักเลง ผู้คนจึงจะเคารพเกรงกลัว เลยลืมไปว่า “ถึงบางพูด พูดดี เป็นศรีศักดิ์ มีคนรัก รสถ้อย อร่อยจิต” จึงพูดแบบมึงมาพาโวยเพราะเคยตัวเป็นตำรวจหรือไม่ก็นึกว่าเท่ ความจริงมีนายกรัฐมนตรี 2 ท่าน คือ จอมพลป. พิบูลสงคราม กับหลวงธำรงนาวาสวัสดิ์ ที่ เป็นผู้มีวาจาเป็นมธุรส ใครได้ฟังวาจาแล้วหลงรัก

ฝรั่งมีคติพจน์ว่า “การกระทำดังกว่าคำพูด” ระหว่างการกระทำกับคำพูดของนายกฯที่ออกไปบำเพ็ญทุกรกริยา 5 วัน 4 คืนที่อาจสามารถครั้งนี้ อะไรที่ดังกว่ากัน จะตรวจสอบดูได้อย่างไรว่าสัจธรรมที่อยู่ในหัวใจของท่านนายกฯกับเรียลิตี้โชว์ต่างกันหรือไม่ ผมว่าต่างกันหน้ามือเป็นหลังมือ

เรียลิตี้โชว์เป็นการเสแสร้ง หรือเป็นการหาเสียงสร้างภาพโดยมิได้หวังผลอะไรหรือเปล่าว่า (1)จะแก้จนให้อำเภออาจสามารถให้สำเร็จ(2)จะใช้อาจสามารถเป็นแม่แบบแก้จนทั่วประเทศ

วัตถุประสงค์ดังว่าเป็นเรื่องฝันลมแล้งๆ นายกฯรู้ดี นายกฯเป็นอัจฉริยะมิใช่คนปัญญาอ่อน บางครั้งนายกฯอาจจะเป็นโรคแกล้งลืม และบางครั้งนายกฯอาจจะเป็นโรคอีกอย่างหนึ่ง โรคนี้ฝรั่งเรียกว่า ADS ตัวเต็มว่า Attention Deficit Syndrome แปลว่าความตั้งใจหรือความเอาใจใส่ด้วน ไม่รู้ไม่ชี้ว่าตนพูดหรือทำอะไรไปหยกๆ ไม่รู้ไม่เห็นว่าโครงการพระราชดำริมีมาแล้วหลายปีดีดัก และได้ผลจริงๆ ไม่ต้องไปเสียเวลาค้นหาอะไรใหม่ๆฉาบฉวยเช่นนั้น

โรคลืมทั้ง 2 อย่าง ถึงจะไม่ต้องห้ามตามรัฐธรรมนูญ ก็อาจนำไปสู่กระทำการที่มิบังควรอีกนานัปการที่ดังเสียยิ่งกว่าคำพูด ทำให้ประเทศชาติเสียหายเป็นพันเป็นหมื่นล้าน หากท่านนายกฯไม่เป็นโรค ADS และพอจะมีสติสัมปชัญญะอยู่บ้าง ท่านน่าจะต้องไม่ลืมสิ่งเหล่านี้

1. ในหลวงและสมเด็จฯทรงออกเยี่ยมพสกนิกรทั่วประเทศไม่ว่าจะเป็นป่าเขาทุรกันดารถึงเพียงใด ทรงใกล้ชิดกับราษฎรและนำเขาเหล่านั้นเข้าสู่กระบวนการเรียนรู้ที่ฝรั่งเรียกว่า empowerment เพื่อช่วยตนเองและชุมชนให้พ้นความยากจน เกิดทฤษฎีเศรษฐกิจพอเพียงและโครงการในพระราชดำรินับไม่ถ้วนซึ่งสามารถลอกเรียนและเอาอย่างได้ ทุกหนทุกแห่ง ข้อแตกต่างก็คือมิได้มีกองถ่ายแบบเรียิตี้โชว์ หรือการแจกเงินอย่างกระจุยกระจาย ตรงกันข้ามประชาชนพากันนำส่วนเกินมาบริจาค ผ่านพระองค์ไปจุนเจือเพื่อนคนไทยที่ขัดสน หากนายกฯต้องการตามรอยพระยุคลบาทก็น่าจะทำให้ถูกต้อง ไม่ต้องประกาศให้ชาวโลกมาดูวิธีแก้จนที่ค้นพบใหม่

2.นายกฯเพิ่งลงนามแต่งตั้งคณะกรรมการต่อสู้ความยากจนแห่งชาติไปหยกๆ มีพลเอกชวลิต เป็นประธาน นายกฯน่าจะช่วยให้คณะกรรมการมีกำลังใจและได้รับความเชื่อถือจากประชาชน ด้วยการยอมรับ การประสานงานและจังหวะซึ่งสวยงามจากผู้เป็นหัวหน้ารัฐบาล มิควรมีพฤติกรรมที่ตัดหน้า มองข้าม สับสนเหมือนกับการแก้ปัญญาในปักษ์ใต้ ซึ่งยืดเยื้อและล้มเหลวด้วยเหตุดังกล่าว

3. นายกฯเป็นนักเรียนเก่าเท็กซัส ผมไม่อยากพูดว่าเท็กซัสไม่ค่อยจะมีมหาวิทยาลัยดี เพราะมีอยู่เหมือนกัน เช่น Texas Austinที่บุชเข้าไม่ได้ หรือ Rice นายกฯเคยประกาศว่าชื่นชมและอยากเป็นผู้นำอย่างบุช ความจริงทั้งบุชทั้งเท็กซัสเป็นตัวอย่างที่ทั้งเชยทั้งชุ่ย เท็กซัสล้าหลังรัฐอื่นๆทางเศรษฐกิจสังคมและการเมือง นักธุรกิจหัวใสต่างรัฐจึงพากันไปกอบโกย เช่นบุชขุดเจาะน้ำมันจนกลายเป็นแชมเปี้ยนทำลายสิ่งแวดล้อมเข้ากระดูกดำ ถึงกับไม่ยอมให้อเมริกาลงนามปฏิญญาเกียวโตเพื่อฟื้นฟูสิ่งแวดล้อม ปมด้อยของคาวบอยเท็กซัสคือปมเขื่องที่ชอบแสดงว่าอะไรๆเท็กซัสก็ดีที่สุดใหญ่ที่สุด เช่น สเต็กเท็กซัสใหญ่ที่สุดในโลก ชื่อหรือสัญลักษณ์ของเท็กซัสคือ Lone Star แปลว่าดาวดวงเดียวหรือข้าใหญ่คนเดียว นักการเมืองเท็กซัสไม่ว่าจะพรรคใดล้วนแต่เป็นนักการตลาดขายนโยบายประชานิยมทั้งสิ้น เพราะจะได้หากินกับคนส่วนใหญ่ที่โง่กว่าได้ ผลรวมก็คือเท็กซัสสามารถดำรงฐานะเป็นรัฐที่ด้อยพัฒนาเกือบทุกด้านอยู่ถึงทุกวันนี้ ผมภาวนาให้นายกเลิกติดประชานิยมผสมปมเขื่องข้าแน่คนเดียวแบบคาวบอยเท็กซัสเสียที

4. ผมแน่ใจว่านายกฯฝังใจอยู่ที่เมกะโปรเจกต์หาได้อยู่ที่มินิโปรแจกแบบอาจสามารถไม่ บัดนี้โลกเราได้เข้าสู่ยุคของการเรียนรู้ที่แท้จริงแล้ว สิ่งที่เราเรียนรู้ก็คือ การพัฒนานั้นหาได้ขึ้นกับตัวเลขในตลาดหุ้น สถิติการส่งออก เปอร์เซนต์ของจีดีพี หรืออภิมหาการลงทุนในอภิมหาโปรเจกต์ไม่ ความเจริญอยู่ที่ความสุขและความพอเพียง การดำรงอยู่ของมนุษย์กับธรรมชาติอย่างมีสมดุล และเคารพซึ่งกันและกัน การพัฒนาประเทศไทยทั้งในระดับมหภาคและอนุภาคจำเป็นจะต้องเข้าถึงเทคโนโลยีก็จริงอยู่ แต่ต้องคำนึงถึงปัจจัยอีก 2 ข้อ คือ เรามีทุนเพียงพอหรือไม่ หรือว่าเราจะยอมเป็นทาสทุนนิยมต่างชาติไปพลางก่อน ข้อหนึ่ง และอีกข้อหนึ่ง ก็คือ เรามีปรีชาญาณในการเลือกหรือไม่ หากเวลาอำนวย ในวันหน้าผมจะชวนให้ท่านผู้อ่านเลือกและเปรียบเทียบระหว่างโมเดลเมกะโปรเจกต์แบบทุนนิยมสุดโต่ง กับโมเดลเศรษฐกิจพอเพียง แบบสายกลางของคนที่รู้จักตนเองและเชื่อในคติตนเป็นที่พึ่งแห่งตน ใครก็ไม่รู้บอกว่า 5 วัน 4 คืนที่ท่านนายกฯไปนอนกลางดินกินกลางทราย ก็เพื่อที่จะหลบไปให้ไกล จะได้ไม่มีส่วนเกี่ยวข้องรู้เห็นกับโครงการลูกช่วยพ่อ หรือโครงการขายหุ้นครั้งประวัติศาสตร์ของโลกจำนวน 7 หมื่นกว่าล้านบาท โดยไม่ต้องเสียภาษีแม้แต่สตางค์แดงเดียว

5. อาจสามารถเป็นอำเภอหนึ่งของประเทศไทยเหมือนกับอำเภออื่นๆเพราะฉะนั้น จึงมิได้อยู่ในสุญญากาศ หรืออยู่อย่างโดดเดี่ยว อาจสามารถอยู่ในระบบบริหารและการเมืองไทยภายใต้นายอำเภอ พัฒนาชุมชนอำเภอ เกษตรอำเภอ สาธารณสุขอำเภอ ที่ดินอำเภอและหน่วยราชการทั้งหลายทั้งปวงของการบริหารราชการส่วนกลางและส่วนภูมิภาค นอกจากนั้นยังมีเทศบาล อบต.และการปกครองท้องถิ่นอีก องค์การเหล่านี้ต้องปฏิบัติราชการ บริการประชาชนและบริหารโครงการต่างๆอยู่เป็นประจำวัน แน่นอน โครงการ 30 บาทรักษาทุกโรค กองทุนหมู่บ้าน โรงเรียนในฝันและสารพัดโครงการประชานิยมย่อมจะมีอยู่ที่นั่น เหตุไฉนทั้ง 5 วัน 4 คืน ท่านนายกฯและคณะจึงทำเสมือนว่าสิ่งเหล่านั้นไม่มีอยู่เลยหรือมีก็เหมือนไม่มีความหมายอะไรทั้งสิ้น ท่านจึงต้องลงมือตรวจโรคเอง แจกยาเองแจกเงินเอง สั่งสอนเอง อะไรๆๆๆเองเสียทุกอย่าง ทำอย่างไรหนอเราจึงจะแบ่งภาคท่านนายกให้เท่ากับตำบลหมู่บ้านของเมืองไทย หรือเท่ากับจำนวนอำเภอเช่นอาจสามารถก็ยังดี คำตอบก็คือไม่อาจสามารถทำได้ เพราะฉะนั้นน่าที่จะต้องสอนให้ประชาชนพึ่งตัวเอง แบบที่เขาเรียกว่า empowerment หรือ enabling process มากกว่า แบบดั่งกล่าวเขาห้ามเอาเงินไปแจกแบบรายตัว ใครโชคดีก็ได้ ใครโชคร้ายก็โกรธ ช่วยไม่ได้ ผมชอบทำทาน ใครอยากวิจารณ์มีปากก็วิจารณ์ไป ผมจะทำงาน (หรือแย่งงานของทุกคนมาทำ) ผมจะทำทานต่อไป

ผมดีใจที่ท่านนายกฯกลับมาแล้ว พอมาถึงคงจะได้รายละเอียดเรื่องสุวรรณภูมิไฟไหม้ ผมออกจะเป็นห่วงสุวรรณภูมิ ซึ่งเป็นเมกะโปรเจกต์อีกชิ้นหนึ่ง ที่ท่านนายกฯรอคอยจะประกาศว่าของเราดีที่สุดในโลก

มีโครงการที่จะสร้างสุวรรณภูมิเป็นอภิมหานครแห่งใหม่ของโลก ที่พรั่งพร้อมด้วยความมั่งคั่ง มีเทคโนโลยี มีคมนาคมล้ำยุค มีศูนย์การค้าและที่อยู่อาศัย มีศิลปวัฒนธรรม โรงละคร หอศิลป ฯลฯ ที่คนทั้งโลกมาแล้วจะตลึง ไม่อยากกลับ ชาวอาจสามารถสักกี่คนหนอที่จะสามารถแปลงร่างเป็นเทวดามาสิงสถิตอยู่ในนครสุวรรณภูมิแห่งนี้ได้

มองจากสุวรรณภูมิออกไป อาจสามารถของท่านนายกฯก็คือนรกดีๆนี่เอง ถ้าเราขนเงินขนงบประมาณมาสู่เมกะโปรเจกต์ หรือไม่ก็ตลาดหุ้นเสียจนหมด เราจะมีอาจสามารถทั่วท้องถิ่นชนบทไทย

เมื่อวานนี้ (24 มกราคม) หนังสือพิมพ์ Guardian สื่อชั้นนำของอังกฤษตีพิมพ์บทความเรื่อง Empire ซึ่งแปลว่า จักรภพ เช่น จักรภพอังกฤษ กล่าวถึงการขายหุ้นครั้งใหญ่ของโลกที่ไม่ต้องเสียภาษี และเรื่องเรียลิตี้โชว์ที่อาจสามารถ ในตอนจบผู้เขียนได้สรรเสริญว่า ท่านนายกฯแสดงบทบาทได้อย่างยอดเยี่ยม เหมือน Emperor ทีเดียว emperor แปลว่าพระเจ้าจักรพรรดิ์ เขาว่าอย่างไรอีกบ้าง ผมไม่บอก ใครที่สนใจไปหาอ่านเอาเอง

หากสุวรรณภูมิเปรียบเหมือนมหานครลอนดอนของจักรภพอังกฤษ อาจสามารถก็คงไม่ผิดอะไรกับหมู่บ้านยาจกจัณฑาล ในชนบทอันห่างไกลของประเทศอาณานิคมที่ชื่อว่า อินเดีย ขอบคุณครับ ที่ท่านไปเยี่ยม!
กำลังโหลดความคิดเห็น